Μετάβαση στο περιεχόμενο

Βυζαντινό Μουσείο Καστοριάς

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Βυζαντινό Μουσείο Καστοριάς
Η κεντρική είσοδος του μουσείου.
Ίδρυση1989
ΠεριοχήΚαστοριά
ΙστότοποςΒυζαντινό Μουσείο Καστοριάς
ΔιεύθυνσηΠλατεία Δεξαμενής

Το Βυζαντινό Μουσείο Καστοριάς περιέχει μια από τις πλουσιότερες συλλογές βυζαντινών και μεταβυζαντινών εικόνων στην Ελλάδα που εκτίθεται σε μουσειακό χώρο του Υπουργείου Πολιτισμού. Η συλλογή του μουσείου αποτελείται από φορητές εικόνες από βυζαντινούς και μεταβυζαντινούς ναούς της πόλης της Καστοριάς, αποτοιχισμένες αγιογραφίες, αποσπασμένα παλαιοχριστιανικά ψηφιδωτά της Διοκλητανούπολης, αρχιτεκτονικά μέλη από τα πρωτοχριστιανικά χρόνια μέχρι την Οθωμανοκρατία, εκκλησιαστικά κειμήλια και ξυλόγλυπτα, ευρήματα από ανασκαφές από διάφορες ιστορικές περιόδους.[1]

Οι βυζαντινοί και μεταβυζαντινοί ναοί στην περιφερειακή ενότητα Καστοριάς υπολογίζονται σε 80, από τους οποίους οι 26 ανάγονται από την βυζαντινή περίοδο. Η έκταση των αγιογραφιών των ναών υπολογίζεται σε 3.000 τετραγωνικά μέτρα αγιογραφιών. Η διακόσμηση των ναών συμπληρώνεται από τον ξυλόγλυπτο διάκοσμο και τις φορητές εικόνες. Οι φορητές εικόνες καλύπτουν όλες τις περιόδους εξέλιξης της βυζαντινής τέχνης και μαρτυρούν τις επιρροές και τις τεχνοτροπίες της κάθε σχολής βυζαντινής τέχνης και καθενός καλλιτέχνη αγιογράφου. Οι εικόνες αυτές και ο ξύλινος διάκοσμος διασώθηκαν από τις έκρυθμες περιόδους κατά την διάρκεια της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, των επιδρομών βορείων λαών, της Οθωμανοκρατίας, κατά την διάρκεια των εθνικών ανταγωνισμών και των μεγάλων πολέμων των αρχών του 20ου αιώνα.[2] Περίπου 1.500 εικόνες φυλάσσονται σε ναούς και μουσεία της περιοχής της Καστοριάς, με επιρροές από την Μακεδονική και την Κρητική Σχολή, συλλογή που θεωρείται ως η αξιολογότερη.[3]

Η ανάγκη ίδρυσης ενός μουσείου που θα περικλείει στοιχεία γύρω από την τέχνη και την αρχιτεκτονική των βυζαντινών και μεσαιωνικών κτηρίων της πόλης της Καστοριάς και της ευρύτερης περιοχής ήταν επιτακτική. Ιδιαιτέρως για την ανάδειξη και την συντήρηση του αρχαιολογικού πλούτου που προέρχεται από την μεσαιωνική ιστορία της περιοχής. Οι πολυάριθμοι βυζαντινοί και μεταβυζαντινοί ναοί, ιδιαίτερα από την περίοδο της Τουρκοκρατίας, μπορεί να ήταν μικροί σε έκταση και λιτοί σε εσωτερικό διάκοσμο, αλλά ήταν πλούσιοι σε αγιογραφίες και φορητές εικόνες. Οι ναοί αυτοί, ιδιαίτερα στην πόλη της Καστοριάς, κτίζονταν σε προαύλια πλούσιων αρχοντικών σπιτιών και έφεραν το όνομα του κτήτορά τους, ονομασίες που διατηρούνται στις μέρες μας και δίνουν συχνά το όνομά τους σε συνοικίες της πόλης.[4]

Σήμερα στο Βυζαντινό Μουσείο φυλάσσονται περίπου 550 εικόνες.[2]

  1. Ιστοσ. Υπουργείο Πολιτισμού-Οδυσσεύς, Βυζαντινό Μουσείο Καστοριάς Αρχειοθετήθηκε 2009-09-07 στο Wayback Machine.
  2. 2,0 2,1 Επιμ. Νίκος Δόικος, Γιάννης Σίσιου, Καστοριανά μνημεία - Μακεδονική κληρονομιά, Καταγραφή των βυζαντινών, μεταβυζαντινών και νεωτέρων εκκλησιαστικών και λαϊκών μνημείων της Καστοριάς, Φωτ. Δημήτρης Τσουρτσούλας, εκδ. Χρωμογραφή, 1995, σ. 15
  3. Επιμ. Νίκος Δόικος, Γιάννης Σίσιου, Καστοριανά μνημεία - Μακεδονική κληρονομιά, Καταγραφή των βυζαντινών, μεταβυζαντινών και νεωτέρων εκκλησιαστικών και λαϊκών μνημείων της Καστοριάς, Φωτ. Δημήτρης Τσουρτσούλας, εκδ. Χρωμογραφή, 1995, σ. 11
  4. Εφημ. Καθημερινή, Καστοριά: Η βυζαντινή και μεταβυζαντινή πόλη Αρχειοθετήθηκε 2012-11-13 στο Wayback Machine., Περιοδική έκδοση 7 ημέρες, [Αφιέρωμα], Ευγενία Δρακοπούλου, Επιμ. Κωστής Λιόντης, 03/12/1995, σ. 2

Ενδεικτική βιβλιογραφία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Κακαβάς Γ., Βυζαντινό Μουσείο Καστοριάς, Αθήνα 1996
  • Τσιγαρίδας Ε.Ν.Τ., Βυζαντινό Μουσείο Καστοριάς: βυζαντινές και μεταβυζαντινές εικόνες, Αθήνα 2002

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]