Μετάβαση στο περιεχόμενο

Κόιντος Ορτήνσιος

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Κόιντος Ορτένσιος
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		Quintus Hortensius Hortalus (Λατινικά)
Γέννηση114 π.Χ.[1][2]
Αρχαία Ρώμη
Θάνατος50 π.Χ.[1]
Χώρα πολιτογράφησηςΑρχαία Ρώμη
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςλατινική γλώσσα
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταδικηγόρος
συγγραφέας[3]
ποιητής[4]
ρήτορας[5]
χρονογράφος[5]
Ρωμαίος πολιτικός
Οικογένεια
ΣύζυγοςLutatia[6][7]
Μαρκία[6][8]
ΤέκναHortensia[2][6][9]
Quintus Hortensius Hortalus[2]
Hortensius Hortalus
ΓονείςHortensius[6][10] και Sempronia Tuditana[6][11]
ΑδέλφιαHortensia[12][13]
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΠραίτορας
Ταμίας (Quaestor)
Αγορανόμος (Aedilis)
Ρωμαίος συγκλητικός (άγνωστη τιμή)[14]
Ύπατος στην αρχαία Ρώμη (69 π.Χ.)[14]
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Ο Κόιντος Ορτήνσιος, λατιν.: Quintus Hortensius Hortalus, (114–50 π.Χ.) ήταν διάσημος Ρωμαίος δικηγόρος, επιφανής ρήτορας και πολιτικός. Πολιτικά ανήκε στους Αρίστους (Optimates). [15] Ήταν ύπατος το 69 π.Χ. στο πλευρό του Κόιντου Καικίλιου Μέτελλου Κρητικού. Το παρωνύμιόι του ήταν Διονυσία, από το όνομα μίας διάσημης ηθοποιού. [16] Μετά τη συνταξιοδότησή του, ο Ορτήνσιος ασχολήθηκε με την ιχθυοκαλλιέργεια ως χόμπι. [17] Ο Κικέρων μίλησε γι' αυτόν ως piscinarius - «λάτρη των ψαριών». [18]

Βιογραφία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σε ηλικία 19 ετών έκανε την πρώτη του ομιλία στην εξέδρα, και λίγο αργότερα υπερασπίστηκε με επιτυχία τον Νικομήδη Δ' της Βιθυνίας, έναν από τους εξαρτώμενους από τη Ρώμη ηγεμόνες στην Ανατολή, ο οποίος είχε στερηθεί τον θρόνο του από τον αδελφό του. Από τότε εδραιώθηκε η φήμη του ως δικηγόρου. Μέσω του γάμου του με τη Λουτατία, κόρη του Κόιντου Λουτάτιου Κάτουλου και της Σερβιλίας, συνδέθηκε με την αριστοκρατική μερίδα, τους Optimates. Κατά τη διάρκεια και μετά τη δικτατορία του Λεύκιου Κορνήλιου Σύλλα, τα δικαστήρια βρίσκονταν υπό τον έλεγχο της Συγκλήτου, καθώς οι ίδιοι οι δικαστές ήταν συγκλητικοί. [19]

Σε αυτήν την περίσταση ίσως, καθώς και στα δικά του πλεονεκτήματα, ο Ορτήνσιος μπορεί να ήταν υπόχρεος για μεγάλο μέρος της επιτυχίας του. Πολλοί από τους πελάτες του ήταν κυβερνήτες επαρχιών, τους οποίους κατηγορούσαν ότι είχαν λεηλατήσει. Τέτοιοι άνδρες ήταν βέβαιο ότι θα οδηγούνταν ενώπιον ενός φιλικού, για να μην πούμε διεφθαρμένου, δικαστηρίου, και ο Ορτήνσιος, σύμφωνα με τον Κικέρωνα [20] δεν ντρεπόταν να επωφεληθεί από αυτό το πλεονέκτημα. Έχοντας υπηρετήσει κατά τη διάρκεια δύο εκστρατειών (το 90 και το 89 π.Χ.) στον Κοινωνικό Πόλεμο, υπηρέτησε ως ταμίας (quaestor) το 81, αγορανόμος (aediles) το 75, πραίτορας το 72 και ύπατος το 69. Το έτος πριν από την υπατεία του ήρθε σε σύγκρουση με τον Κικέρωνα στην περίπτωση του Γάιου Βέρρες, και από εκείνη τη στιγμή η υπεροχή του στην εξέδρα χάθηκε. [19]

Μετά το 63, ο Κικέρων έλκεται προς τη μερίδα στην οποία ανήκε ο Ορτήνσιος. Κατά συνέπεια, σε πολιτικές υποθέσεις, οι δύο άνδρες βρίσκονταν συχνά στην ίδια πλευρά (π.χ. για την υπεράσπιση του Γάιου Ραμπίριου, του Λεύκιου Λικίνιου Μουρένα, του Πόπλιου Κορνήλιου Σύλλα και του Τίτου Άννιου Μίλο). Μετά την επιστροφή του Πομπήιου από την Ανατολή το 61, ο Ορτήνσιος αποσύρθηκε από τη δημόσια ζωή και αφοσιώθηκε στο επάγγελμά του. [19]

Το 56 ο Ορτήνσιος θαύμαζε τον Κάτωνα τον Νεότερο «τόσο πολύ, που ήθελε να είναι συγγενείς, όχι απλώς φίλοι» [21] και πρότεινε να νυμφευτεί την κόρη του Κάτωνα, Πορκίια Κατόνις, η οποία ήταν μόλις 20 ετών εκείνη την εποχή. Δεδομένου ότι η Πορκία ήταν ήδη παντρεμένη με τον Mάρκο Καλπούρνιο Βίβουλο και του είχε κάνει παιδιά, ο Κάτων αρνήθηκε να διαλύσει το γάμο. Αντίθετα, ο Κάτων πρόσφερε τη σύζυγό του, τη Μαρκία, με την προϋπόθεση ότι ο πατέρας της Μαρκίας, Λεύκιος Μάρκιος Φίλιππος, θα εγκρίνει επίσης. Η συγκατάθεση λήφθηκε και ο Κάτων χώρισε τη Μαρκία, θέτοντάς την έτσι στην ευθύνη τού πατέρα της. Ο Ορτήνσιος νυμφεύτηκε αμέσως τη Μαρκία, η οποία του γέννησε ένα παιδί. Μετά το τέλος τού Ορτήνσιου το 50 π.Χ., κληρονόμησε «κάθε τελευταίο σηστέρτιο της περιουσίας του». [22] Αυτό προκάλεσε ένα μικρό σκάνδαλο, καθώς μετά το τέλος τού Ορτήνσιου ξαναπαντρεύτηκε τον Κάτωνα, κάνοντας και τους δύο πλούσιους.

Το 50, το έτος τού τέλους του, υπερασπίστηκε επιτυχώς τον Άππιο Κλαύδιο Πούλχερ, όταν εκείνος κατηγορήθηκε για προδοσία και πρακτικές διαφθοράς από τον Πόπλιο Κορνήλιο Δολαβέλλα, τον μετέπειτα γαμπρό του Κικέρωνα. [19]

Οικογένεια

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η κόρη του Ορτηνσία έγινε επιτυχημένη ρήτορας. Το 42, μίλησε κατά της επιβολής ειδικού φόρου σε εύπορους Ρωμαίες ματρώνες με τέτοια επιτυχία, που μέρος του ανακλήθηκε. [23] Ο γιος του Κόιντος Ορτήνσιος Ορτάλος, φίλος του ποιητή Γ. Β. Κάτουλλου, έλαβε τη διακυβέρνηση της Μακεδονίας το 44 από τον Ιούλιο Καίσαρα, πριν αλλάξει πίστη στον Βρούτο και χαθεί μετά την καταστροφή της μάχης των Φιλίππων το 42 π.Χ. [24] Πιθανότατα είχε επίσης ένα παιδί με τη Μαρκία, πιθανώς μία κόρη ή έναν γιο, που έγινε ο γονιός του Mάρκιου Ορτάλιου. [25] [26] [27]

Ρητορική

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αν και καμία από τις ομιλίες του Ορτήνσιου δεν σώζεται, η ρητορική του, σύμφωνα με τον Κικέρωνα, ήταν ασιατικού ύφους, μία εύθυμη ρητορική, καλύτερα να ακούς παρά να διαβάζεις. Παρόλο που οι χειρονομίες του ήταν άκρως τεχνητές, και ο τρόπος του να δίπλωνε την τόγκα του σημειώθηκε από τραγικούς ηθοποιούς της εποχής, [28] ήταν τόσο «χαρισματικός ερμηνευτής, που ακόμη και επαγγελματίες ηθοποιοί σταματούσαν τις πρόβες, και έρχονταν να τον παρακολουθήσουν να κρατά αιχμάλωτο το κοινό με κάθε χτύπημα της τόγκα του». [21] Εκτός από το ύφος του, είχε μία επίμονη μνήμη, [29] και μπορούσε να διατηρήσει κάθε σημείο της επιχειρηματολογίας τού αντιπάλου του. Είχε επίσης μία ωραία μουσική φωνή, την οποία μπορούσε επιδέξια να χειριστεί. [19]

Έγραψε μία πραγματεία για γενικά ζητήματα ρητορικής, ερωτικά ποιήματα [30] και τα Χρονικά (Annales), που του κέρδισαν σημαντική φήμη ως ιστορικού. [31]

Yστεροφημία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η ρητορική του Ορτήνσιου τού χάρισε τόσο τεράστιο πλούτο, που μπόρεσε να ξοδέψει τα χρήματά του σπάταλα σε υπέροχες βίλες, πάρκα, λιμνούλες με ψάρια, δαπανηρές διασκεδάσεις, κρασί, πίνακες και άλλα έργα τέχνης. Είχε επίσης η φήμη ότι ήταν ο πρώτος, που εισήγαγε τα παγώνια ως επιτραπέζια λιχουδιά στη Ρώμη. [19] [32]

Ο Κικέρων έγραψε τελικά έναν διάλογο, τώρα χαμένο, που ονομάζεται Ορτήνσιος ή «Περί Φιλοσοφίας» . Το έργο υπερασπίζεται την ιδέα, ότι η γνήσια ανθρώπινη ευτυχία πρέπει να βρεθεί, χρησιμοποιώντας και αγκαλιάζοντας τη φιλοσοφία. Ο Άγιος Αυγουστίνος έγραψε στις Εξομολογήσεις του, ότι αυτό το έργο τού άφησε μία εντύπωση, τον ώθησε να ασπαστεί τη φιλοσοφία, και τελικά να προσηλυτιστεί στον Χριστιανισμό. [33] [34]

Ένα άλλο από τα έργα του Κικέρωνα, η ιστορία της λατινικής ρητορικής του, γνωστή ως Bρούτος, είναι αφιερωμένη στη μνήμη του Ορτήνσιου. Αν και τον επικρίνει σε διάφορα σημεία, [35] ο σεβασμός τού Κικέρωνα για τον Ορτήνσιο είναι εμφανής καθ' όλη τη διάρκεια, και συχνά θρηνεί το τέλος τού αντιπάλου του: «Λυπήθηκα που έχασα, όχι -όπως κάποιοι πιστεύουν- έναν αντίπαλο που ζήλευε τη δικανική μου φήμη, αλλά μάλλον έναν φίλο και συνάδελφο στον ίδιο τομέα της ένδοξης προσπάθειας... ο καθένας μας βοηθήθηκε από τον άλλον με ανταλλαγή προτάσεων, νουθεσιών και φιλικών αξιωμάτων». [36]

Με τους αιώνες, οι λόγοι του Ορτήνσιου χάθηκαν, και το τελευταίο άτομο που αναφέρθηκε στη βιβλιογραφία ότι διάβασε και σχολίασε ένα από τα πρωτότυπα έργα του Ορτήνσιου, ήταν ο ρήτορας του 1ου αι. μ.Χ. Μ. Φ. Κοϊντιλιανός. Σήμερα δεν σώζεται ούτε μία ομιλία του Ορτήνσιου. [37]


Βιβλιογραφικές αναφορές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 «Digital Prosopography of the Roman Republic» (Αγγλικά) 1902. Ανακτήθηκε στις 29  Ιουνίου 2021.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 «Hortensii» (Ρωσικά)
  3. ↑ Ανακτήθηκε στις 20  Ιουνίου 2019.
  4. ↑ Ανακτήθηκε στις 20  Ιουνίου 2019.
  5. ↑ 5,0 5,1 Perseus Project. catalog.perseus.org/catalog/urn:cite:perseus:author.749. Ανακτήθηκε στις 4  Σεπτεμβρίου 2019.
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 6,5 6,6 «Digital Prosopography of the Roman Republic» (Αγγλικά) 1902. Ανακτήθηκε στις 10  Ιουνίου 2021.
  7. ↑ «Digital Prosopography of the Roman Republic» (Αγγλικά) 4049. Ανακτήθηκε στις 10  Ιουνίου 2021.
  8. ↑ «Digital Prosopography of the Roman Republic» (Αγγλικά) 3883. Ανακτήθηκε στις 10  Ιουνίου 2021.
  9. ↑ «Digital Prosopography of the Roman Republic» (Αγγλικά) 4289. Ανακτήθηκε στις 10  Ιουνίου 2021.
  10. ↑ 10,0 10,1 «Digital Prosopography of the Roman Republic» (Αγγλικά) 1716. Ανακτήθηκε στις 10  Ιουνίου 2021.
  11. ↑ 11,0 11,1 «Digital Prosopography of the Roman Republic» (Αγγλικά) 3960. Ανακτήθηκε στις 10  Ιουνίου 2021.
  12. ↑ «Digital Prosopography of the Roman Republic» (Αγγλικά) 1902. Ανακτήθηκε στις 10  Ιουνίου 2021.
  13. ↑ «Digital Prosopography of the Roman Republic» (Αγγλικά) 3971. Ανακτήθηκε στις 10  Ιουνίου 2021.
  14. ↑ 14,0 14,1 Thomas Robert Shannon Broughton: «The Magistrates of the Roman Republic» (Αγγλικά) Αμερικανική Φιλολογική Εταιρεία. 1951. ISBN-10 0-89130-812-1.
  15. ↑ Boak, Arthur E. R. & Sinnigen, William G. History of Rome to A.D. 565. Fifth Edition. The Macmillan Company, 1965. pg 213
  16. ↑ Tom Holland, Rubicon, p. 127.
  17. ↑ Tom Holland, Rubicon, p. 188; Varro, On Agriculture,, 3.17.
  18. ↑ Tom Holland, Rubicon, pp. 188–9.
  19. ↑ 19,0 19,1 19,2 19,3 19,4 19,5
     
    Μία ή περισσότερες προτάσεις από το προηγούμενο κείμενο ενσωματώνει κείμενο από έκδοση που είναι πλέον κοινό κτήμα: Chisholm, Hugh, επιμ.. (1911) «Hortensius, Quintus» Εγκυκλοπαίδεια Μπριτάννικα 13 (11η έκδοση) Cambridge University Press, σελ. 741 
  20. ↑ Div. in Caecil. 7.
  21. ↑ 21,0 21,1 Rome's Last Citizen: The Life and Legacy of Cato, Mortal Enemy of Caesar by Rob Goodman and Jimmy Soni, pg 171.
  22. ↑ Rome's Last Citizen: The Life and Legacy of Cato, Mortal Enemy of Caesar by Rob Goodman and Jimmy Soni, pg 225.
  23. ↑ Quint.
  24. ↑ Sophia Kremydi-Sicilianou, Quintus Hortensius Hortalus in Macedonia (44-42 BC) Αρχειοθετήθηκε 2016-03-04 στο Wayback Machine. in Tekmeria, vol 4, 1998, pp.61-79; "Q. Hortensius, unworthy son of the great orator, who seems to have been quaestor in 51.
  25. ↑ Cornell, Tim· Bispham, Edward (2013). The Fragments of the Roman Historians. Oxford University Press. σελ. 468. ISBN 978-0-19-927705-6. 
  26. ↑ Briscoe, John (2019). Valerius Maximus, 'Facta et dicta memorabilia', Book 8: Text, Introduction, and Commentary. De Gruyter. σελ. ~105. ISBN 978-3-11-066437-9. 
  27. ↑ Saller, Richard P. (1997). Patriarchy, Property and Death in the Roman Family. Cambridge University Press. σελίδες 78. ISBN 978-0-521-59978-8. 
  28. ↑ Macrobius, Saturnalia iii. 13. 4.
  29. ↑ Cicero, Brutus, 88, 95.
  30. ↑ Ovid, Tristia, ii. 441.
  31. ↑ Vell.
  32. ↑ Pliny, Natural History x.23.
  33. ↑ Cummings 1997, p. 685.
  34. ↑ St.Augustine, Confessions VIII.7.17.
  35. ↑ e.g.
  36. ↑ Cic.
  37. ↑ Dyck, Andrew R. (2008). «Rivals into Partners: Hortensius and Cicero». Historia: Zeitschrift für Alte Geschichte 57 (2): 142–173. doi:10.25162/historia-2008-0010. ISSN 0018-2311. 
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Κόιντος_Ορτήνσιος&oldid=10646714"