Άγιος Ιωάννης Αμαρίου Ρεθύμνου
Συντεταγμένες: 35°10′18.98″N 24°42′28.01″E / 35.1719389°N 24.7077806°E
| Άγιος Ιωάννης Αμαρίου Ρεθύμνου | |
|---|---|
 | |
  Άγιος Ιωάννης Αμαρίου Ρεθύμνου | |
| Χώρα | Ελλάδα |
| Διοικητική υπαγωγή | Δήμος Αμαρίου |
| Υψόμετρο | 370 μέτρα |
| Πληθυσμός | 97 (2021) |
Ο Άγιος Ιωάννης είναι χωριό του δήμου Αμαρίου, της περιφερειακής ενότητα Ρεθύμνης της Κρήτης. Σύμφωνα με την απογραφή του 2011 έχει 117 κατοίκους.
Γενικά και ιστορικά στοιχεία
Ο Άγιος Ιωάννης απέχει 56 χιλιόμετρα από το Ρέθυμνο και είναι κτισμένος σε υψόμετρο 370 μέτρων.[1] Βρίσκεται κοντά στην συμβολή του Πλατύ ποταμού με τον Ξιφέ. Τα ποτάμια γεφυρώνουν οι παλιές γέφυρες του Ξιφέ η καμάρα και η γέφυρα του Μανουρά.[2]
Το χωριό αναφέρεται από τον Φραντσέσκο Μπαρότσι το 1577 ως S. Z(uann)e Chiliaru, στην επαρχία Αμαρίου. Στην ενετική απογραφή του 1583 από Καστροφύλακα αναφέρεται ως S. Giovanni Ghliafu με 47 κατοίκους.[1] Στην απογραφή του 1834 η οποία πραγματοποιήθηκε από τους Αιγυπτίους διέθετε αμιγώς χριστιανικό πληθυσμό, με 15 οικογένειες να διαμένουν στο χωριό. Στην απογραφή του 1881 αναφέρεται ως Άγιος Ιωάννης Χλιαρός, ανήκε στον δήμο Αποδούλου και είχε 123 χριστιανούς κατοίκους. Στην απογραφή του 1900 είχε 127 κατοίκους.[1] Το 1925 ορίστηκε έδρα ομώνυμης κοινότητας μέχρι την Καποδιστριακή διοικητική διαίρεση, οπότε και προσαρτήθηκε στον Δήμο Κουρητών.[3]
Στον Άγιο Ιωάννη γεννήθηκε ο δικηγόρος Εμμανουήλ Παπαδογιάννης (1889-1971), ο οποίος διατέλεσε υπουργός ανοικοδομήσεως την περίοδο 1948-1950.[2]
Απογραφές πληθυσμού
Αναλυτικά η δημογραφική πορεία του χωριού σύμφωνα με τις απογραφές:
| Απογραφή | 1900 | 1920 | 1928 | 1940 | 1951 | 1961 | 1971 | 1981 | 1991 | 2001 | 2011 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Πληθυσμός[1] | 127 | 220 | 216 | 214 | 223 | 146 | 120 | 99[4] | 109 | 117 |
Σημεία ενδιαφέροντος
Στο νεκροταφείο του χωριού βρίσκεται ο ναός του Αγίου Ιωάννη. Ανήκει στον τύπο του μονόχωρου καμαρόσκεπου και στο εσωτερικό του σώζει τοιχογραφίες δύο διαφορετικών φάσεων. Οι παλαιότερες σώζονται τμηματικά στο ιερό. Χρονολογούνται στις αρχές του 14ου αιώνα και σώζονται σε κακή κατάσταση. Το νεότερο στρώμα χρονολογείται από τις αρχές του 15ου αιώνα και σώζεται σε καλύτερη κατάσταση.[5] Ανάμεσα στις καλύτερα διατηρημένες τοιχογραφίες είναι η παράσταση του γενέσιου του Ιωάννη Προδρόμου.[6] Η ενοριακή εκκλησία του χωριού είναι αφιερωμένη στους Αγίους Τέσσερις. Είναι του τελευταίου τρίτου του 19ου αιώνα και ανακαινίστηκε το 1893.[2]
Στο χωριό λειτουργούσε δημοτικό σχολείο από το 1899 μέχρι το 1986. Το 1928 κτίστηκε σχολικό κτίριο το οποίο το 1968 αντικαταστάθηκε από νεότερο.[2]
Παραπομπές
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Σπανάκης, Στέργιος (1993). Πόλεις και χωριά της Κρήτης στο πέρασμα των αιώνων, τόμος Α΄. Ηράκλειο: Γραφικές Τέχνες Γ. Δετοράκης. σελίδες 65–66.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 «Άγιος Ιωάννης Αμαρίου». RethNea.gr. 23 Ιανουαρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 3 Δεκεμβρίου 2019.
- ↑ «Άγιος Ιωάννης Αμαρίου (Ρεθύμνης)». Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών - Αναλυτικά. ΕΕΤΑΑ-Ελληνική Εταιρία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης Α.Ε. Ανακτήθηκε στις 21 Οκτωβρίου 2019.
- ↑ Σταματελάτος, Μιχαήλ· Βάμβα-Σταματελάτου, Φωτεινή (2012). Γεωγραφικό Λεξικό της Ελλάδας. Α΄. Αθήνα: ΤΑ ΝΕΑ. σελ. 25.
- ↑ «ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ». digitalcrete.ims.forth.gr. Ανακτήθηκε στις 3 Δεκεμβρίου 2019.
- ↑ Σπαθαράκης, Ιωάννης (1999). Βυζαντινές τοιχογραφίες Νομού Ρεθύμνου. Ρέθυμνο: Μίτος. σελ. 93. ISBN 960-7857-02-X.