Μήτρος Σκυλοδήμος
| Μήτρος Σκυλοδήμος | |
|---|---|
 | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | 1804 Πατιόπουλο Αιτωλοακαρνανίας |
| Θάνατος | Οκτώβριος 1871 Αμφιλοχία Αιτωλοακαρνανίας |
| Χώρα πολιτογράφησης | Ελλάδα Οθωμανική Αυτοκρατορία |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | νέα ελληνική γλώσσα |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | πολιτικός στρατιωτικός |
| Οικογένεια | |
| Γονείς | Θεόδωρος Σκυλοδήμος και Μάρω Μπότσαρη |
| Στρατιωτική σταδιοδρομία | |
| Βαθμός/στρατός | Ελληνικός Στρατός |
| Πόλεμοι/μάχες | Ελληνική Επανάσταση του 1821 |
| Αξιώματα και βραβεύσεις | |
| Αξίωμα | μέλος της Βουλής των Ελλήνων (εκλογική περιφέρεια Βάλτου) πληρεξούσιος συνταγματάρχης |
| Βραβεύσεις | Ανώτερος Ταξιάρχης του Σωτήρος Χρυσός Σταυρός του Σωτήρος Αργυρός Σταυρός του Σωτήρος |
Ο Μήτρος Σκυλοδήμος (1804-1871) ήταν αγωνιστής της επανάστασης του 1821 από την Αιτωλοακαρνανία, μετέπειτα στρατιωτικός στο νεοϊδρυθέν Ελληνικό κράτος όπου έφτασε το βαθμό του συνταγματάρχη και βουλευτής Βάλτου το 1850 και το 1862.[1]
Βιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Γεννήθηκε το 1804 στο Σύντεκνο σημερινό Πατιόπουλο της επαρχίας Βάλτου Αιτωλοακαρνανίας[2], από μεγάλη και δυνατή αρματολική οικογένεια. Ο πατέρας του Γερο-Σκυλοδήμος, ήταν ενεργό μέλος της Φιλικής Εταιρείας και το πιθανότερον ήταν αυτός ο οποίος αναφέρεται ως Σκυλοδήμος, στη σύναξη των καπεταναίων στη Λευκάδα το 1807 υπό τον Ιωάννη Καποδίστρια[3]. Ήταν ανιψιός του Γεωργίου Καραϊσκάκη.[4] Με τη σύζυγό του Βασιλική απέκτησε έξι παιδιά. Τον Θεόδωρο που γεννήθηκε το 1845[5], τον Νικόλαο (1853) μετέπειτα συνταγματάρχη του Ελληνικού Στρατού[6] και βουλευτή[7], την Ελένη (1855), την Ευφροσύνη (1859), τον Δημοσθένη (1861) και τον Σπύρο (1867).[8]
Η επανάσταση του 1821
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Πήρε μέρος στην Άλωση της Τριπολιτσάς και σε πολλές άλλες μάχες (Αγράφων, Σοβουλακίου, Κρεμμυδίου, Βελίτσης, Διστόμου κτλ)[9] διακρίθηκε δε ιδιαίτερα στα χρόνια 1824-1826. Πολέμησε στο Μεσολόγγι με τον Ιωάννη Ράγκο[10], Ανδρέα Ίσκο, Γεώργιο Τσόγκα και τον θείο του Σπύρο Σκυλοδήμο, ο οποίος και έπεσε κατά την έξοδο, και έπειτα μετά την πτώση του, με τον Γεώργιο Καραϊσκάκη ως πενήνταρχος[6] στις συγκρούσεις στο Χαϊδάρι στις 6 με 8 Αυγούστου 1826, στη Δόμβραινα στις 16 Οκτωβρίου 1826, στην Αράχοβα[9] στις 18 με 24 Νοεμβρίου 1826 και στην Αττική το 1827 όπου ανδραγάθησε[11]. Ήταν ένας από τους ανδρειώτερους και πιο έμπιστους αξιωματικούς του Γ. Καραϊσκάκη[12], ο οποίος στη διαθήκη του τον όρισε προστάτη της οικογενείας του και του εμπιστεύτηκε τα ανήλικα παιδιά του,[13] για την συντήρηση της οποίας πούλησε μέχρι και τα άρματά του[14]. Κατά τη συγκρότηση των χιλιαρχιών για την απελευθέρωση της Στερεάς Ελλάδος (επί κυβερνήτη Ιωάννη Καποδίστρια) έγινε, νεώτατος ων, εκατόνταρχος στην Γ΄ Χιλιαρχία του Γιαννάκη Στράτου παρά του στρατάρχου Δημητρίου Υψηλάντη λαμβάνοντας μέρος στις μάχες της Τέρνοβας και της Πέτρας[15]. Με την οργάνωση των Ελαφρών Ταγμάτων τον επόμενο χρόνο παίρνει τον βαθμό του Λοχαγού και τίθεται επικεφαλής του 1ου Λόχου του 4ου Τάγματος[2]. Στα γεγονότα του 1832 υπηρετεί στη χιλιαρχία του Χριστόδουλου Χατζηπέτρου ως υποταγματάρχης[16] με τον οποίο είχαν συμπολεμήσει σε πολλές μάχες και τους συνέδεε αμοιβαία εκτίμηση και αλληλοσεβασμός.[11].
Ανέκδοτο με τον Καραϊσκάκη
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Με το όνομα του Μήτρου Σκυλοδήμου είναι συνδεδεμένο και το εξής περιστατικό: Στη μεγάλη του αρρώστια ο Καραϊσκάκης είχε ένα φραγκογιατρό όπου του έφτιαχνε διάφορα γιατρικά. Όμως όσο περνούσε ο καιρός γιατρειά δεν έβλεπε. Κάλεσε τον Σκυλοδήμο και του είπε να μπει αυτός κάτω από τα σκεπάσματα και όταν έρθει ο γιατρός να του δώσει αυτός το χέρι του για να του εξετάσει τον σφυγμό. Αυτό έγινε και ο γιατρός είπε «καλά πάς καπετάνιε αλλά είσαι ακόμη αδύναμος και χρειάζεσαι ανάπαυση». Πετάχτηκε τότε ο Καραϊσκάκης και του αποκρίθηκε «τίνος είναι ορέ αδύνατος ο σφυγμός, του Σκυλοδήμου που καβαλικεύει φοράδα καλπάζοντας». Φώναξε τότε δύο παλικάρια και του έριξαν του «γιατρού» 40 ξυλιές στα πισινά και τον έδιωξε[17].
Η δράση του στη συνέχεια
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Μετά την απελευθέρωση, με την από 31/12-12/1 διαταγή του Στρατού, εγκεκριμμένη από την Αντιβασιλεία[18] φτάνει στον βαθμό του Ταγματάρχη της Φάλαγγας. Στην κηδεία του Θεοδώρου Κολοκοτρώνη το 1843 έφερε την τιμή μαζί με τον Ιωάννη Γιουρούκο και τον Δημήτριο Πετροπουλάκη, ταγματάρχες και οι τρεις, να φέρουν τα παράσημα του Γέρου του Μωριά επάνω σε μεταξωτά μαξιλάρια[19]. Το 1843 έλαβε ενεργό μέρος επικεφαλής ενόπλου τμήματος[20] στα γεγονότα της 3ης Σεπτεμβρίου, τα οποία κατέληξαν στην παραχώρηση συντάγματος από τον Όθωνα[21], ετιμήθη δε για αυτό από τη βουλή των Ελλήνων. Τότε διορίσθηκε με διαταγή του Υπουργείου των Στρατιωτικών, Διοικητής ελαφράς Διλοχίας[22] στην Καλαμάτα και αργότερα με το Βασιλικό Διάταγμα της 17-4-1848, Διοικητής του 9ου Ελαφρού Τάγματος Οροφυλακής των συνόρων[23] αναλαμβάνοντας στη γραμμή Κομποτίου-Συντέκνου, τη διαφύλαξη της ασφάλειας των τότε Ελληνοτουρκικών συνόρων. Επιφορτισμένος και με την καταδίωξη της ληστείας στην Αιτωλοακαρνανία, πήρε όλα τα κατάλληλα μέτρα και με συντονισμένες και δραστήριες καταδιώξεις των ληστών, επέφερε την επιθυμητή δημόσια ασφάλεια στην περιοχή εξαλείφοντας την ολοσχερώς[24],αποκτώντας γι αυτό έως και τη Βασιλική ευαρέσκεια[25]. Μαζί του είχε τον γιο του Γεωργίου Καραϊσκάκη Σπύρο, απόφοιτο της Στρατιωτικής Σχολής Ευελπίδων. Με το Βασιλικό Διάταγμα της 17/7/1856 διαλύονται τα Τάγματα Οροφυλακής[26] και στη συνέχεια μετατίθεται στις 13/8/1858 με ανάλογο διάταγμα στο Πεζικό[27]. Διορίστηκε με το Βασιλικό Διάταγμα της 28/5/1959 Στρατιωτικός Νομοεπιθεωρητής[28] σε Αχαΐα και Ηλεία όπου παρέμεινε για τέσσερα χρόνια έως καταργήσεως της ανωτέρω θέσης με το Β. Δ. της 13/12/1863[29]. Μετέπειτα διορίστηκε μέλος του Αναθεωρητικού Δικαστηρίου και μετατέθηκε με το Βασιλικό Διάταγμα της 16/8/1866, ως ανώτερος προγυμναστής της Εθνοφυλακής στη αρχή στο Μεσολόγγι[30], όπου παρέμεινε για λίγο χρονικό διάστημα λόγω καταργήσεως της θέσης με το Β. Δ. της 16/10/1866[31] και στη συνέχεια στο Βάλτο όπου με το Β.Δ. της 3/2/1868 προήχθη σε συνταγματάρχη[32], με τον βαθμό τον οποίο απεστρατεύθη, με το Β.Δ. της 30/10/1868[33]. Διετέλεσε βουλευτής και πληρεξούσιος Βάλτου από το 1850 εως το 1853 και επανεξελέγη το 1862[7].
Τιμητικές διακρίσεις
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Για τις υπηρεσίες που προσέφερε στην πατρίδα του είχαν απονεμηθεί το Αργυρούν Αριστείον το 1836, ο Αργυρός Σταυρός των Ιπποτών του Βασιλικού Τάγματος του Σωτήρος και ο Ανώτερος Ταξιάρχης του Τάγματος του Σωτήρος όσο υπηρετούσε ως Ταγματάρχης της Φάλαγγας[34] και τέλος με το Βασιλικό Διάταγμα της 20/5/1858 ο Χρυσός Σταυρός των Ιπποτών του Βασιλικού Τάγματος του Σωτήρος.[35]
Το τέλος
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Πέθανε στα τέλη Οκτωβρίου του 1871 και σε εφημερίδα της εποχής διαβάζουμε την κατωτέρω νεκρολογία.
"Απεβίωσε τη παρελθούση εβδομάδα εν Καρβασαρά,τη ιδιαιτέρα αυτού πατρίδι, ο Συνταγματάρχης Δημήτριος Σκυλοδήμος. Ο μακαρίτης διεκρίθη κατά μεν τον Ιερό Αγώνα ως εν των ανδρειωτέρων της Πατρίδος τέκνων, εφ' ω και ηγαπάτο υπό του αοιδίμου Καραϊσκάκη, μετά δε την αποκατάστασιν των πραγμάτων επέδειξε πάντοτε φρόνησιν εις τας πλέον δυσχερείς περιστάσεσι περί την εκπλήρωσιν των καθηκόντων του, πίστην και αληθινήν αφοσίωσιν εις τα καθεστώτα. Υπηρέτησε την Πατρίδα και πολιτικώς, διατελέσας Βουλευτής και πληρεξούσιος.Κύριος αναπαύσαι την ψυχήν του εν σκηναίς δικαίων"[36]
Η χήρα του Βασιλική και τα ανήλικα εκ των ορφανών τέκνα του, συνταξιοδοτήθηκαν από την 1/11/1871 με το ποσό των 150 δρχ. μηνιαίως, που αναλογούσε σε σύνταξη χήρας Υποστρατήγου.[37]
Το δημοτικό τραγούδι «Των Σκυλοδημαίων»
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]| Παραλλαγή από τον Κλωντ Φωριέλ[38] | Παραλλαγή από Άγιο Ηλία Αιτωλοακαρνανίας[39] |
|---|---|
|
Ο Σκυλλοδήμος έτρωγε στα έλατα αποκάτω, |
Ξύπνα πουλάκι μ' την αυγή κι ανέβα στο κλαράκι |
Βιβλιογραφία-Αρχειακά στοιχεία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Μήτρος Σκυλοδήμος, Σωτηρίου Κασσανού
- ↑ 2,0 2,1 Αρχείον περιόδου Ι. Καποδίστρια,Γραμματεία Στρατιωτικών,φάκελος 55
- ↑ Γεώργιος Σκλαβούνος-Ο άγνωστος Καποδίστριας, εκδ. Παπαζήση, σελ.107-108
- ↑ Γενικά αρχεία του κράτους-Αρχείο αγώνος, Μιν. Γραμματεία, Υπουργείο του Πολέμου, φακ.209
- ↑ Ληξιαρχική πράξις θανάτου,αρχείο Σωτηρίου Κασσανού
- ↑ 6,0 6,1 ΓΕΣ,Διεύθυνση Ιστορίας Στρατού,Φ. 205.1/126/938912,Σ.945
- ↑ 7,0 7,1 Μητρώο πληρεξουσίων, γερουσιαστών και βουλευτών 1822-1935, Ελλ. Βουλή, Διεύθυνση Διοικητικού, Τμήμα Μητρώου Βουλευτών. Αθήνα 1986
- ↑ ΦΕΚ Α' 12 της 27-3-1872)
- ↑ 9,0 9,1 Μεγάλη Στρατιωτική και Ναυτική Εγκυκλοπαίδεια, Αθήναι 1929
- ↑ Γενικά αρχεία του κράτους-Αρχείο αγώνος, Μιν. Γραμματεία, Υπουργείο του Πολέμου, φακ.163
- ↑ 11,0 11,1 Νικόλαος Κασομούλης- Ενθυμήματα στρατιωτικά της Επαναστάσεως των Ελλήνων 1821 -1833
- ↑ Δημήτριος Φωτιάδης-Καραϊσκάκης, εκδ. Ζαχαρόπουλος
- ↑ Διαθήκη Γεωργίου Καραϊσκάκη
- ↑ Επιστολές προς Κωλέττη-Ακαδημία Αθηνών
- ↑ Αντιστράτηγος Αρτέμιος Μίχος-Απομνημονεύματα της 2ας πολιορκίας του Μεσολογγίου,εν Αθήναις 1883
- ↑ Γενικά αρχεία του κράτους-Γραμματεία Στρατιωτικών φακ.192
- ↑ Τάκης Λάππας, Καραϊσκάκης, εκδ. Ατλαντίς 1963
- ↑ ΦΕΚ Α' 2/23-1 της 4-2-1835
- ↑ Εφημερίς,"Η ταχύπτερος φήμη",ἐτος Ζ',αρ. 275, Δευτέρα 8/2/1843
- ↑ Πρακτικά Βουλής 1845, σελίς 65
- ↑ Εφημερίς ΑΙΩΝ, Σάββατο 11 Σεπτεμβρίου 1843
- ↑ Βασιλικό Διάταγμα, ΦΕΚ Α' 29 της 5-9-1844
- ↑ ΦΕΚ Α' 13 της 3-5-1848
- ↑ Ιωάννης Κολιόπουλος-Η ληστεία στην Ελλάδα, εκδ. Επίκεντρο
- ↑ ΦΕΚ Α' 29 της 10-9-1853
- ↑ ΦΕΚ Α' 47 της 13-9-1856
- ↑ ΦΕΚ Α' 45 της 26-9-1858
- ↑ ΦΕΚ Α' 24 της 10-6-1859
- ↑ ΦΕΚ Α' 44 της 28-12-1863
- ↑ ΦΕΚ Α' 62 της 10-09-1866
- ↑ ΦΕΚ Α' 68 της 31-10-1866
- ↑ ΦΕΚ Α' 14 της 12-3-1868
- ↑ ΦΕΚ Α' 54 της 21-11-1868
- ↑ Βασιλικό Διάταγμα 27/6/1843, ΦΕΚ Α' 23 της 21-7-1843
- ↑ ΦΕΚ Α' 43 της 19-9-1858
- ↑ Εφημερίς Αλήθεια-1 Νοεμβρίου 1871
- ↑ Βασιλικό Διάταγμα 13/1/1872, ΦΕΚ Α' 12 της 27-3-1872
- ↑ Κλοντ Φοριέλ, Δημοτικά τραγούδια της συγχρόνου Ελλάδος, Εκδ. Νίκος Δ. Νίκας 1956
- ↑ «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Απριλίου 2012. Ανακτήθηκε στις 9 Δεκεμβρίου 2012.
