Αρταβάσδης Β΄ της Αρμενίας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Αρταβάσδης Β΄ της Αρμενίας
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Αρταβάσδης της Αρμενίας (Αρχαία Ελληνικά)
Γέννηση1ος αιώνας π.Χ.
Βασίλειο της Αρμενίας
Θάνατος31 π.Χ.[1] ή 34 π.Χ.[2]
Αλεξάνδρεια[2]
Αιτία θανάτουαποκεφαλισμός
ΘρησκείαHetanism
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςαρχαία ελληνικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταμονάρχης
Οικογένεια
ΤέκναΤιγράνης Γ΄ της Αρμενίας
Αρταξέρξης Β΄ της Αρμενίας
Artavazde III
ΓονείςΤιγράνης Β΄ ο Μέγας[1] και Κλεοπάτρα του Πόντου
ΑδέλφιαΜιθριδάτης Α΄ της Ατροπάτιος Μηδίας
ΟικογένειαΔυναστεία των Αρταξιδών
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΓκαγκίκ Β΄ της Αρμενίας (55 π.Χ.–34 π.Χ.)[1]
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Αρταβάσδης Β΄ της Αρμενίας ήταν βασιλιάς της Αρμενίας (54 – 34 π.Χ.), ανήκε στην Δυναστεία των Αρταξιαδών, γιος και διάδοχος του βασιλιά της Αρμενίας Τιγράνη Β΄ του Μεγάλου.[3] Την εποχή που ανέβηκε στον θρόνο η Αρμενία ήταν πανίσχυρο και ανεξάρτητο κράτος.[4] Η μητέρα του Κλεοπάτρα του Πόντου ήταν κόρη του κορυφαίου Βασιλέως του Πόντου Μιθριδάτη ΣΤ΄, με τον τρόπο αυτό έγινε από μητέρα εγγονός του. Ο Αρταβάσδης Β΄ θα εξακολουθήσει να χρησιμοποιεί τον τίτλο του πατέρα του "Βασιλεύς των Βασιλέων", αυτό φαίνεται από τα νομίσματα του.[5] Το όνομα του έχει Περσική προέλευση και μεταφράζεται ως "ισχυρός μέσω της πίστης".[6]

Άνοδος στον θρόνο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τετράδραχμο με παράσταση του Αρταβάσδη Β΄

Ο περίφημος Ρωμαίος στρατηγός Μάρκος Λικίνιος Κράσσος έγινε Πρόξενος της Συρίας και ετοιμάστηκε να επιτεθεί στην Παρθία.[7] Ο Αρταβάσδης Β΄ ήταν πάντοτε σταθερός σύμμαχος με την Ρωμαϊκή δημοκρατία, συμμαχία που είχε ξεκινήσει ο πατέρας του τα τελευταία χρόνια μετά την ήττα του από τον Πομπήιο. Ο Αρταβάσδης Β΄ πρότεινε στον Κράσσο να επιτεθεί στο Βασίλειο των Πάρθων μέσω της Αρμενίας, ο ίδιος θα του παρείχε επιπλέον 10.000 ιππείς και 30.000 πεζούς.[8] Η δικαιολογία ήταν ότι το Παρθικό ιππικό θα ήταν ανίσχυρο από τα πανύψηλα Αρμενικά όρη.[9] Ο Κράσσος απέρριψε ωστόσο την ευγενική προσφορά του Αρταβάσδη Β΄ και αποφάσισε να επιτεθεί στους Πάρθους μέσω της Μεσοποταμίας.[10] Καθώς ο στρατός του Κράσσου βάδιζε προς τους Πάρθους ο Ορόντης Β΄ της Παρθίας επιτέθηκε στους Αρμένιους, ο στόχος του ήταν να κόψει κάθε υποστήριξη προς τους συμμάχους τους Ρωμαίους. Ο Ορόντης Β΄ έπεισε τελικά τον Αρταβάσδη Β΄ να συμμαχήσουν, ο γιος και διάδοχος του Πακώρος Α΄ της Παρθίας θα παντρευόταν μιά αδελφή του Αρταβάσδη.[11] Στην Μάχη των Καρρών (53 π.Χ.) που ακολούθησε ο Παρθικός στρατός συνέτριψε ολοκληρωτικά ΄τους Ρωμαίους, ο ίδιος ο Κράσσος έπεσε, ο στρατηγός των Πάρθων του έκοψε το κεφάλι και το μετέφερε στον βασιλιά του.[12] Ο Αρταβάσδης Β΄ και ο Ορόντης Β΄ παρακολουθούσαν μαζί το θεατρικό έργο του Ευριπίδη Βάκχαι προς τιμή του γάμου του γιου του Πάρθου βασιλέα με την αδελφή του Αρμένιου βασιλέα. Ο στρατηγός των Πάρθων ανήγγειλε τον μεγάλο θρίαμβο και έριξε το κεφάλι του Κράσσου μπροστά στα πόδια του.[13] Με διαταγή του Ορόντη Β΄ το κεφάλι του Κράσσου χρησιμοποιήθηκε ως Φροντιστηριακό αντικείμενο στο έργο Βάκχαι που παιζόταν ταυτόχρονα, ως κεφάλι του Πενθέα.[14]

Ο Πακώρος Α΄ πέθανε πρόωρα ωστόσο (38 π.Χ.), ο αδελφός και διάδοχος του Φραάτης Δ΄ της Παρθίας διέκοψε την συμμαχία ανάμεσα στους Πάρθους και τους Αρμένιους.[15] Ο περίφημος Ρωμαίος στρατηγός Μάρκος Αντώνιος ξεκίνησε εκστρατεία εναντίον των Πάρθων (36 π.Χ.), ο πιο πολύτιμος από τους συμμάχους του ήταν ο Αρταβάσδης Β΄ ο οποίος είχε σπάσει την συμμαχία του με τους Πάρθους. Ο Πλούταρχος έγραψε ότι πρόσφερε στον Μάρκο Αντώνιο την μεγαλύτερη βοήθεια με "6000 ιππείς και 7000 πεζούς".[16] Ο Αρταβάσδης Β΄ έπεισε επιπλέον τον Μάρκο Αντώνιο να επιτεθεί στον μεγάλο και αιώνιο εχθρό του Αρταβάσδη Α΄ της Μηδίας Ατροπατηνής ο οποίος ήταν και σύμμαχος του Φραάτη Δ΄.[17] Στην Ατροπατηνή ωστόσο ο Μάρκος Αντώνιος συμμάχησε με τον Αρταβάσδη Α΄ εναντίον τον Πάρθων, αυτό απογοήτευσε τον Αρταβάσδη Β΄ της Αρμενίας που διέκοψε την υποστήριξη του στους Ρωμαίους.[18]

Πτώση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αρχαία δραχμή που παριστάνει τον Αρταβάσδη Β΄ να φοράει Τιάρα

Παρά το γεγονός ότι ο Αρταβάσδης Β΄ πρόσφερε καταφύγιο στους ηττημένους Ρωμαίους ο Μάρκος Αντώνιος δεν ξέχασε την προδοσία και ετοιμάστηκε για εκστρατεία τιμωρίας στην Αρμενία. Πρότεινε πρώτα να παντρευτεί ο 6χρονος γιος του Αλέξανδρος Ήλιος μια κόρη του Αρτάβασδη Β΄ αλλά ο Αρμένιος βασιλιάς δίστασε.[19] Ο Μάρκος Αντώνιος βάδισε προς την δυτική Αρμενία και κάλεσε τον Αρταβάσδη Β΄ στην Αρμενική Νικόπολη, του ζήτησε να ενωθεί μαζί του σε νέα εκστρατεία εναντίον των Πάρθων. Ο Αρταβάσδης Β΄ δεν εμφανίστηκε στην συνάντηση, αυτό στάθηκε αφορμή για τον Μάρκο Αντώνιο να καταλάβει την πρωτεύουσα της χώρας Αρτάξατα. Ο βασιλιάς συνελήφθη, ο Μάρκος Αντώνιος είχε ελπίδες να πάρει ψηλά ανταλλάγματα από τους πολλούς θησαυρούς που περιείχαν τα Αρμένικα κάστρα. Ο γιος του Αρταξίας Α΄ τον διαδέχθηκε στον θρόνο της Αρμενίας ο οποίος μετά την ήττα του δραπέτευσε στην χώρα των Πάρθων. Ο Μάρκος Αντώνιος μετέφερε τον Αρταβάσδη Β΄ στην Αλεξάνδρεια.[20] Η βασιλική οικογένεια της Αρμενίας μεταφέρθηκε με χρυσές αλυσίδες από τον Μάρκο Αντώνιο στην Αλεξάνδρεια για την συμμετοχή του στον Ρωμαϊκό θρίαμβο.[21] Η σύζυγος του βασίλισσα Κλεοπάτρα Ζ΄ της Αιγύπτου τον περίμενε σε έναν χρυσό θρόνο να της αποδώσει τις πρέπουσες τιμές, το αρνήθηκε γεγονός που την εξόργισε και θα του στοιχίσει την ζωή.[22] Μετά τον θρίαμβο του Μάρκου Αντώνιου και της Κλεοπάτρας στην Ναυμαχία του Ακτίου (31 π.Χ.) ο Αρταβάσδης Β΄ θα αποκεφαλιστεί με διαταγή της Κλεοπάτρας. Η βασίλισσα της Αιγύπτου έστειλε το κεφάλι του στον μεγάλο του εχθρό Αρταβάσδη της Ατροπατηνής με στόχο να εξασφαλίσει την συμμαχία του.[23] Ο Πλούταρχος τον περιγράφει σαν εξαιρετικό και πολύ μορφωμένο λόγιο βασιλιά με μεγάλη αγάπη στα Ελληνικά έργα.[24] Ο Αρταβάσδης Β΄ απέκτησε, με άγνωστου ονόματος σύζυγο, τρία παιδιά: τους μετέπειτα βασιλείς Αρταξέρξη Β΄, Τιγράνη Γ΄ της Αρμενίας και μια άγνωστου ονόματος κόρη η οποία παντρεύτηκε τον βασιλιά Αρχέλαο της Καππαδοκίας.[25][26][27]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 (Aρμενικά) Αρμένικη Σοβιετική Εγκυκλοπαίδεια. Armenian Encyclopedia Publishing House. 1974.
  2. 2,0 2,1 «Большая российская энциклопедия». (Ρωσικά) Μεγάλη Ρωσική Εγκυκλοπαίδεια. Η Μεγάλη Ρωσική Εγκυκλοπαίδεια. Μόσχα. 1831751.
  3. https://www.gutenberg.org/files/14140/14140-h/14140-h.htm#FNanchor_63_63
  4. M. Chahin. The kingdom of Armenia. σ. 242
  5. Shayegan 2011, σ. 245
  6. Schmitt 1986, σ. 653
  7. Bivar 1983, σσ. 49–50; Katouzian 2009, σσ. 42–43
  8. Πλούταρχος, Τομ. 3, 19
  9. Πλούταρχος, Τομ. 3, 19
  10. Πλούταρχος, Τομ. 3, 19
  11. Bivar 1983, σσ. 55–56; Garthwaite 2005, σ. 79; see also Brosius 2006, σσ. 94–95 and Curtis 2007, σσ. 12–13
  12. Kennedy 1996, σ. 78
  13. Dąbrowa 2018, σ. 80; Bivar 1983, σ. 56
  14. Bivar 1983, σ. 56
  15. Russell 1987, σ. 125
  16. Plutarch, Antony 37
  17. Δίων Κάσσιος, "Ρωμαική Ιστορία", 49.25
  18. Δίων Κάσσιος, "Ρωμαική Ιστορία", 49.25
  19. Δίων Κάσσιος, "Ρωμαϊκή Ιστορία", 49.39.2
  20. Δίων Κάσσιος, "Ρωμαϊκή Ιστορία", 49.39.3 - 49.40.1
  21. Tacitus, The Annals 2.3
  22. Δίων Κάσσιος, "Ρωμαική Ιστορία", 49.40.3-4
  23. Δίων Κάσσιος, "Ρωμαική Ιστορία", 51.5.5
  24. Plutarch, Crassus 33
  25. Swan, The Augustan Succession: An Historical Commentary on Cassius Dio’s Roman History, Books 55-56 (9 B.C.-A.D. 14), σ. 112
  26. Δίων Κάσσιος, "Ρωμαϊκή Ιστορία", 49.39.2
  27. Bunson, Encyclopedia of the Roman Empire, σ. 47

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Πλούταρχος, Βίοι, Κράσσος
  • Αυτό το άρθρο περιλαμβάνει κείμενα από κοινή δημόσια έκδοση : Chisholm, Hugh, ed. (1911). Encyclopedia Britannica (11η έκδ), Πανεπιστήμιο Κέιμπριτζ.
  • P.M. Swan, The Augustan Succession: An Historical Commentary on Cassius Dio’s Roman History, Books 55-56 (9 B.C.-A.D. 14) (Google eBook), Oxford University Press, 2004
  • Prantl, H. Artavasdes II. - Freund oder Feind der Römer? στο A. Coşkun (hg), Freundschaft und Gefolgschaft in den auswärtigen Beziehungen der Römer (2. Jahrhundert v. Chr. - 1. Jahrhundert n. Chr.) (Frankfurt M. u. a., 2008) (Inklusion, Exklusion, 9), 91-108
  • M. Bunsen, Encyclopedia of the Roman Empire, Infobase Printing, 2009

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]