Τσανγκ Χενγκ
Τσανγκ Χενγκ | |
---|---|
Γενικές πληροφορίες | |
Όνομα στη μητρική γλώσσα | 張衡 (Κινεζικά) |
Γέννηση | 78 Νανγιάνγκ |
Θάνατος | 139 Λουογιάνγκ |
Χώρα πολιτογράφησης | Eastern Han |
Θρησκεία | Κομφουκιανισμός |
Πληροφορίες ασχολίας | |
Ιδιότητα | χαρτογράφος μαθηματικός αστρονόμος ποιητής ανθρωπολόγος γεωγράφος φιλόσοφος εφευρέτης μηχανολόγος μηχανικός πολιτικός |
Σχετικά πολυμέσα | |
Ο Τσανγκ Χενγκ (κινεζικά: 张衡) (78–139 μ.Χ.) ήταν Κινέζος πολυμαθής επιστήμονας και πολιτικός, ο οποίος έζησε κατά τη διάρκεια της Δυναστείας Χαν. Σπούδασε στις πρωτεύουσες πόλεις Λουογιάνγκ και Τσανγκάν, πέτυχε επιτυχία ως αστρονόμος, μαθηματικός, σεισμολόγος, υδραυλικός μηχανικός, εφευρέτης, γεωγράφος, χαρτογράφος, εθνογράφος, καλλιτέχνης, ποιητής, φιλόσοφος, πολιτικός και λογοτέχνης.
Ο Τσανγκ Χενγκ ξεκίνησε την καριέρα του ως ανήλικος δημόσιος υπάλληλος στη Νανγιάνγκ. Τελικά, έγινε Επικεφαλής Αστρονόμος, Έπαρχος των Ταξιαρχών για τις Επίσημες Αμαξοστοιχίες και στη συνέχεια Συνοδός του Παλατιού στην αυτοκρατορική αυλή. Η αδιάλλακτη στάση του σε ιστορικά και ημερολογιακά ζητήματα τον οδήγησε στο να γίνει αμφιλεγόμενο πρόσωπο, εμποδίζοντάς τον να ανέλθει στο καθεστώς του Μεγάλου Ιστορικού. Ο πολιτικός ανταγωνισμός του με τους ευνούχους του παλατιού κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Αυτοκράτορα Σουν (βασ. 125–144) οδήγησε στην απόφασή του να αποσυρθεί από την κεντρική αυλή για να υπηρετήσει ως διαχειριστής του Βασίλειου Χετζιάν, στο σημερινό Χεμπέι. Ο Τσανγκ επέστρεψε στο σπίτι του στη Νανγιάνγκ για μικρό χρονικό διάστημα, πριν ανακληθεί για να υπηρετήσει στην πρωτεύουσα για άλλη μια φορά το 138. Πέθανε εκεί ένα χρόνο αργότερα, το 139.
Ο Τσανγκ εφάρμοσε τις εκτεταμένες γνώσεις του στη μηχανική και τα γρανάζια σε αρκετές από τις εφευρέσεις του. Εφηύρε την πρώτη οπλική σφαίρα στον κόσμο που κινείται με νερό για να βοηθήσει την αστρονομική παρατήρηση,[1] βελτίωσε το ρολόι εισροής νερού προσθέτοντας άλλη μια δεξαμενή[2] και εφηύρε το πρώτο σεισμοσκόπιο στον κόσμο, το οποίο διέκρινε την κύρια κατεύθυνση ενός σεισμού 500 χλμ. μακριά.[1][3][4] Βελτίωσε προηγούμενους κινεζικούς υπολογισμούς για το π. Εκτός από την τεκμηρίωση περίπου 2.500 αστεριών στον εκτεταμένο κατάλογό του με αστέρια, ο Τσανγκ υπέβαλε επίσης θεωρίες για τη Σελήνη και τη σχέση της με τον Ήλιο: συγκεκριμένα, συζήτησε τη σφαιρικότητα της Σελήνης, τον φωτισμό της από το ανακλώμενο ηλιακό φως στη μία πλευρά και την κρυφή φύση της άλλης και τη φύση των ηλιακών και σεληνιακών εκλείψεων. Η ποίησή του φου (ραψωδία) και σι ήταν γνωστά στην εποχή του και μελετήθηκαν και αναλύθηκαν από μεταγενέστερους Κινέζους συγγραφείς. Ο Τσανγκ έλαβε πολλές μεταθανάτιες διακρίσεις για την εφευρετικότητά του. Μερικοί σύγχρονοι μελετητές συνέκριναν το έργο του στην αστρονομία με αυτό του Ελληνο-Ρωμαίου Πτολεμαίου (μ.Χ 86–161).
Βιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η ενότητα αυτή είναι κενή, ανεπαρκώς ανεπτυγμένη ή ανολοκλήρωτη. Η βοήθειά σας είναι καλοδεχούμενη! |
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Βιβλιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Arndt, Jörg· Haenel, Christoph (2001). Pi — Unleashed. ISBN 978-3-540-66572-4.
- Asiapac Editorial. (2004). Origins of Chinese Science and Technology. Μετάφραση από τους Yang Liping και Y.N. Han. Σιγκαπούρη: Asiapac Books Pte. Ltd. (ISBN 981-229-376-0) ISBN 981-229-376-0.
- Balchin, Jon. (2003). Science: 100 Scientists Who Changed the World. Νέα Υόρκη: Enchanted Lion Books. (ISBN 1-59270-017-9) ISBN 1-59270-017-9.
- Barbieri-Low, Anthony J. (2007). Artisans in Early Imperial China. Σιάτλ & Λονδίνο: University of Washington Press. (ISBN 0-295-98713-8) ISBN 0-295-98713-8.
- Berggren, Lennart· Borwein, Jonathan (2004). Pi: A Source Book. ISBN 978-1-4419-1915-1.
- Bielenstein, Hans (1980). The Bureaucracy of Han Times. ISBN 9780521225106.
- Bulling, A. (1962). «A Landscape Representation of the Western Han Period». Artibus Asiae 25 (4): 293–317. doi: .
- De Crespigny, Rafe (2007). A Biographical Dictionary of Later Han to the Three Kingdoms (23-220 AD). ISBN 9789047411840.
- Cutter, Robert Joe (1984). «Cao Zhi's (192-232) Symposium Poems». Chinese Literature: Essays, Articles, Reviews 6 (1/2): 1–32. doi: .
- Declercq, Dominik (1998). Writings Against the State: Political Rhetorics in Third and Fourth Century China. Λέιντεν: Koninklijke Brill NV.
- Dillon, Michael. (1998). China: A Historical and Cultural Dictionary. Surrey: Routledge Curzon Press. (ISBN 0-7007-0439-6) ISBN 0-7007-0439-6.
- Fraser, Ian W. (2014). "Zhang Heng 张衡", in Kerry Brown, ed., The Berkshire Dictionary of Chinese Biography (σελ. 369–376). Great Barrington, MA: Berkshire Publishing. (ISBN 1-933782-66-8) ISBN 1-933782-66-8.
- Harper, Donald (1987). «Wang Yen-shou's Nightmare Poem». Harvard Journal of Asiatic Studies 47 (1): 239–283. doi:. https://archive.org/details/sim_harvard-journal-of-asiatic-studies_1987-06_47_1/page/n240.
- Hightower, James Robert (1954). «The Fu of T'ao Ch'ien». Harvard Journal of Asiatic Studies 17 (1/2): 169–230. doi: .
- Hsu, Mei-Ling (1993). «The Qin maps: A clue to later Chinese cartographic development». Imago Mundi 45: 90–100. doi: .
- Huang, Ray (1997). China: A Macro History. Νέα Υόρκη: An East Gate Book, M. E. SHARPE Inc.
- Guantao, Jin· Hongye, Fan (1996). «Historical Changes in the Structure of Science and Technology (Part Two, A Commentary)». Chinese Studies in the History and Philosophy of Science and Technology. Boston Studies in the Philosophy of Science. 179. σελίδες 165–183. ISBN 978-90-481-4546-1.
- Jones, Kenneth Glyn. (1991). Messier's Nebulae and Star Clusters. Cambridge: Cambridge University Press. (ISBN 0-521-37079-5) ISBN 0-521-37079-5.
- Krebs, Robert E. (2003). The Basics of Earth Science. Westport: Greenwood Press of Greenwood Publishing Group, Inc. (ISBN 0-313-31930-8) ISBN 0-313-31930-8.
- Knechtges, David R. (1997). «Gradually Entering the Realm of Delight: Food and Drink in Early Medieval China». Journal of the American Oriental Society 117 (2): 229–239. doi: .
- Knechtges, David R. (2014). «Zhang Heng 張衡». Στο: Knechtges, David R. Ancient and Early Medieval Chinese Literature: A Reference Guide, Part Four. Leiden: Brill. σελίδες 2141–55. ISBN 978-90-04-27217-0.
- Lewis, Mark Edward (2006). The Construction of Space in Early China. Νέα Υόρκη: State University of New York Press. (ISBN 0-7914-6607-8) ISBN 0-7914-6607-8.
- Liu, Wu-chi. (1990). An Introduction to Chinese Literature. Westport: Greenwood Press of Greenwood Publishing Group. (ISBN 0-313-26703-0) ISBN 0-313-26703-0.
- Loewe, Michael (1988). «The oracles of the clouds and the Winds». Bulletin of the School of Oriental and African Studies 51 (3): 500–520. doi: .
- Loewe, Michael. (1968). Everyday Life in Early Imperial China during the Han Period 202 BC-AD 220. Λονδίνο: B.T. Batsford Ltd.; Νέα Υόρκη: G.P. Putnam's Sons.
- Loewe, Michael. (1990). "The Juedi Games: a re-enactment of the battle between Chiyou and Xianyuan", in Thought and Law in Qin and Han China: Studies dedicated to Anthony Huslewé on the occasion of his eightieth birthday, 140–157, edited by W.L. Idema and E. Zürcher. Leiden: E.J. Brill. (ISBN 90-04-09269-2) ISBN 90-04-09269-2.
- Loewe, Michael. (2005). Faith, Myth, and Reason in Han China. Ιντιανάπολις: Hacket Publishing Company, Inc. (ISBN 0-87220-756-0) ISBN 0-87220-756-0.
- Lu, Zongli (1995). «Problems concerning the Authenticity of Shih chi 123 Reconsidered». Chinese Literature: Essays, Articles, Reviews 17: 51–68. doi:. https://archive.org/details/sim_chinese-literature-essays-articles-reviews_1995-12_17/page/n56.
- «Lunar Names Proposed». Science News 90 (16): 290. 1966. doi: .
- Mair, Victor H. (2001). The Columbia History of Chinese Literature. Νέα Υόρκη: Columbia University Press. (ISBN 0-231-10984-9) ISBN 0-231-10984-9.
- Mansvelt-Beck, B.J. (1990). The Treatises of Later Han: Their Author, Sources, Contents, and Place in Chinese Historiography. Λέιντεν: E.J. Brill. (ISBN 90-04-08895-4) ISBN 90-04-08895-4.
- Minford, John and Joseph S.M. Lau. (2002). Classical Chinese literature: an anthology of translations. Νέα Υόρκη: Columbia University Press. (ISBN 0-231-09676-3) ISBN 0-231-09676-3.
- Morton, W. Scott and Charlton M. Lewis (2005). China: Its History and Culture. Νέα Υόρκη: McGraw-Hill, Inc.
- Needham, Joseph (1986). Science and Civilization in China: Volume 3, Mathematics and the Sciences of the Heavens and the Earth. Cambridge: Cambridge University Press. reprinted: Taipei: Caves Books, Ltd.
- Needham, Joseph (1965). Science and Civilization in China: Volume 4, Part 1: Physics. Cambridge: Cambridge University Press.
- Needham, Joseph (1986). Science and Civilization in China: Volume 4, Physics and Physical Technology, Part 2: Mechanical Engineering. Cambridge: Cambridge University Press. reprinted: Taipei: Caves Books, Ltd.
- Neinhauser, William H., Charles Hartman, Y.W. Ma, and Stephen H. West. (1986). The Indiana Companion to Traditional Chinese Literature: Volume 1. Μπλούμινγκτον: Indiana University Press. (ISBN 0-253-32983-3) ISBN 0-253-32983-3.
- Nelson, Howard (1974). «Chinese Maps: An Exhibition at the British Library». The China Quarterly 58: 357–362. doi: .
- Reiter, Florian C. (1990). «Some Remarks on the Chinese Word t'u "Chart, Plan, Design"». Oriens 32: 308–327. doi: .
- Rowe, William T. (2001). Saving the World: Chen Hongmou and Elite Consciousness in Eighteenth-Century China. Stanford: Stanford University Press. (ISBN 0-8047-4818-7) ISBN 0-8047-4818-7.
- Schafer, Edward H. (1968). «Hunting Parks and Animal Enclosures in Ancient China». Journal of the Economic and Social History of the Orient 11 (3): 318–343. doi: .
- Schmadel, Lutz D. (2003). Dictionary of Minor Planet Names. ISBN 978-3-540-00238-3.
- Stein, S., and M. E. Wysession. (2002). An Introduction to Seismology, Earthquakes, and Earth Structure. Λονδίνο: Wiley-Blackwell. ASIN B010WFPEOO.
- Wagner, Donald B. (2001). The State and the Iron Industry in Han China. Copenhagen: Nordic Institute of Asian Studies Publishing. (ISBN 87-87062-83-6) ISBN 87-87062-83-6.
- Yu-Ch'Uan, Wang (1949). «An Outline of the Central Government of the Former Han Dynasty». Harvard Journal of Asiatic Studies 12 (1/2): 134–187. doi: .
- Wilson, Robin J. (2001). Stamping Through Mathematics. Νέα Υόρκη: Springer-Verlag Νέα Υόρκη, Inc.
- Wright, David Curtis (2001) The History of China. Westport: Greenwood Press.
- Hung, Wu (1986). «Buddhist Elements in Early Chinese Art (2nd and 3rd Centuries A.D.)». Artibus Asiae 47 (3/4): 263–352. doi: .
- Xiao, Tong and David Knechtges. (1996). Wen Xuan, Or, Selections of Refined Literature. Princeton: Princeton University Press. (ISBN 0-691-02126-0) ISBN 0-691-02126-0.
- Yan, Hong-sen (2007). Reconstruction Designs of Lost Ancient Chinese Machinery. History of Mechanism and Machine Science. 3. ISBN 978-1-4020-6459-3.
- Kwong, Yim-tze (1989). «Naturalness and Authenticity: The Poetry of Tao Qian». Chinese Literature: Essays, Articles, Reviews 11: 35–77. doi:. https://archive.org/details/sim_chinese-literature-essays-articles-reviews_1989-12_11/page/n40.
Αυτό το λήμμα σχετικά με τη βιογραφία ενός προσώπου χρειάζεται επέκταση. Μπορείτε να βοηθήσετε την Βικιπαίδεια επεκτείνοντάς το. |