Αλφρέντα Μαρκόφσκα
| Αλφρέντα Μαρκόφσκα | |
|---|---|
 | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | 10 Μαΐου 1926 Γαλικία |
| Θάνατος | 30 Ιανουαρίου 2021 Γκόζουφ Βιελκοπόλσκι |
| Εθνικότητα | Ρομά στην Πολωνία[1] |
| Χώρα πολιτογράφησης | Πολωνία |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | Πολωνικά |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | ακτιβίστρια |
| Αξιώματα και βραβεύσεις | |
| Βραβεύσεις | Διοικητής με Αστέρι του Τάγματος της Αναγέννησης της Πολωνίας (2 Οκτωβρίου 2006) |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Η Αλφρέντα Νόντσια Μαρκόφσκα (πολωνικά: Alfreda Noncia Markowska) (10 Μαΐου 1926 - 30 Ιανουαρίου 2021) ήταν Πολωνή Ρομά γυναίκα, η οποία κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου έσωσε περίπου 50 παιδιά Εβραίων και Ρομά από το θάνατο στο Ολοκαύτωμα και τη Γενοκτονία των Ρομά.
Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η Μαρκόφσκα γεννήθηκε σε μία περιοδεύον καράμαξα των Πολωνών Ρομά (tabor, «κινητό κάμπινγκ») σε μια περιοχή γύρω από το Στανισουάβουφ, στην περιοχή Κρέσι της Δεύτερης Πολωνικής Δημοκρατίας. Το 1939, η γερμανική εισβολή στην Πολωνία την έπιασε στο Λβουφ (σημερινό Λβιβ). Μετά την εισβολή της Σοβιετικής Ένωσης στην Πολωνία ως μέρος του Συμφώνου Μολότοφ-Ρίμπεντροπ μεταξύ Ιωσήφ Στάλιν και Αδόλφου Χίτλερ, το τάμπορ της μεταφέρθηκε στο κατεχόμενο από τη Γερμανία τμήμα της Πολωνίας. Το 1941 οι Γερμανοί δολοφόνησαν όλα τα μέλη της οικογένειάς της (65 έως 85 άτομα), συμπεριλαμβανομένων των γονιών και των αδερφών της, σε μια σφαγή κοντά στη Μπιάουα Ποντλάσκα. Η Αλφρέντα ήταν η μόνη που επέζησε. Πέρασε αρκετές μέρες ψάχνοντας στα τοπικά δάση για τον ομαδικό τάφο της οικογένειάς της. Έφτασε στο Ροζβάντουφ, όπου το 1942, σε ηλικία 16 ετών, παντρεύτηκε. Αυτή και ο σύζυγός της συνελήφθησαν σε μια περισυλλογή στο δρόμο ενώ επισκέπτονταν το Στανισουάβουφ από την Ουκρανική Αστυνομία, που τους παρέδωσε στους Γερμανούς, αλλά το ζευγάρι κατάφερε να διαφύγει. Στη συνέχεια, αναγκάστηκαν να μετακομίσουν σε Γκέτο για Ρομά στο Λούμπλιν, στο Λοτζ και στο Μπέουζετς, αλλά και από αυτά έφυγαν και εγκαταστάθηκαν στο Ροζβάντουφ, όπου οι Γερμανοί είχαν οργανώσει ένα στρατόπεδο εργασίας για τους Ρομά.[2]
Αποστολές διάσωσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Στο Ροζβάντουφ, η Μαρκόφσκα προσλήφθηκε στον σιδηρόδρομο και κατάφερε να λάβει μια άδεια εργασίας (Kennkarte) που της παρείχε κάποια προστασία έναντι περαιτέρω συλλήψεων. Συμμετείχε στη διάσωση Εβραίων και Ρομά, ιδιαίτερα παιδιών, από το θάνατο στα χέρια των Ναζί. Ταξίδευε σε τοποθεσίες γνωστών σφαγών εβραϊκών και Ρομά πληθυσμών και έψαχνε για επιζώντες. Η Μαρκόφσκα τους έφερνε πίσω στο σπίτι της, τους έκρυβε και αποκτούσε πλαστά έγγραφα που τους προστάτευαν από τους Γερμανούς. Υπολογίζεται ότι έσωσε προσωπικά περίπου 50 παιδιά.[2] Χρόνια αργότερα, όταν ρωτήθηκε γιατί δεν φοβόταν να βοηθήσει, η Μαρκόφσκα δήλωσε ότι εκείνη την εποχή δεν περίμενε να ζήσει η ίδια τον πόλεμο ούτως ή άλλως, οπότε ο φόβος δεν ήταν πρόβλημα.[3]
Το 1944, οι Σοβιετικοί απελευθέρωσαν την περιοχή. Λόγω της πολιτικής του Κόκκινου Στρατού να στρατολογεί βίαια Ρομά στις τάξεις του, η Μαρκόφσκα μαζί με τον σύζυγό της και μερικά από τα παιδιά που είχε σώσει (συμπεριλαμβανομένων ορισμένων Γερμανών παιδιών που προσπάθησαν να φύγουν από τους Σοβιετικούς στρατιώτες) κατέφυγαν προς τα δυτικά, πρώτα στην κεντρική Πολωνία και στη συνέχεια στις λεγόμενες «Ανακτημένες Περιοχές» στη δυτική πλέον Πολωνία.[2]
Μετά τον πόλεμο, οι κομμουνιστικές αρχές της Λαϊκής Δημοκρατίας της Πολωνίας ξεκίνησαν μια εκστρατεία για να αναγκάσουν τους Ρομά να εγκατασταθούν και να εγκαταλείψουν τον παραδοσιακό τρόπο ζωής τους. Ως αποτέλεσμα, αυτή και η οικογένειά της έζησαν πρώτα κοντά στο Πόζναν - στο Πσεζμιερόβο[4] - και μετά, μετά το θάνατο του συζύγου της, στο Γκόζουφ Βιελκοπόλσκι.[3]
Τον Οκτώβριο του 2006, η Αλφρέντα Μαρκόφσκα τιμήθηκε με τον Σταυρό του Διοικητή με Αστέρι του Τάγματος της Αναγέννησης της Πολωνίας για τη διάσωση παιδιών Εβραίων και Ρομά κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Εκείνη την εποχή, ο τότε Πρόεδρος της Πολωνίας, Λεχ Κατσίνσκι, την επαίνεσε «για τον ηρωισμό και την ασυνήθιστη γενναιότητα, για την εξαιρετική αξία στη διάσωση ανθρώπινων ζωών».[5]
Η Μαρκόφσκα πέθανε στις 30 Ιανουαρίου 2021, σε ηλικία 94 ετών.[6]
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ (Αγγλικά, Γερμανικά, Ρομανί γλώσσα) RomArchive. www
.romarchive .eu /en /collection /p /alfreda-markowska /. Ανακτήθηκε στις 16 Σεπτεμβρίου 2021. - ↑ 2,0 2,1 2,2 Gierliński, K. (October 2006). «Piękne życie Alfredy Markowskiej». Romano Atmo (5): 10–11. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2009-12-10. https://web.archive.org/web/20091210204102/http://www.romowie.com/romano_atmo/ra_5.pdf. Ανακτήθηκε στις 2014-01-31.
- ↑ 3,0 3,1 Szabłowski, Witold (8 April 2013). «Alfreda Markowska zwana Nońcią». Gazeta Wyborcza - Wysokie Obcasy: σελ. 1–3. http://www.wysokieobcasy.pl/wysokie-obcasy/1,96856,13640351,Alfreda_Markowska_zwana_Noncia.html?as=2. Ανακτήθηκε στις 6 Φεβρουαρίου 2014.
- ↑ «Wyborcza.pl». www.wysokieobcasy.pl. Ανακτήθηκε στις 21 Σεπτεμβρίου 2020.
- ↑ Caban, Agnieszka Mirosława. «Alfreda Markowska: Bohaterka trzech narodów (Ηρωΐδα τριών Εθνών)». Panorama Kultur. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Φεβρουαρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 4 Φεβρουαρίου 2014.
- ↑ Nie żyje babcia Nońcia (πολωνικά)
|