Κυπριακή Δικαιοσύνη

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Τμήμα μιας σειράς λημμάτων
Κυπριακή Δικαιοσύνη
Ανώτατο Δικαστήριο
Εφετείο

Ναυτοδικείο

Εκλογοδικείο
Επαρχιακά Δικαστήρια
Επαρχιακό Δικαστήριο Πάφου

Επαρχιακό Δικαστήριο Λεμεσού

Επαρχιακό Δικαστήριο Λευκωσίας και Κερύνειας

Επαρχιακό Δικαστήριο Λάρνακας και Αμμόχωστου
Δικαστήρια Εξειδικευμένης Δικαιοδοσίας
Διοικητικό Δικαστήριο

Στρατιωτικό Δικαστήριο

Οικογενειακά Δικαστήρια

Δικαστήρια Εργατικών Διαφορών

Δικαστήρια Έλεγχου Ενοικιάσεων
Κακουργιοδικεία
Κακουργιοδικείο Πάφου

Κακουργιοδικείο Λεμεσού

Κακουργιοδικείο Λευκωσίας και Κερύνειας

Κακουργιοδικείο Λάρνακας και Αμμόχωστου
Δικαιοσύνη

Τα Δικαστήρια της Κυπριακής Δημοκρατίας είναι είτε πρωτοβάθμια είτε δευτεροβάθμια δικαστήρια.[1][2][3][4] Πρωτοβάθμια Δικαστήρια είναι τα Επαρχιακά Δικαστήρια, τα Δικαστήρια Εξειδικευμένης Δικαιοδοσίας, και το Κακουργιοδικείο.[5][4][2] Η Κυπριακή Δημοκρατία έχει μόνο ένα δευτεροβάθμιο δικαστήριο, το Ανώτατο Δικαστήριο.[2][3][4] Το Ανώτατο Δικαστήριο έχει δικαιοδοσία για να εκδικάζει υποθέσεις πρωτοβάθμια άλλα και δευτεροβάθμια και να λειτουργεί ως Εκλογοδικείο, Ναυτοδικείο και Εφετείο.[6][7][8][9][3] Επίσης έχει αποκλειστική δικαιοδοσία για εκδοσή προνομιακών ενταλμάτων.[10][3][4] Το Ανώτατο Δικαστήριο έχει εξουσίες Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου πρωτόδικα και κατά έφεση.[9][4][6]

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Με την υπογραφή του Κυπριακού Συντάγματος από τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο που εκπροσωπούσε την Ελληνοκυπριακή κοινότητα και τον Δρ. Φαζίλ Κιουτσούκ που εκπροσωπούσε την Τουρκοκυπριακή κοινότητα το 1960 εγκαθιδρύθηκαν δυο δικαστήρια, το Ανώτατο Δικαστήριο και το Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο.[9][11][12][13][3] Στο Ανώτατο Δικαστήριο δόθηκαν εξουσίες Εφετείου και στο Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο οι λειτουργίες έλεγχου της συνταγματικότητας των νόμων και η αναθεωρητική δικαιοδοσία.[14][3][4] Λόγω όμως των διακοινοτικών συγκρούσεων που έγιναν το 1963, το 1964 παραιτήθηκε ο Καναδός πρόεδρος του Ανωτάτου Δικαστηρίου και μετέπειτα το 1966 αποχώρησαν και οι Τουρκοκύπριοι Δικαστές με αποτέλεσμα την παράλυση της Κυπριακής Δικαιοσύνης.[3] Τότε ψηφίστηκε ο περί Απονομής της Δικαιοσύνης (Ποικίλες Διατάξεις) Νόμος, (Ν33/64) για να μην κατάρρευση η Κυπριακή Δικαιοσύνη.[3][9] Ο νόμος προέβλεπε την συνένωση των δυο Δικαστηρίων (Ανωτάτου Δικαστηρίου και Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου) και την συγχώνευση των εξουσιών τους σε ένα το Ανώτατο Δικαστήριο.[9] Δεν συγχωνεύθηκαν όμως οι δικαιοδοσίες των δυο Δικαστηρίων.[9] Αργότερα το 1964 ακολούθησε η υπόθεση Attorney General vs Mustafa Ibrahim (1964) CLR 195 στην υπόθεση αυτή, οι εφεσίβλητοι αμφισβήτησαν την συνταγματικότητα του νόμου «περί Απονομής της Δικαιοσύνης (Ποικίλες Διατάξεις) Νόμος (33/64)» ο οποίος προέβλεπε την συνένωση των δυο Δικαστηρίων σε ένα (Ανώτατο Δικαστήριο και Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο) και έμμεσα την νομιμότητα του νέου Δικαστηρίου (Ανώτατο Δικαστήριο) που δίκαζε την έφεση, αφού δεν ήταν αυτό που προβλεπόταν από το Σύνταγμα της Κυπριακής Δημοκρατίας.[15][16] Το Δικαστήριο αποφάσισε στην συγκεκριμένη υπόθεση ότι η ψήφιση του νόμου (Ν.33/64) η οποία δικαιολογείτο από το Δίκαιο της Ανάγκης «Η σωτηρία του κράτους είναι ο υπέρτατος νόμος».[17][3] Στην Κύπρο ιδρύθηκαν 6 Επαρχιακά Δικαστήρια με τον νόμο περί Δικαστηρίων Νόμο του 1964 ένα για κάθε γεωγραφική επαρχία.[9] Λόγω της Τουρκικής Εισβολής του 1974 το Επαρχιακό Δικαστήριο Κερύνειας λειτουργεί στο Επαρχιακό Δικαστήριο Λευκωσίας και το Επαρχιακό Δικαστήριο Αμμόχωστου στο Επαρχιακό Δικαστήριο Λάρνακας.[9] Επίσης σε κάθε γεωγραφική Επαρχία ιδρύθηκαν Κακουργιοδικεία (το ίδιο ισχύει και για τα Κακουργιοδικεία όπως στα Επαρχιακά Δικαστήρια λόγω της Τουρκικής Εισβολής).[9] Ακόμη υπάρχουν τα δικαστήρια εξειδικευμένης δικαιοδοσίας.[18][9][19][20]

Ανώτατο Δικαστήριο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ανώτατο Δικαστήριο σύμφωνα με τον περί Δικαστηρίων Νόμο του 1960 (14/1964) είναι το Ανώτατο Δικαστήριο που εγκαθιδρύθηκε δυνάμει του της παραγράφου 1 του άρθρου 153 του Κυπριακού Συντάγματος.[21][22][23][3] Το Ανώτατο Δικαστήριο βρίσκεται στην κορυφής της πυραμίδας των Κυπριακών Δικαστηρίων.[9][15][3][4] Αποτελείται από 13 δικαστές ένας από τους οποίους είναι και ο πρόεδρος του .[6][24][23] Επίσης λειτουργεί και ως Εφετείο.[3][4][6][25] Στο Εφετείο υπόκεινται και οι πρωτοβάθμιες υποθέσεις του Ανωτάτου Δικαστηριου άλλα από διαφορετική σύνθεση Δικαστών και πιο μεγάλη.[26] Το Ανώτατο Δικαστήριο είχε αποκλειστική δικαιοδοσία να εκδικάζει υποθέσεις διοικητικής φύσεως σύμφωνα με το άρθρο 146 του Συντάγματος.[27][3][9][28] Με τον νόμο «Ο περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Νόμος του 2015 - 131(I)/2015» οι εξουσίες του Ανωτάτου Δικαστηρίου όσον άφορα τις υποθέσεις που εμπίπτουν στο διοικητικό δίκαιο πρωτοδικα, μετατίθενται στο Διοικητικό Δικαστήριο με σκοπό την ελάφρυνση του φόρτου εργασίας του Ανωτάτου Δικαστηρίου και κατά έφεση συνεχίζονται να εκδικάζονται από το Ανώτατο Δικαστήριο.[29] Σύμφωνα με το άρθρο 3 παράγραφος 4 του περί Απονομής της Δικαιοσύνης (Ποικίλες Διατάξεις) Νόμος του 1964 έως 1991 (33/1964) το αρχαιότερο μέλος του Ανωτάτου Δικαστηρίου θα είναι και ο πρώτος πρόεδρος αυτού έκτος σε περίπτωση κενώσεως της θέσης του ή προσωρινής ανικανότητας του Πρόεδρου να ασκήσει τα καθήκοντα του ή απουσίας του, ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας δύναται να διορίσει εκ νέου Πρόεδρο του Ανωτάτου Δικαστηρίου από τα μελή που το απαρτίζουν (Ανώτατο Δικαστήριο).[30][9][3] Όλοι οι Δικαστές του Ανωτάτου Δικαστηρίου μεταξύ τους και ο Πρόεδρος του Ανωτάτου Δικαστηρίου είναι ίσοι και η ψήφος τους έχει το ίδιο αντίκτυπο (Ο Πρόεδρος του Ανωτάτου Δικαστηρίου δεν έχει νίκησα ψήφο).[9] Διορίζονται από το Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας.[9][3] Ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας δύναται να επιλέξει για Δικαστή ή Πρόεδρο του Ανωτάτου Δικαστηρίου ανάμεσα σε νομικούς ανωτάτου επαγγελματικού και ηθικού επίπεδου, πολίτες της Κυπριακής Δημοκρατίας με δικηγορική πείρα ελάχιστο 12 χρονιά (με κυρία προϋπόθεση υπηρεσία σε δικαστική έδρα).[9] Συνήθως όμως κατά παράδοση παίρνει την γνώμη των ήδη υπαρχόντων Δικαστών του Ανωτάτου Δικαστηρίου, παρόλο που είναι Συνταγματικό του δικαίωμα να επιλέγει.[9][15] Σε διάστημα 45 ήμερων πρέπει να συμπληρωθεί κενωθεiσα θέση Δικαστή του Ανωτάτου Δικαστηρίου.[9][15] Για την διασφάλιση της ανεξαρτησίας των Δικαστών του Ανωτάτου Δικαστηρίου η αντιμισθία του ορίζεται από το Σύνταγμα της Κυπριακής Δημοκρατίας και απαγορεύεται η αλλαγή στους ορούς υπηρεσίας τους μετά τον διορισμό του επί τον δυσμενέστερων.[9][15] Σύμφωνα με το εδάφιο 10 του άρθρου 153 του Κυπριακού Συντάγματος, δεν μπορεί να εγειρθει αγωγή κατά του Πρόεδρου ή Δικαστή του Ανωτάτου Δικαστηρίου, για οποιαδήποτε γνώμη εξέφρασε κατά την ασκησην των επαγγελματικων του καθηκόντων.[22] Επίσης το Ανώτατο Δικαστήριο έχει πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια δικαιοδοσία, για εκδίκαση υποθέσεων.[26][9][3] Η έδρα του σύμφωνα με το εδάφιο 2 του άρθρου 153 του Συντάγματος, είναι η πρωτεύουσα της Κυπριακής Δημοκρατίας.[22]

Αναθεωρητική Δικαιοδοσία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τον Δικαστικό Έλεγχο στην Κύπρο έχει το Ανώτατο Δικαστήριο ασκώντας την Αναθεωρητική Διαδικασία σύμφωνα με το άρθρο 146 του Κυπριακού Συντάγματος με το ένδικο μέσο της προσφυγής.[31][6][15][4][3] Το Ανώτατο Δικαστήριο μπορεί να ακυρώσει εν όλω ή εν μέρει την προσβαλλομένη πράξη, απόφαση, παράλειψη, προσφυγή (σύμφωνα με το άρθρο 146 του Κυπριακού Συντάγματος).[32][33][4]

Προνομιακά Εντάλματα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα Προνομιακά Εντάλματα είναι 5 (Habeas Corpus, Mandamus, Certiorari, Quo Warranto, Prohibition) προέρχονται από το Αγγλοσαξονικό Δίκαιο και ο κύριος σκοπός τους είναι ο έλεγχος των ιεραρχικά κατώτερων Δικαστηρίων (Επαρχιακά Δικαστήρια, Δικαστήρια Εξειδικευμένης Δικαιοδοσίας).[9][34][3] Αποκλειστική δικαιοδοσία για εκδοσή προνομιακών ενταλμάτων έχει το Ανώτατο Δικαστήριο.[6][4][34][9][3][10]

Habeas Corpus[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το προνομιακό ένταλμα Habeas Corpus εκδίδεται με σκοπό την απελευθέρωση κρατούμενου, που η κράτηση του είναι μη σύννομη από αρχή, όργανο ή ιδιώτη που τον κατακρατεί παρανόμως.[34][9][35][3]

Mandamus[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το προνομιακό ένταλμα Mandamus εκδίδεται με σκοπό να διαταχθεί κατώτερο δικαστήριο να ασκήσει δικαιοδοσία που έπρεπε να ασκήσει και δεν έχει ασκήσει ακόμα.[34][9][3] Επίσης μπορεί με το ένταλμα Mandamus να διαταχθεί όργανο ή αρχή, να εκτελέσει καθήκον που περικλείεται στον ιδιωτικό τομέα.[9][34][3]

Certiorari[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το ένταλμα Certiorari εκδίδεται με σκοπό την ακύρωση αποφάσεων, διαταγμάτων ή ενταλμάτων κατώτερων δικαστηρίων, στις ακόλουθες περιπτώσεις:[9][34][3]

α) Υπέρβαση της Δικαιοδοσίας τους.[9][34][3]

β)Νομικό σφάλμα στα πρακτικά της υπόθεσης.[9][34][3]

γ)Συμφέρον, προκατάληψη, παράβαση των κανόνων Φυσικού Δίκαιου.[9][34][3]

Quo Warranto[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το ένταλμα Quo Warranto σκοπό είχε τον έλεγχο της νομιμότητας κατοχής δημοσιάς θέσης ή την ύπαρξη νόσφισης εξουσίας.[9][34][3] Πλέον το ένταλμα Quo Warranto έχει περί πέσει σε αχρησία λόγω του ότι την Αναθεωρητική Δικαιοδοσία έχει αναλάβει το Ανώτατο Δικαστήριο μετά από τις διακοινοτικές συγκρούσεις που υπήρξαν στην Κύπρο το 1963 με 1966 .[9][3]

Prohibition[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το ένταλμα Prohibition σκοπό έχει να διατάξει κατώτερο Δικαστήριο να σταματήσει διαδικασία που υπερβαίνει την δικαιοδοσία του ή που είναι αντισυνταγματική.[9][34][3] Επίσης το προαναφερόμενο ένταλμα εμποδίζει την εκτέλεση διαταγής η οποία έχει ήδη εκδοθεί και είναι αντισυνταγματική.[34][3] Καθυστέρηση έκδοσης του προνομιακού εντάλματος Prohibition δεν μπορεί να αποτρέψει την έκδοση του μεταγενέστερα, υπό την προϋπόθεση ότι έχει διαπιστωθεί μέσα από τα προσκομιζόμενα έγγραφα η πασιφανής παρανομία.[34][3]

Συνταγματικά θέματα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Ανώτατο Δικαστήριο είναι υπεύθυνο για την επίλυση θεμάτων σύγκρουσης εξουσιών.[9][6][3] Επίσης ασκεί προληπτικό και κατασταλτικό έλεγχο συνταγματικότητας οποιουδήποτε Κυπριακού Νόμου ή Κανονισμού.[6][9][3][36] Ακόμη είναι υπεύθυνο για την ερμηνεία ασαφειών στο Κυπριακό Σύνταγμα.[9][3] Εντωμεταξύ το Ανώτατο Δικαστήριο έχει δικαιοδοσία να αποφασίζει για την συνταγματικότητα των νόμων που αναπέμπει ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας βάσει του δικαιώματος αναπομπής που έχει, το οποίο πηγάζει από το Κυπριακό Σύνταγμα.[37][4][3] Πολλά απο τα Συνταγματικά θέματα δεν εγείρονται πλέον λογω της απόσυρσης των Τουρκοκυπρίων.[9][3]

Προληπτικός Έλεγχος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Προληπτικό Έλεγχο ασκεί ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας με αναπομπή των νόμων στην Βουλή των Αντιπρόσωπων πριν την επικύρωση τους από το ίδιο σύμφωνα με το άρθρο 140 του Κυπριακού Συντάγματος.[38][9][3]

Κατασταλτικός Έλεγχος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σύμφωνα με το άρθρο 144 του Συντάγματος πριν τις διακοινοτικές συγκρούσεις όποτε εγειρόταν θέμα αντισυνταγματικότητας ενός νομού παραπεμπόταν στο Ανώτατο Δικαστήριο.[39][9] Μέτα την συνένωση των δυο δικαστηρίων (Ανωτάτου Δικαστηρίου και Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου) κάθε Επαρχιακό Δικαστήριο είναι αρμόδιο για να κρίνει θέμα που μπορεί να εγείρει όσον άφορα την αντισυνταγματικότητα των Νόμων.[9] Όμως μπορεί να αμφισβητηθεί η πρωτοδίκη απόφαση, με έφεση.[9][39]

Εφετείο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σύμφωνα με τον περί Εφέσεων (Προδικασία, Περιγράμματα Αγορεύσεων, Περιορισμός του Χρόνου των Προφορικών Αγορεύσεων και Συνοπτική Διαδικασία για την Απόρριψη Προδήλως Αβάσιμων Εφέσεων) Διαδικαστικός Κανονισμός του 1996 (4/1996) Εφετείο σημαίνει «το Ανώτατο Δικαστήριο ή τμήμα αυτού το οποίο ασκεί δευτεροβάθμια δικαιοδοσία».[40] Το Ανώτατο Δικαστήριο έχει αποκλειστική δικαιοδοσία να λειτουργεί ως Εφετείο και με αυτή του την ιδιότητα να εκδικάζει όλες τις εφέσεις από αποφάσεις πρωτόδικων δικαστηρίων (Επαρχιακά Δικαστήρια και Δικαστήρια Εξειδικευμένης Δικαιοδοσίας).[4][41][42][3][9] Απαρτίζεται από τρεις Δικαστές του Ανωτάτου Δικαστηρίου στις περιπτώσεις πολίτικων εφέσεων.[4][6] Σε περίπτωση όμως που εγείρεται θέμα μεγάλης νομικής φύσεως δύναται να διευρυνθεί η σύνθεση του σε επτά ή ακόμα και στην ολομέλεια του.[9]

Εξουσίες Ανωτάτου Δικαστηρίου ως Εφετείου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Απόσπασμα του περί Ποινικής Δικονομίας Νομού (ΚΕΦ.155) Άρθρο 145:[43][44]

«(1) Κατά την εκδίκαση έφεσης κατά καταδίκης, το Ανώτατο Δικαστήριο, τηρουμένων των διατάξεων του άρθρου 153 του Νόμου αυτού, δύναται-

(α) να απορρίψει την έφεση
(β) να επιτρέψει την έφεση και να ακυρώσει την καταδικαστική απόφαση αν θεωρεί ότι η καταδικαστική απόφαση έπρεπε να ακυρωθεί για το λόγο ότι ήταν, αφού ληφθεί υπόψη η απόδειξη που προσάχθηκε, αδικαιολόγητη ή ότι η απόφαση του Δικαστηρίου που εκδίκασε, έπρεπε να ακυρωθεί λόγω πλημμελούς απόφασης επί νομικού ζητήματος ή για το λόγο ότι υπήρξε ουσιώδης πλημμελής απονομή της δικαιοσύνης:
Νοείται ότι το Ανώτατο Δικαστήριο, ανεξάρτητα της γνώμης του ότι το ζήτημα που εγείρεται στην έφεση μπορεί να αποφασιστεί υπέρ του εφεσείοντος, δυνατό να απορρίψει την έφεση αν κρίνει ότι δεν προέκυψε πράγματι ουσιώδης πλημμελής απονομή της δικαιοσύνης
(γ) να ακυρώσει την καταδικαστική απόφαση και να καταδικάσει τον εφεσείοντα για οποιοδήποτε ποινικό αδίκημα για το οποίο θα μπορούσε να καταδικαστεί από το Δικαστήριο που εκδίκασε βάσει της απόδειξης που προσάχθηκε και να επιβάλει σε αυτό ποινή ανάλογα
(δ) να διατάξει νέα δίκη ενώπιον του Δικαστηρίου που επέβαλε ποινή ή ενώπιον οποιουδήποτε άλλου Δικαστηρίου που έχει δικαιοδοσία επί του ζητήματος.

(2) Κατά την εκδίκαση έφεσης κατά ποινής, το Ανώτατο Δικαστήριο δύναται να αυξήσει, μειώσει ή μετατρέψει την ποινή.

(3) Κατά την εκδίκαση έφεσης που ασκήθηκε από ή με έγκριση του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας-

(α) από αθωωτική απόφαση, το Ανώτατο Δικαστήριο δύναται-
(ι) να ακυρώσει την απόφαση αυτή και να καταδικάσει και επιβάλει στον κατηγορούμενο ποινή για οποιοδήποτε ποινικό αδίκημα για το οποίο θα δύνατο να καταδικαστεί βάσει της απόδειξης που προσάχθηκε
(ιι) να διατάξει όπως διεξαχθεί περαιτέρω έρευνα ή όπως ο κατηγορούμενος επαναδικασθεί
(ιιι) να απορρίψει την έφεση
(β) από απόφαση για το λόγο ότι η ποινή ήταν ανεπαρκής το Ανώτατο Δικαστήριο δύναται-
(ι) να αυξήσει την ποινή
(ιι) να απορρίψει την έφεση »

Σύμφωνα με το άρθρο 145 του περί Ποινικής Δικονομίας Νόμος (ΚΕΦ.155)[45][46][47]

Εκλογοδικείο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Ανώτατο Δικαστήριο στην ολομέλεια του, έχει την αποκλειστική δικαιοδοσία να λειτουργεί και ως Εκλογοδικείο.[9][6][4] Μπορεί να εκδικάζει αιτήσεις που σχετίζονται με την ερμηνεία και εφαρμογή των εκλογικών νόμων.[6][4] Επίσης έχει δικαίωμα να αποφασίζει επί εκλογικών ενστάσεων.[9]

Ναυτοδικείο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Ανώτατο Δικαστήριο έχει δικαιοδοσία να εκδικάζει υποθέσεις Ναυτοδικείου, πρωτόδικα και κατά έφεση.[48][9][6][4][49] Όταν εκδικάζει υποθέσεις πρωτόδικα απαρτίζεται από ένα δικαστή ενώ όταν εκδικάζει υποθέσεις Ναυτοδικείου κατά έφεση μπορεί να απαρτίζεται από 3, 5 Δικαστές ή την ολομέλεια του Ανωτάτου Δικαστηριου, ανάλογα με το πόσο μείζονος σημασίας για την Κυπριακή Δικαιοσύνη είναι μια υπόθεση.[6][4][50]

Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο απαρτίζεται από του Δικαστές του Ανωτάτου Δικαστηριου.[9][51][3][52][53][54]

Αρμοδιότητες Ανωτάτου Δικαστικού Συμβουλίου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Είναι αρμόδιο να διορίζει όλους του Δικαστές των Επαρχιακών Δικαστηρίων, Κακουργιοδικείων και Δικαστηρίων Εξειδικευμένης Δικαιοδοσίας.[9][51][3]
  • Επίσης είναι αρμόδιο να προαγάγει και να μεταθέτει ένα Δικαστή των προαναφερόμενων Δικαστηρίων (Επαρχιακά Δικαστήρια, Κακουργιοδικεία, Δικαστήρια Εξειδικευμένης Δικαιοδοσίας).[9][51][3]
  • Έχει δικαιοδοσία να ασκεί πειθαρχικό έλεγχο στους Δικαστές.[9][51][3]
  • Είναι αρμόδιο να κρίνει για την αποχώρηση ενός Δικαστή λόγω σωματικής ή πνευματικής αναπηρίας.[9][51][3]

Επαρχιακά Δικαστήρια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σύμφωνα με τον περί Δικαστηρίων Νόμο του 1960 (Ν.14/60) στην Κύπρο λειτουργούν έξι Επαρχιακά Δικαστήρια, ένα σε κάθε γεωγραφική περιοχή.[55][56][9] Λόγω όμως της Τουρκικής Εισβολής που έγινε στο νησί το 1974, το Επαρχιακό Δικαστήριο Κερύνειας λειτουργεί στο Επαρχιακό Δικαστήριο Λευκωσίας και το Επαρχιακό Δικαστήριο Αμμοχώστου στο Επαρχιακό Δικαστήριο Λάρνακας.[9] Τα Επαρχιακά Δικαστήρια έχουν δικαιοδοσία σε αστικές και ποινικές υποθέσεις.[9][56] Τα Επαρχιακά Δικαστήρια έχουν συμφωνα με το αρθρο 24 εδαφιο 1 του περι Δικαστηριων Νομοι του 1960 εως (Αρ.3) του 1998 (14/1960), ποινικη δικαιοδοσία εκδίκασης υποθέσων για αδικήματα που τιμωρούνται με ποινή φυλάκισης μέχρι 5 έτη ή με προστιμο που δεν υπερβαινει τις πενηντα χιλιαδες λιρες ή διαφορετικης ποινης.[56][57] Ακόμη μπορεί να διατάξει την χρηματική αποζημίωση μέχρι και €6.000,00.[57]

Κακουργιοδικεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κακουργιοδικείο σημαίνει σύμφωνα με τον περί Νομικής Αρωγής Νόμος του 2002 «το προβλεπόμενο από τον περί Δικαστηρίων Νόμο Κακουργιοδικείο».[58][59] Το Κακουργιοδικείο μπορεί να εκδικάζει πρωτόδικα οποιαδήποτε ποινική υπόθεση.[60][61] Κατά κανόνα όμως εκδικάζει υποθέσεις που υπερβαίνουν την ποινή φυλάκισης 5 ετών .[62][63] Επίσης το Κακουργιοδικείο απαρτίζεται από 3 Δικαστές.[64][9][65] Στο Κακουργιοδικείο δεν υπάρχουν ένορκοι και οι αποφάσεις παίρνονται κατά πλειοψηφία.[66] Οι Δικαστές που υπηρετούν στο Κακουργιοδικείο διορίζονται από το Ανώτατο Δικαστήριο και είναι Επαρχιακοί Δικαστές.[67][9] Δικαίωμα να εγείρουν έφεση στο Ανώτατο Δικαστήριο εναντίον της καταδίκης ή της ποινής ή της αθώωσης που αποφασιστήκαν από το Κακουργιοδικείο έχουν ο Κατηγορούμενος και η Κατηγορούσα Αρχή.[68]

Δικαστήρια Εξειδικευμένης Δικαιοδοσίας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα Δικαστήρια Εξειδικευμένης Δικαιοδοσίας είναι πρωτόδικα και ιεραρχικά ανήκουν στην ίδια βαθμίδα με τα Επαρχιακά Δικαστήρια.[2][9][19] Τα Δικαστήρια Εξειδικευμένης Δικαιοδοσίας είναι τα ακόλουθα:[20][19][3][9]

Δικαστήριο Έλεγχου Ενοικιάσεων[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Δικαστήριο Έλεγχου Ενοικιάσεων ιδρύθηκε με τον περί Ενοικιοστασίου Νόμο του 1983 (23/1983).[69][9][70] Απαρτίζεται από ένα Πρόεδρο που είναι μέλος της Δικαστικής Εξουσίας και δυο μελή που έχουν συμβουλευτικό χαρακτήρα και προτείνονται από τις οργανώσεις που αντιπροσωπεύουν τους ενοικοιαστές και τους ιδιοκτήτες.[71][72][9] Σύμφωνα με το άρθρο 4 παράγραφος 3 του περί Ενοικιοστασίου Νόμο του 1983 (23/1983) κανένας δεν μπορεί να διοριστεί ως Πρόεδρος του Δικαστηρίου Έλεγχου Ενοικιάσεων, έκτος αν έχει τα προσόντα για να διοριστεί ως Επαρχιακός Δικαστής σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 6 παράγραφος 1 του περί Δικαστηρίων Νόμου του 1960 έως του 1982 ή οποιουδήποτε άλλου Νόμου που τροποποιεί ή αντικαθιστά τον συγκεκριμένο Νόμο.[73][74]

Δικαστήριο Εργατικών Διάφορων[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Δικαστήριο Εργατικών Διάφορων ιδρύθηκε με τον περί Ετησίων Άδειων μετ΄ Απολαβών Νόμος του 1967 (8/1967).[75][9][76] Απαρτίζεται από ένα Πρόεδρο ή Δικαστή που είναι μέλος της Δικαστικής Εξουσίας.[9] Επίσης απαρτίζεται από ακόμα δυο μελή που έχουν συμβουλευτικό ρόλο και δεν είναι νομικοί .[77][9][78] Τα μελή αυτά επιλέγονται μετά από σύσταση των αντιπρόσωπων των εργοδοτών και εργοδοτουμένων.[79][80]

Οικογενειακά Δικαστήρια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Οικογενειακό Δικαστήριο ιδρύθηκε με τον περί Οικογεινειακών Δικαστηρίων Νόμους του 1990 (23/1990).[81][9][82] Έχει μονομελή σύνθεση εκτός σε υποθέσεις διαζυγίου που διευρύνεται η σύνθεση του σε τριμελή.[83][84][85][86] Μια πρωτοβάθμια απόφαση Οικογενειακού Δικαστηρίου όταν εφεσιβληθεί δεν υπόκειται στην δικαιοδοσία του Ανωτάτου Δικαστηρίου άλλα στην δικαιοδοσία δευτεροβάθμιου Οικογενειακού Δικαστηρίου, το οποίο απαρτίζεται από Δικαστές του Ανωτάτου Δικαστηρίου.[26]

Δευτεροβάθμιο Οικογενειακό Δικαστήριο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Δευτεροβάθμιο Οικογενειακό Δικαστήριο δυνάμει του περί Οικογενειακών Δικαστηρίων Νομού του 1990 (23/1990) άρθρο 21, έχει δικαιοδοσία για εκδίκαση κατά έφεση των πρωτόδικων αποφάσεων του Οικογενειακού Δικαστηρίου.[81][87] Απαρτίζεται από 3 δικαστές του Ανωτάτου Δικαστηρίου. Οι δικαστές του Δευτεροβάθμιου Οικογενειακού Δικαστηρίου διορίζονται από το Ανώτατο Δικαστήριο για την χρονική περίοδο των δυο χρόνων.[87][81]

Στρατιωτικό Δικαστήριο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σύμφωνα με τον περί Στρατιωτικό Ποινικό Κωδικά και Δικονομία του 1964 μέχρι 1995 (40/1964) Νόμο άρθρο 102, πρωτοβάθμια δικαιοδοσία όσον άφορα τον στρατό έχει το Στρατιωτικό Δικαστήριο και δευτεροβάθμια το Ανώτατο Δικαστήριο.[88][9] Το Στρατιωτικό Δικαστήριο ιδρύθηκε με τον περί Στρατιωτικού Ποινικού Κωδικά και Δικονομίας Νόμο του 1964 (40/1964).[89][9] Απαρτίζεται από ένα νομικό, μέλος της Δικαστικής Εξουσίας και δυο παρέδρους μη νομικούς που είναι Στρατιωτικοί και επιλέγονται από το Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο.[90][9][91]

Διοικητικό Δικαστήριο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Διοικητικό Δικαστήριο δυνάμει του περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Νόμος του 2015 (130(I)/2015) άρθρο 3 και 2, έχει δικαιοδοσία να εκδικάζει πρωτόδικα διοικητικές υποθέσεις.[92][93][94][27] Απαρτίζεται από ένα Πρόεδρο και μέχρι 6 δικαστές.[92][93][94][27] Οι δικαστές του Διοικητικοί Δικαστηρίου διορίζονται από το Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο.[27][94][93][92]

Δίκαιο της Ανάγκης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Δίκαιο της Ανάγκης βασίζεται στην αρχή του Ρωμαϊκού Δίκαιου « salus populi est suprema lex » που σημαίνει « η Σωτηρία του λάου είναι ο υπέρτατος νόμος ».[3][35]

Αρχές Δίκαιου της Ανάγκης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Το Δίκαιο της Ανάγκης πηγάζει από τις γενικές αρχές του Συντάγματος.[3][16][9]
  • Μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνο σαν εσχάτη λύση για την σωτηρία ενός κράτους (κρατική κυριαρχία).[3][16]
  • Το Δίκαιο της Ανάγκης είναι υπόλογο της Δικαστικής Εξουσίας.[3][16]
  • Ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας (εκτελεστική εξουσία), έχει υποχρέωση με βάση το Σύνταγμα άρθρο 42 να διαφυλάττει την ανεξαρτησία και εδαφική ακεραιότητα της Κυπριακής Δημοκρατίας.[95][16][3] Η νομοθετική εξουσία έχει δικαίωμα και υποχρέωση να νομοθετεί με βάση την αρχή « salus poluli est suprema lex »(Ο νόμος 33 του 1964 νομοθετήθηκε από την νομοθετική εξουσία με βάση το Δίκαιο της Ανάγκης, με απώτερο σκοπό την σωτηρία της Κυπριακής Δημοκρατίας).[2][16][96]
  • Με βάση το Δίκαιο της Ανάγκης μπορούν να ληφθούν συγκεκριμένα μετρά για κάλυψη του συνταγματικού κενού που έχει δημιουργηθεί λόγω της έκρυθμης κατάστασης που επικρατεί.[9]
  • Το Δίκαιο της Ανάγκης είναι ένα προσωρινό μετρό που λήφθηκε ως εσχάτη λύση λόγω μια έκρυθμης κατάστασης που επικρατούσε σε ένα Κράτος.[9] Με την λήξη της έκρυθμης κατάστασης το μετρό αυτό πρέπει να διακοπεί.[9][3]
  • Το βάρος απόδειξης ότι το Δίκαιο της Ανάγκης εφαρμόστηκε ως εσχάτη λύση υπό τις προϋποθέσεις εφαρμογής του, σύμφωνα με την νομολογία, έχει το μέρος που το επικαλέστηκε.[3]

Προϋποθέσεις Εφαρμογής Δίκαιου της Ανάγκης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Βασική προϋπόθεση για την εφαρμογή του Δίκαιου της Ανάγκης είναι η ύπαρξη έκρυθμης κατάστασης που δικαιολογεί την εφαρμογή του.[16][9][3]
  • Μη ύπαρξη άλλη θεραπείας εκτός από την παράκαμψη του Συντάγματος.[16][9]
  • Τα μετρά που έχουν ληφθεί θα πρέπει να σχετίζονται με την επίκληση εφαρμογής του Δίκαιου της Ανάγκης (έκρυθμη κατάσταση).[16][9]
  • Η εφαρμογή του Δίκαιου της Ανάγκης να περιορίζεται μόνο για την περίοδο που επικρατεί η έκρυθμη κατάσταση σε ένα κράτος.[16][9][3]

Δικαστές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Δικαστές Ανωτάτου Δικαστηρίου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αρμόδιος για διορισμό των Δικαστών του Ανωτάτου Δικαστηρίου, είναι ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας.[97][9] Συνήθως ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας λαμβάνει σοβαρά υπόψιν τις συστάσεις των ήδη υπαρχόντων Δικαστών του Ανωτάτου Δικαστηρίου.[97][9] Οι υποψήφιοι για την θέση Δικαστή του Ανωτάτου Δικαστηρίου πρέπει να έχουν τουλάχιστον 12 έτη πείρα άσκησης του δικηγορικού επαγγέλματος (να έχουν υπηρετήσει σε δικαστική έδρα) και να είναι άμεμπτου ηθικής.[9][97]

Δικαστές Επαρχιακών Δικαστηρίων[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο είναι αρμόδιο για τον διορισμό των Επαρχιακών Δικαστών.[97][9][98] Βασικές προϋποθέσεις για τον διορισμό ενός προσώπου ως Επαρχιακού Δικαστή είναι, να είναι άμεμπτου ηθικής και να έχει ασκήσει δικηγορία για τουλάχιστον 6 χρονιά.[97][9] Επίσης για να διοριστεί ένα πρόσωπο ως Πρόεδρος Επαρχιακού Δικαστηρίου ή Ανώτερου Επαρχιακού Δικαστή, πρέπει να πληροί τις ακόλουθες δυο προϋποθέσεις.[97][9][74] Να έχει ασκήσει δικηγορία για τουλάχιστον 10 έτη (περικλείεται και η άσκηση του επαγγέλματος στην δικαστική έδρα) και να είναι άμεμπτου ηθικής.[74] Σύμφωνα με το άρθρο 7 του περί Δικαστηρίων Νομοί του 1960 εως (Αρ.3) του 1998 (14/1960) ο Πρόεδρος Επαρχιακού Δικαστήριου, ο Ανώτερος Επαρχιακός Δικαστής και ο Επαρχιακός Δικαστής θα πρέπει να είναι μονιμά μελή της Δικαστικής Υπηρεσίας της Κυπριακής Δημοκρατίας.[99] Ο Ανώτερος Επαρχιακός Δικαστής έχει δικαιοδοσία για εκδίκαση αγωγών μέχρι €500.000,00.[100] Επίσης ο Επαρχιακός Δικαστής έχει δικαιοδοσία για εκδίκαση αγωγών μέχρι €100.000,00.[100]

Δικαστές Δικαστηρίων Εξειδικευμένης Δικαιοδοσίας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τους Δικαστές των Δικαστηρίων Εξειδικευμένης Δικαιοδοσίας διορίζει το Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο.[97][9] Τα προσόντα για τον διορισμό των Δικαστών, των πιο πάνω Δικαστηρίων ορίζονται στις νομοθεσίες που εγκαθιδρύουν το κάθε Δικαστήριο.[97][9][73][75][88][81]

Δικαιοδοσία Δικαστηρίων[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στην Κύπρο έχουμε πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια δικαιοδοσία δικαστηρίων.[4][3]

Πρωτοβάθμια δικαιοδοσία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Eχουν τα Επαρχιακά Δικαστήρια Κύπρου και τα Δικαστήρια Εξειδικευμένης Δικαιοδοσίας.[101][4][3]Επίσης πρωτοβάθμια δικαιοδοσία έχει και το Ανώτατο Δικαστήριο ως Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο, Εκλογοδικείο και Ναυτοδικείο[6][4].

Δευτεροβάθμια Δικαιοδοσία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Έχει μόνο το Ανώτατο Δικαστήριο Κύπρου.[6][9][4][3] Επίσης το Δευτεροβάθμιο Οικογενειακό Δικαστήριο που εκδικάζει υποθέσεις κατά έφεση στην ουσία είναι το Ανώτατο Δικαστήριο, διότι η σύνθεση του αποτελείται από 3 δικαστές του Ανωτάτου Δικαστηρίου, οι οποίοι διορίζονται από το Ανώτατο Δικαστήριο.[87]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ «Το Σύνταγμα της Κυπριακής Δημοκρατίας - ΣΥΝΤΑΓΜΑ - 152 - APΘPON 152». www.cylaw.org. Ανακτήθηκε στις 4 Ιανουαρίου 2017. 
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 «Ανώτατο Δικαστήριο της Κύπρου - Δομή Δικαστηρίων». www.supremecourt.gov.cy. Ανακτήθηκε στις 4 Ιανουαρίου 2017. 
  3. ↑ 3,00 3,01 3,02 3,03 3,04 3,05 3,06 3,07 3,08 3,09 3,10 3,11 3,12 3,13 3,14 3,15 3,16 3,17 3,18 3,19 3,20 3,21 3,22 3,23 3,24 3,25 3,26 3,27 3,28 3,29 3,30 3,31 3,32 3,33 3,34 3,35 3,36 3,37 3,38 3,39 3,40 3,41 3,42 3,43 3,44 3,45 3,46 3,47 3,48 3,49 3,50 3,51 3,52 3,53 3,54 3,55 ΝΙΚΟΛΑ ΛΟΙΖΟΥ, ΑΝΔΡΕΑ (2001). ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ. ΛΕΥΚΩΣΙΑ. 
  4. ↑ 4,00 4,01 4,02 4,03 4,04 4,05 4,06 4,07 4,08 4,09 4,10 4,11 4,12 4,13 4,14 4,15 4,16 4,17 4,18 4,19 4,20 4,21 «Διαδικτυακή πύλη της ευρωπαϊκής ηλεκτρονικής δικαιοσύνης». e-justice.europa.eu. Ανακτήθηκε στις 4 Ιανουαρίου 2017. 
  5. ↑ «Το Σύνταγμα της Κυπριακής Δημοκρατίας - ΣΥΝΤΑΓΜΑ - 152 - APΘPON 152». www.cylaw.org. Ανακτήθηκε στις 4 Ιανουαρίου 2017. 
  6. ↑ 6,00 6,01 6,02 6,03 6,04 6,05 6,06 6,07 6,08 6,09 6,10 6,11 6,12 6,13 6,14 «Ανώτατο Δικαστήριο της Κύπρου - Ανώτατο Δικαστήριο». www.supremecourt.gov.cy. Ανακτήθηκε στις 4 Ιανουαρίου 2017. 
  7. ↑ «Νομική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας - Έφεση». www.law.gov.cy. Ανακτήθηκε στις 4 Ιανουαρίου 2017. [νεκρός σύνδεσμος]
  8. ↑ «Ο περί Ποινικής Δικονομίας Νόμος - ΚΕΦ.155 - 145 - Εξουσία του Ανωτάτου Δικαστηρίου κατά την εκδίκαση εφέσεων». www.cylaw.org. Ανακτήθηκε στις 4 Ιανουαρίου 2017. 
  9. ↑ 9,00 9,01 9,02 9,03 9,04 9,05 9,06 9,07 9,08 9,09 9,10 9,11 9,12 9,13 9,14 9,15 9,16 9,17 9,18 9,19 9,20 9,21 9,22 9,23 9,24 9,25 9,26 9,27 9,28 9,29 9,30 9,31 9,32 9,33 9,34 9,35 9,36 9,37 9,38 9,39 9,40 9,41 9,42 9,43 9,44 9,45 9,46 9,47 9,48 9,49 9,50 9,51 9,52 9,53 9,54 9,55 9,56 9,57 9,58 9,59 9,60 9,61 9,62 9,63 9,64 9,65 9,66 9,67 9,68 9,69 9,70 9,71 9,72 9,73 9,74 9,75 9,76 9,77 9,78 9,79 9,80 9,81 9,82 Αρτέμης, Πέτρος (2015). Κυπριακό Δικαστικό Σύστημα. ΛΕΥΚΩΣΙΑ. ISBN 5800112234554 Check |isbn= value: invalid prefix (βοήθεια). 
  10. ↑ 10,0 10,1 «Το Σύνταγμα της Κυπριακής Δημοκρατίας - ΣΥΝΤΑΓΜΑ - 155 - APΘPON 155». www.cylaw.org. Ανακτήθηκε στις 4 Ιανουαρίου 2017. 
  11. ↑ «Το Σύνταγμα της Κυπριακής Δημοκρατίας - ΣΥΝΤΑΓΜΑ - 133 - APΘPON 133». www.cylaw.org. Ανακτήθηκε στις 8 Δεκεμβρίου 2016. 
  12. ↑ «Νομική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας - Ανεξαρτησία». www.law.gov.cy. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Σεπτεμβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 7 Δεκεμβρίου 2016. 
  13. ↑ «Ανώτατο Δικαστήριο της Κύπρου - Νομικό Σύστημα». www.supremecourt.gov.cy. Ανακτήθηκε στις 4 Ιανουαρίου 2017. 
  14. ↑ «Οι περί Δικαστηρίωv Νόμoι τoυ 1960 έως (Αρ. 3) τoυ 1998 - 14/1960». www.cylaw.org. Ανακτήθηκε στις 7 Δεκεμβρίου 2016. 
  15. ↑ 15,0 15,1 15,2 15,3 15,4 15,5 «Το Σύνταγμα της Κυπριακής Δημοκρατίας - ΣΥΝΤΑΓΜΑ». www.cylaw.org. Ανακτήθηκε στις 7 Δεκεμβρίου 2016. 
  16. ↑ 16,00 16,01 16,02 16,03 16,04 16,05 16,06 16,07 16,08 16,09 «The Attorney-General of the Republic V Mustafa Ibrahim and others (1964). C.L.R. 194» (PDF). 
  17. ↑ «Οι περί Απovoμής της Δικαιoσύvης (Πoικίλες Διατάξεις) Νόμoι τoυ 1964 έως 1991 - 33/1964». www.cylaw.org. Ανακτήθηκε στις 7 Δεκεμβρίου 2016. 
  18. ↑ Έκθεση Πρόεδρου του Ανωτάτου Δικαστηρίου της Κύπρου Γ.Μ.Πικης, Ευρωπαϊκό Συνεδρειο <<Σύγχρονοι Ευρωπαικοι Προβληματισμοι για την Εσωτερική Διοίκηση της Δικαιοσύνης του 2000>> Αθηνά 4- 6 Ιουνίου 1999 Κυπριακή Δικαιοσύνη .
  19. ↑ 19,0 19,1 19,2 «ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ» (PDF). [νεκρός σύνδεσμος]
  20. ↑ 20,0 20,1 «Διαδικτυακή πύλη της ευρωπαϊκής ηλεκτρονικής δικαιοσύνης - Συστήματα απονομής δικαιοσύνης στα κράτη μέλη». e-justice.europa.eu. Ανακτήθηκε στις 8 Δεκεμβρίου 2016. 
  21. ↑ «Οι περί Δικαστηρίωv Νόμoι τoυ 1960 έως (Αρ. 3) τoυ 1998 - 14/1960». www.cylaw.org. Ανακτήθηκε στις 8 Δεκεμβρίου 2016. 
  22. ↑ 22,0 22,1 22,2 «Το Σύνταγμα της Κυπριακής Δημοκρατίας - ΣΥΝΤΑΓΜΑ - 153 - APΘPON 153». www.cylaw.org. Ανακτήθηκε στις 8 Δεκεμβρίου 2016. 
  23. ↑ 23,0 23,1 «Οι περί Απovoμής της Δικαιoσύvης (Πoικίλες Διατάξεις) Νόμoι τoυ 1964 έως 1991 - 33/1964». www.cylaw.org. Ανακτήθηκε στις 8 Δεκεμβρίου 2016. 
  24. ↑ «Διαδικτυακή πύλη της ευρωπαϊκής ηλεκτρονικής δικαιοσύνης - Συστήματα απονομής δικαιοσύνης στα κράτη μέλη». e-justice.europa.eu. Ανακτήθηκε στις 8 Δεκεμβρίου 2016. 
  25. ↑ «Ο περί Ποινικής Δικονομίας Νόμος - ΚΕΦ.155 - 145 - Εξουσία του Ανωτάτου Δικαστηρίου κατά την εκδίκαση εφέσεων». www.cylaw.org. Ανακτήθηκε στις 4 Ιανουαρίου 2017. 
  26. ↑ 26,0 26,1 26,2 Ε. Βασιλακης, Σ. Παπασαββας (2002). Στοιχεια Κυπριακου Δικαιου. Αθηνα - Θεσσαλονικη: Εκδοσεις Σακουλα. ISBN 5291377383802 Check |isbn= value: invalid prefix (βοήθεια). 
  27. ↑ 27,0 27,1 27,2 27,3 «Το Σύνταγμα της Κυπριακής Δημοκρατίας - ΣΥΝΤΑΓΜΑ - 146 - APΘPON 146». www.cylaw.org. Ανακτήθηκε στις 8 Δεκεμβρίου 2016. 
  28. ↑ Πέτρος Αρτέμης (2015). Περί Δικαίου Προσφύγων και Διοικητικής Δικονομίας. σελ. 3-5. ISBN 5800114843402 Check |isbn= value: invalid prefix (βοήθεια). 
  29. ↑ «Ο περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Νόμος του 2015 - 131(I)/2015». www.cylaw.org. Ανακτήθηκε στις 8 Δεκεμβρίου 2016. 
  30. ↑ «Οι περί Απovoμής της Δικαιoσύvης (Πoικίλες Διατάξεις) Νόμoι τoυ 1964 έως 1991 - 33/1964 - 3 - Καθίδρυσις και σύστασις Δικαστηρίoυ». www.cylaw.org. Ανακτήθηκε στις 8 Δεκεμβρίου 2016. 
  31. ↑ «Νομική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας - Δικαστικός Έλεγχος». www.law.gov.cy. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Ιουνίου 2013. Ανακτήθηκε στις 8 Δεκεμβρίου 2016. 
  32. ↑ «Νομική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας - Δικαστικός Έλεγχος». www.law.gov.cy. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Ιουνίου 2013. Ανακτήθηκε στις 8 Δεκεμβρίου 2016. 
  33. ↑ «Το Σύνταγμα της Κυπριακής Δημοκρατίας - ΣΥΝΤΑΓΜΑ - 146 - APΘPON 146». www.cylaw.org. Ανακτήθηκε στις 8 Δεκεμβρίου 2016. 
  34. ↑ 34,00 34,01 34,02 34,03 34,04 34,05 34,06 34,07 34,08 34,09 34,10 34,11 34,12 Άρτεμης, Πέτρος Αρτέμης (2015). Περί Δικαίου Προνομιακών Ενταλμάτων. ISBN 9781312957879. 
  35. ↑ 35,0 35,1 Λατινικό Λεξικό Νομικών Όρων και Εκφράσεων. Αθηνά: Νομική Βιβλιοθήκη. 2014. ISBN 9789605622237.  |first1= missing |last1= in Authors list (βοήθεια)
  36. ↑ «Το Σύνταγμα της Κυπριακής Δημοκρατίας - ΣΥΝΤΑΓΜΑ - 136 - APΘPON 136». www.cylaw.org. Ανακτήθηκε στις 6 Φεβρουαρίου 2017. 
  37. ↑ «Το Σύνταγμα της Κυπριακής Δημοκρατίας - ΣΥΝΤΑΓΜΑ - 51 - ΑΡΘΡΟΝ 51». www.cylaw.org. Ανακτήθηκε στις 8 Δεκεμβρίου 2016. 
  38. ↑ «Το Σύνταγμα της Κυπριακής Δημοκρατίας - ΣΥΝΤΑΓΜΑ - 140 - APΘPON 140». www.cylaw.org. Ανακτήθηκε στις 8 Δεκεμβρίου 2016. 
  39. ↑ 39,0 39,1 «Το Σύνταγμα της Κυπριακής Δημοκρατίας - ΣΥΝΤΑΓΜΑ - 144 - APΘPON 144». www.cylaw.org. Ανακτήθηκε στις 8 Δεκεμβρίου 2016. 
  40. ↑ «Ο Περί Εφέσεων (Προδικασία, Περιγράμματα Αγορεύσεων, Περιορισμός του Χρόνου των Προφορικών Αγορεύσεων και Συνοπτική Διαδικασία για την Απόρριψη Προδήλως Αβάσιμων Εφέσεων) Διαδικαστικός Κανονισμός του 1996 - 4/1996». cylaw.org. Ανακτήθηκε στις 7 Δεκεμβρίου 2016. 
  41. ↑ «Οι περί Δικαστηρίωv Νόμoι τoυ 1960 έως (Αρ. 3) τoυ 1998 - 14/1960 - 25 - Εφέσεις». www.cylaw.org. Ανακτήθηκε στις 9 Δεκεμβρίου 2016. 
  42. ↑ «Ο περί Ποινικής Δικονομίας Νόμος - ΚΕΦ.155 - 145 - Εξουσία του Ανωτάτου Δικαστηρίου κατά την εκδίκαση εφέσεων». www.cylaw.org. Ανακτήθηκε στις 9 Δεκεμβρίου 2016. 
  43. ↑ «Ο περί Ποινικής Δικονομίας Νόμος - ΚΕΦ.155 - 145 - Εξουσία του Ανωτάτου Δικαστηρίου κατά την εκδίκαση εφέσεων». www.cylaw.org. Ανακτήθηκε στις 7 Δεκεμβρίου 2016. 
  44. ↑ «Ο περί Ποινικής Δικονομίας Νόμος - ΚΕΦ.155 - 153 - Καμιά δικαστική απόφαση δεν ανατρέπεται κατά την έφεση λόγω παρατυπίας ή ασυμφωνίας, εκτός αν η ένσταση υποβλήθηκε κατά τη δίκη». www.cylaw.org. Ανακτήθηκε στις 9 Δεκεμβρίου 2016. 
  45. ↑ «Νομική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας - Έφεση». www.law.gov.cy. Ανακτήθηκε στις 7 Δεκεμβρίου 2016. [νεκρός σύνδεσμος]
  46. ↑ «Ο περί Ποινικής Δικονομίας Νόμος - ΚΕΦ.155 - 145 - Εξουσία του Ανωτάτου Δικαστηρίου κατά την εκδίκαση εφέσεων». www.cylaw.org. Ανακτήθηκε στις 4 Ιανουαρίου 2017. 
  47. ↑ «Ο περί Ποινικής Δικονομίας Νόμος - ΚΕΦ.155 - 153 - Καμιά δικαστική απόφαση δεν ανατρέπεται κατά την έφεση λόγω παρατυπίας ή ασυμφωνίας, εκτός αν η ένσταση υποβλήθηκε κατά τη δίκη». www.cylaw.org. Ανακτήθηκε στις 4 Ιανουαρίου 2017. 
  48. ↑ «Περί Ανωτάτου Δικαστηρίου (Δικαιοδοσία Ναυτοδικείου) Διαδικαστικός Κανονισμός - Δ.Ν. Τόμος ΙΙ, σελ.573». cylaw.org. Ανακτήθηκε στις 8 Δεκεμβρίου 2016. 
  49. ↑ «Οι περί Δικαστηρίωv Νόμoι τoυ 1960 έως (Αρ. 3) τoυ 1998 - 14/1960 - 19 - Πρωτoβάθμιoς δικαιoδoσία Αvωτάτoυ Δικαστηρίoυ». www.cylaw.org. Ανακτήθηκε στις 27 Φεβρουαρίου 2017. 
  50. ↑ «Διαδικτυακή πύλη της ευρωπαϊκής ηλεκτρονικής δικαιοσύνης - Συστήματα απονομής δικαιοσύνης στα κράτη μέλη». e-justice.europa.eu. Ανακτήθηκε στις 8 Δεκεμβρίου 2016. 
  51. ↑ 51,0 51,1 51,2 51,3 51,4 «Ανώτατο Δικαστήριο της Κύπρου - Δικαστική Εξουσία». www.supremecourt.gov.cy. Ανακτήθηκε στις 6 Φεβρουαρίου 2017. 
  52. ↑ «Το Σύνταγμα της Κυπριακής Δημοκρατίας - ΣΥΝΤΑΓΜΑ - 156 - APΘPON 156». www.cylaw.org. Ανακτήθηκε στις 6 Φεβρουαρίου 2017. 
  53. ↑ «Το Σύνταγμα της Κυπριακής Δημοκρατίας - ΣΥΝΤΑΓΜΑ - 157 - APΘPON 157». www.cylaw.org. Ανακτήθηκε στις 6 Φεβρουαρίου 2017. 
  54. ↑ «Οι περί Απovoμής της Δικαιoσύvης (Πoικίλες Διατάξεις) Νόμoι τoυ 1964 έως 1991 - 33/1964 - 10 - Συγκρότησις τoυ Αvωτάτoυ Δικαστικoύ Συμβoυλίoυ». www.cylaw.org. Ανακτήθηκε στις 12 Ιουνίου 2017. 
  55. ↑ «Οι περί Δικαστηρίωv Νόμoι τoυ 1960 έως (Αρ. 3) τoυ 1998 - 14/1960». www.cylaw.org. Ανακτήθηκε στις 8 Δεκεμβρίου 2016. 
  56. ↑ 56,0 56,1 56,2 «Ανώτατο Δικαστήριο της Κύπρου - Επαρχιακό Δικαστήριο». www.supremecourt.gov.cy. Ανακτήθηκε στις 8 Δεκεμβρίου 2016. 
  57. ↑ 57,0 57,1 «Οι περί Δικαστηρίωv Νόμoι τoυ 1960 έως (Αρ. 3) τoυ 1998 - 14/1960 - 24 - Πoιvική δικαιoδoσία Επαρχιακoύ Δικαστηρίoυ». www.cylaw.org. Ανακτήθηκε στις 27 Φεβρουαρίου 2017. 
  58. ↑ «περί Νομικής Αρωγής Νόμος του 2002» (PDF). 
  59. ↑ «Οι περί Δικαστηρίωv Νόμoι τoυ 1960 έως (Αρ. 3) τoυ 1998 - 14/1960». www.cylaw.org. Ανακτήθηκε στις 8 Δεκεμβρίου 2016. 
  60. ↑ «Ανώτατο Δικαστήριο της Κύπρου - Κακουργιοδικείο». www.supremecourt.gov.cy. Ανακτήθηκε στις 4 Ιανουαρίου 2017. 
  61. ↑ «Διαδικτυακή πύλη της ευρωπαϊκής ηλεκτρονικής δικαιοσύνης - Συστήματα απονομής δικαιοσύνης στα κράτη μέλη». e-justice.europa.eu. Ανακτήθηκε στις 4 Ιανουαρίου 2017. 
  62. ↑ «Ανώτατο Δικαστήριο της Κύπρου - Κακουργιοδικείο». www.supremecourt.gov.cy. Ανακτήθηκε στις 8 Δεκεμβρίου 2016. 
  63. ↑ «Διαδικτυακή πύλη της ευρωπαϊκής ηλεκτρονικής δικαιοσύνης - Συστήματα απονομής δικαιοσύνης στα κράτη μέλη». e-justice.europa.eu. Ανακτήθηκε στις 4 Ιανουαρίου 2017. 
  64. ↑ «Ανώτατο Δικαστήριο της Κύπρου - Κακουργιοδικείο». www.supremecourt.gov.cy. Ανακτήθηκε στις 8 Δεκεμβρίου 2016. 
  65. ↑ «Διαδικτυακή πύλη της ευρωπαϊκής ηλεκτρονικής δικαιοσύνης - Συστήματα απονομής δικαιοσύνης στα κράτη μέλη». e-justice.europa.eu. Ανακτήθηκε στις 4 Ιανουαρίου 2017. 
  66. ↑ «Διαδικτυακή πύλη της ευρωπαϊκής ηλεκτρονικής δικαιοσύνης - Συστήματα απονομής δικαιοσύνης στα κράτη μέλη». e-justice.europa.eu. Ανακτήθηκε στις 8 Δεκεμβρίου 2016. 
  67. ↑ «Ανώτατο Δικαστήριο της Κύπρου - Κακουργιοδικείο». www.supremecourt.gov.cy. Ανακτήθηκε στις 8 Δεκεμβρίου 2016. 
  68. ↑ «Ανώτατο Δικαστήριο της Κύπρου - Κακουργιοδικείο». www.supremecourt.gov.cy. Ανακτήθηκε στις 8 Δεκεμβρίου 2016. 
  69. ↑ «Ο περί Ενοικιοστασίου Νόμος του 1983 - 23/1983». www.cylaw.org. Ανακτήθηκε στις 8 Δεκεμβρίου 2016. 
  70. ↑ «Ο περί Ενοικιοστασίου Νόμος του 1983 - 23/1983 - 4 - Καθίδρυσις Δικαστηρίου». www.cylaw.org. Ανακτήθηκε στις 26 Φεβρουαρίου 2017. 
  71. ↑ «Διαδικτυακή πύλη της ευρωπαϊκής ηλεκτρονικής δικαιοσύνης - Συστήματα απονομής δικαιοσύνης στα κράτη μέλη». e-justice.europa.eu. Ανακτήθηκε στις 8 Δεκεμβρίου 2016. 
  72. ↑ «Ανώτατο Δικαστήριο της Κύπρου - Δικαστήριο Ελέγχου Ενοικιάσεων». www.supremecourt.gov.cy. Ανακτήθηκε στις 8 Δεκεμβρίου 2016. 
  73. ↑ 73,0 73,1 «Ο περί Ενοικιοστασίου Νόμος του 1983 - 23/1983 - 4 - Καθίδρυσις Δικαστηρίου». www.cylaw.org. Ανακτήθηκε στις 8 Δεκεμβρίου 2016. 
  74. ↑ 74,0 74,1 74,2 «Οι περί Δικαστηρίωv Νόμoι τoυ 1960 έως (Αρ. 3) τoυ 1998 - 14/1960 - 6 - Διoρισμός δικαστώv Επαρχιακoύ Δικαστηρίoυ». www.cylaw.org. Ανακτήθηκε στις 8 Δεκεμβρίου 2016. 
  75. ↑ 75,0 75,1 «Ο περί Ετησίων Αδειών μετ' Απολαβών Νόμος του 1967 - 8/1967». www.cylaw.org. Ανακτήθηκε στις 8 Δεκεμβρίου 2016. 
  76. ↑ «Ο περί Ετησίων Αδειών μετ' Απολαβών Νόμος του 1967 - 8/1967 - 12. - Δικαστήριον Εργατικών Διαφορών». www.cylaw.org. Ανακτήθηκε στις 26 Φεβρουαρίου 2017. 
  77. ↑ «Διαδικτυακή πύλη της ευρωπαϊκής ηλεκτρονικής δικαιοσύνης - Συστήματα απονομής δικαιοσύνης στα κράτη μέλη». e-justice.europa.eu. Ανακτήθηκε στις 8 Δεκεμβρίου 2016. 
  78. ↑ «Ανώτατο Δικαστήριο της Κύπρου - Δικαστήριο Εργατικών Διαφορών». www.supremecourt.gov.cy. Ανακτήθηκε στις 8 Δεκεμβρίου 2016. 
  79. ↑ «Διαδικτυακή πύλη της ευρωπαϊκής ηλεκτρονικής δικαιοσύνης - Συστήματα απονομής δικαιοσύνης στα κράτη μέλη». e-justice.europa.eu. Ανακτήθηκε στις 8 Δεκεμβρίου 2016. 
  80. ↑ «Ανώτατο Δικαστήριο της Κύπρου - Δικαστήριο Εργατικών Διαφορών». www.supremecourt.gov.cy. Ανακτήθηκε στις 10 Δεκεμβρίου 2016. 
  81. ↑ 81,0 81,1 81,2 81,3 «Ο περί Οικογενειακών Δικαστηρίων Νόμος του 1990 - 23/1990». www.cylaw.org. Ανακτήθηκε στις 8 Δεκεμβρίου 2016. 
  82. ↑ «Ο περί Οικογενειακών Δικαστηρίων Νόμος του 1990 - 23/1990 - 3 - Οικογενειακά Δικαστήρια». www.cylaw.org. Ανακτήθηκε στις 26 Φεβρουαρίου 2017. 
  83. ↑ «Ανώτατο Δικαστήριο της Κύπρου - Επαρχιακό Δικαστήριο». www.supremecourt.gov.cy. Ανακτήθηκε στις 7 Δεκεμβρίου 2016. 
  84. ↑ «Διαδικτυακή πύλη της ευρωπαϊκής ηλεκτρονικής δικαιοσύνης - Συστήματα απονομής δικαιοσύνης στα κράτη μέλη». e-justice.europa.eu. Ανακτήθηκε στις 8 Δεκεμβρίου 2016. 
  85. ↑ «Ανώτατο Δικαστήριο της Κύπρου - Οικογενειακό Δικαστήριο». www.supremecourt.gov.cy. Ανακτήθηκε στις 7 Δεκεμβρίου 2016. 
  86. ↑ «Το Σύνταγμα της Κυπριακής Δημοκρατίας - ΣΥΝΤΑΓΜΑ - 111 - ΑΡΘΡΟΝ 111». www.cylaw.org. Ανακτήθηκε στις 8 Δεκεμβρίου 2016. 
  87. ↑ 87,0 87,1 87,2 «Ο περί Οικογενειακών Δικαστηρίων Νόμος του 1990 - 23/1990 - 21 - Εφέσεις». www.cylaw.org. Ανακτήθηκε στις 26 Φεβρουαρίου 2017. 
  88. ↑ 88,0 88,1 «Ο Στρατιωτικός Ποινικός Κώδικας και Δικονομία του 1964 μέχρι 1995 - 40/1964 - 102 - Στρατιωτικά Ποινικά Δικαστήρια». www.cylaw.org. Ανακτήθηκε στις 8 Δεκεμβρίου 2016. 
  89. ↑ «Ο Στρατιωτικός Ποινικός Κώδικας και Δικονομία του 1964 μέχρι 1995 - 40/1964». www.cylaw.org. Ανακτήθηκε στις 8 Δεκεμβρίου 2016. 
  90. ↑ «Διαδικτυακή πύλη της ευρωπαϊκής ηλεκτρονικής δικαιοσύνης - Συστήματα απονομής δικαιοσύνης στα κράτη μέλη». e-justice.europa.eu. Ανακτήθηκε στις 8 Δεκεμβρίου 2016. 
  91. ↑ «Ανώτατο Δικαστήριο της Κύπρου - Στρατιωτικό Δικαστήριο». www.supremecourt.gov.cy. Ανακτήθηκε στις 8 Δεκεμβρίου 2016. 
  92. ↑ 92,0 92,1 92,2 «Ο περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Νόμος του 2015 - 131(I)/2015». www.cylaw.org. Ανακτήθηκε στις 7 Δεκεμβρίου 2016. 
  93. ↑ 93,0 93,1 93,2 «Ο περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Νόμος του 2015 - 131(I)/2015 - 2 - Ερμηνεία». www.cylaw.org. Ανακτήθηκε στις 26 Φεβρουαρίου 2017. 
  94. ↑ 94,0 94,1 94,2 «Ο περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Νόμος του 2015 - 131(I)/2015 - 3 - Ίδρυση και σύνθεση του Διοικητικού Δικαστηρίου». www.cylaw.org. Ανακτήθηκε στις 26 Φεβρουαρίου 2017. 
  95. ↑ «Το Σύνταγμα της Κυπριακής Δημοκρατίας - ΣΥΝΤΑΓΜΑ - 42 - ΑΡΘΡΟΝ 42». www.cylaw.org. Ανακτήθηκε στις 11 Ιανουαρίου 2017. 
  96. ↑ «Οι περί Απovoμής της Δικαιoσύvης (Πoικίλες Διατάξεις) Νόμoι τoυ 1964 έως 1991 - 33/1964». www.cylaw.org. Ανακτήθηκε στις 11 Ιανουαρίου 2017. 
  97. ↑ 97,0 97,1 97,2 97,3 97,4 97,5 97,6 97,7 «Ανώτατο Δικαστήριο της Κύπρου - Συνήθεις Ερωτήσεις». www.supremecourt.gov.cy. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Απριλίου 2017. Ανακτήθηκε στις 10 Ιανουαρίου 2017. 
  98. ↑ «Οι περί Δικαστηρίωv Νόμoι τoυ 1960 έως (Αρ. 3) τoυ 1998 - 14/1960 - 4 - Σύvθεσις Επαρχιακoύ Δικαστηρίoυ». www.cylaw.org. Ανακτήθηκε στις 27 Φεβρουαρίου 2017. 
  99. ↑ «Οι περί Δικαστηρίωv Νόμoι τoυ 1960 έως (Αρ. 3) τoυ 1998 - 14/1960 - 7 - Οι δικασταί Επαρχιακoύ Δικαστηρίoυ θα είvαι μέλη της δικαστικής υπηρεσίας». www.cylaw.org. Ανακτήθηκε στις 8 Δεκεμβρίου 2016. 
  100. ↑ 100,0 100,1 «Οι περί Δικαστηρίωv Νόμoι τoυ 1960 έως (Αρ. 3) τoυ 1998 - 14/1960 - 22 - Πoλιτική δικαιoδoσία Επαρχιακώv Δικαστηρίωv». www.cylaw.org. Ανακτήθηκε στις 27 Φεβρουαρίου 2017. 
  101. ↑ «Ανώτατο Δικαστήριο της Κύπρου - Επαρχιακό Δικαστήριο». www.supremecourt.gov.cy. Ανακτήθηκε στις 8 Δεκεμβρίου 2016. 

Βιβλιογραφικές πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Κυπριακή_Δικαιοσύνη&oldid=10224626"