Μετάβαση στο περιεχόμενο

Γέζι Ζακούλσκι

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Γέζι Ζακούλσκι
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση28  Ιουνίου 1911
Βαντοβίτσε
Θάνατος31  Ιουλίου 1947
φυλακή Μοκότουφ
Αιτία θανάτουτραύμα από πυροβολισμό
ΨευδώνυμοCzarny Mecenas
Χώρα πολιτογράφησηςΠολωνία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΠολωνικά
ΣπουδέςΓιαγκιελόνιο Πανεπιστήμιο
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταδικηγόρος
Πολιτική τοποθέτηση
Πολιτικό κόμμα/ΚίνημαΕθνικό Ριζοσπαστικό Στρατόπεδο
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Βαθμός/στρατόςΥπολοχαγός/Εθνικές Ένοπλες Δυνάμεις Πολωνίας
Πόλεμοι/μάχεςΓερμανική εισβολή στην Πολωνία
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Ανθυπολοχαγός Γέζι Ζακούλσκι (πολωνικά: Jerzy Zakulski, 28 Ιουνίου 1911 - 31 Ιουλίου 1947) ήταν δικηγόρος στην μεσοπολεμική Πολωνία και μέλος των Εθνικών Ενόπλων Δυνάμεων (Narodowe Siły Zbrojne, NSZ) στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, στην υπό γερμανική κατοχή Πολωνία. Καταδικάστηκε σε θάνατο και εκτελέστηκε από σταλινικούς αξιωματούχους στην ελεγχόμενη από τη Σοβιετική Ένωση μεταπολεμική Πολωνία, με χαλκευμένες κατηγορίες ότι ήταν κατάσκοπος του εχθρού.[1]

Μνημείο στο Κοιμητήριο Ποβόνσκι με την αναμνηστική πλάκα στον Γέζι Ζακούλσκι, στον μαζικό τάφο των Καταραμένων Στρατιωτών που εκτελέστηκαν στη σταλινική Πολωνία το 1945-1956.

Μετά την κατάληψη της Κρακοβίας από τον Κόκκινο Στρατό, ο Ζακούλσκι συνέχισε την μυστική δουλειά του με την αντικομμουνιστική Delegatura Sił Zbrojnych na Kraj («Αντιπροσωπεία των Ενόπλων Δυνάμεων για την Πολωνία»),[2] συλλέγοντας δεδομένα σχετικά με το σοβιετικό κύμα εγκληματικότητας και λεηλασίας στην πόλη.[3] Προδόθηκε και συνελήφθη από τις δυνάμεις ασφαλείας ένα χρόνο αργότερα, μαζί με αρκετούς ακόμη. Η δίκη του ξεκίνησε στις 29 Μαΐου 1947 στη Βαρσοβία και ολοκληρώθηκε μετά από δύο εβδομάδες, στις 16 Ιουνίου 1947.[1]

Μια Εβραία επιζώσα του Ολοκαυτώματος από την Κρακοβία, η Μάρια Μπουεσίνσκα (το γένος Μπέρνσταϊν), προσπάθησε να σώσει τη ζωή του Ζακούλσκι σε ένδειξη ευγνωμοσύνης για τη διάσωση της ίδιας και της κόρης της κατά τη διάρκεια του Ολοκαυτώματος στην Πολωνία. Ωστόσο, δεν τα κατάφερε. Η πιστοποιημένη επιστολή που έστειλε στο Περιφερειακό Στρατοδικείο της Βαρσοβίας απορρίφθηκε, μαζί με την έκκλησή της για προεδρικό έλεος.[1]

Ο Ζακούλσκι καταδικάστηκε σε θάνατο και εκτελέστηκε στη φυλακή στις 31 Ιουλίου 1947.[1] Ο 3ος τόμος της δικαστικής του υπόθεσης σχετικά με τη βίαιη ανάκριση από το Τμήμα του Υπουργείου Δημόσιας Ασφάλειας,[1] με επικεφαλής τον Συνταγματάρχη Γιούζεφ Ρουζάνσκι, καταστράφηκε.[4]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Wojciech Jerzy Muszynski, IPN Warsaw (Μάρτιος 2009). «Jerzy Zakulski, Czarny Mecenas» (PDF file, direct download 2.82 MB). Biuletyn Nr 3/98. Ινστιτούτο Εθνικής Μνήμης. σελίδες 53–56. Ανακτήθηκε στις 9 Απριλίου 2014. 
  2. NSZ. «Jerzy Zakulski». Narodowe Siły Zbrojne (National Armed Forces, NSZ): Introduction. National Armed Forces.com. Ανακτήθηκε στις 9 Απριλίου 2014. 
  3. Rita Pagacz-Moczarska (2004). «Okupowany Kraków - z prorektorem Andrzejem Chwalbą rozmawia Rita Pagacz-Moczarska [Prof. Andrzej Chwalba talks about the Soviet-occupied Kraków]» (στα πολωνικά). Alma Mater (Γιαγκιελόνιο Πανεπιστήμιο) (4). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις May 24, 2008. https://web.archive.org/web/20080524235517/http://www3.uj.edu.pl/alma/alma/64/01/02.html. Ανακτήθηκε στις January 5, 2014. «Συνέντευξη με τον Άντζεϊ Χφάλμπα, καθηγητής ιστορίας στο Γιαγκιελόνιο Πανεπιστήμιο, που διεξήχθη στην Κρακοβία από τη Ρίτα Πάγκατς-Μοτσάρσκα και δημοσιεύθηκε σε ηλεκτρονική έκδοση του Γιαγκιελόνιου Πανεπιστημίου Alma Mater. Το άρθρο σχετικά με την ιστορία της πόλης του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου («Κατεχόμενη Κρακοβία»), κάνει αναφορές στον πέμπτο τόμο του History of Krakow με τίτλο "Kraków in the years 1939-1945," see bibliogroup:"Dzieje Krakowa: Kraków w latach 1945-1989" in Google Books ((ISBN 83-08-03289-3)) written by Chwalba from a historical perspective, also cited in Google scholar.». 
  4. Jan Zaryn (1947). «Zakulski, Jerzy. Kwestionariusz osoby represjonowanej» [Zakulski, Jerzy. The Data Sheet of the Persecuted Person] (PDF). Indeks Represjonowanych w PRL z Powodow Politycznych (στα Πολωνικά). Ινστιτούτο Εθνικής Μνήμης. σελίδες 3 of 3. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF file, direct download 24.8 KB) στις 13 Απριλίου 2014. Ανακτήθηκε στις 10 Απριλίου 2014.