Μετάβαση στο περιεχόμενο

Αδελαΐδα του Βιάντεν

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Αδελαΐδα του Βιάντεν
Γενικές πληροφορίες
Θάνατος30  Σεπτεμβρίου 1376[1][2][3]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητααντιβασίλισσα (1351–1362)[4][5][6]
Οικογένεια
ΣύζυγοςΌθων Β΄ του Νάσσαου-Ντίλενμπουργκ[1][5][2]
ΤέκναΙωάννης Α΄ του Νάσσαου-Ντίλενμπουργκ[1][4][5]
Adelaide of Nassau-Siegen[1]
Henry of Nassau-Siegen[1][2][3]
Otto of Nassau-Siegen[1][2][3]
ΓονείςPhilip II of Vianden[1][2][3] και Adelheid von Arnsberg[7][1]
ΑδέλφιαHenry II of Vianden
ΟικογένειαΟίκος του Σπόνχαϊμ και House of Vianden
Θυρεός
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Η Αδελαΐδα του Βιάντεν, γερμανικά: Adelheid Gräfin von Vianden‎‎ (απεβ. 30 Σεπτέμβριος 1376) γεννήθηε ως μία κόμισσα από τον Οίκο του Βιάντεν, τον πλάγιο κλάδο του Οίκου του Σπόνχαϊμ που κυβερνούσε την κομητεία του Βιάντεν, και μέσω του γάμου της έγινε κόμισσα του Νάσσαου-Ζήγκεν. Ενήργησε ως επίτροπος της κομητείας Nάσσαου-Ζήγκεν για τον μεγαλύτερο γιο της, την περίοδο 1351–1362.

Η Αδελαΐδα περιγράφεται ως μια έξυπνη και ενεργητική γυναίκα, που προσπάθησε να διευθετήσει σταδιακά τις πολυάριθμες διαμάχες, που κληρονόμησε εκείνη και ο γιος της με τις τοπικές οικογένειες ευγενών, τους ισχυρούς άρχοντες τού Οίκου του Μπίκεν, τού Οίκου του Βάλντερντορφ και τού Οίκου του Χάιγκερ, αν και η ίδια δεν περιφρόνησε να σηκώσει το γάντι που της έβαλαν με τη μια ή την άλλη περίπτωση. Από την άλλη πλευρά, έλυσε επίσης πολλές από τις δεσμεύσεις που είχε αναλάβει ο σύζυγός της. [8] Στην υπανάπτυκτη κομητεία Nάσσαου-Ζήγκεν, όπου οι τοπικοί ευγενείς πίστευαν ότι είχαν ελεύθερο χέρι, κράτησε τα ηνία σφιχτά. [9]

Η Αδελαΐδα ήταν η μοναχοκόρη του κόμη Φίλιππου Β΄ του Βιάντεν [10] και της κόμισσας Αδελαΐδας του Άρνσμπεργκ. [11] [12] Πότε και πού γεννήθηκε η Αδελαΐδα, είναι άγνωστο.

Το κάστρο Zήγκεν, 2011.

Η Αδελαΐδα παντρεύτηκε (το γαμήλιο συμβόλαιο έγινε στις 23 Δεκεμβρίου 1331 [10] [13] [12]) τον Όθωνα Β΄ κόμη του Nάσσαου-Ζήγκεν (π. 1305 [14] [15] [12]).

Η Αδελαΐδα και ο Όθων Β΄ είχαν συγγένεια. Ο προ-προπάππος της Αδελαΐδας, ο Γεράρδος Γ΄ κόμης του Χέλρε & Τσούτφεν, ήταν μεγαλύτερος αδελφός της κόμισσας Mατθίλδης του Χέλρε & Τσούτφεν, προγιαγιάς του Όθωνα Β΄. [16]

Ο Όθων Β΄ διαδέχθηκε τον πατέρα του τον Ιούλιο ή τον Αύγουστο του 1343 [14] στο Ζήγκερλαντ, το Μαρκ Χέρμπορν με το Ντίλενμπουργκ και την περιοχή του Χάιγκερ, καθώς και το Λένμπεργκ . [17] [18] Το επόμενο έτος, ο Oθων Β΄ πώλησε το κάστρο και την κυριότητα του Λένμπεργκ στον Ρούπερτ Α΄ κόμη του Παλατινάτου και τον Γκέρλαχ Α΄ κόμη του Νάσσαου. [19]

Ο Όθων Β΄ δεν θεωρείται καλός επίτροπος. Η σύντομη εξουσία του ήταν μια διαδοχή από διαμάχες, κατά τη διάρκεια των οποίων η χώρα καταστράφηκε και οι πηγές της ευημερίας είχαν αποκλειστεί. Για να ελέγξει τα έξοδά του, αναγκαζόταν να ενεχυριάζει τα υπάρχοντά του συχνά, με αποτέλεσμα να παρεμποδίζεται η ανάπτυξη μίας ισχυρής δραστηριότητας, τόσο εσωτερικά όσο και εξωτερικά. [20] [18] Αναγκάστηκε να πωλήσει μισό των Νάσσαου της πόλης Ζήγκεν στον εκλέκτορα της Κολωνίας, και έχασε όλα τα μέρη τού Λαντ Βίλντενμπουργκ, που είχε αποκτήσει το Νάσσαου στην κομητεία Ζάυν. Και το 1349 έπρεπε να ενεχειρίσει την ενορία του Χάιγκερ και το μισό κάστρο του Γκίνσμπουργκ στους κυρίους τού Οίκου τού Χάιγκερ και τον εκλέκτορα της Κολωνίας. [9] Στην τελευταία του έριδα, εναντίον των αδελφών Γκότφριντ και Βίλντεριχ Γ΄ τού Οίκου του Βάλντερντορφ, ο Όθων Β΄ σκοτώθηκε [9] [20] [21] σε μια μάχη, η οποία -σύμφωνα με τα καταστατικά- πρέπει να έγινε μεταξύ 6 Δεκεμβρίου 1350 και 25 Ιανουαρίου 1351. [20] [12] Καθώς τα παιδιά του ήταν ακόμη ανήλικα, η Αδελαΐδα ανέλαβε την αντιβασιλεία στην κομητεία. [8] [9] [21] [22] [23]

Μοντέλο του κάστρου Τρίνγκενσταϊν.

Η Αδελαΐδα θεωρείται ότι ήταν καλή επίτροπος. [9] Μία έξυπνη και ενεργητική γυναίκα, προσπάθησε να διευθετήσει σταδιακά τις πολυάριθμες διαμάχες που κληρονόμησε εκείνη και ο γιος της με τις τοπικές οικογένειες ευγενών, τους ισχυρούς άρχοντες της οικογένειας του Μπίκεν, Βάλντεντορφ και Χάιγκερ, αν και η ίδια δεν περιφρόνησε να σηκώσει το γάντι που της επιβλήθηκε στη μία ή την άλλη περίπτωση. Από την άλλη πλευρά, έλυσε επίσης πολλές από τις δεσμεύσεις που είχε αναλάβει ο σύζυγός της. [8] Στην υπανάπτυκτη κομητεία Nάσσαου-Ζήγκεν, όπου οι τοπικοί ευγενείς πίστευαν ότι είχαν ελεύθερο χέρι, κράτησε τα ηνία σφιχτά. Χρειάστηκε να δεσμεύσει γη για να ξεκαθαρίσει τα χρέη του συζύγου της, και παρόλο που ο τερματισμός των πολυάριθμων διαμαχών τού συζύγου της δεν ήταν χωρίς θυσίες, αυτές οι συμφωνίες της έδωσαν την ειρήνη για την ανενόχλητη ανοικοδόμηση. [9] Οι ημιτελείς έριδες και οι συχνές παρεμβάσεις από τους ισχυρούς ευγενείς της χώρας, την ανάγκασαν να κάνει νέα χρέη. [22] Ήδη από το 1350/51 είχε κτίσει το κάστρο Τρίνγκενσταϊν ως αντίμετρο ενάντια στο νέο κάστρο της Έσσης, το κάστρο Νόι-Ντέρνμπαχ . [24] Είχε κτίσει το κάστρο σε ελεύθερη (allodial) γη των αρχόντων του Μπίκεν, και είχε τα δικαιώματα ιδιοκτησίας στον λόφο του κάστρου γνωστό ως «Mούρσταϊν» το 1352. [25] Έτσι διευθετήθηκε η διαμάχη με τον Γκέρλαχ και τον Φρήντριχ φον Μπίκεν, σύμμαχοι των οποίων ήταν οι κύριοι του Βίλντενμπουργκ και του Έλκερσχαουζεν, που ήταν πολύ επιζήμια και για τις δύο πλευρές. [26]

Επίσης το 1352, η Αδελαΐδα επέτυχε να εξαγοράσει το πρώην των Nάσσαου μισό της πόλης Ζήγκεν από τον εκλέκτορα της Κολωνίας για δύο χιλιάδες παλιές ασπίδες φιορίνια (zwey dusent alte schyldgulden). [9] Και εκείνη τη χρονιά, συμφιλιώθηκε με τους αδελφούς Βάλντεντορφ, στους οποίους φαίνεται να αποδόθηκε κυρίως το τέλος του Όθωνα Β΄. [20] [23] Με τη συμφιλίωση, οι αδελφοί Βάλντεντορφ έπρεπε να απελευθερώσουν τους αιχμαλώτους χωρίς λύτρα, να πάρουν τα αγαθά και τον φόρο της δεκάτης τους στο Nάσσαου σε φέουδο από τους κόμητες και, επιπλέον, να τους παράσχουν τέσσερις υποτελείς. Δύο χρόνια αργότερα, το 1354, οι Άντολφ του Βίλμεροντε, Βίλχελμ φον Χάνταμαρ, Ρόριχ Μπύχερ φον Λούρενμπουργκ, Γκόντεμπραχτ φον Ίρμτραουντ και Ανδρέα του Οίκου του Ντέρνμπαχ, ως βοηθοί σε εκείνη τη διαμάχη, επίσης συμφιλιώθηκαν με την Αδελαΐδα, υπό τον ίδιο όρο: ο καθένας τους να αφιερώσει ένα μέρος της κληρονομικής του περιουσίας στο Nάσσαου σε φέουδο. [22] Το 1356 η Αδελαΐδα αναγκάστηκε να συνάψει μία συμμαχία προστασίας με τον Ερρίκο Β΄ τον Σιδηρό λάντγκραβο της Έσσης, ανοίγοντας όλα τα κάστρα του Νασάου στον τάφο, κατά τη διάρκεια της μειονότητας του γιου της. [9]

Το κάστρο Γκίνσμπουργκ

Στην περιοχή Χάιγκερ, η ομώνυμη ευγενής οικογένεια ήταν πολύ ισχυρή από παλαιά. Υπό την αιγίδα των φεουδαρχών της, αντιστάθηκε στην κυριαρχία των κομήτων του Νάσσαου. Η ανηλικιότητα του Ιωάννη Α΄ φαινόταν να είναι η πιο κατάλληλη στιγμή, για να αποτινάξει εντελώς αυτόν τον ζυγό. Η αλαζονεία του Χάιντεριχ φον Χάιγκερ έφτασε στο σημείο, που επέτρεψε στον εαυτό του να διαπράξει καταχρήσεις κατά τού προσώπου τού νεαρού Ιωάννη Α΄. Ακολούθησε μία ανοιχτή αντιπαλότητα, οι καταστροφικές συνέπειες της οποίας, ως συνήθως, επηρέασαν την ύπαιθρο και τους κατοίκους της. Της Αδελαΐδας, όμως, δεν έλειπε το θάρρος και η σταθερότητα να αντιμετωπίσει με σθένος την αυθάδεια και τη βία των εχθρών της, και να υπερασπιστεί τα δικαιώματα τού γιου της. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι επωφελήθηκε πολύ από την υποστήριξη των συμμάχων της, τού Ερρίκου Β΄ του Σιδηρού λαντγκράβου της Έσσης και του γιου του Όθωνα τού Νεότερου. [26] Η σύγκρουση με το ξίφος και τη λόγχη ακολουθήθηκε από μία δικαστική διαμάχη, προτού συναφθεί μία διευθέτηση το 1357 [23] [26] από τον Τιερί Γ΄ κόμη του Λόοτς, τού προέδρου τού δικαστηρίου, σε απόφαση που γράφτηκε σε 63 άρθρα, η οποία είναι μία αξιοσημείωτη καταγραφή των εθίμων και των δικαιωμάτων εκείνης της εποχής. [26] Η δέσμευση της περιοχής τού Χάιγκερ και τού μισού κάστρου Γκίνσμπουργκ αναιρέθηκε. [9] Αποφασίστηκε ο αγώνας με τους κυρίους τού Χάιγκερ για την υπεροχή του Μαρκ Χάιγκερ υπέρ των Νάσσαου. Οι κύριοι τού Χάιγκερ έγιναν υποτελείς των Nάσσαου. [27] Οι ευεργετικές συνέπειες της ειρήνης και της ηρεμίας έγιναν εμφανείς τα επόμενα χρόνια. [26]

Ο αυτοκράτορας Κάρολος Δ΄. Λεπτομέρεια από το αναθηματικό πάνελ του Jan Očko του Vlašim, πριν από το 1371.
Ο Γκέρλαχ του Νάσσαου, αρχιεπίσκοπος του Μάιντς. Ανώνυμη χαλκογραφία ενός αγάλματος, -που έφτιαξε ο Σόνχοφερ το 1361- τού 17ου αι.

Από το 1359 έως το 1362, η Αδελαΐδα και ο Ιωάννης Α΄ εξόφλησαν τις πιο σημαντικές δεσμεύσεις. [26] Λόγω των 3200 λιβρών χέλερ και 2000 φιορινίων, τα οποία ο αυτοκράτορας της Γερμανίας ("Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας") Κάρολος Δ΄ χρωστούσε στον αποθανόντα κόμη Όθωνα Β΄, ορίστηκε 1½ παλαιό μεγάλο τορνέζιο επιπλέον σε κάποια διόδια νερού ή γης. Συχνά σε τέτοιες περιπτώσεις προστίθετο αυτή η ρήτρα: «όταν μπούσε να εισπραχθεί από τα διόδια ενός πρίγκιπα ή κυρίου». [26] Σε περίπτωση συμφωνίας με τον ιδιοκτήτη των διοδίων, το τέλος των διοδίων αυξανόταν αναλογικά με το ποσό που χορηγήθηκε, το οποίο φυσικά θα έπρεπε να ήταν μόνο προσωρινό, ώσπου να εξοφληθεί το χρέος, αλλά που μπορεί να είχε προκαλέσει μία συνεχιζόμενα αύξηση τού δασμού των διοδίων, κάτι επιζήμιο για το εμπόριο. [28] Η Αδελαΐδα και ο γιος της, όπως φαίνεται, αναζήτησαν -την πληρωμή για το προαναφερθέν χρέος τού αυτοκράτορα Καρόλου Δ΄- σε διόδια τού εκλέκτορα τού Μάιντς στο Όμπερλανσταϊν, [23] [29] που ήταν πιο κοντά τους. Σε κάθε περίπτωση, είχαν ακόμη παλαιότερες αξιώσεις στον εκλέκτορα τού Μάιντς, πιθανότατα από την εποχή τού "Ρωμαίου βασιλιά" Λουδοβίκο Δ΄. Ως συνήθως, ακολούθησε έριδα. Το φθινόπωρο του 1362 ο αρχιεπίσκοπος Γκέρλαχ του Νάσσαου [32] εισέβαλε στο Nάσσαου-Ζήγκεν με 500 ιππείς, καθένας από τους οποίους -σύμφωνα με τη συνήθεια της εποχής- θα συνοδευόταν από λίγους οπλισμένους πεζούς. Οι από καιρό γνωστοί πολεμοχαρείς αγρότες του Ράινγκαου κατέκαψαν, λεηλάτησαν και κατέστρεψαν την κομητεία, αλλά αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν κατά μήκος του Ρήνου όταν ήρθαν οι πλημμύρες, για να μην αποκοπούν. [29] Τον Δεκέμβριο τού ίδιου έτους, ο Γκέρλαχ και ο Ιωάννης Α΄ υπέγραψαν μία συνθήκη ειρήνης στο Aσάφενμπουργκ. [23] [29] Ο Γκέρλαχ υποσχέθηκε να πληρώσει 3500 φλορίνια και να χορηγήσει στον Ιωάννη Α΄ ένα τορνεζέλ από τα διόδια στο Όμπερλανσταϊν, ώσπου να λάβει 2000 φλωρίνια από αυτά. [29] Επίσης το 1362 η Αδελαΐδα παρέδωσε τη βασιλεία στον μεγαλύτερο γιο της. [8]

Η Αδελαΐδα απεβίωσε στις 30 Σεπτεμβρίου 1376. [10] [13] [12] Είναι άγνωστο πού τάφηκε. [12]

Όταν η Eλισάβετ τού Σπόνχαϊμ-Kρόιτσναχ κόμισσα του Βιάντεν απεβίωσε χωρίς τέκνα το 1417, οι εγγονοί τής Αδελαΐδας, ο Αδόλφος Α΄, Ιωάννης Β΄ «με το Κράνος», Ένγκελμπερτ Α΄ και Ιάννης Γ΄ «ο Νεότερος» του Nάσσαου-Ζήγκεν, κληρονόμησαν την κομητεία του Βιάντεν με τις κυριότητες του Αγ. Βιτ, Βύτγκενμπαχ, Ντάνσμπουργκ και Γκρίμπεργκεν. [17] Ο βασιλιάς της Ολλανδίας εξακολουθεί να κατέχει τους τίτλους κόμης του Βιάντεν, κύριος του Αγ. Βιτ, Μπύτγκενμπαχ και Ντάσμπουργκ.

Το οικόσημο της κομητείας του Βιάντεν έγινε το σήμα πιστοποίησης του χάλυβα από τη Ζήγκεν, το οποίο σφυρηλατήθηκε ως σήμα κατατεθέν στον χάλυβα του Ζήγκεν από σιδηρουργούς για γενιές, και με αυτό, το ατσάλι του Ζήγκεν έκανε τον γύρο του κόσμου. [33]

Στη γενεαλογία του για τον Οίκο του Νάσσαου, ο A.Β.Ε. Ντεκ αναφέρει ότι η Αδελαΐδα παντρεύτηκε για πρώτη φορά τον Γιόχαν φον Ντόλεντορφ-Κρόνενμπεργκ. [10] Αυτός ο γάμος δεν αναφέρεται από τον A.A. Φόρστερμαν στη γενεαλογία του τού ίδιου οίκου. [15]

Από το γάμο τής Αδελαΐδας και τού Όθωνα Β΄ γεννήθηκαν τα ακόλουθα παιδιά: [10] [34]

  • Ιωάννης Α΄ (π. 1339Κάστρο Χέρμπορν, 4 Σεπτέμβριος 1416), διαδέχθηκε τον πατέρα του ως κόμης του Nάσσαου-Ζήγκεν. Νυμφεύτηκε στα 30 Νοεμβρίου 1357 στην κόμισσα Μαργαρίτα του Λα Μαρκ [12] (απεβ. 29 Σεπτέμβριος 1409).
  • Ερρίκος ο Ξιφομάχος (Swashbuckler) (π. Kάσσελ, 5 Σεπτέμβριος 1402), ήταν μέλος του Συλλόγου του καθεδρικού στον ναό της Κολωνίας από το 1356.
  • Όθων (απεβ. 1384), ήταν ιερέας και κοσμήτωρ της εκκλησίας του Αγ. Μαυρικίου στο Μάιντς από το 1357 και μέλος του Συλλόγου του καθεδρικού ναού της Κολωνίας και του καθεδρικού ναού του Μάιντς από το 1380.

Η Αδελαΐδα και ο Όθων υπέγραψαν στο συμβόλαιο γάμου τού Αδόλφου Β΄ κόμη του Λα Μαρκ και της Μαργαρίτας της Κλέβης, για να παντρευτεί ένας γιος των Νάσσαου με μία κόρη των Λα Μαρκ [13] [35] στις 14 Αύγουστος 1343. [13]

Ο δεύτερος γιος Ερρίκος ο Ξιφομάχος, αν και ήταν κληρικός, ήταν ωστόσο ένας σκληρός πολεμιστής τής εποχής του, όπως αποκαλύπτει το επίθετο που τού έδωσαν οι σύντροφοί του. Μερικές φορές επιτέθηκε ακόμη και στον μεγαλύτερο αδελφό του Ιωάννη. [36]

.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}

Βιβλιογραφικές αναφορές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 Charles Cawley: «Medieval Lands». (Αγγλικά) Charles Cawley, "Medieval Lands", 2006-2020.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 Wilhelm Karl Isenburg: Europäische Stammtafeln.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 «Genealogie van het Vorstenhuis Nassau» Europese bibliotheek. Zaltbommel. 1970.
  4. 4,0 4,1 «Schloss und Stadt Dillenburg» Ντίλλενμπουργκ. 1950.
  5. 5,0 5,1 5,2 «Siegerland und Nederland» d:Q67483182. Ζίγκεν. 1981.
  6. «Het vorstenhuis Oranje-Nassau» Uitgeverij A.W. Sijthoff. Λέιντεν, Ουτρέχτη. 1882.
  7. 7,0 7,1 Leo van de Pas: (Αγγλικά) Genealogics. 2003.
  8. 8,0 8,1 8,2 8,3 Joachim, Ernst (1881). «Johann I. (Graf von Nassau-Dillenburg)». Allgemeine Deutsche Biographie (στα Γερμανικά). Band 14. Leipzig: Duncker & Humblot. σελ. 250. 
  9. 9,0 9,1 9,2 9,3 9,4 9,5 9,6 9,7 9,8 Lück (1981), p. 22.
  10. 10,0 10,1 10,2 10,3 10,4 Dek (1970), p. 66.
  11. Kamp, B.M. (1998). «De moeder van Adelheid van Vianden» (στα nl). De Nederlandsche Leeuw 1998: 266–277. 
  12. 12,0 12,1 12,2 12,3 12,4 12,5 12,6 Dek (1970), p. 66 states that the name of the mother was 'Lucia v.d. Neuerburg'. Vorsterman van Oyen (1882), p. 89 states that her parents were Count Godfrey III of Vianden and Countess Maria Flandrina of Namur.
  13. 13,0 13,1 13,2 13,3 De Roo van Alderwerelt (1960).
  14. 14,0 14,1 Dek (1970), p. 65.
  15. 15,0 15,1 Vorsterman van Oyen (1882), p. 89.
  16. Europäische Stammtafeln.
  17. 17,0 17,1 Huberty, et al. (1981), p. 219.
  18. 18,0 18,1 Ausfeld (1887), p. 708.
  19. Huberty, et al. (1981), p. 222.
  20. 20,0 20,1 20,2 20,3 von Stramberg (1865), p. 711.
  21. 21,0 21,1 Becker (1983), p. 12.
  22. 22,0 22,1 22,2 von Stramberg (1865), p. 712.
  23. 23,0 23,1 23,2 23,3 23,4 «Johann I.» (στα γερμανικά). Johann I.. Einundzwanzigster Theil: Johann Infant von Castilien – Johann-Boniten. Leipzig: F.A. Brochhaus, σελ. 134. 
  24. «Burg Tringenstein». Kulturdenkmäler in Hessen. Ανακτήθηκε στις 5 Ιανουαρίου 2023. 
  25. «Tringenstein». EBIDAT – Die Burgendatenbank. Ανακτήθηκε στις 5 Ιανουαρίου 2023. 
  26. 26,0 26,1 26,2 26,3 26,4 26,5 26,6 von Stramberg (1865), p. 713.
  27. Becker (1983), p. 14.
  28. von Stramberg (1865), p. 713–714.
  29. 29,0 29,1 29,2 29,3 von Stramberg (1865), p. 714.
  30. Dek (1970).
  31. Vorsterman van Oyen (1882).
  32. Archbishop Gerlach of Mainz descended from the Walramian Line of the House of Nassau, and was therefore a distant cousin of Adelaide and her son John.[30][31]
  33. Lück (1981), p. 23.
  34. Vorsterman van Oyen (1882), pp. 89–90.
  35. von Stramberg (1865), p. 722.
  36. Hoffmann, A.G., επιμ. (1842). «Johann I.» (στα γερμανικά). Allgemeine Encyklopädie der Wissenschaften und Künste. Zweite Section. H–N. Einundzwanzigster Theil: Johann Infant von Castilien – Johann-Boniten. Leipzig: F.A. Brochhaus, σελ. 135. 
  • Ausfeld, Eduard (1887). «Otto II. (Graf von Nassau)». Allgemeine Deutsche Biographie (στα Γερμανικά). Band 24. Leipzig: Duncker & Humblot. σελίδες 707–708. 
  • Becker, E. (1983). Schloss und Stadt Dillenburg. Ein Gang durch ihre Geschichte in Mittelalter und Neuzeit. Zur Gedenkfeier aus Anlaß der Verleihung der Stadtrechte am 20. September 1344 herausgegeben (στα Γερμανικά) (Neuauflage έκδοση). Dillenburg: Der Magistrat der Stadt Dillenburg. 
  • Dek, A.W.E. (1970). Genealogie van het Vorstenhuis Nassau (στα Ολλανδικά). Zaltbommel: Europese Bibliotheek. 
  • Huberty, Michel· Giraud, Alain (1981). l'Allemagne Dynastique (στα Γαλλικά). Tome III: Brunswick-Nassau-Schwarzbourg. Le Perreux: Alain Giraud. 
  • Lück, Alfred (1981). Siegerland und Nederland (στα Γερμανικά) (2nd έκδοση). Siegen: Siegerländer Heimatverein e.V. 
  • De Roo van Alderwerelt, J.K.H. (1960). «De graven van Vianden. Bijdrage tot een genealogie van het geslacht der graven van Vianden tot de vererving van het graafschap in het Nassause huis» (στα nl). De Nederlandsche Leeuw, Maandblad van het Koninklijk Nederlandsch Genootschap voor Geslacht- en Wapenkunde 1960 (6): 196. 
  • von Stramberg, Chr. (1865). Denkwürdiger und nützlicher Rheinischer Antiquarius, welcher die wichtigsten und angenehmsten geographischen historischen und politischen Merkwürdigkeiten des ganzen Rheinstroms, von seinem Ausflusse in das Meer bis zu seinem Ursprunge darstellt. Von einem Nachforscher in historischen Dingen. Mittelrhein. Der II. Abtheilung. 18. Band. Der Rheingau. Historisch und topografisch (στα Γερμανικά). Vierter Band. Coblenz: Rud. Friedr. Hergt. 
  • Vorsterman van Oyen, A.A. (1882). Het vorstenhuis Oranje-Nassau. Van de vroegste tijden tot heden (στα Ολλανδικά). Leiden/Utrecht: A.W. Sijthoff/J.L. Beijers.