Τυπογραφικό πιεστήριο

Αναδημιουργημένο τυπογραφικό πιεστήριο του Γουτεμβέργιου στο Διεθνές Μουσείο Τυπογραφίας στο Κάρσον της Καλιφόρνια

Το τυπογραφικό πιεστήριο είναι μηχανική συσκευή για την άσκηση πίεσης σε μια μελανωμένη επιφάνεια που στηρίζεται σε ένα μέσο τυπογραφίας (όπως χαρτί ή ύφασμα), μεταφέροντας έτσι το μελάνι. Σημείωσε μια δραματική βελτίωση σε προηγούμενες μεθόδους τυπογραφίας στις οποίες το ύφασμα, το χαρτί ή άλλο μέσο τρίβονταν επανειλημμένα για να επιτευχθεί η μεταφορά μελανιού και επιτάχυνε τη διαδικασία. Η εφεύρεση συνήθως χρησιμοποιούνταν για κείμενα και η παγκόσμια εξάπλωση του τυπογραφικού πιεστηρίου ήταν ένα από τα πιο σημαντικά γεγονότα της δεύτερης χιλιετίας.

Στη Γερμανία, γύρω στο 1440, ο χρυσοχόος Γουτεμβέργιος εφηύρε το τυπογραφικό πιεστήριο κινητού τύπου, το οποίο ξεκίνησε την Επανάσταση της Τυπογραφίας. Σύμφωνα με το πρότυπο του σχεδιασμού των υπαρχόντων πιεστηρίων με βιδωτό πιεστήριο, ένα μόνο κινούμενο αναγεννησιακό τυπογραφείο μπορούσε να παράγει έως και 3.600 σελίδες ανά εργάσιμη ημέρα, σε σύγκριση με σαράντα με τυπογραφία στο χέρι και λίγες με χειροκίνητη αντιγραφή. Το νέο καλούπι χειρός του Γουτεμβέργιου κατέστησε δυνατή την ακριβή και γρήγορη δημιουργία μεταλλικού κινητού τύπου τυπογραφίας σε μεγάλες ποσότητες. Οι δύο εφευρέσεις του, το καλούπι χειρός και το τυπογραφικό πιεστήριο κινητού τύπου, μαζί μείωσαν δραστικά το κόστος εκτύπωσης βιβλίων και άλλων εγγράφων στην Ευρώπη, ιδιαίτερα για μικρότερες εκτυπώσεις.

Από το Μάιντς το τυπογραφικό πιεστήριο κινητού τύπου εξαπλώθηκε μέσα σε αρκετές δεκαετίες σε περισσότερες από διακόσιες πόλεις σε 12 ευρωπαϊκές χώρες. Μέχρι το 1500, τα τυπογραφικά πιεστήρια που λειτουργούσαν σε όλη τη Δυτική Ευρώπη είχαν ήδη παράγει περισσότερους από είκοσι εκατομμύρια τόμους. Τον 16ο αιώνα, με τα πιεστήρια να εξαπλώνονται μακρύτερα, η παραγωγή τους δεκαπλασιάστηκε σε περίπου 150 με 200 εκατομμύρια αντίτυπα. Στα μέσα του 17ου αιώνα, τα πρώτα τυπογραφικά πιεστήρια έφτασαν στην αποικιακή Αμερική ως απάντηση στην αυξανόμενη ζήτηση για Βίβλους και άλλα θρησκευτικά έντυπα. Η λειτουργία του Τύπου έγινε συνώνυμη με την επιχείρηση της τυπογραφίας και δάνεισε το όνομά της σε ένα νέο μέσο έκφρασης και επικοινωνίας, τον «Τύπο».

Η άφιξη της μηχανικής τυπογραφίας κινητού τύπου στην Ευρώπη κατά την Αναγέννηση εισήγαγε την εποχή της μαζικής επικοινωνίας, η οποία άλλαξε οριστικά τη δομή της κοινωνίας. Η σχετικά απεριόριστη κυκλοφορία πληροφοριών και (επαναστατικών) ιδεών ξεπέρασε τα σύνορα, αιχμαλώτισε τις μάζες στη Μεταρρύθμιση και απείλησε την εξουσία των πολιτικών και θρησκευτικών αρχών. Η απότομη αύξηση του αλφαβητισμού έσπασε το μονοπώλιο της εγγράμματης ελίτ στην εκπαίδευση και τη μάθηση και ενίσχυσε την αναδυόμενη μεσαία τάξη. Σε όλη την Ευρώπη, η αυξανόμενη πολιτιστική αυτοσυνειδησία των λαών της οδήγησε στην άνοδο του πρωτοεθνικισμού και επιτάχυνε την ανάπτυξη των ευρωπαϊκών δημοτικών γλωσσών, εις βάρος της θέσης της λατινικής γλώσσας ως lingua franca. Τον 19ο αιώνα, η αντικατάσταση του χειροκίνητου πιεστηρίου του Γουτεμβέργιου από ατμοκίνητα περιστροφικά πιεστήρια επέτρεψε την εκτύπωση σε βιομηχανική κλίμακα.

Δυνατότητα τυπογραφίας

Ο πίνακας παραθέτει τον μέγιστο αριθμό σελίδων που θα μπορούσαν να εκτυπώσουν τα διάφορα σχέδια πιεστηρίου ανά ώρα.

	Χειροκίνητα πιεστήρια		Ατμοκίνητα πιεστήρια
	Στυλ Γουτεμβέργιουπερ. 1600	Πιεστήριο Στάνχοπ περ. 1800	Πιεστήριο Κούνιχ 1812	Πιεστήριο Κούνιχ 1813	Πιεστήριο Κούνιχ 1814	Πιεστήριο Κούνιχ 1818
Σελίδες ανά ώρα	240	480	800	1.100	2.000	2.400

Εικόνες

• 
  Μοντέλο κοινού πιεστηρίου, που χρησιμοποιήθηκε από το 1650 έως το 1850
• 
  Τυπογραφικό πιεστήριο από το 1811
• 
  Τυπογραφικό πιεστήριο Στάνχοπ από το 1842
• 
  Τυπογραφικό πιεστήριο Imprenta Press V από το 1860
• 
  Τυπογραφικό πιεστήριο από τη δεκαετία του 1890
• 
  Τυπογραφικό πιεστήριο εφημερίδων Toledo Blade
• 
  Πρώιμο σύγχρονο πατητήρι. Τέτοια βιδωτά πιεστήρια εφαρμόστηκαν στην Ευρώπη σε ένα ευρύ φάσμα χρήσεων και παρείχαν στον Γουτεμβέργιο το μοντέλο για το τυπογραφικό πιεστήριο του.

Πηγές

Σχετικά με τις επιπτώσεις του τυπογραφικού πιεστηρίου

• Berthold, Arthur Benedict (1970), American colonial printing as determined by contemporary cultural forces, 1639-1763, New York: B. Franklin, ISBN 978-0-8337-02616, https://archive.org/details/americancolonial0000bert 
• Boruchoff, David A. (2012), «The Three Greatest Inventions of Modern Times: An Idea and Its Public», στο: Klaus Hock; Gesa Mackenthun, επιμ., Entangled Knowledge: Scientific Discourses and Cultural Difference, Μύνστερ: Waxmann, σελ. 133–163, ISBN 978-3-8309-2729-7 
• Buringh, Eltjo; van Zanden, Jan Luiten (2009), «Charting the "Rise of the West": Manuscripts and Printed Books in Europe, A Long-Term Perspective from the Sixth through Eighteenth Centuries», The Journal of Economic History 69 (2): 409–445, doi:10.1017/s0022050709000837 
• Eisenstein, Elizabeth L. (1980), The Printing Press as an Agent of Change, Cambridge University Press, ISBN 978-0-521-29955-8, https://archive.org/details/printingpressasa0000eise 
• Eisenstein, Elizabeth L. (2005), The Printing Revolution in Early Modern Europe (2η, αναθ. έκδοση), Cambridge University Press, ISBN 978-0-521-60774-2 
• Febvre, Lucien; Martin, Henri-Jean (1997), The Coming of the Book: The Impact of Printing 1450–1800, Λονδίνο: Verso, ISBN 978-1-85984-108-2 
• Man, John (2002), The Gutenberg Revolution: The Story of a Genius and an Invention that Changed the World, London: Headline Review, ISBN 978-0-7472-4504-9, https://archive.org/details/gutenbergrevolut0000manj 
• McLuhan, Marshall (1962), The Gutenberg Galaxy: The Making of Typographic Man (1η έκδοση), University of Toronto Press, ISBN 978-0-8020-6041-9 

Τεχνολογία της τυπογραφίας

• Bechtel, G. (1992), Gutenberg et l'invention de l'imprimerie, Paris: Fayard, ISBN 978-2-213-02865-1 
• Bolza, Hans (1967), «Friedrich Koenig und die Erfindung der Druckmaschine», Technikgeschichte 34 (1): 79–89 
• Borsa, Gedeon (1976), «Druckorte in Italien vor 1601», Gutenberg-Jahrbuch: 311–314 
• Borsa, Gedeon (1977), «Drucker in Italien vor 1601», Gutenberg-Jahrbuch: 166–169 
• Brekle, Herbert E. (1995), «Eine weitere Spur einer typographischen Werkstatt beim Kloster Prüfening im 12. Jahrhundert», Gutenberg-Jahrbuch 70: 23–26 
• Brekle, Herbert E. (1997), «Das typographische Prinzip. Versuch einer Begriffsklärung», Gutenberg-Jahrbuch 72: 58–63, http://www.typeforum.de/news_332.htm, ανακτήθηκε στις 2022-07-14 
• Brekle, Herbert E. (2005), Die Prüfeninger Weihinschrift von 1119. Eine paläographisch-typographische Untersuchung (brief summary), Ρέγκενσμπουργκ: Scriptorium Verlag für Kultur und Wissenschaft, ISBN 978-3-937527-06-2, http://www.typeforum.de/news_308.htm, ανακτήθηκε στις 2022-07-14 
• Burns, Robert I. (1996), «Paper comes to the West, 800–1400», στο: Lindgren, Uta, επιμ., Europäische Technik im Mittelalter. 800 bis 1400. Tradition und Innovation (4th έκδοση), Βερολίνο: Gebr. Mann Verlag, σελ. 413–422, ISBN 978-3-7861-1748-3 
• Childress, Diana (2008), Johannes Gutenberg and the Printing Press, Μινεάπολη: Twenty-First Century Books, ISBN 978-0-7613-4024-9 
• Ch'on Hye-bong: "Typography in Korea", Koreana, Vol. 7, No. 2 (1993), σελ. 10–19
• Crompton, Samuel Willard (2004), The Printing Press. Transforming Power of Technology, Φιλαδέλφεια: Chelsea House Publishers, ISBN 978-0-7910-7451-0 
• Duchesne, Ricardo (2006), «Asia First?», The Journal of the Historical Society 6 (1): 69–91, doi:10.1111/j.1540-5923.2006.00168.x 
• Fontaine, Jean-Paul (1999), L'aventure du livre: Du manuscrit medieval a nos jours, Παρίσι: Bibliothèque de l'image 
• Gerhardt, Claus W. (1971), «Warum wurde die Gutenberg-Presse erst nach über 350 Jahren durch ein besseres System abgelöst?», Gutenberg-Jahrbuch: 43–57 
• Gerhardt, Claus W. (1978), «Besitzt Gutenbergs Erfindung heute noch einen Wert?», Gutenberg-Jahrbuch: 212–217 
• Hanebutt-Benz, Eva-Maria (2000), «Gutenbergs Erfindungen», Gutenberg. Aventur und Kunst: Vom Geheimunternehmen zur ersten Medienrevolution, Μάιντς: Stadt Mainz, σελ. 158–189 
• Hellinga, Lotte (2007), «The Gutenberg Revolutions», στο: Eliot, Simon; Rose, Jonathan, επιμ., A Companion to the History of the Book, Blackwell Publishing, σελ. 207–220, ISBN 978-1-4051-2765-3 
• Hind, Arthur M., An Introduction to a History of Woodcut, Houghton Mifflin Co. 1935 (στις ΗΠΑ), reprinted Dover Publications, 1963 (ISBN 0-486-20952-0)
• Issawi, Charles (1980), «Europe, the Middle East and the Shift in Power: Reflections on a Theme by Marshall Hodgson», Comparative Studies in Society and History 22 (4): 487–504, doi:10.1017/s001041750000949x 
• Kapr, Albert (1996), Johannes Gutenberg. The Man and his Invention, Όλντερσοτ: Scolar, ISBN 978-1-85928-114-7 
• Koch, Walter (1994), Literaturbericht zur mittelalterlichen und neuzeitlichen Epigraphik (1985–1991), Monumenta Germaniae Historica: Hilfsmittel, 14, Μόναχο, σελ. 213, ISBN 978-3-88612-114-4 
• Lehmann-Haupt, Hellmut (1940), «Englische Holzstempelalphabete des XIII. Jahrhunderts», Gutenberg-Jahrbuch: 93–97 
• Lipinsky, Angelo (1986), «La pala argentea del Patriarca Pellegrino nella Collegiata di Cividale e le sue iscrizioni con caratteri mobili», Ateneo Veneto 24: 75–80 
• Lucas, Adam Robert (2005), «Industrial Milling in the Ancient and Medieval Worlds. A Survey of the Evidence for an Industrial Revolution in Medieval Europe», Technology and Culture 46 (1): 1–30, doi:10.1353/tech.2005.0026 
• Lyons, Martyn (2011), Books: A Living History, Λος Άντζελες: Getty Publications, ISBN 978-1-60606-083-4 
• Mahnke, Helmut (2009), Der kunstreiche Johannes Gutenberg und die Frühzeit der Druckkunst, Νόρντεστετ: Books on Demand, ISBN 978-3-8370-5041-7 
• Needham, Joseph: "Science and Civilisation in China", Physics and Physical Technology (Vol. 4), Mechanical Engineering (Part 2), Cambridge University Press, 1965
• Onken, Björn (2009), «Presses», στο: Cancik, Hubert; Schneider, Helmuth, επιμ., Brill's New Pauly 
• Encyclopædia Britannica 2006: "Printing". Ανακτήθηκε στις 27 Νοεμβρίου 2006
• Roberts, Colin H.; Skeat, T. C. (1983), The Birth of the Codex, Λονδίνο: Oxford University Press, ISBN 978-0-19-726024-1 
• Schneider, Helmuth (2007), «Technology», στο: Scheidel, Walter; Morris, Ian; Saller, Richard, επιμ., The Cambridge Economic History of the Greco-Roman World, Cambridge University Press, σελ. 144–171, ISBN 978-0-521-78053-7 
• Schulte, Alfred (1939), «Papierpresse, Druckerpresse und Kelter», Gutenberg-Jahrbuch: 52–56 
• Thompson, Susan (1978), «Paper Manufacturing and Early Books», Annals of the New York Academy of Sciences 314 (1): 167–176, doi:10.1111/j.1749-6632.1978.tb47791.x 
• Tsien, Tsuen-Hsuin (1985), Paper and Printing, Science and Civilisation in China, Chemistry and Chemical Technology (Vol. 5, Part 1), Cambridge University Press 
• Weber, Johannes (2006), «Strassburg, 1605: The Origins of the Newspaper in Europe», German History 24 (3): 387–412, doi:10.1191/0266355406gh380oa 
• White, K. D. (1984), Greek and Roman Technology, Λονδίνο: Thames and Hudson 
• Widmann, Hans (1974), «Der koreanische Buchdruck und Gutenbergs Erfindung», Gutenberg-Jahrbuch: 32–34 
• Wolf, Hans-Jürgen (1974), Geschichte der Druckpressen (1st έκδοση), Frankfurt/Main: Interprint 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Κέντρο για την Ιστορία του Βιβλίου
• Τυπογραφία Γουτεμβέργιου − Φωτογραφίες του Incunabula και της Βίβλου του Γουτεμβέργιου (1455)
• Internet Archive: Printing (1947) - μια ταινία από τα Αρχεία Prelinger που εξηγεί τη βιομηχανία τυπογραφίας