Αθανάσιος Α' Αχριδών
| Αθανάσιος Α' Αχριδών | |
|---|---|
 Μακεδονίτικος σταυρός από το Μοναστήρι της Ελεούσας στη Στρώμνιτσα - ένα από τα σύμβολα της ιστορικής Εκκλησίας Αχριδών | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | 16ος αιώνας Μεσσίνα |
| Θάνατος | 17ος αιώνας |
| Χώρα πολιτογράφησης | Οθωμανική Αυτοκρατορία |
| Θρησκεία | Χριστιανός Ορθόδοξος |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Τίτλος | Αρχιεπίσκοπος Αχριδών |
| Στρατιωτική σταδιοδρομία | |
| Πόλεμοι/μάχες | Εξέγερση της Χειμάρρας το 1596 |
Ο Αθανάσιος Α' Αχριδών (1560-1616 [1] ) ήταν Έλληνας Αρχιεπίσκοπος Αχριδών από το 1596 έως το 1598. Γεννήθηκε στη Μάνη, ως Αθανάσιος Ριζέας[2][3] Οραματίστηκε την απελευθέρωση της Βόρειας Ηπείρου και της Αλβανίας από την Αυλώνα έως το Δυρράχιο[3], οργανώνοντας την αποτυχημένη εξέγερση της Χειμάρρας (1596) εναντίον της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Και μετά από αυτή την εξέγερση, προσπάθησε μέχρι το τέλος της ζωής του με διάφορα ταξίδια, που έκανε στην Ιταλία και Γερμανία, να πείσει τους ηγεμόνες της Ισπανίας, τον Πάπα και τον αυτοκράτορα της Γερμανίας να ενισχύσουν την προσπάθεια για εξέγερση κατά των Τούρκων, χωρίς αποτέλεσμα.[4] Κατά τον Kiro Stojanov, έγινε γνωστός για την προστασία των Σλαβομακεδόνων από την οθωμανική τυραννία.[5]
Εξέγερση της Χειμάρρας
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το 1596 ο Αθανάσιος, σε ηλικία μόλις 36 ετών, προσπάθησε να τερματίσει την οθωμανική κυριαρχία, ερχόμενος σε επαφή με τους Βενετούς, συναντώντας τον Άντζελο Μπασαντόννα, προβλεπτή της Κέρκυρας, στο Βουθρωτό. Οι Βενετοί αρνήθηκαν να βοηθήσουν, αλλά η Ισπανία υποστήριξε την εξέγερση.[6][3] Το 1596, μια πηγή ανέφερε ότι στη Χειμάρρα υπήρχαν «10.000 μαχητές με κόκκινες στολές». [7] Δεδομένου ότι δεν έλαβε τη βοήθεια που ζήτησε, ταξίδεψε στη Νάπολη, χωρίς επιτυχία. Στη συνέχεια επισκέφθηκε τον Πάπα στη Ρώμη, όπου ζήτησε βοήθεια για τη διοργάνωση εξέγερσης στη Μακεδονία. Δεν βρήκε εκεί ανταπόκριση στα σχέδιά του, γιατί δεν δέχθηκε τον ουνιτικό όρο της Συνόδου της Φλωρεντίας (1439). [8]
Ο Αθανάσιος επέστρεψε στην Αλβανία το καλοκαίρι του 1596 και έμεινε στη Χειμάρρα. Στις 23 Αυγούστου 1596, βοηθούμενος και από τον Πέτρο Λάντζα[3], συναντήθηκε με τους Αλβανούς καπετάνιους Mιχαήλ Bua, Ιωάννη Golemi και Μιχαήλ Papada με σκοπό την οργάνωση εξέγερσης. Κάθε ένας από αυτούς έλαβε μηνιαία αμοιβή 50 δουκάτων.
Στην ανεπιτυχή εξέγερση στη Χειμάρρα συμμετείχαν 100 Ισπανοί στρατιώτες και 1.300 Χειμαρριώτες, από τους οποίους μόνο 200 διέθεταν αρκεβούζια. Η επίθεση των επαναστατών στράφηκε κατά του τουρκικού φρουρίου της Τσέρνας, τμήμα του οποίου κατόρθωσαν να καταλάβουν οι Ισπανοί, ενώ οι Τούρκοι είχαν 80 νεκρούς, μεταξύ των οποίων 10 αξιωματικοί και ο διοικητής του φρουρίου.[3] Όμως, πιθανώς λόγω σύγχυσης, οι Χειμαρριώτες υποχώρησαν με αποτέλεσμα οι Τούρκοι να αντεπιτεθούν, εκδιώκοντας τους Ισπανούς.[3]
Μετέπειτα δράση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Μετά την αποτυχία της εξέγερσης οι Ισπανοί αποχώρησαν και ο Αθανάσιος πήγε στη Νάπολη, επικεφαλής δεκαμελούς συνοδείας, για αναζήτηση βοήθειας από τους Ισπανούς, ισχυριζόμενος ότι μπορούσε να συγκεντρώσει 3.000 έως 4.000 επαναστάτες.[3][9][10] Στη συνέχεια περιπλανήθηκε σε διάφορες ευρωπαϊκές πόλιεις όπως τη Ρώμη, το Μιλάνο, την Πράγα, το Τύμπινγκεν και τη Νυρεμβέργη και το 1604 ή το 1606, βρέθηκε στο Τσέρνιγκοφ. Σε άγνωστη ημερομηνία, επέστρεψε στην Αχρίδα. Ο Διονύσιος ο Φιλόσοφος του ζήτησε να συμμετάσχει στην εξέγερση που εκείνος είχε οργανώσει αλλά ο Αθανάσιος δεν απάντησε. Ξαναταξίδεψε στη Νάπολη, το 1612, ερχόμενος σε επαφή με διάφορους Ισπανούς αξιωματούχους. Τον Σεπτέμβριο του 1615 αναχώρησε για τη Μάνη, όπου ίσως πέθανε λίγο μετά την άφιξή του εκεί.[3]
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ GBI 2003.
- ↑ Κονταλή, Αθηνά (2011). Η συμμετοχή του Ελληνορθόδοξου κλήρου στα επαναστατικά κινήματα της Τουρκοκρατίας: 1453-1821. Αθήνα: Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΕΚΠΑ). Σχολή Θεολογική. Τμήμα Θεολογίας. Τομέας Ιστορικός. σελ. 125.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 3,7 Παπαδόπουλος 1974, σελ. 325.
- ↑ Κονταλή, Αθηνά (2011). Η συμμετοχή του Ελληνορθόδοξου κλήρου στα επαναστατικά κινήματα της Τουρκοκρατίας: 1453-1821. Αθήνα: Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΕΚΠΑ). Σχολή Θεολογική. Τμήμα Θεολογίας. Τομέας Ιστορικός. σελ. 126-130.
- ↑ Kiro Stojanov (1990). Povijesno-pravni razvoj Katoličke crkve bizantsko-slavenskog obreda u Makedoniji. Kršćanska sadašnjost. σελ. 12. ISBN 978-86-397-0185-7.
- ↑ Richard Hodges· William Bowden (2004). Byzantine Butrint: Excavations and Surveys 1994-1999. Oxbow Books for the Butrint Foundation. σελ. 26. ISBN 978-1-84217-158-5.
- ↑ Andromaqi Gjergji (2004). Albanian Costumes Through the Centuries: Origin, Types, Evolution. Acad. of Sciences of Albania, Inst. of Folc Culture. σελ. 21. ISBN 978-99943-614-4-1.
- ↑ Jugoslovenski Istorijski Casopis. 1978. σελ. 210.
- ↑ Peter Bartl (1974). Der Westbalkan zwischen spanischer Monarchie und osmanischem Reich: zur Türkenkriegsproblematik an der Wende vom 16. zum 17. In Kommission bei Otto Harrasowitz. ISBN 978-3-447-01553-0.
Athanasius scheint sich noch im Sommer 1596 nach Albanien zurückbegeben zu haben. Er hielt sich in der Himara auf. Dorthin begaben sich am 23. August 1596 die albanischen Kapitäne Michael Bua, Giovanni Golemi und Michael Papada. Sie erhielten jeder 50 Dukaten Sold monatlich. Sie fuhren zunächst nach Lecie (Lecce?), wo sie sich mit Kriegsmaterial für die Himarioten — 1 000 Arkebusen, Pulver, Blei, 4 Trommeln und 4 königlichen Bannern (insegne del Re) — ausrüsteten. Wie der venezianische Resident in Neapel berichtete, war er der „capo delle spie, che vanno de qui in Constantinopoli, et ch'e quello, per le mani del quale passano tutti i maneggi di Albania."10 Er muß sich dabei so unentbehrlich gemacht ...
- ↑ Κονταλή, Αθηνά (2011). Η συμμετοχή του Ελληνορθόδοξου κλήρου στα επαναστατικά κινήματα της Τουρκοκρατίας: 1453-1821. Αθήνα: Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΕΚΠΑ). Σχολή Θεολογική. Τμήμα Θεολογίας. Τομέας Ιστορικός. σελ. 126-127.
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Griechischer Biographischer Index. Walter de Gruyter. 2003. σελ. 112. ISBN 978-3-11-095002-1.
- Παπαδόπουλος, Στέφανος (1974). Ιστορία του Ελληνικού Έθνους. τόμος Ι΄. Αθήνα: Εκδοτική Αθηνών. Κονιδάρης Γεράσιμος, Συμβολαί εις την εκκλησιαστικήν ιστορίαν της Αχρίδος, Αθήναι 1967.
- Κονταλή Αθηνά, Η συμμετοχή του Ελληνορθόδοξου κλήρου στα επαναστατικά κινήματα της Τουρκοκρατίας: 1453-1821, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΕΚΠΑ). Σχολή Θεολογική. Τμήμα Θεολογίας. Τομέας Ιστορικός, Αθήνα 2011, σελ. 125-130. (διδακτορική διατριβή)