Μετάβαση στο περιεχόμενο

BIOS + πολιτεία

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
(Ανακατεύθυνση από Βίος και Πολιτεία)
BIOS + πολιτεία
ΣκηνοθεσίαΝίκος Περάκης
ΠαραγωγήΝίκος Περάκης, Stefi ΙΙ, Home Video Hellas (HVH), Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου (ΕΚΚ), Σπέντζος Φιλμ[1]
ΣενάριοΝίκος Περάκης
ΠρωταγωνιστέςΓιώργος Κιμούλης,
Δημήτρης Καλιβωκάς,
Γιώργος Κοτανίδης,
Τάκης Μόσχος,
Παύλος Κοντογιαννίδης,
Βάνα Μπάρμπα,
Δημήτρης Πουλικάκος,
Άλκης Παναγιωτίδης
ΜουσικήΝίκος Μαμαγκάκης
Πρώτη προβολή1987
Διάρκεια105 λεπτά
ΠροέλευσηΕλλάδα
ΓλώσσαΕλληνικά

Το BIOS + πολιτεία[1] (στυλιζαρισμένο ως: BiOS + πολιτεία[2] - διαβάζεται είτε: Βίος και πολιτεία, είτε: Μπάιος και πολιτεία - διεθνής αγγλικός τίτλος: Living Dangerously[3]) είναι ο τίτλος κινηματογραφικής ταινίας του 1987 σε σενάριο και σκηνοθεσία του Νίκου Περάκη. Πρόκειται για μια πεσιμιστική κωμωδία με θέμα την πτώση των ιδεολογικών αξιών της γενιάς του Πολυτεχνείου.[4] Η ταινία πραγματεύεται την κωμική πλευρά της κοινωνίας και της πολιτικής σκηνής της Ελλάδας της δεκαετίας του '80. Η ταινία απέσπασε το βραβείο μοντάζ στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης το 1987 και το Κρατικό Βραβείο Ποιότητας ΥΠΠΟ για τον Α' Ανδρικό Ρόλο.

Η ταινία αποτελεί συνέχεια της ταινίας Λούφα και παραλλαγή, 20 χρόνια μετά.

Ο Μιχάλης Καραμάνος (Γιώργος Κιμούλης), ομογενής από την Τασκένδη, είναι ένας ιδιοφυής ηλεκτρονικός, που εργάζεται στον Τηλεπικοινωνιακό Οργανισμό Ελλάδος (ΤΟΕ) (προφανής αναφορά στον ΟΤΕ). Μια μέρα μπαίνει στο γραφείο του διευθυντή του ΤΟΕ (Δημήτρης Καλλιβωκάς), τον συλλαμβάνει όμηρο και απαιτεί να εκφωνήσει ένα διάγγελμα στην κρατική τηλεόραση καταγγέλλοντας «την κυβερνητική πολιτική και τις σχέσεις πολίτη-πολιτείας», δέκα λεπτά πριν τη μετάδοση ενός πολύ σημαντικού ποδοσφαιρικού αγώνα της Εθνικής Ελλάδος απειλώντας να ανατινάξει το κτίριο του ΤΟΕ με έναν εκρηκτικό μηχανισμό. Ο εκρηκτικός μηχανισμός είναι συνδεδεμένος με έναν υπολογιστή, ο οποίος κάθε 15 λεπτά θέτει ένα πρόβλημα που, αν δεν απαντηθεί, θα πυροδοτηθεί η βόμβα. Τα προβλήματα είναι πολύ δύσκολα και τεχνικά ώστε να μπορεί να τα απαντήσει μόνο ο Καραμάνος. Η αστυνομία σε έρευνα στο σπίτι του ανακαλύπτει πως δεν έχει φίλους και οι πιο κοντινοί του άνθρωποι ήταν αυτοί με τους οποίους υπηρέτησε στο στρατό την περίοδο της Δικτατορίας (βλ. Λούφα και παραλλαγή). Αρχίζει λοιπόν μια εκστρατεία για να τους βρει και τους πάει να τον μεταπείσουν. Όπως αποκαλύπτεται στη συνέχεια, οι περισσότεροι είναι πλέον καλά βολεμένοι μέσα στο σύστημα.

Ο Σαββίδης (Γιώργος Κοτανίδης), που ήταν «βύσμα» στο στρατό, είναι τώρα το δεξί χέρι του υπουργού. Ο Μπαλούρδος (Παύλος Κοντογιαννίδης), που ήταν οδηγός στο στρατό, τώρα είναι πρόεδρος των ταξιτζήδων. Παραμένει αιώνιος τρακαδόρος (π.χ. όταν οι αστυνομικοί παραγγέλνουν πίτσες ζητάει κι ένα πακέτο τσιγάρα). Ο Λάμπρου (Τάκης Μόσχος) έχει δική του διαφημιστική εταιρεία, που ειδικεύεται στην προβολή πολιτικών κομμάτων (spin doctor). Ο Μαρλαφέκας (Άλκης Παναγιωτίδης) είναι καλλιτεχνικός διευθυντής στο θέατρο και κάνει κιτς μουσικοχορευτικά σώου, δηλαδή πράγματα που κορόιδευε. Στη σκηνή στο θέατρο κάνει και ένα γρήγορο πέρασμα (cameo) ο σκηνοθέτης Παντελής Βούλγαρης, υποδυόμενος το σκηνοθέτη της παράστασης. Ο Παπαδόπουλος (Δημήτρης Πουλικάκος) συνεχίζει να γυρίζει πορνοταινίες με τη γυναίκα του, όπως τότε που ήταν φαντάρος, μόνο που τώρα έχει επιστρατεύσει και τις κόρες του. Από όλους ήταν ο μόνος που ήταν πολιτικοποιημένος επί Χούντας. Τώρα όλη του η επαναστατικότητα φαίνεται να περιορίζεται σε έναν ελευθεριακό τρόπο ζωής, σε δενδρύλια ινδικής κάνναβης στο μπαλκόνι και σε παραγωγές πορνό με τίτλους όπως «Η γατούλα των Εξαρχείων». Σε όλη τη διάρκεια της ταινίας φοράει ένα μπλουζάκι με τη Μελίνα Μερκούρη (που τότε ήταν υπουργός πολιτισμού) απεικονισμένη σε στυλ Άντι Γουόρχολ.

Κατά την έρευνά της η αστυνομία ανακαλύπτει πως ο Μιχάλης Καραμάνος ανήκει στην παράνομη οργάνωση «Συαγών» (Συνταγματικός Αγώνας).[5] Όπως αποκαλύπτεται αργότερα, ο «Συαγών» είναι τελικά σύλλογος «κατοχυρωμένος από το Πρωτοδικείο».

Η δημοσιογράφος που καλύπτει το γεγονός (Βάνα Μπάρμπα) παίρνει συνέντευξη από τον Καραμάνο και τον προϊστάμενό του, ο οποίος βλέπει με συμπάθεια τον Καραμάνο και σε κάποιο βαθμό φαίνεται να συμφωνεί τελικά με τις απόψεις του, η τηλεόραση όμως τελικά μέσω του μοντάζ διαστρεβλώνει ολοκληρωτικά τις απόψεις και των δύο. Το ίδιο κάνει και μια εφημερίδα που δημοσιεύει μια προκήρυξη του «Συαγών», που τους είχε στείλει παλιά, διαστρεβλωμένη φυσικά. Καθώς η υπόθεση προχωράει βλέπουμε όλο και περισσότερους να εκμεταλλεύονται αυτήν την κατάσταση με τη βόμβα προς το συμφέρον τους ή για προσωπική προβολή. Έξω από το κτήριο του ΤΟΕ έχουν μαζευτεί ένα σωρό πολιτικοί που κάνουν συνέχεια δηλώσεις στα κανάλια, εργαζόμενοι με αιτήματα, ακόμη και αναρχικοί με πανώ που υποστηρίζουν τον Καραμάνο. Σε κάποια στιγμή ο διαφημιστής Λάμπρου προσπαθεί να πείσει τον Καραμάνο, όταν τελικά κάνει το διάγγελμα, να φοράει ένα συγκεκριμένο μπλουζάκι για έμμεση διαφήμιση.

Όσο πλησιάζει η ώρα του διαγγελματος ο Καραμάνος αρχίζει να συνειδητοποιεί ότι το αποτέλεσμα θα είναι το αντίθετο από αυτό που ήθελε και αρνείται να προχωρήσει. Τότε όλοι προσπαθούν να τον μεταπείσουν, γιατί όλοι πλέον έχουν συμφέρον να βγει στην τηλεόραση.

Τελικά βγαίνει στην τηλεόραση αλλά, όταν είναι μιλήσει, εκείνος έχει παγώσει και δεν λέει τίποτα. Όλοι του κάνουν νόημα να μιλήσει και τελικά ο Καραμάνος, συγκινημένος, αρχίζει να τραγουδάει τον Εθνικό ύμνο. Και μετά ξεκινάει ο ποδοσφαιρικός αγώνας.

Αν και η ταινία αποτελεί συνέχεια της ταινίας Λούφα και παραλλαγή, με τους ίδιους βασικούς χαρακτήρες, ωστόσο οι ρόλοι ερμηνεύονται από διαφορετικούς ηθοποιούς, καθώς τα γεγονότα διαδραματίζονται 20 χρόνια μετά. Οι μόνοι ηθοποιοί που είναι κοινοί και στις δύο ταινίες είναι η Rocky Taylor, που παίζει τη Cindy, η Ρίτα Λαμπρινού, που παίζει τη μητέρα του Λάμπρου, και ο Γιώργος Κιμούλης ο οποίος όμως υποδύεται διαφορετικό χαρακτήρα σε κάθε ταινία. Στο Λούφα και παραλλαγή κάνει τον Λάμπρου, ενώ στο BIOS + πολιτεία κάνει τον Καραμάνο.

Οι ρόλοι αναλυτικά:

Olivetti M24

Το BIOS + πολιτεία είναι η πρώτη ελληνική ταινία στην οποία χρησιμοποιείται ως κεντρικό στοιχείο της πλοκής ένας υπολογιστής[7] ενώ αποτελεί επίσης και το κεντρικό στοιχείο της αφίσας της ταινίας.

Ο τίτλος της ταινίας κάνει λογοπαίγνιο με τη φράση «βίος και πολιτεία» και τον πληροφορικό όρο BIOS δηλαδή «το Basic Input Output System, η ψυχή του υπολογιστή, το βασικό του σύστημα», όπως εξηγεί ο Καραμάνος στον προϊστάμενό του.[2]

Ο υπολογιστής που εμφανίζεται στην ταινία είναι ένας Olivetti M24, συμβατός με IBM PC, με επεξεργαστή Intel 8086, μνήμη 640 kB και λειτουργικό σύστημα MS-DOS. Σε αντίθεση με τους άλλους κλώνους του IBM PC, το M24 ήταν άκρως συμβατό και χρησιμοποιούσε τον πολύ πιο ισχυρό επεξεργαστή Intel 8086 στα 8 MHz αντί του Intel 8088 στα 4.77 MHz που χρησιμοποιούσε το PC XT της IBM, ενώ επέτρεπε και την προσθήκη του μαθηματικού συνεπεξεργαστή 8087.

Το εξώφυλλο του MICROmad

Το πρόγραμμα του υπολογιστή, το οποίο βλέπουμε σε πολυάριθμες σκηνές να πετάει σπιρτόζικες ατάκες, δημιουργήθηκε ειδικά για τις ανάγκες της ταινίες από την Olivetti Ελλάς, η οποία διέθεσε τους τεχνικούς της για μία εβδομάδα αποκλειστικά για τη συγγραφή του προγράμματος.[7]

Κάποια από τα κουίζ που θέτει ο υπολογιστής στην ταινία για να μην πυροδοτήσει τη βόμβα έχουν να κάνουν επίσης με υπολογιστές.

Η ταινία είχε μεγάλη απήχηση στους φίλους των υπολογιστών. Το περιοδικό MICROmad, ένα από τα πρώτα τεχνικά περιοδικά αποκλειστικά για υπολογιστές στην Ελλάδα, της έκανε δύο συνεχόμενα αφιερώματα. Το πρώτο αφιέρωμα ήταν στο τεύχος 16 (Δεκέμβριος 1987) το οποίο μάλιστα είχε ως εξώφυλλο την αφίσα της ταινίας[7], ενώ στο επόμενο τεύχος φιλοξένησε συνέντευξη του Παύλου Κοντογιαννίδη σχετικά με την ταινία και τους υπολογιστές.[8]

Ο πάντα προφητικός Περάκης, που ασχολείτο επίσης με τους υπολογιστές[7], θέτει ήδη από το 1987 για πρώτη φορά ηθικά ζητήματα για τη συλλογή προσωπικών δεδομένων. Βάζει τον Καραμάνο να αναφέρει το παράδειγμα κάποιου που ζητάει από τις πληροφορίες καταλόγου το τηλέφωνο ενός γιατρού επειδή έχει καρδιοπάθεια. «Αυτό το στοιχείο μπορεί να το μάθει κάποιος και να το εκμεταλλευτεί. Π.χ. να τον απολύσουν από τη δουλειά του, ή να μην τον ασφαλίζει κανείς, ή να μην του δίνει βερεσέ ο μπακάλης», λέει ο Καραμάνος. Κι όταν ο προϊστάμενός του χαρακτηρίζει το σκεπτικό του υπερβολικό, ο Καραμάνος απαντά: «Υπερβολικό; Σε λίγο ακόμα και οι Έβγες (ψιλικατζίδικα) θα έχουν υπολογιστή, πιο γρήγορα μάλιστα και από το Δημόσιο».

Προσωπικά βιώματα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σύμφωνα με τον δημιουργό Νίκο Περάκη, το BIOS + πολιτεία, καθώς και η προηγούμενη συνέχειά της, η Λούφα και παραλλαγή, περιέχουν προσωπικά του βιώματα από τη θητεία του στο στρατό κατά την έναρξη της Δικτατορίας. Το ξημέρωμα της 21ης Απριλίου, και ενώ ο λόχος καταδρομών είχε καταλάβει τον πύργο του ΟΤΕ, ο Περάκης συνόδευσε ως διερμηνέας τέσσερις αξιωματικούς στο Λάνγκενμπεργκ της Γερμανίας όπου βρισκόταν ο τότε πιο ισχυρός ασπρόμαυρος πομπός της Ευρώπης τον οποίον το κρατικό κανάλι της Γερμανίας WDR και το Ελληνογερμανικό Εμπορικό Επιμελητήριο είχαν συμφωνήσει να χαρίσουν στην ΤΕΔ. Σ’αυτά τα βιώματα οφείλονται ίσως οι «εμμονές με τον ΟΤΕ, τους πομπούς και τα ΜΜΕ και ανατινάξεις γενικά». Στην πράξη όμως το μόνο που έκανε, όπως αναφέρει και ο ίδιος στην ιστοσελίδα του, ήταν απλά να νιώσει μια μικρή ικανοποίηση, όταν μερικές εβδομάδες αργότερα οι Γερμανοί αρνήθηκαν να τους δώσουν τον πομπό.[2]

  1. 1,0 1,1 «BIOS + ΠΟΛΙΤΕΙΑ - Φιλμογραφία - Φιλμογραφία | Ταινιοθήκη Της Ελλάδος». www.tainiothiki.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 21 Σεπτεμβρίου 2015. 
  2. 2,0 2,1 2,2 «ΝΙΚΟΣ ΠΕΡΑΚΗΣ / ΤΑΙΝΙΕΣ / BIOS + ΠΟΛΙΤΕΙΑ». www.nikosperakis.gr. Ανακτήθηκε στις 21 Σεπτεμβρίου 2015. 
  3. «Bios + politeia (1987)». IMDb. Ανακτήθηκε στις 22 Σεπτεμβρίου 2015. 
  4. «Βίος και Πολιτεία». αθηνόραμα.gr. Ανακτήθηκε στις 22 Σεπτεμβρίου 2015. 
  5. arx.net. «Cine.gr - Τανίες Βίος + Πολιτεία - Living Dangerously - AKA : Βίος και Πολιτεία». www.cine.gr. Ανακτήθηκε στις 22 Σεπτεμβρίου 2015. [νεκρός σύνδεσμος]
  6. «ΝΙΚΟΣ ΠΕΡΑΚΗΣ / ΤΑΙΝΙΕΣ / BIOS + ΠΟΛΙΤΕΙΑ». www.nikosperakis.gr. Ανακτήθηκε στις 4 Νοεμβρίου 2023. 
  7. 7,0 7,1 7,2 7,3 Δημητρίου, Σαράντης (Δεκέμβριος 1987). «Ο τρομοκράτης με το M24». MICROmad (16). 
  8. MICROmad (17). Ιανουάριος 1987. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]