Μιχάλης Μανιαδάκης

Ο Μιχάλης Μανιαδάκης (Καλό Χωριό Λασιθίου, Δεκέμβριος 1933 - Καλό Χωριό Λασιθίου, 20 Αυγούστου 2017), ήταν Έλληνας πιλότος, αξιωματικός της Πολεμικής Αεροπορίας, αγωνιστής ενάντια στη δικτατορία του 1967 και στέλεχος της τοπικής αυτοδιοίκησης που το 1970 απέδρασε από την Κρήτη για την ΕΣΣΔ.

Τα πρώτα χρόνια

Ο Μιχάλης Μανιαδάκης γεννήθηκε στο Καλό Χωριό της επαρχίας Μεραμπέλου, Λασιθίου Κρήτης το 1933. Κατάγεται από δημοκρατική οικογένεια. Αποφοίτησε από τη Σχολή Αεροπορίας (Εκπαιδευτικό Κέντρο Εφέδρων Χειριστών). Μετά το πραξικόπημα της 21 Απριλίου 1967 υπηρέτησε σε διάφορες μονάδες (Τανάγρα, Άραξος, Λάρισα, Σούδα). Αρνούμενος να ενσωματώσει στη στολή του τα σύμβολα της χούντας και διαβλέποντας ότι του ετοίμαζαν νέες διώξεις, αποφάσισε να διαφύγει. Λίγο πριν τη μετάθεσή του από την 115 Π.Μ. Σούδας στη Σχολή Πολέμου στο Τατόι σχεδιάζει και πραγματοποιεί το σχέδιο απόδρασης του στην ΕΣΣΔ.^[1]

Η πτήση στην ΕΣΣΔ

Λίγο πριν τη μετάθεση στη Σχολή Πολέμου είτε μη θέλοντας να υπηρετήσει ως επιτελικός, είτε φοβούμενος ότι η μετάθεση στη σχολή ήταν το πρόσχημα για να συλληφθεί, αποφασίζει να δραπετεύσει. Σύμφωνα με τον ίδιο, η επιλογή της ΕΣΣΔ έγινε όχι για πολιτικούς ή ιδεολογικούς λόγους αλλά για ιστορικούς.

Το βράδυ της 9 προς 10 Σεπτεμβρίου 1970 στην πίστα της 115 Πτέρυγας Μάχης στη Σούδα είχε σταθμεύσει ένα στρατιωτικό μεταγωγικό C-47 Dakota. Το αεροσκάφος αυτό ήταν γεμάτο καύσιμα, μιας και βρίσκονταν σε επιφυλακή για τυχών αεροδιακομιδές ασθενών κτλ. Ο Μανιαδάκης επιβιβάστηκε στην Dakota, με την οποία είχε αποφασίσει να πραγματοποιήσει το εγχείρημα του. Για να καλύψει τον θόρυβο των κινητήρων του, ακολουθεί την προγραμματισμένη πτήση της Ολυμπιακής Αεροπορίας για Αθήνα και απογειώνεται μαζί και πίσω από αυτήν.

Παίρνει πορεία προς ανατολικά αρχικά ενώ στο ύψος του Ηρακλείου άλλαξε πορεία προς βόρεια και 12 λεπτά αργότερα επανέρχεται σε ανατολική πορεία προς Ρόδο. Πάνω από τη Ρόδο έχει την τελευταία επαφή με τις ελληνικές αρχές και περνά στο τουρκικό FIR. Για να αποφύγει τα τουρκικά ραντάρ αλλά και για να έχει φυσική οξυγόνωση πετούσε σε χαμηλό ύψος^[2].

Μετά από 5 ώρες πτήσης πάνω από την Τουρκία και τη Μαύρη Θάλασσα εισέρχεται στο Σοβιετικό εναέριο χώρο όπου τον αναγνωρίζει ένα σοβιετικό MiG 19^[2] και τον συνοδεύει στο στρατιωτικό αεροδρόμιο του Μπελμπέκ κοντά στη Σεβαστούπολη, στην Κριμαία.

Η ζωή στη Σοβιετική Ένωση

Στη Σεβαστούπολη παρέμεινε 18 μέρες και αφού ζήτησε πολιτικό άσυλο στη Σοβιετική Ένωση μεταφέρθηκε στην Τασκένδη όπου ήδη υπήρχε μεγάλη ελληνική κοινότητα (των πολιτικών προσφύγων).

Μετά από ένα χρόνο παραμονής στην Τασκένδη, χορηγήθηκε στον Μανιαδάκη κανονικό διαβατήριο και πλέον ήταν ελεύθερος, όπως κάθε σοβιετικός πολίτης, να ταξιδέψει ανεμπόδιστα στη χώρα. Έμαθε τη ρωσική γλώσσα και ξεκίνησε – έπειτα από προτροπές των ντόπιων – σπουδές στην αγγλική φιλολογία. Ωστόσο, οι σπουδές του δεν του άρεσαν, με αποτέλεσμα να τις παρατήσει και να γίνει οικοδόμος^[1]. Κατά την παραμονή στην Τασκένδη έγινε μάρτυρας των συγκρούσεων μεταξύ των μελών του ΚΚΕ προσπαθώντας να μην συμμετάσχει σε αυτές.

Τον Ιούλιο του 1974 κατά τη διάρκεια της τουρκικής εισβολής στη Κύπρο, παρουσιάστηκε στην Ελληνική Πρεσβεία ζητώντας να επαναπατριστεί στην Ελλάδα για να υπηρετήσει στη μεγαλόνησο χωρίς όμως να του χορηγηθεί άδεια επαναπατρισμού.

Στην Ελλάδα επέστρεψε στις 2 Οκτωβρίου 1976 μετά από σχετική επερώτηση στη Βουλή.

Μετά την επιστροφή στην Ελλάδα

Αμέσως μετά την επιστροφή του στην Ελλάδα παρέμεινε 12 μέρες φυλακισμένος στον Κορυδαλλό και κατόπιν καταδικάστηκε σε 10 μήνες για εσχάτη προδοσία. Εκεί, έξι συνάδελφοί του καταθέτουν ότι δεν ήταν κομμουνιστής αλλά απλός ψηφοφόρος της Ένωσης Κέντρου κι ότι κακώς τέθηκε υπό διωγμό από την πρώτη ημέρα του πραξικοπήματος. Στο δικαστήριο, που διήρκεσε πάνω από 5 ώρες, ο δικηγόρος (ο αργότερα βουλευτής και υπουργός) Γιαννόπουλος χαρακτήρισε το δικαστήριο αναρμόδιο να δικάσει τον Μ. Μανιαδάκη, Το Αεροδικείο τελικά τον αθώωσε για τη λιποταξία, αλλά τον έκρινε ένοχο για την «απόρρητη συσκευή IFF», με το σκεπτικό ότι ίσως έλαβαν γνώση γι’ αυτή οι Σοβιετικοί^[1]. Στη δευτεροβάθμια εκδίκαση της υπόθεσης αθωώθηκε.

Στην Ελλάδα συνέχισε να πετά στους αεροψεκασμούς. Παντρεύεται τη Μαρία Καφετζάκη^[3]. Μαζί με τη Μαρία μεγάλωσαν έναν γιο τον Πέτρο. Το 1981 αποκαταστάθηκε πλήρως στο βαθμό του επισμηναγού και πήρε σύνταξη.

Από το 1982 ασχολήθηκε με τα κοινά του τόπου τού και για 4 θητείες υπηρέτησε ως κοινοτάρχης της κοινότητας του Καλού Χωριού μέχρι η κοινότητα να γίνει καποδιστριακός δήμος οπότε και αποχώρησε διαφωνώντας με τη μεταρρύθμιση αυτή.^[1]

Ο επισμηναγός εν αποστρατεία Μιχάλης Μανιαδάκης απεβίωσε στις 20 Αυγούστου 2017 σε ηλικία 86 ετών. Η κηδεία του έγινε στον ιερό ναό Αγίας Τριάδας στο Καλό Χωριό.

Συγγραφικό έργο

Το 2012 εξέδωσε ένα αυτοβιογραφικό βιβλίο με τίτλο "Απόδραση D-621" (εκδόσεις: ΔΕΤΤΟΡΑΚΗΣ) με κύριο θέμα την ιστορική του πτήση αλλά και άλλες πτυχές της ζωής του. ^[4]

Πηγές

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 Αγγελίνος, Νικόλας (20 Αυγούστου 2017). «Μιχάλης Μανιαδάκης: «Έφυγε» ο Λασιθιώτης που απέδρασε από τη χούντα με μια ντακότα». CNA Web. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Σεπτεμβρίου 2020.
↑ ^2,0 ^2,1 МАСЛОВ, Сергей (1999-01-13). «Побег в СССР: на бреющем полете от "черных полковников" к красным генералам.». Комсомольская правда.
↑ «Έφυγε ο Κρητικός αεροπόρος που απέδρασε από τη χούντα με μια Nτακότα». FlashNews.gr. 20 Αυγούστου 2017.
↑ Μανιαδάκης, Μιχαήλ Εμμ. (2012). Απόδραση D-621. Ηράκλειο. σελ. 261.

[:0-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 Αγγελίνος, Νικόλας (20 Αυγούστου 2017). «Μιχάλης Μανιαδάκης: «Έφυγε» ο Λασιθιώτης που απέδρασε από τη χούντα με μια ντακότα». CNA Web. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Σεπτεμβρίου 2020.

[:1-2] 2,0 ^2,1 МАСЛОВ, Сергей (1999-01-13). «Побег в СССР: на бреющем полете от "черных полковников" к красным генералам.». Комсомольская правда.

[3] «Έφυγε ο Κρητικός αεροπόρος που απέδρασε από τη χούντα με μια Nτακότα». FlashNews.gr. 20 Αυγούστου 2017.

[4] Μανιαδάκης, Μιχαήλ Εμμ. (2012). Απόδραση D-621. Ηράκλειο. σελ. 261.

[1]

[2]

[3]

[4]