Τετραεδρίτης
 |
Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
 Τετραεδρίτης | |
| Γενικά | |
|---|---|
| Κατηγορία | Σουλφίδια. Ομάδα τετραεδρίτη |
| Χημικός τύπος | (Cu,Fe,Ag,Zn)12Sb4S13 |
| Ορυκτολογικά χαρακτηριστικά | |
| Πυκνότητα | 5 gr/cm3 |
| Χρώμα | Γκρίζο σιδήρου, γκριζομέλαν, αλαμπές μέλαν, καστανομέλαν ερυθρίζον |
| Σύστημα κρυστάλλωσης | Κυβικό |
| Κρύσταλλοι | Τετραεδρικοί, μέχρι 15 cm, συχνά σε παράλληλες ομάδες |
| Υφή | Συμπαγής, στιφρή, κοκκώδης. |
| Διδυμία | Συχνή {111} επαφής και διεισδύσεως |
| Σκληρότητα | 3 - 4,5 |
| Σχισμός | Όχι |
| Θραύση | Ατελώς κογχοειδής |
| Λάμψη | Μεταλλική |
| Γραμμή κόνεως | Μέλαινα, καστανή |
| Πλεοχρωισμός | Δεν εμφανίζει |
| Διαφάνεια | Αδιαφανής |
Ο τετραεδρίτης είναι θειούχο ορυκτό του χαλκού και του αντιμονίου. Οφείλει το όνομά του στο τετραεδρικό σχήμα των κρυστάλλων του.
Ο χαλκός συχνά υποκαθίσταται από σίδηρο, άργυρο και ψευδάργυρο. Επίσης, το αντιμόνιο συχνά υποκαθίσταται από αρσενικό. Το ορυκτό με πλήρη υποκατάσταση του αντιμονίου από αρσενικό είναι ο τενναντίτης, Cu12As4S13, με τον οποίο δημιουργεί παραμικτική σειρά. Ανάλογη σειρά δημιουργεί και με τον φραϊβεργίτη (Ag,Cu,Fe)12(Sb,As)4S13. Οι παραμικτικές σειρές του τετραεδρίτη φέρουν το προσωνύμιο "fahlerz" (γερμ. «χλωμό ορυκτό»).
Ο τετραεδρίτης συχνά περιέχει ένα ποσοστό αργύρου και χρησιμοποιείται και ως έλασσον ορυκτό του, όπως και του χαλκού. Είναι τυπικό ορυκτό υδροθερμικών φλεβών ή αποθέσεων μεταμορφώσεως επαφής μέσων και χαμηλών θερμοκρασιών. Σχετίζεται με χαλκοπυρίτη, γαληνίτη, σιδηροπυρίτη, βορνίτη, ακανθίτη, σιδηρίτη, απατίτη και χαλαζία.
Είναι από τα πλέον κοινά ορυκτά και υπάρχει σε ολόκληρο τον Κόσμο. Πολύ καλά σχηματισμένα δείγματά του απαντούν στη Γερμανία (Σαξωνία, όρη Χαρτς), την Αυστρία (Τιρόλο), τη Ρουμανία, τη Γαλλία (πολύ μεγάλοι κρύσταλλοι στην περιοχή Sainte-Marie-aux-Mines του Άνω Ρήνου (Haut-Rhin)), τη Βρετανία (Κορνουάλλη), την Αλγερία, τη Βολιβία και το Περού. Ανευρίσκεται, επίσης, στη Γιούτα των ΗΠΑ και στον Καναδά.
Στην Ελλάδα υπάρχει στον Μαδέμ Λάκκο (Στρατώνι Χαλκιδικής), στη νήσο Τήνο και σε αρκετά ορυχεία της περιοχής του Λαυρίου (Πλάκα, Αγριλέζα, Σούνιο, Καμάριζα), συνήθως αργυρομιγής (παραλλαγή αργυροτετραεδρίτης).
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Δείτε επίσης
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Βιβλιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- James Dwight Dana, Manual of Mineralogy and Lithology, Containing the Elements of the Science of Minerals and Rocks, READ BOOKS, 2008 ISBN 1443742244
- Frederick H. Pough, Roger Tory Peterson, Jeffrey (PHT) Scovil, A Field Guide to Rocks and Minerals, Houghton Mifflin Harcourt, 1988 ISBN 039591096X
- Walter Schumann, R. Bradshaw, K. A. G. Mills, Handbook of Rocks, Minerals and Gemstones, Houghton Mifflin Harcourt, 1993 ISBN 0395511372