Πρόεδρος της Κιργιζίας
| Πρόεδρος της Κιργιζικής Δημοκρατίας
| |
|---|---|
| Προσφώνηση | Κύριε Πρόεδρε (ανεπίσημα) Σύντροφε Διοικητά (στρατιωτικά) Εξοχότατε (διεθνώς) |
| Κατοικία | Λευκός Οίκος Κρατική Κατοικία Άλα Άρτσα |
| Διορισμός από | άμεση εκλογή |
| Αρχικός κάτοχος | Ασκάρ Ακάγιεφ |
| Ιστοσελίδα | president.kg |
Ο Πρόεδρος της Κιργιζίας είναι ο αρχηγός του κράτους και ο ανώτατος αξιωματούχος της Δημοκρατίας της Κιργιζίας. Ο πρόεδρος, σύμφωνα με το σύνταγμα, "είναι το σύμβολο της ενότητας των ανθρώπων και της κρατικής εξουσίας, και είναι ο εγγυητής του Συντάγματος της Δημοκρατίας της Κιργιζίας, και ενός ατόμου και πολίτη". Ο πρόεδρος εκλέγεται άμεσα για όχι περισσότερο από μια εξαετή θητεία από το εκλογικό σώμα της Κιργιζίας. Το αξίωμα του προέδρου συστάθηκε το 1990, αντικαθιστώντας τον Πρόεδρο του Ανώτατου Σοβιέτ που υπήρχε, με διάφορες μορφές, από το 1927, ενώ η χώρα ήταν γνωστή ως Σοβιετική Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Κιργιζίας.
Ο πρώτος πρόεδρος που εξελέγη από το λαό ήταν ο Ασκάρ Ακάγιεφ, ο οποίος υπηρέτησε από τον Οκτώβριο του 1990 έως τις 24 Μαρτίου 2005. Τον Ιούλιο του 2005, εξελέγη ο Κουρμανμπέκ Μπακίγιεφ . Εκλέχτηκε εκ νέου το 2009, αλλά οι μεγάλες ταραχές τον Απρίλιο του 2010 τον ανάγκασαν να παραιτηθεί και να φύγει από τη χώρα. Η Ρόζα Οτουνμπάγιεβα επελέγη τον Απρίλιο του 2010 για να ηγηθεί της προσωρινής κυβέρνησης. Ανέλαβε επίσημα καθήκοντα στις 3 Ιουλίου 2010, ως πρόεδρος για περιορισμένο χρονικό διάστημα, έως ότου μπορούσαν να διοργανωθούν εκλογές. Ο διάδοχός της, Αλμάζμπεκ Αταμπάγιεφ, εξελέγη στις προεδρικές εκλογές του 2011 και στη συνέχεια διαδέχθηκε την Οτουνμπάγιεβα την 1η Δεκεμβρίου εκείνου του έτους.
Στις 16 Οκτωβρίου 2017 ο Σοορονμπάι Τζεενμπέκοφ, πρώην πρωθυπουργός, εξελέγη πρόεδρος της χώρας. Ανέλαβε τα καθήκοντά του στις 24 Νοεμβρίου 2017. Στις 15 Οκτωβρίου 2020, ο Τζεενμπέκοφ παραιτήθηκε έπειτα από ταραχές για τις κοινοβουλευτικές εκλογές στις 4 Οκτωβρίου. Ο πρωθυπουργός Σαντίρ Τζαπάροφ διαδέχθηκε τον Τζεενμπέκοφ στη προεδρία και έγινε υπηρεσιακός πρόεδρος. Στις 16 του ίδιου μήνα εγκρίθηκε ο διορισμός του. Στη συνέχεια πρόεδρος έγινε ο Ταλάντ Μαμίτοφ, ο οποίος ανέλαβε το αξίωμα στις 14 Νοεμβρίου 2020 ως ο 17ος πρόεδρος. [1] [2]
Έπειτα από την εκλογή του, στις 28 Ιανουαρίου 2021 ορκίστηκε πρόεδρος ο Σαντίρ Τζαπάροφ.
Εκλογή
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το αξίωμα του προέδρου είναι ανοιχτό σε όλους τους πολίτες της Κιργιζίας που δεν είναι κάτω των 35 ετών και δεν είναι ηλικίας άνω των 65 ετών. Ένας υποψήφιος πρέπει να έχει τη γνώση της κρατικής γλώσσας και να διαμένει στη Δημοκρατία για τουλάχιστον 15 χρόνια πριν από τον διορισμό της υποψηφιότητάς του για τη θέση. Ο πρόεδρος δεν μπορεί να είναι μέλος του Jogorku Kenesh (κοινοβούλιο), να κατέχει άλλες θέσεις ή να ασκεί επιχειρηματικές δραστηριότητες και πρέπει να αναστείλει τη δραστηριότητα σε πολιτικά κόμματα και οργανώσεις για την περίοδο της θητείας του.
Κατά την ανάληψη των καθηκόντων του, ο πρόεδρος πρέπει να ορκιστεί, όπως ορίζεται στο άρθρο 45 του Συντάγματος, εντός 30 ημερών από τις εκλογές πριν από τα συγκεντρωμένα μέλη του νομοθετικού σώματος:
Εκλογικός νόμος
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο πρόεδρος εκλέγεται από τους πολίτες της Κιργιζίας με την πλειοψηφία. Οι εκλογές αυτές διεξάγονται με βάση την καθολική ψηφοφορία και με μυστική ψηφοφορία. Για να γίνει υποψήφιος, ένα άτομο πρέπει να λάβει τις υπογραφές πενήντα χιλιάδων εγγεγραμμένων ψηφοφόρων.
Για να θεωρηθούν έγκυρες οι εκλογές, η προσέλευση δεν πρέπει να είναι μικρότερη από πενήντα τοις εκατό. Ομοίως, εάν ένας υποψήφιος κερδίσει την υποστήριξη του πενήντα τοις εκατό των ψηφοφόρων που συμμετείχαν, είναι ο νικητής. Εάν κανένας υποψήφιος δεν κερδίσει πλήρη πλειοψηφία στον πρώτο γύρο, οι δύο υποψήφιοι με τον υψηλότερο αριθμό ψήφων αντιμετωπίζουν ο ένας τον άλλον σε δεύτερη ψηφοφορία.
Τελετή εγκαινίων
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η τελετή εγκαινίων του Προέδρου της Κιργιζίας είναι μια τελετή που λαμβάνει χώρα για να σηματοδοτήσει την έναρξη μιας νέας θητείας για τον πρόεδρο της Κιργιζίας .
| Ημερομηνία | Πρόεδρος | Τοποθεσία Μέρος | Έγγραφο που ορκίστηκε | Σημειώσεις |
|---|---|---|---|---|
| 10 Δεκεμβρίου 1991 | Ασκάρ Ακάγιεφ | Λευκός Οίκος, Μπισκέκ | Σύσταση της Κιργιζικης ΣΣΔ | Ήταν τα πρώτα προεδρικά εγκαίνια στην ιστορία της Κιργιζίας. [3] |
| 29 Οκτωβρίου 1995 | Ασκάρ Ακάγιεφ | Λευκός Οίκος, Μπισκέκ | Σύνταγμα της Κιργιζίας | |
| 24 Δεκεμβρίου 2000 | Ασκάρ Ακάγιεφ | Αίθουσα Φιλαρμονικής, πήρε το όνομά της από τον Τοκτογκούλ Σατιλγκάνοφ | Σύνταγμα της Κιργιζίας | |
| 14 Αυγούστου 2005 | Κουρμανμπέκ Μπακίγιεφ | Πλατεία Άλα-Τόο | Σύνταγμα της Κιργιζίας | Πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά στην πλατεία Άλα-Τόο. [4] Ο πρόεδρος του Καζακστάν, Νουρσουλτάν Ναζαρμπάγεφ, [5] ο πρωθυπουργός του Τατζικιστάν, Ακίλ Ακίλοφ, ο Πρόεδρος της Εθνοσυνέλευσης της Λευκορωσίας, Γκενάντι Νοβίτσκι, ο υπουργός Άμυνας της Τουρκίας, Βετζντί Γκιονούλ, και ο υπουργός Εξωτερικών της Ουκρανίας, Μπορίς Ταρασιούκ, παρευρέθηκαν στα εγκαίνια. [6] |
| 2 Αυγούστου 2009 | Κουρμανμπέκ Μπακίγιεφ | Κυβερνητικός Οίκος, Μπισκέκ | Σύνταγμα της Κιργιζίας | |
| 3 Ιουλίου 2010 | Ρόζα Οτουνμπάγιεβα | Αίθουσα Φιλαρμονικής, πήρε το όνομά της από τον Τοκτογκούλ Σατιλγκάνοφ | Σύνταγμα της Κιργιζίας | |
| 1 Δεκεμβρίου 2011 | Αλμάζμπεκ Αταμπάγιεφ | Αίθουσα Φιλαρμονικής, πήρε το όνομά της από τον Τοκτογκούλ Σατιλγκάνοφ | Σύνταγμα της Κιργιζίας | Εγκαινιάστηκε την 1η Δεκεμβρίου 2011. Στην τελετή παρευρέθηκαν ο πρόεδρος της Τουρκίας, ο Αμπντουλάχ Γκιουλ και ο πρόεδρος της Γεωργίας, Μιχαήλ Σαακασβίλι. Ο προϋπολογισμός της τελετής κόστισε λιγότερο από το ήμισυ του ποσού που δαπανήθηκε για την τελετή εγκαινίων του Κουρμανμπέκ Μπακίγιεφ το 2009. [7] |
| 24 Νοεμβρίου 2017 | Σορονμπάι Τζενμπέκοφ | Κρατική κατοικία Άλα Άρτσα | Σύνταγμα της Κιργιζίας | Ήταν η πρώτη τελετή εγκαινίων που πραγματοποιήθηκε στην Κρατική Κατοικία Άλα Άρτσα. [8] |
| 28 Ιανουαρίου 2021[9] | Σαντίρ Τζαπάροφ | Αίθουσα Φιλαρμονικής, πήρε το όνομά της από τον Τοκτογκούλ Σατιλγκάνοφ [10] | Σύνταγμα της Κιργιζίας |
Κατοικίες
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Κρατική κατοικία №1 (Κρατική κατοικία Άλα Άρτσα)
- Πολιτειακή κατοικία №2 (Κρατική κατοικία Τσολπόν-Άτα)
- Νότια κατοικία
- Κρατική κατοικία Τζαλάλ-Αμπάντ
Καθήκοντα και λειτουργίες
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο αρχηγός του κράτους κατέχει σημαντική εξουσία όπως προβλέπεται στο σύνταγμα. Αυτό δηλώνει ότι έχει τη δύναμη να:
- Διορίζει τον πρωθυπουργό και άλλα μέλη της κυβέρνησης
- Παρουσιάζει υποψηφίους στο Κοινοβούλιο για θέσεις στο Ανώτατο Δικαστήριο
- Ασκεί άμεσα την εξωτερική πολιτική
- Παρουσιάζει και υπογράφει νόμους
- Ανακοινώνει όλες τις εκλογές και θεσπίζει διατάγματα
- Ενεργεί ως αρχηγός των Ενόπλων Δυνάμεων της Κιργιζίας
Διορισμοί που κάνει:
- Πρωθυπουργός της Κιργιζίας
- Μέλη Υπουργικού Συμβουλίου
- Γενικός Εισαγγελέας της Κιργιζίας
- Πρόεδρος της Κρατικής Επιτροπής Εθνικής Ασφάλειας
- Πρόεδρος της Υπηρεσίας Κρατικής Συνοριοφυλακής
- Πρόεδρος της Κρατικής Τελωνειακής Υπηρεσίας
- Πρόεδρος της Κρατικής Ιατροδικαστικής Υπηρεσίας Εμπειρογνωμόνων
- Πρόεδρος της κρατικής σωφρονιστικής υπηρεσίας
- Πρόεδρος της κρατικής υπηρεσίας για την καταπολέμηση των οικονομικών εγκλημάτων
- Πρόεδρος της Εθνικής Τράπεζας της Κιργιζίας
- Αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Ενόπλων Δυνάμεων
- Διοικητές των διαφόρων κλάδων υπηρεσίας
- Μέλη του Ανώτατου Δικαστηρίου της Κιργιζίας
- Επικεφαλής της Προεδρικής Διοίκησης
- Γραμματέας Τύπου
- Πρέσβεις της Κιργιζίας
Καθαίρεση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο πρόεδρος μπορεί να απολυθεί από το αξίωμά του από το Κοινοβούλιο μόνο βάσει κατηγορίας που έχει εκδώσει η νομοθετική συνέλευση για κρατική προδοσία ή άλλο σοβαρό έγκλημα που υποστηρίζεται από απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου . Μια τέτοια απόφαση απαιτεί την υποστήριξη των δύο τρίτων του Jogorku Kenesh που απολύονται αμέσως εάν κριθεί αθώος ο πρόεδρος.
Διαδοχή
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Εάν ο πρόεδρος καταστεί ανίκανος να εκπληρώσει τα καθήκοντά του για λόγους όπως θάνατο, ασθένεια ή μομφή, ο πρωθυπουργός ασκεί τα καθήκοντά του μέχρι την εκλογή νέου αρχηγού κράτους. Αυτό πρέπει να πραγματοποιηθεί εντός τριών μηνών από τη λήξη της Προεδρίας του. Η Κιργιζία είχε μόνο μια ειρηνική μετάβαση εξουσίας από πρόεδρο σε πρόεδρο (το 2017). Ο Ασκάρ Ακάγιεφ εξαναγκάστηκε σε παραίτηση από το αξίωμα έπειτα από την Επανάσταση των Τουλιπών του 2005 και ο Κουρμανμπέκ Μπακίγιεφ εξαναγκάστηκε να εγκαταλείψει τη θέση μετά την Κιργιζική Επανάσταση του 2010. Ο Αλμάζμπεκ Αταμπάγιεφ διαδέχθηκε ειρηνικά τον Σοορονμπάι Τζεενμπέκοφ το 2017. Ωστόσο, ο Τζεενμπέκοφ παραιτήθηκε από το αξίωμά του λόγω των διαμαρτυριών της Κιργιζίας το 2020 και τον διαδέχθηκε ο Σαντίρ Τζαπάροφ.
Κατάλογος προέδρων της Κιργιζίας
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η πρώτη στήλη αριθμεί διαδοχικά τα άτομα που έχουν υπηρετήσει ως πρόεδροι, ενώ η δεύτερη στήλη αριθμεί διαδοχικά τις προεδρικές θητείες ή ή διοικήσεις.
| Ι# | Α# | Όνομα (γεννήθηκε–πέθανε) |
Εικόνα | Από | Έως | Πολιτικό κόμμα |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 1. 1991 |
Ασκάρ Ακάγιεφ Аскар Акаев (1944–) |
|
27 Οκτωβρίου 1990 | 29 Οκτωβρίου 1995 | Ανεξάρτητος |
| 2. 1995 |
29 Οκτωβρίου 1995 | 29 Οκτωβρίου 2000 | ||||
| 3. 2000 |
29 Οκτωβρίου 2000 | 24 Μαρτίου 2005 (εκδιώχθηκε) | ||||
| - | Ισενμπάι Καντιρμπέκοφ Ишенбай Кадырбеков (υπηρεσιακός) (1949–) |
24 Μαρτίου 2005 | 25 Μαρτίου 2005 | Ανεξάρτητος | ||
| - | Κουρμανμπέκ Μπακίγιεφ Курманбек Бакиев (1949–) |
.jpg)
|
25 Μαρτίου 2005 | 14 Αυγούστου 2005 | Ανεξάρτητος | |
| 2 | 4. 2005 |
14 Αυγούστου 2005 | 15 Οκτωβρίου 2007 | Λαϊκό Κίνημα της Κιργιζίας | ||
| 15 Οκτωβρίου 2007 | 23 Ιουλίου 2009 | Ακ Τζολ | ||||
| 5. 2009 |
23 Ιουλίου 2009 | 7 Απριλίου 2010 (εκδιώχθηκε) | ||||
| 3 | Ρόζα Οτουνμπάγιεβα Роза Отунбаева (1950–) |
|
7 Απριλίου 2010 (αυτοανακηρυχθείσα) |
3 Ιουλίου 2010 | Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα της Κιργιζίας | |
| 3 Ιουλίου 2010 | 1 Δεκεμβρίου 2011 | |||||
| 4 | 6. 2011 |
Αλμάζμπεκ Αταμπάγιεφ Алмазбек Атамбаев (1956–) |
|
1 Δεκεμβρίου 2011 | 24 Νοεμβρίου 2017 | Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα της Κιργιζίας |
| 5 | 7. 2017 |
Σορονμπέι Τζενμπέκοφ Сооронбай Жээнбеков (1958–) |
_02.jpg)
|
24 Νοεμβρίου 2017 | 15 Οκτωβρίου 2020 (εκδιώχθηκε) |
Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα του Κιργιζιστάν |
| - | Σαντίρ Τζαπάροφ Садыр Жапаров (1968–) |
16 Οκτωβρίου 2020 | 14 Νοεμβρίου 2020 | Μεκέντσιλ | ||
| - | Ταλάντ Μαμίτοφ | 14 Νοεμβρίου 2020 | 28 Ιανουαρίου 2021 | Ρεσπούμπλικα | ||
| 6 | 8. 2021 |
Σαντίρ Τζαπάροφ Садыр Жапаров (1968–) |
28 Ιανουαρίου 2021 | Σημερινός | Μεκέντσιλ |
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ «Kyrgyzstan president Jeenbekov resigns after unrest». Reuters. Ανακτήθηκε στις 15 Οκτωβρίου 2020.[νεκρός σύνδεσμος]
- ↑ Merz, Theo (16 Οκτωβρίου 2020). «Ex-prisoner Sadyr Japarov confirmed as Kyrgyzstan president». The Guardian. https://www.theguardian.com/world/2020/oct/16/kyrgyzstan-parliament-confirms-sadyr-japarov-new-president. Ανακτήθηκε στις 18 Οκτωβρίου 2020.
- ↑ «ИНАУГУРАЦИИ 1991-2000». Akipress.com.
- ↑ «Президент Киргизии впервые произнесет присягу перед народом». Ria.ru.
- ↑ «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Ιανουαρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 13 Ιανουαρίου 2021.
- ↑ «В столице Киргизии проходит инаугурация Курманбека Бакиева». Ria.ru.
- ↑ «Almazbek Atambaev inaugurated as the president of Kyrgyzstan». Fergananews.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Οκτωβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 13 Ιανουαρίου 2021.
- ↑ «Date of inauguration of new president of Kyrgyzstan approved». 24.kg. 1 Νοεμβρίου 2017. https://24.kg/english/67255_Date_of_inauguration_of_new_president_of_Kyrgyzstan_approved/.
- ↑ «Инаугурация Садыра Жапарова состоится 28 января». РИА Новости (στα Ρωσικά). 20 Ιανουαρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 25 Ιανουαρίου 2021.
- ↑ Короткова, Елена (21 Ιανουαρίου 2021). «В Бишкеке несколько дней будут перекрывать улицы из-за инаугурации Садыра Жапарова». KLOOP.KG - Новости Кыргызстана (στα Ρωσικά). Ανακτήθηκε στις 25 Ιανουαρίου 2021.