Μετάβαση στο περιεχόμενο

Ακτινόλιθος

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ακτινόλιθος
Ακτινόλιθος. Προέλευση: Πορτογαλία
Γενικά
ΚατηγορίαΙνοπυριτικά. Ομάδα αμφιβόλων
Χημικός τύποςCa2(Mg, Fe)5Si8O22(OH)2
Ορυκτολογικά χαρακτηριστικά
Πυκνότητα3,2 gr/cm3
ΧρώμαΠράσινο, μελανοπράσινο, γκριζοπράσινο, μαύρο
Σύστημα κρυστάλλωσηςΜονοκλινές
ΚρύσταλλοιΜακρείς πρισματικοί
ΥφήΙνώδης, ακτινωτή
Σκληρότητα5 - 6
ΣχισμόςΤέλειος {110}, {110}
ΛάμψηΜεταξώδης, υαλώδης
Γραμμή κόνεωςΛευκή
ΠλεοχρωισμόςΑσθενής Χ= ανοικτοκίτρινο, Υ= ανοικτό κιτρινοπράσινο, Ζ= ανοικτό πράσινο - σκούρο γαλαζοπράσινο
ΔιαφάνειαΔιαφανής έως ημιδιαφανής

Ο ακτινόλιθος (αγγλικά: actinolite) είναι ένα από τα κοινότερα πυριτικά ορυκτά της ομάδας των αμφιβόλων και σχηματίζεται σε ζώνες μεταμόρφωσης χαμηλών θερμοκρασιών επαφής, κυρίως από βασικά ή υπερβασικά πετρώματα. Ανευρίσκεται, επίσης, σε κυανοσχιστόλιθους που φέρουν γλαυκοφανή. Σχετίζεται με τάλκη, επίδοτο, γλαυκοφανή, αλβίτη και χλωρίτη.

Σχηματίζει πλήρη παραμικτική σειρά με τον τρεμόλιθο και τον σιδηροακτινόλιθο.

Μια παραλλαγή του ακτινόλιθου ονομάζεται νεφρίτης και αποτελεί το ένα από τα δύο συστατικά του ίασπι (jade) (το άλλο συστατικό του οποίου είναι ο ιαδεΐτης). Ο νεφρίτης και ο ίασπις χρησιμοποιήθηκαν από πολύ παλιά τόσο στην Κίνα όσο και στην Κεντρική Αμερική ως διακοσμητικοί λίθοι με βαθιά θρησκευτική σημασία. Ο νεφρίτης χρησιμοποιήθηκε και μόνος του στην Κίνα, αν και παρουσιάζει μικρή χρωματική ποικιλία (κρεμώδες λευκό έως πράσινο).

Η λεπτοϊνώδης ποικιλία του ακτινολίθου ονομάζεται βυσσόλιθος (byssolite) και μοιάζει πολύ με τον αμίαντο.

Ο ακτινόλιθος δεν έχει οικονομική σημασία. Αποτελεί, όμως, σημαντικό ορυκτό για τους συλλέκτες, λόγω των χρωματισμών και, κυρίως, των σχημάτων που μπορούν να πάρουν οι συσσωματώσεις των κρυστάλλων του. Τέτοια συλλεκτικά δείγματα ανευρίσκονται στην Ελβετία, την Αυστρία, το Άρενταλ στη Νορβηγία, τα Ουράλια όρη στη Ρωσία, τα όρη Κουνλούν στην Κίνα, τις ΗΠΑ (Αλάσκα - Jade mountains, Καλιφόρνια, Βέρμοντ και Καναδά (Βρετανική Κολομβία).

Στην Ελλάδα απαντά στις νήσους Άνδρο και Σέριφο, στα μεταλλεία Κασσάνδρας στη Χαλκιδική, στην Εύβοια (Αλιβέρι) και στην Ξάνθη.

  • James Dwight Dana, Manual of Mineralogy and Lithology, Containing the Elements of the Science of Minerals and Rocks, READ BOOKS, 2008 ISBN 1443742244
  • Frederick H. Pough, Roger Tory Peterson, Jeffrey (PHT) Scovil, A Field Guide to Rocks and Minerals, Houghton Mifflin Harcourt, 1988 ISBN 039591096X
  • Walter Schumann, R. Bradshaw, K. A. G. Mills, Handbook of Rocks, Minerals and Gemstones, Houghton Mifflin Harcourt, 1993 ISBN 0395511372