Γρηγόριος Κανέλλος

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Ο Γρηγόριος Κανέλλος, με το κοσμικό όνομα Κωνσταντίνος,  ήταν ιερομόναχος και αγωνιστής της Ελληνικής Επανάστασης. Υπήρξε ηγούμενος της Ι.Μ Φανερωμένης Σαλαμίνας, για μια δεκαπενταετία περίπου, από το 1819 έως τον θάνατό του, το 1834. Η συνεισφορά του στην Επανάσταση του 1821, όπως και της Μονής, γνωστής στη διάρκεια του Αγώνα  και ως Μοναστήρι της Κούλουρης, ήταν πολύτιμη και πολλαπλή.

Η μονή της Παναγίας Φανερωμένης στη Σαλαμίνα, του Έντουαρντ Ντόντουελ (1819)

Ο Γρηγόριος Χατζής Αθανασίου Κανέλλος, λόγω του επωνύμου του, θεωρείται πολύ πιθανόν να ήταν τρισέγγονος του ιδρυτή και κτήτορα της Μονής, Οσίου Λαυρεντίου, το κοσμικό όνομα του οποίου ήταν Λάμπρος Κανέλλος.[1]

Το ξέσπασμα της Επανάστασης βρήκε τη Μονή Φανερωμένης σε πλήρη άνθηση που οφειλόταν σε έσοδα από την είσπραξη του φόρου της δεκάτης, τις αγροκαλλιέργειες που ανήκαν στην ιδιοκτησία της Μονής καθώς και από δωρεές πιστών, χάρη στη θαυματουργή δράση του Οσίου Λαυρεντίου. Ο Γρηγόριος Κανέλλος, εκτός από την ποιμαντική του δράση πρόσφερε αξιοθαύμαστες υπηρεσίες στην Επανάσταση. Σύμφωνα με τον κώδικα των Φιλικών, τον οποίο συνέταξε ο Π. Σέκερης μετά το θάνατο του Σκουφά,ο Γρηγόριος υπήρξε εξέχον μέλος της Φιλικής Εταιρείας με δράση στη μύηση νέων μελών. Πήρε μάλιστα μέρος στον ένοπλο αγώνα στη μάχη του Ακροκορίνθου, επικεφαλής ομάδας ενόπλων από την περιοχή.[2] Ο ηγούμενος Γρηγόριος Κανέλλος χορηγούσε οτιδήποτε κρινόταν αναγκαίο στον Αγώνα, χρήματα, πολεμοφόδια, υλικά αγαθά για τη συντήρηση ανθρώπων, μάχιμων και αμάχων αλλά και ζώων. Στο μοναστήρι κατέφευγαν συχνά αγωνιστές όσο και άμαχος πληθυσμός. Εκεί έβρισκαν ασφάλεια, λόγω των τειχών του, σίτιση και περίθαλψη. Η μεγάλη και συνεχής συνεισφορά επιβεβαιώνεται από την αλληλογραφία που διατηρούσε ο Γρηγόριος Κανέλλος με Φιλικούς και οπλαρχηγούς, λιγότερο ή περισσότερο γνωστούς, οι οποίοι δραστηριοποιούνταν στην περιοχή των Μεγάρων και της Σαλαμίνας. Την πολλαπλή προσφορά της Μονής στα χρόνια της Ηγουμενίας του Γρηγορίου αναγνωρίζει και ο Δημήτριος Υψηλάντης σε  τρία μικρά ενυπόγραφα σημειώματά του. Τους δύο άνδρες συνέδεε σχέση αμοιβαίας εμπιστοσύνης και εκτίμησης. Επίσης, με τη συγκατάθεση του Γρηγορίου ο Καραϊσκάκης εγκατέστησε στο ηγουμενείο της Μονής το «γενικόν αρχηγείον ή μάλλον γενικόν φροντιστήριον».[3]

Στους χώρους της Μονής, υπό τον ηγούμενο Γρηγόριο, που υπήρξε και ο ίδιος εμπειρικός γιατρός, λειτούργησε υποτυπώδες θεραπευτήριο-νοσοκομείο από το 1822 έως τις αρχές τουλάχιστον του 1826.[4]

Μετά τον θάνατο του Καραϊσκάκη, τον Μάιο του 1827, ο Γρηγόριος και οι μοναχοί άρχισαν να εγκαταλείπουν σταδιακά το μοναστήρι για λόγους ασφάλειας για να επανέλθουν μετά τις αρχές του Σεπτεμβρίου 1828 και να συνεχίσουν, παρά την οικονομική πλέον κατάρρευση της Μονής, το θρησκευτικό και εθνικό έργο. Ο Ηγούμενος Γρηγόριος Κανέλλος απεβίωσε στις 25 Σεπτεμβρίου 1834.[5]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Μιχαήλ Γκητάκου (1981) σελ. 52-53
  2. Μιχαήλ Γκητάκου (1981) σελ.52
  3. Βελτανισιάν, Παναγιώτης (2018) σελ. 242-243
  4. Βελτανισιάν, Παναγιώτης (2018) σελ. 246
  5. Βελτανισιάν, Παναγιώτης (2018) σελ. 247-248

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]