Γκολένιουφ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 53°33′N 14°49′E / 53.550°N 14.817°E / 53.550; 14.817

Γκολένιουφ

Σημαία

Έμβλημα
Τοποθεσία στο χάρτη
Τοποθεσία στο χάρτη
Γκολένιουφ
53°33′50″N 14°49′43″E
ΧώραΠολωνία
Διοικητική υπαγωγήΓκμίνα Γκολένιουφ
Έκταση11,78 km²
Υψόμετρο15 μέτρα
Πληθυσμός22.166 (31  Μαρτίου 2021)[1]
Ταχ. κωδ.72-100
Ζώνη ώραςUTC+01:00 (επίσημη ώρα)
UTC+02:00 (θερινή ώρα)
ΙστότοποςΕπίσημος ιστότοπος
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Το Γκολένιουφ (πολωνικά: Goleniów, κασουβικά: Gòłonóg, γερμανικά: Gollnow‎‎) είναι πόλη και η έδρα του Πόβιατ Γκολένιουφ, στο Βοεβοδάτο Δυτικής Πομερανίας στην Πομερανία της βορειοδυτικής Πολωνίας. Τα έτη 1975 έως 1998, ήταν μέρος του Βοεβοδάτου Στσέτσιν. Ο πληθυσμός του είναι 21.979 κάτοικοι (2020).[2] Η έκταση της πόλης είναι 12,5 χλμ2. Βρίσκεται στο κέντρο του δάσους Γκολενιόφσκα (Goleniowska) στην πεδιάδα Γκολένιουφ.

Το Αεροδρόμιο Στσέτσιν-Γκολένιουφ «Αλληλεγγύη» βρίσκεται ακριβώς ανατολικά της πόλης.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο οικισμός χρονολογείται στον 10ο αιώνα. Μαζί με την Πομερανία αποτελούσε μέρος της Μεσαιωνικής Πολωνίας και ως αποτέλεσμα του κατακερματισμού της Πολωνίας τον 12ο αιώνα έγινε μέρος του χωριστού Δουκάτου της Πομερανίας, που κυβερνούσε ο Οίκος των Γκρίφιν. Ο Μπάρνιμ Α΄ της Πομερανίας παραχώρησε στον οικισμό δικαιώματα του Μαγδεβούργου και πρόσθετα προνόμια το 1264, ωστόσο η πόλη επαναναυλίστηκε με το νόμο του Λύμπεκ, ο οποίος ευνοούσε τους ντόπιους εμπόρους, το 1314.[3] Η πόλη μεγάλωσε αξιοποιώντας τα τεράστια αποθέματα ξυλείας στα δάση που ανήκαν στην πόλη και με το εμπόριο.[3] Η πόλη συνδέθηκε με τους εμπορικούς δρόμους της Βαλτικής Θάλασσας από το λιμάνι του Ινοούιστσιε στις εκβολές του ποταμού Ίνα.[3] Ο ανταγωνισμός με το κοντινό Στσέτσιν (Στέτιν) οδήγησε σε μια σειρά συγκρούσεων μεταξύ των δύο πόλεων, όπου οι διαφορές παραμερίστηκαν μόνο το 1615 όταν οι πόλεις υπέγραψαν μια συμφωνία συμφιλίωσης.[3] Η πόλη παρέμεινε μέρος του Δουκάτου της Πομερανίας έως ότου η Σουηδική Αυτοκρατορία ανέλαβε το 1630.

Άποψη της πόλης τον 19ο αιώνα

Ο Τριακονταετής Πόλεμος κατέστρεψε την πόλη και ως συνέπεια της μεταπολεμικής Συνθήκης της Βεστφαλίας (1648) και της Συνθήκης του Στέτιν (1653), η πόλη παρέμεινε στη Σουηδία που είχε καταλάβει την περιοχή από τη Συνθήκη του Στέτιν (1630).[3] Τα σύνορα με το Βραδεμβούργο-Πρωσική Πομερανία έτρεχαν τώρα κοντά στην πόλη και απέκοψαν το Γκόλνοφ από την οικονομική ενδοχώρα της, γεγονός που εμπόδισε την ανάκαμψη από τον πόλεμο.[3] Μεταξύ 1677 και 1683, το Γκόλνοφ καταλήφθηκε από το Βρανδεμβούργο-Πρωσία.[3] Στα χρόνια που ακολούθησαν, ο αριθμός των τεχνιτών στην πόλη αυξανόταν σταθερά.[3] Το 1720, η Σουηδία έχασε τις κτήσεις της νότια του Πεένε και ανατολικά των ποταμών Πεένεστρομ, συμπεριλαμβανομένου του Γκολένιουφ (Γκόλνοφ), από το Βασίλειο της Πρωσίας στη Συνθήκη της Στοκχόλμης. Τον 19ο αιώνα, η βιοτεχνία και το εμπόριο ενώθηκαν από τη βιομηχανία - το Γκόλνοφ φιλοξένησε μια χαλκουργεία, ένα εργοστάσιο κατασκευής βελόνων, πολλές εγκαταστάσεις για την κατασκευή επίπλων, τρία ζυθοποιεία, ένα αποστακτήριο και πέντε νερόμυλους.[3] Στα τέλη του 19ου και στις αρχές του 20ου αιώνα, η πόλη έγινε σημαντικός σιδηροδρομικός κόμβος, όταν συνδέθηκε με το Ντέμπνο (τότε επίσημα Νόινταμ) και το Νοβόγκαρντ ( Νάουγκαρντ) το 1882, με το Κάμιεν Πομόρσκι (Κάμιν) και το Βόλιν το 1892, και στον Μάσοφ το 1903. Το Γκόλνοφ ήταν μέρος της πρωσικής επαρχίας της Πομερανίας από το 1815 έως το 1945. Από το 1871 έως το 1945 ήταν επίσης μέρος της Γερμανικής Αυτοκρατορίας. Το 1919, οι Γερμανοί λειτούργησαν ένα στρατόπεδο στην πόλη, στο οποίο φυλάκισαν Πολωνούς που συνελήφθησαν στο Σούμπιν κατά τη διάρκεια της Εξέγερσης της Μείζονος Πολωνίας (1918-1919).[4] Κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, η Γερμανία λειτουργούσε μια ναζιστική φυλακή στην πόλη, με πολλαπλά υποστρατόπεδα καταναγκαστικής εργασίας, που βρίσκονταν στην περιοχή.[5] Πολωνοί εργάτες φυλακίστηκαν στην πόλη. Το σύνολο του πληθυσμού της πόλης εκδιώχθηκε σύμφωνα με τη Συμφωνία του Πότσνταμ.

Στις 7 Μαρτίου 1945, η πόλη κατελήφθη από τον Κόκκινο Στρατό. Μετά την ήττα της Ναζιστικής Γερμανίας στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, η περιοχή έγινε και πάλι μέρος της Πολωνίας. Το 1954, τα όρια της πόλης επεκτάθηκαν συμπεριλαμβάνοντας το Χελένουφ ως τη νέα συνοικία του Γκολένιουφ.

Historic architecture and monuments of Goleniów (examples)
Γοτθική Εκκλησία της Αγίας Αικατερίνης
Πύλη Βόλιν
Παλιά σιταποθήκη
1ο Δημοτικό Σχολείο
Μνημείο της Πολωνικής Ανεξαρτησίας
Δικαστήριο

Αθλητισμός[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο αγώνας τρεξίματος «Μίλι της Ανεξαρτησίας του Γκολένιουφ» διεξάγεται κάθε χρόνο στην πόλη για τον εορτασμό της Εθνικής Ημέρας Ανεξαρτησίας της Πολωνίας. Είναι ένας από τους παλαιότερους αγώνες του είδους του στην Πολωνία.

Η τοπική ποδοσφαιρική ομάδα είναι η Ίνα Γκολένιουφ. Αγωνίζεται στα κατώτερα πρωταθλήματα.

Διεθνείς σχέσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Γκολένιουφ είναι αδελφοποιημένο με τις:

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. bdl.stat.gov.pl/api/v1/data/localities/by-unit/023216604024-0978929?var-id=1639616&format=jsonapi. Ανακτήθηκε στις 6  Οκτωβρίου 2022.
  2. «Najwieksze miasta w Polsce pod wzgledem liczby ludnosci» [Οι μεγαλύτερες πόλεις της Πολωνίας από άποψη πληθυσμού]. polskawliczbach.pl (στα Πολωνικά). 
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 3,7 3,8 Peter Oliver Loew, Staatsarchiv Stettin: Wegweiser durch die Bestände bis zum Jahr 1945, a translation of Radosław Gaziński, Paweł Gut, Maciej Szukała, Archiwum Państwowe w Szczecinie, Poland. Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych, Oldenbourg Wissenschaftsverlag, 2004, σελ. 286, (ISBN 3-486-57641-0)
  4. Μάρεκ Ρέζλερ. «Pierwsza bitwa o SZUBIN 2 - 8 stycznia 1919 r». Ινστιτούτο Εθνικής Μνήμης (στα Πολωνικά). Ανακτήθηκε στις 31 Μαρτίου 2021. 
  5. «Zuchthaus Gollnow». Bundesarchiv.de (στα Γερμανικά). Ανακτήθηκε στις 31 Μαρτίου 2021. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]