Σίδη
Συντεταγμένες: 36°47′N 31°24′E / 36.783°N 31.400°E
| Σίδη | |
|---|---|
| Side | |
.jpg) | |
 | |
| Είδος | λουτρόπολη, πόλις[1] και μαχαλέ |
| Γεωγραφικές συντεταγμένες | 36°46′0″N 31°23′19″E |
| Διοικητική υπαγωγή | Manavgat |
| Χώρα | Τουρκία |
 Πολυμέσα | |
| δεδομένα (π) | |
Η Σίδη ήταν αρχαία ελληνική πόλη στην Παμφυλία στην νότια ακτή της Μικράς Ασίας. Ιδρύθηκε τον 7ο αιώνα π.Χ., και άκμασε ιδιαίτερα επί της ρωμαϊκής περιόδου κατά τον 2ο και 3ο αιώνα μ.Χ.. Κοντά βρίσκονται τα χωρία Μαναβγκάτ και Σελιμίγιε στην επαρχία Αττάλειας της Τουρκίας.[2]
Ιστορία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Αρχαϊκή περίοδος
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ιδρύθηκε από Έλληνες αποίκους της Κύμης στην Αιολίδα κατά τον 7ο αιώνα π.Χ., και η προστάτιδα θεότητα της ήταν η Αθηνά η παράσταση της οποίας υπήρχε στα νομίσματα της πόλεως. Η ονομασία της πόλης σήμαινε Ρόδι στην τοπική σιδητική γλώσσα της αρχαιότητας, και υπάρχουν αντίστοιχες απεικονίσεις στα νομίσματα. Σταδιακά φαίνεται πως οι κάτοικοι υιοθέτησαν τα ελληνικά και δεν συνέχισαν να χρησιμοποιούν την τοπική γλώσσα.[3]
Αρχικά κατακτήθηκε από τους Λύδιους τον 6ο αιώνα π.Χ. και μετέπειτα πέρασε στην κυριαρχία των Περσών, έως ότου αυτοί ηττηθούν από τον Αθηναίο στρατηγό Κίμωνα στην μάχη του Ευρυμέδοντα το 469 π.Χ., μερικά χιλιόμετρα βορείως της πόλης. Ξαναπέρασε στον έλεγχο των Περσών με την Ανταλκίδειο ειρήνη το 387 π.Χ..
Ελληνιστική περίοδος
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Kατόπιν πέρασε στον έλεγχο της Μακεδονικής αυτοκρατορίας του Μεγάλου Αλεξάνδρου μετά την μάχη του Γρανικού το 334 π.Χ., και κατά την εποχή αυτή επανήλθε η χρήση της ελληνικής γλώσσας. Kατά την ελληνιστική περίοδο ήταν πόλη των Σελευκιδών, και κατά διαστήματα των Πτολεμαίων. Στον Ρωμαιοσελευκιδικό πόλεμο ο ρωμαϊκός στόλος νίκησε τον στόλο των Σελευκιδών στην ναυμαχία της Σίδης, αποτέλεσμα που έκρινε την έκβαση του πολέμου.[3]
Ρωμαϊκή περίοδος
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η πόλη συμμετείχε στον Γ´ Καρχηδονιακό πόλεμο με παροχή πλοίων προς την Ρώμη.
Καταλήφθηκε ξανά την περίοδο 89-84 π.Χ., μαζί με την ευρύτερη περιοχή από τον Μιθριδάτη ΣΤ´ του Πόντου κατά τον Α´ Μιθριδατικό πόλεμο εναντίον της Ρώμης, και επανακαταλήφθηκε από τους Ρωμαίους το 78 π.Χ. οι οποίοι την ίδια περίοδο εξάλειψαν και το γενικότερο πρόβλημα της πειρατείας η οποία επικρατούσε στην περιοχή.[3]
Η πόλη άκμασε σημαντικά κατά τον 2ο και 3ο αιώνα μ.Χ., και αποτελούσε μαζί με την Αττάλεια το σημαντικότερο εμπορικό κέντρο της περιοχής. ωστόσο στα τέλη του 3ου αιώνα δέχτηκε επιδρομές από τους Σκύθες, και κατά τον επόμενο αιώνα από τους Ισαύρους, και αποδυναμώθηκε. Κατακτήθηκε από τους Άραβες τον 7ο αιώνα και οι περισσότεροι κάτοικοι της πόλης κατέφυγαν στην Αττάλεια.[4]
-
Η πύλη του Βεσπασιανού -
Τειχίσματα του αρχαίου θεάτρου -
Κτήριο της αρχαίας βιβλιοθήκης -
Νόμισμα του αυτοκράτορα Γαλληινού, επιγραφή CΙΔΗΤΩΝ, 3ος αιώνας -
Ρωμαϊκό θέατρο και ωδείο -
Η παραλία της πόλης (03/2023)
Διάσημοι κάτοικοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Από την Σίδη κατάγονταν οι:[5]
- Κάλλιστος και Εύστολος, 1ος/2ος αιώνας, ολυμπιονίκες του σταδίου
- Ευστάθιος Αντιοχείας, 4ος αιώνας, επίσκοπος και πατριάρχης της Αντιόχειας
- Τρώιλος, 4ος/5ος αιώνας, φιλόσοφος
- Τριβωνιανός, 6ος αιώνας, βυζαντινός νομικός και πολιτικός
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ «An Inventory of Archaic and Classical Poleis». (Αγγλικά) Inventory of Archaic and Classical Poleis. 2004.
- ↑ «The Ancient Library». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Μαΐου 2007. Ανακτήθηκε στις 19 Νοεμβρίου 2006.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Πατσιάδου, Λίλα (26 Ιουλίου 2002). «Σίδη (Αρχαιότητα)». Εγκυκλοπαίδεια Μείζονος Ελληνισμού - Μικρά Ασία. Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού. Ανακτήθηκε στις 6 Μαρτίου 2017.
- ↑ «Side - History of the City». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Νοεμβρίου 2006. Ανακτήθηκε στις 19 Νοεμβρίου 2006.
- ↑ Πισιδίας, Ιερά Μητρόπολις. «Ιερά Μητρόπολις Πισιδίας - ΣΙΔΗ (Side)». www.impisidias.com. Ανακτήθηκε στις 6 Μαρτίου 2017.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Η Σίδη κατά την αρχαιότητα - Αναλυτικές πληροφορίες από το Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού
- Νομίσματα της Σίδης - CNG coins
- Φωτογραφίες της αρχαίας Σίδης- Dick Osseman