Φαλλός

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Φαλλός αποκαλείται το πέος που βρίσκεται σε στύση, αλλά και τα ομοιώματά του. Η λέξη προέρχεται από τα αρχαία ελληνικά [1], αλλά σήμερα χρησιμοποιείται στις περισσότερες γλώσσες (ενδεικτικά: Δανικά:Fallos, Γερμανικά:Phallus, αγγλικά:Phallus, ισπανικά:Falo, γαλλικά:Phallus). Αντικείμενα που μοιάζουν με φαλλό ονομάζονται φαλλόσχημα ή φαλλικά αντικείμενα.

Τοιχογραφία με τον Πρίαπο, Casa Dei Vettii, Πομπηία

Ο φαλλός είναι πανάρχαιο σύμβολο. Μια από τις πρώτες αναπαραστάσεις φαλλού ηλικίας 28.000 ετών βρέθηκε στη σπηλιά Χόλε Φελς (Hohle Fels) στη νοτιοδυτική Γερμανία. [2]

Ετυμολογία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η λέξη φαλλός προέρχεται από την ινδοευρωπαϊκή ρίζα "*bhel-" που αφορά τη διόγκωση / μεγέθυνση (φουσκώνω / οιδαίνω).

Ο φαλλός σε θρησκευτικές εκδηλώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Αιγύπτιος θεός Μιν

Αρχαία Αίγυπτος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι αρχαίοι Αιγύπτιοι συσχέτιζαν τη λατρεία του φαλλού με τον θεό Όσιρι. Στον μύθο του θανάτου του Όσιρι, το νεκρό σώμα του κατασπαράχθηκε από μια αρκούδα και χωρίστηκε σε 14 κομμάτια. Ο Σεθ τα σκόρπισε σε όλη την Αίγυπτο και η οικογένειά του τα μάζεψαν όλα εκτός από το τελευταίο, τον φαλλό του τον οποίο κατάπιε ένα ψάρι.

Ο φαλλός συμβόλιζε τη γονιμότητα και την αναπαραγωγή και ο θεός Μιν, ο θεός της βλάστησης, εμφανίζεται στις παραστάσεις ιθυφαλλικός.

Στύλος με σχήμα φαλλού από το ιερό του Διονύσου στη Δήλο

Αρχαίος Ελληνικός κόσμος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στην αρχαία Ελλάδα, ο φαλλός ήταν σύμβολο γονιμότητας. Ο Παν και ο Πρίαπος εμφανιζόταν σε παραστάσεις πάντα σε στύση, αλλά και θεότητες όπως ο Διόνυσος[3] και ο Ερμής παριστάνονταν ιθυφαλλικοί. Εκτός από σύμβολο γονιμότητας, ο φαλλός χρησιμοποιείτο και ως φυλακτήριο από τη βασκανία. Ο φαλλός ήταν σύμβολο της Αφροδίτης.

Όπως φαίνεται και στη φωτογραφία, στύλοι στο ιερό του Διονύσου στη Δήλο είχαν σχήμα φαλλού. Για τον ναό του Απόλλωνος στα Δίδυμα της Μικράς Ασίας, αναφέρεται ότι μεγάλα φαλλικά γλυπτά υπήρχαν κατά μήκος των δύο τμημάτων της Ιεράς Οδού.

Αρχαία Σκανδιναβία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο θεός της Σκανδιναβικής θρησκείας Φρέιρ ήταν ο θεός της γονιμότητας και απεικονίζονταν συχνά ιθυφαλλικός. Η λατρεία του περιελάμβανε τραγούδια και δρώμενα που σόκαραν τους σύγχρονους και μεταγενέστερους Χριστιανούς που τα καταδίκασαν ως ανήθικα.

Στο ισλανδικό βιβλίο Flateyjarbók (το βιβλίο του επίπεδου νησιού) που γράφτηκε μεταξύ 1387 και 1394, περιέχεται και η σύντομη ιστορία Völsa þáttr (Η ιστορία του φαλλού), όπου περιγράφεται μια οικογένεια Νορβηγών που λατρεύουν ένα ταριχευμένο πέος αλόγου και οι οποίοι προσηλυτίζονται στον Χριστιανισμό από τον Βασιλιά Ολάφ Β'.

Ινδός ιερέας σε τελετή λατρείας του Σίβα, στη μορφή λίνγκαμ. Το λίνγκαμ είναι το μαύρο αντικείμενο που φαίνεται δεξιά

Ινδία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στην Ινδία, το λίνγκαμ ή λίνγκα, ο φαλλός, είναι το σύμβολο του θεού Σίβα ενός από τους σημαντικότερους θεούς. Υπάρχει και σε ναούς του Σίβα αλλά και για ιερά και λατρεία στο σπίτι. Η λέξη λίνγκα στα σανσκριτικά σημαίνει σημάδι και το λίνγκαμ συμβολίζει τη δύναμη του Σίβα. Από τον πρώτο αιώνα π.Χ. μέχρι τον 3ο αιώνα μ.Χ. τα λίνγκαμ παριστάνονται ως φαλλοί με αρκετή ρεαλιστικότητα. Στη συνέχεια, το λίνγκαμ γινόταν όλο και πιο αφηρημένο. Από τα μεσαιωνικά χρόνια έχει τη σημερινή μορφή του κυλίνδρου που είναι στρογγυλλεμένος στην άκρη, πάνω σε βάση - σύμβολο του γιόνι (αναπαράσταση του αιδοίου). Η απορροή χρησιμεύει για να φεύγουν τα υγρά με τα οποία περιχύνεται το λίνγκαμ ως μέρος των τελετών. Ο Σίβα σε κάποιες παραστάσεις του εμφανίζεται ιθυφαλλικός.

Φεστιβάλ Kanamara Matsuri, το «φεστιβάλ του ατσαλένιου φαλλού», στην Ιαπωνία

Ιαπωνία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στην Ιαπωνία, στο Kanamara Matsuri (かなまら祭), το «φεστιβάλ του ατσαλένιου φαλλού» γίνεται κάθε χρόνο στο Καβασάκι της Ιαπωνίας με κεντρικό αντικείμενο τον φαλλό. Παλαιά το φεστιβάλ ήταν δημοφιλές από τις πόρνες που ζητούσαν από τους θεούς προστασία από σεξουαλικά μεταδιδόμενες ασθένειες. Σήμερα στο φεστιβάλ γίνεται συλλογή χρημάτων για το AIDS.

Στο Hōnen Matsuri (豊年祭), στο «φεστιβάλ της σοδειάς» κεντρικό γεγονός είναι η περιφορά ενός ξύλινου φαλλού μήκους 2,5 μ. και βάρους 380 κιλών.

Αμερική[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στην Αμερική, οι Ινδιάνοι Μάνταν (φυλή των Σιού της Βόρειας Ντακότα) έκαναν κάθε χρόνο τουλάχιστον για πέντε αιώνες μέχρι το 1800 μια γιορτή με το όνομα Οκίπα για να έχουν πετυχημένο κυνήγι βουβάλων. Στη διάρκεια της γιορτής ένας από τους χορευτές μεταμφιεζόταν σε βούβαλο και με έναν τεράστιο φαλλό προσποιούνταν τη γονιμοποίηση των άλλων χορευτών / βουβάλων.

Ο φαλλός στην ψυχανάλυση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στην ψυχανάλυση ο φαλλός χρησιμοποιείται σαν συμβολική έννοια για να υποδηλώσει τη σεξουαλική επιθυμία από τους Λακάν και Φρόυντ.

Ερωτικό αντικείμενο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Δονητής

Οι φαλλοί χρησιμοποιούνται και σαν υποκατάστατα του ανδρικού μορίου από γυναίκες κι άντρες από αρχαιότατα χρόνια με σκοπό την ερωτική ευχαρίστηση. Τη σημερινή εποχή χρησιμοποιείται με το όνομα «δονητής». Το όνομα αυτό προκύπτει από το γεγονός ότι σε πολλές περιπτώσεις οι δονητές περιέχουν μπαταρία και σύστημα που προκαλεί παλμούς - δονήσεις.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Perseus Project Η λέξη φαλλός σε αρχαία ελληνικά κείμενα (για να φανούν οι ελληνικοί χαρακτήρες Configure, επιλογή:Unicode (UTF-8) )
  2. Amos, Jonathan (2005-07-25). «Ancient phallus unearthed in cave». BBC News. http://news.bbc.co.uk/2/hi/science/nature/4713323.stm. Ανακτήθηκε στις 2006-07-08. 
  3. «Διόνυσος». mythotopia.eu. Ινστιτούτο Επεξεργασίας του Λόγου. Ανακτήθηκε στις 25 Αυγούστου 2023. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]