Δηλία (όνομα)
Δηλία, αρχαιοελληνικό γυναικείο κύριο όνομα.
Ετυμολογία και διάδοση του ονόματος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
1ος αι. π.Χ., Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο.
Το όνομα Δηλία προέρχεται από το αρχαιοελληνικό επίθετο δήλιος, δηλία, δήλιον «αυτός που έχει σχέση με τη Δήλο, που προέρχεται από τη Δήλο». Ήταν γνωστό ως προσωνύμιο της θεάς Αρτέμιδος, η οποία, σύμφωνα με την αρχαιοελληνική μυθολογία, γεννήθηκε, όπως και ο δίδυμος αδελφός της θεός Απόλλων, στη Δήλο, όπου είχε καταφύγει η μητέρα της Λητώ κυνηγημένη από την Ήρα. Σύμφωνα με το Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας του Γ. Μπαμπινιώτη, το ίδιο το όνομα Δήλος είναι άγνωστου ετύμου, πιθανόν προελληνικό τοπωνύμιο (όπως μαρτυρείται από το σπάνιο Δηλησσός), που συνδέθηκε παρετυμολογικά με το επίθετο δῆλος «φανερός» εξαιτίας ενός αρχαιοελληνικού μύθου σύμφωνα με τον οποίον το νησί εμφανίστηκε («δῆλον») ξαφνικά.[1]
Το όνομα Δηλία αποδόθηκε στα λατινικά ως Delia (Ντέλια).[2] Στη Βρετανία, το όνομα ως Delia (Ντίλια) διαδόθηκε από τους βουκολικούς (pastoral) ποιητές του 17ου αι.[3]
Σύμφωνα με το Athenian Onomasticon, το όνομα Δηλία εμφανίζεται στο Inscriptiones Graecae, τμ. I (1–2) (Βερολίνο, 1981-94), 1010, 85, να το φέρουν 6 Αθηναίες.[4]
Παράγωγα ονόματα είναι τα αντρικά αρχαία αθηναϊκά ονόματα: Δηλιάδης (Φάληρο),[5] Δηλιάς,[6] Δηλόδοτος (Τζια),[7] Δηλοφάνης (Χολαργός).[8]
Πρόσωπα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Ντίλια Σμιθ (Delia Smith, 1941), διάσημη Βρετανή συγγραφέας βιβλίων μαγειρικής.
- Ντέλια Βελκουλέσκου (Delia Velculescu, 1975), οικονομολόγος ρουμανικής καταγωγής.
Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Δηλία, αστεροειδής της Κύριας Ζώνης Αστεροειδών που ανακαλύφθηκε το 1894 από τον Γάλλο αστρονόμο Ωγκύστ Σαρλουά.
- Δήλιον πρόβημα, το πρόβλημα του διπλασιασμού του κύβου, ένα από τα τρία γνωστά προβλήματα της αρχαιότητας που δεν είναι δυνατόν να λυθούν μόνο με κανόνα και διαβήτη.
- Δήλιος κολυμβητής «δεινός κολυμβητής», φράση της αρχαιότητας που οφείλεται στην άποψη ότι οι Δήλιοι ήταν δεινοί κολυμβητές.
- Δήλιον, αρχαία Βοιωτική πόλη, επίνειο της Τανάγρας. Στη μάχη του Δηλίου κατά τη διάρκεια του Πελοποννησιακού πολέμου, το 424 π.Χ., πήρε μέρος και ο Σωκράτης.[9]
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ Γεώργιος Μπαμπινιώτης, Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας, Κέντρο Λεξικολογίας, Αθήνα, δεύτερη έκδοση, ανατύπωση, 2005.
- ↑ Online Etymology Dictionary.
- ↑ Patrick Hanks και Flavia Hodges, A Concise Dictionary of First Names, Oxford Univesity Press, αναθεωρημένη έκδοση, 1997, ISBN 0-19-860094-1, σ. 62.
- ↑ Athenian Onomasticon[νεκρός σύνδεσμος].
- ↑ Athenian Onomasticon[νεκρός σύνδεσμος].
- ↑ Athenian Onomasticon[νεκρός σύνδεσμος].
- ↑ Athenian Onomasticon[νεκρός σύνδεσμος].
- ↑ Athenian Onomasticon[νεκρός σύνδεσμος].
- ↑ William Smith, Dictionary of Greek and Roman Geography, τμ. I, σ. 758, Λονδίνο 1854.
