Βενζίνη

Ένα δοχείο με βενζίνη

Η βενζίνη είναι ένα ελαφρύ υγρό, πτητικό και εύφλεκτο, που προέρχεται κυρίως από την κλασματική απόσταξη του πετρελαίου.

Φυσικές ιδιότητες

Είναι υγρό άχρωμο ή ελαφρά χρωματισμένο, έχει χαρακτηριστική οσμή και αποστάζει μεταξύ 40° και 210° C.

Χημική σύσταση

Χημικά είναι μίγμα τριών κυρίως κορεσμένων υδρογονανθράκων: εξανίου, επτανίου και οκτανίου.

Χρήσεις

Χρησιμοποιείται ως καύσιμο υλικό (βενζίνη αυτοκινήτων, αεροσκαφών κλπ.) στη βιομηχανία για την κατεργασία των υφαντικών ινών, για τις απολιπάνσεις, για την παρασκευή κόλλας με βάση το καουτσούκ κ.ά. και ως διαλύτης (βενζίνη εκχύλισης, αποκηλίδωσης κλπ.).

Μέθοδοι παρασκευής

Λόγω της μεγάλης κατανάλωσης της βενζίνης, παρασκευάζεται και τεχνητά με 3 κυρίως μεθόδους:

• Μέθοδος με πυρόλυση

• Μέθοδος Μπέργκιους (Bergius) ή με υγροποίηση του άνθρακα

• Μέθοδος Φίσερ Τροπς (Fischer-Tropsch).

Αριθμός οκτανίου

Όλα τα είδη της βενζίνης δεν έχουν την ίδια σύσταση και επομένως την ίδια αξία. Για τη σύγκριση των διάφορων βενζινών χρησιμοποιείται η λεγόμενη κλίμακα οκτανίου από 0 έως 100 και κάθε βενζίνη χαρακτηρίζεται από τον αριθμό οκτανίων. Όσο μεγαλύτερος είναι ο αριθμός οκτανίου της βενζίνης, τόσο μεγαλύτερη είναι η απόδοσή της.

Μία βενζίνη θεωρείται ότι είναι αριθμού οκτανίου 0 όταν συμπεριφέρεται όπως το κανονικό επτάνιο, που δεν θεωρείται καλό καύσιμο για βενζινοκινητήρες και αριθμού οκτανίου 100 όταν συμπεριφέρεται όπως ένα παράγωγο του κανονικού οκτανίου το ισοοκτάνιο (2,2,4-τριμεθυλο-πεντάνιο), που θεωρείται δηλαδή άριστο καύσιμο για βενζινοκινητήρες.

Για παράδειγμα, βενζίνη αριθμού οκτανίου 95 είναι εκείνη η οποία συμπεριφέρεται όπως το μείγμα που αποτελείται από 95% ισοοκτάνιο και 5% n-επτάνιο.

Για την αύξηση του αριθμού οκτανίου της βενζίνης, είτε υποβάλλεται σε ειδική κατεργασία, είτε προστίθενται σε αυτή διάφορες ουσίες, που ονομάζονται αντικτυπικά ή αντικροτικά (anti-knocks). Στο παρελθόν προσέθεταν στη βενζίνη τετραμεθυλιούχο μόλυβδο και τετρααιθυλιούχο μόλυβδο, αλλά σήμερα μόνο αλκοόλες και αιθέρες, καθώς ο μόλυβδος είναι τοξικός. Ως αποτέλεσμα, το καύσιμο χωρίς αυτόν ονομάζεται αμόλυβδη βενζίνη. Η απλή αμόλυβδη έχει αριθμό οκτανίου 95, ενώ η σούπερ αμόλυβδη έχει αριθμό οκτανίου που κυμαίνεται μεταξύ 99 και 100 (σε ορισμένα κράτη υπάρχει και 98 οκτανίων).

Μπορεί να προστεθεί επίσης μεθανόλη και αιθανόλη. Προσοχή: τέτοια ανάμιξη δεν συνιστάται για 2-χρονους κινητήρες, διότι δεν αναμιγνύονται με το λάδι αυτών των κινητήρων.

Ο ποιοτικός και ποσοστικός έλεγχος των καυσίμων απαιτεί συγκεκριμένες επιστημονικές μεθόδους, θεσμικό πλαίσιο και ακόμη δομημένες υπηρεσίες ελέγχου.