Λοφοτροχόζωα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Λοφοτροχόζωα
Χρονικό πλαίσιο απολιθωμάτων:
536–0 Ma [1]
Τα χταπόδια, που ως μαλάκια υπάγονται στα λοφοτροχόζωα, είναι ίσως τα ευφυέστερα όντα που δεν ανήκουν στα σπονδυλωτά.
Τα χταπόδια, που ως μαλάκια υπάγονται στα λοφοτροχόζωα, είναι ίσως τα ευφυέστερα όντα που δεν ανήκουν στα σπονδυλωτά.
Συστηματική ταξινόμηση
Επικράτεια: Ευκαρυωτικά
Κλάδος: Οπισθόκοντα
Βασίλειο: Ζώα
Υποβασίλειο: Ευμετάζωα (Eumetazoa)
Ανθυποβασίλειο: Αμφίπλευρα (Bilateria)
Κλάδος: Νεφρόζωα (Nephrozoa)
Υπερσυνομοταξία: Πρωτοστόμια (Protostomia)
Κλάδος: Λοφοτροχόζωα
Lophotrochozoa
Halanych κ.ά., 1995

Τα λοφοτροχόζωα (επιστημονική-λατινική ονομασία Lophotrochozoa) είναι κλάδος των αμφίπλευρων ευμετάζωων, δηλαδή των πιο εξελιγμένων ζώων. Αναγνωρίσθηκε και υιοθετήθηκε σχετικώς πρόσφατα από τους βιολόγους με βάση μοριακά δεδομένα (DNA και RNA) ως μια μονοφυλετική ομάδα, δηλαδή μια ομάδα που αποτελείται από έναν κοινό πρόγονο και όλους τους απογόνους του.[2][3] Περιλαμβάνει σημαντικές συνομοταξίες όντων, ιδίως τα μαλάκια και τους δακτυλιοσκώληκες.[4]

Χαρακτηριστικά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα λοφοτροχόζωα πήραν την ονομασία τους από δύο διάκριτα χαρακτηριστικά των ειδών τους: 1) τη δομή προσλήψεως τροφής που αποκαλείται «λοφοφόρος», μια βλεφαριδωτή στεφάνη από πλοκάμια που περιβάλλει ένα στόμα, και 2) το αναπτυξιακό στάδιο που αποκαλείται «τροχοφόρος». Η υποομάδα λοφοφόρα, όπως τα βραχιόζωα και τα βρυόζωα, διαθέτουν λοφοφόρους, ενώ η υποομάδα που ονομάζεται τροχόζωα, όπως τα μαλάκια και οι δακτυλιοσκώληκες, διαθέτουν τροχοφόρους, αν και κάποια είδη λοφοτροχόζωων μπορεί να μην έχουν καμιά από τις δύο δομές.[5][6]

Ταξινομική[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα λοφοτροχόζωα ορίσθηκαν το έτος 1995 ως «ο τελευταίος κοινός πρόγονος των τριών «παραδοσιακών» κλάδων των λοφοφόρων (ήτοι τα βραχιονόποδα, τα βρυόζωα και τα φορωνίδια), των μαλακίων και των δακτυλιοσκωλήκων, καθώς και όλων των απογόνων εκείνου του κοινού πρόγονου».[7] Αυτός είναι ένας κλαδιστικός ορισμός, οπότε η ένταξη στα λοφοτροχόζωα διάφορων συγγενών κλάδων που δεν αναφέρονται ευθέως στον παραπάνω ορισμό εξαρτάται από την τοπολογία του κλάδου των σπιραλίων. Ο επίσης προσφάτως καθιερωθείς κλάδος των σπιραλίων (Spiralia) στη λογικότερη περίπτωση περιλαμβάνει όλα τα λοφοτροχόζωα, ωστόσο σε κάποιες φυλογενετικές υποθέσεις μπορεί να είναι συνώνυμος με αυτά, ή ακόμα τα σπιράλια να είναι υποσύνολο των λοφοτροχόζωων. Τα ρομβόζωα, τα γαστρότριχα και οι πλατυέλμινθες ίσως να είναι λοφοτροχόζωα ή να εντάσσονται στον μικρότερο κλάδο πλατύζωα, ο οποίος είναι μάλλον εκτός των λοφοτροχόζωων. Η πολύ ειδική συνομοταξία των κυκλιοφόρων, που αποτελείται από 1 μόνο γένος (!), θα μπορούσε να ανήκει είτε στα γναθοφόρα, είτε στα λοφοτροχόζωα.

Μια ταξινομική των ζώντων σήμερα υποομάδων των λοφοτροχόζωων είναι η εξής, παρά το ότι κάποιες μελέτες υποδεικνύουν αρκετές άλλες εναλλακτικές δυνατότητες[8][9][10][11][12][13][14][15]:

Συνολικά στην παραπάνω εκδοχή αναγνωρίζονται συνήθως ευρύτερα 15 ομοταξίες, εντασσόμενες σε οκτώ συνομοταξίες λοφοτροχόζωων. Επιπλέον αυτών, αναγνωρίζονται και δύο κλάδοι εξαφανισμένων προϊστορικών λοφοτροχόζωων, οι εξής:

  • Συνομοταξία υόλιθα (Hyolitha)† – 1 (ομώνυμη) ομοταξία
  • Οικογένεια Halkieriidae†, ιδίως το γένος Oikozetetes†, γενικώς κατατασσόμενα στα μαλάκια
  • Επίσης, το αμφισβητούμενο μεμονωμένο εξαφανισμένο γένος μακροδοντοφίδιον (Macrodontophion)†

Τα ίδια τα λοφοτροχόζωα ως σύνολο μπορεί να είναι είτε υπερσυνομοταξία, είτε ενδιάμεσο taxon μεταξύ υπερσυνομοταξίας και συνομοταξίας, αποκαλούμενο παραπάνω «ανθυπερσυνομοταξία» ελλείψει άλλων ονομασμένων ενδιάμεσων διαβαθμίσεων.


Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Budd, Graham E.; Jackson, Illiam, S. C. (January 5, 2016). «Ecological innovations in the Cambrian and the origins of the crown group phyla». Philosophical Transactions of the Royal Society B: Biological Sciences 371 (1685): 20150287. doi:10.1098/rstb.2015.0287. PMID 26598735. 
  2. Halanych, K.M., Bacheller, J., Liva, S., Aguinaldo, A.A., Hillis, D.M. και Lake, J.A. (17 March 1995). «18S rDNA evidence that the Lophophorates are Protostome Animals». Science 267 (5204): 1641-1643. doi:10.1126/science.7886451. PMID 7886451. https://archive.org/details/sim_science_1995-03-17_267_5204/page/1641. 
  3. Hervé, Philippe; Lartillot, Nicolas; Brinkmann, Henner (Μάιος 2005). «Multigene Analyses of Bilaterian Animals Corroborate the Monophyly of Ecdysozoa, Lophotrochozoa, and Protostomia». Molecular Biology and Evolution 22 (5): 1246-1253. doi:10.1093/molbev/msi111. PMID 15703236. https://archive.org/details/sim_molecular-biology-and-evolution_2005-05_22_5/page/1246. 
  4. Halanych, K.M. (2016-01-01), Kliman, Richard M., επιμ., Lophotrochozoa, Diversification of, Οξφόρδη: Academic Press, σελ. 405-408, doi:10.1016/b978-0-12-800049-6.00272-9, ISBN 978-0-12-800426-5, https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/B9780128000496002729, ανακτήθηκε στις 2021-02-14 
  5. Barnes, Robert D. (1982). Invertebrate Zoology. σελίδες 200–206. ISBN 978-0-03-056747-6. OCLC 1015202568. 
  6. Reece, Jane B.· Urry, Lisa A.· Cain, Michael L. (2013). Campbell Biology. Berkeley, California: Pearson. σελ. 688. ISBN 978-0-321-77565-8. 
  7. Halanych, Kenneth M.; Bacheller, John D.; Aguinaldo, Anna Marie A.; Liva, Stephanie M.; Hillis, David M.; Lake, James A. (1995-03-17). «Evidence from 18S ribosomal DNA that the lophophorates are protostome animals». Science (American Association for the Advancement of Science) 267 (5204): 1642. doi:10.1126/science.7886451. ISSN 1095-9203. PMID 7886451. Bibcode1995Sci...267.1641H. https://www.researchgate.net/publication/6049932. Ανακτήθηκε στις 2021-02-16. 
  8. Paps, Jordi; Baguñà, Jaum; Riutort, Marta (2009-10-01). «Bilaterian Phylogeny: A Broad Sampling of 13 Nuclear Genes Provides a New Lophotrochozoa Phylogeny and Supports a Paraphyletic Basal Acoelomorpha». Molecular Biology and Evolution 26 (10): 2397-2406. doi:10.1093/molbev/msp150. PMID 19602542. https://archive.org/details/sim_molecular-biology-and-evolution_2009-10_26_10/page/2397. 
  9. Struck, Torsten H.; Schult, Nancy; Kusen, Tiffany; Hickman, Emily; Bleidorn, Christoph; McHugh, Damhnait; Halanych, Kenneth M. (5 April 2007). «Annelid phylogeny and the status of Sipuncula and Echiura». BMC Evolutionary Biology 7 (1): 57. doi:10.1186/1471-2148-7-57. PMID 17411434. 
  10. Hausdorf, Bernhard; Helmkampf, Martin; Meyer, Achim; Witek, Alexander; Herlyn, Holger; Bruchhaus, Iris; Hankeln, Thomas; Struck, Torsten H. και άλλοι. (2007-12-01). «Spiralian Phylogenomics Supports the Resurrection of Bryozoa Comprising Ectoprocta and Entoprocta». Molecular Biology and Evolution 24 (12): 2723-2729. doi:10.1093/molbev/msm214. PMID 17921486. https://archive.org/details/sim_molecular-biology-and-evolution_2007-12_24_12/page/2723. 
  11. Struck, Torsten H.; Wey-Fabrizius, Alexandra R.; Golombek, Anja; Hering, Lars; Weigert, Anne; Bleidorn, Christoph; Klebow, Sabrina; Iakovenko, Nataliia και άλλοι. (Ιούλιος 2014). «Platyzoan Paraphyly Based on Phylogenomic Data Supports a Noncoelomate Ancestry of Spiralia». Molecular Biology and Evolution 31 (7): 1833-1849. doi:10.1093/molbev/msu143. PMID 24748651. 
  12. «cycliophorans». Encyclopedia of Life. 
  13. Lu, Tsai-Ming; Kanda, Miyuki; Satoh, Noriyuki; Furuya, Hidetaka (29 May 2017). «The phylogenetic position of dicyemid mesozoans offers insights into spiralian evolution». Zoological Letters 3 (1): 6. doi:10.1186/s40851-017-0068-5. PMID 28560048. 
  14. Temereva, Elena N.; Kuzmina, Tatyana V. (31 July 2017). «The first data on the innervation of the lophophore in the rhynchonelliform brachiopod Hemithiris psittacea: what is the ground pattern of the lophophore in lophophorates?». BMC Evolutionary Biology 17 (1): 172. doi:10.1186/s12862-017-1029-5. PMID 28760135. 
  15. Luo, Yi-Jyun; Kanda, Miyuki; Koyanagi, Ryo; Hisata, Kanako; Akiyama, Tadashi; Sakamoto, Hirotaka; Sakamoto, Tatsuya; Satoh, Noriyuki (4 December 2017). «Nemertean and phoronid genomes reveal lophotrochozoan evolution and the origin of bilaterian heads». Nature Ecology & Evolution 2 (1): 141-151. doi:10.1038/s41559-017-0389-y. PMID 29203924. 

Βιβλίογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]