Μετάβαση στο περιεχόμενο

Κουβανέζικο δημοψήφισμα 2022

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Στις 25 Σεπτεμβρίου 2022 διεξήχθη δημοψήφισμα στην Κούβα για την να εγκριθούν οι τροποποιήσεις στον οικογενειακό κώδικα του κουβανικού Συντάγματος.[1] Το δημοψήφισμα εγκρίθηκε, νομιμοποιώντας μεταξύ άλλων τους γάμους και την υιοθεσία ομοφύλων .[2] Μετά το δημοψήφισμα, οι οικογενειακές πολιτικές της Κούβας έχουν χαρακτηριστεί ως από τις πιο προοδευτικές στη Λατινική Αμερική.[3]

Μέχρι το 2019, το άρθρο 36 του Συντάγματος της Κούβας (που τροποποιήθηκε πιο πρόσφατα το 1992) όριζε τον γάμο ως «την εθελοντική ένωση που δημιουργείται μεταξύ ενός άνδρα και μιας γυναίκας». Ως εκ τούτου, η διατύπωση απαγόρευε συνταγματικά τον γάμο ομοφύλων.[4]

Τον Δεκέμβριο του 2017 ομάδες ΛΟΑΤ ξεκίνησαν μια δημόσια εκστρατεία για την κατάργηση της συνταγματικής απαγόρευσης.[5] Στις 4 Μαΐου 2018 η Μαριέλα Κάστρο δήλωσε ότι θα πρότεινε μια μεταρρύθμιση του συντάγματος και θα εισαγάγει ένα συμπληρωματικό μέτρο για τη νομιμοποίηση του γάμου ομοφύλων, καθώς η διαδικασία συνταγματικής μεταρρύθμισης αναμενόταν να ξεκινήσει τον Ιούλιο του 2018.[6][7] Στις 21 Ιουλίου ο πρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας, Ομέρο Ακόστα Άλβαρες, είπε ότι το σχέδιο συντάγματος περιελάμβανε μια διάταξη που όριζε τον γάμο ως «ένωση μεταξύ δύο ανθρώπων».[8][9] Η Εθνοσυνέλευση ενέκρινε το προσχέδιο στις 22 Ιουλίου [10][11][12][13] και αποτέλεσε αντικείμενο δημόσιας διαβούλευσης μεταξύ 13 Αυγούστου και 15 Νοεμβρίου 2018.

Το θέμα του γάμου μεταξύ ατόμων του ίδιου φύλου πυροδότησε δημόσιο διάλογο και οργάνωση στην Κούβα. Τον Ιούνιο του 2018 πέντε χριστιανικά δόγματα διακήρυξαν τον γάμο ομοφύλων ότι ήταν «σε αντίθεση με το πνεύμα της κομμουνιστικής επανάστασης ».[14] Σε αυτό που περιγράφηκε ως «ένας πόλεμος αφισών», τόσο οι αντίπαλοι όσο και οι υποστηρικτές του γάμου μεταξύ ομοφύλων ανάρτησαν εκατοντάδες αφίσες γύρω από την Αβάνα.[15] Τον Σεπτέμβριο του 2018, έπειτα από την συντηρητική αντιπολίτευση στην πρόταση για νομιμοποίηση του γάμου ομοφύλων, ο Πρόεδρος της Κούβας και Πρώτος Γραμματέας του Κομμουνιστικού Κόμματος της Κούβας, Miguel Díaz-Canel, ανακοίνωσε την υποστήριξή του στους γάμους ομοφύλων. Στην πρώτη του συνέντευξη μετά την ανάληψη των καθηκόντων του τον Απρίλιο, είπε στην Telesur ότι υποστηρίζει «τους γάμους μεταξύ ανθρώπων χωρίς κανέναν περιορισμό» και είναι υπέρ της «εξάλειψης κάθε είδους διάκρισης στην κοινωνία».[16][17]

Στις 18 Δεκεμβρίου η συνταγματική επιτροπή αφαίρεσε τον ορισμό του γάμου από το νομοσχέδιο. Αντίθετα, η επιτροπή επέλεξε να χρησιμοποιήσει ουδέτερη γλώσσα και να ορίσει τον γάμο ως «κοινωνικό και νομικό θεσμό» χωρίς αναφορά στο φύλο των μερών. Αυτό σήμαινε ότι το νέο σύνταγμα δεν θα νομιμοποιούσε ρητά τους γάμους ομοφυλόφιλων, αλλά ταυτόχρονα θα καταργηθεί η απαγόρευση του γάμου μεταξύ ατόμων του ιδίου φύλου.[18][19] Η Μαριέλα Κάστρο είπε ότι ο γάμος μεταξύ ατόμων του ιδίου φύλου θα νομιμοποιηθεί μέσω μιας αλλαγής στον Οικογενειακό Κώδικα. Γράφοντας στους Havana Times, ο σχολιαστής και ακτιβιστής ανθρωπίνων δικαιωμάτων Λουίς Ροντόν Πας υποστήριξε ότι η κυβέρνηση δεν είχε ποτέ σκοπό να νομιμοποιήσει τους γάμους ομοφύλων και αντίθετα επεδίωκε να αποσπάσει την προσοχή από άλλα εσωτερικά ζητήματα και να προωθηθεί διεθνώς ως προοδευτικό κράτος.[20]

Το νέο σύνταγμα εγκρίθηκε με δημοψήφισμα στις 24 Φεβρουαρίου 2019, με ποσοστό 90,6% υπέρ, και τέθηκε σε ισχύ στις 10 Απριλίου του ίδιου έτους.[21][22] Το άρθρο 82 του νέου Συντάγματος ορίζει:

Ο γάμος είναι κοινωνικός και νομικός θεσμός. Είναι μια από τις μορφές οικογενειακής οργάνωσης. Βασίζεται στην ελεύθερη συναίνεση και στην ισότητα δικαιωμάτων, υποχρεώσεων και δικαιοπρακτικής ικανότητας των συζύγων. Ο νόμος καθορίζει τη μορφή με την οποία συγκροτείται και τα αποτελέσματά του.[23]

Το ποσοστό αποχής του δημοψηφίσματος στην Κούβα ήταν 26%,[24] πολύ υψηλότερο από το συνηθισμένο για τα κουβανέζικα δημοψηφίσματα.

Επιλογή Ψήφοι Ποσοστό
Ναι 3 950 288 66,85%
Όχι 1 959 097 33,15%
Έγκυρα ψηφοδέλτια 5 909 385 94,26%
Σύνολο ψήφων 6 269 427
Εγγεγραμμένοι/Προσέλευση 8 457 978 74,12%
Πηγές: Elecciones_Cuba Αρχειοθετήθηκε 2022-09-26 στο Wayback Machine.,[25]
  1. «Cuba to hold referendum on Family Code - Prensa Latina». 19 Ιανουαρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 13 Απριλίου 2022. [νεκρός σύνδεσμος]
  2. «Cuba Family Code: Country votes to legalise same-sex marriage». BBC News. 26 Σεπτεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 26 Σεπτεμβρίου 2022. 
  3. «Cuba approves same-sex marriage in historic turnabout» (στα αγγλικά). Washington Post. ISSN 0190-8286. https://www.washingtonpost.com/world/2022/09/24/cuba-same-sex-marriage-referendum/. Ανακτήθηκε στις 2022-09-27. 
  4. Article 36, Constitution of the Republic of Cuba, 1992
  5. «Homosexuales cubanos luchan por insertar el matrimonio gay en la Constitución de la Isla» (στα es). Cibercuba.com. 13 December 2017. https://www.cibercuba.com/videos/noticias/2017-12-13-u1-e186450-homosexuales-cubanos-luchan-insertar-matrimonio-gay. Ανακτήθηκε στις 24 September 2018. 
  6. «Raul Castro's lawmaker daughter wants to make same-sex marriage legal in Cuba». Edmonton Journal. 4 May 2018. https://edmontonjournal.com/news/world/raul-castros-daughter-to-push-for-gay-marriage-in-cuba/wcm/3fcff9cf-4f01-499f-8817-0c16091023b2. Ανακτήθηκε στις 24 September 2018. 
  7. «Hija de Castro impulsa el matrimonio gay en Cuba» (στα es). La Razon. 4 May 2018. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 August 2018. https://web.archive.org/web/20180814095458/https://www.razon.com.mx/hija-de-castro-impulsa-matrimonio-gay-cuba/. Ανακτήθηκε στις 24 September 2018. 
  8. Marsh, Sarah (21 July 2018). «Cuba's draft constitution opens path to gay marriage». Reuters. https://www.reuters.com/article/us-cuba-assembly-gaymarriage/cubas-draft-constitution-opens-path-to-gay-marriage-idUSKBN1KB0P6. Ανακτήθηκε στις 24 September 2018. 
  9. «Cuba's new constitution would allow same-sex marriages». Digital Journal. 21 July 2018. http://www.digitaljournal.com/news/world/cuba-s-new-constitution-would-allow-same-sex-marriages/article/527632. Ανακτήθηκε στις 24 September 2018. 
  10. «Cuba's National Assembly concludes debate on constitutional reforms». Agencia EFE. 22 July 2018. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 March 2019. https://web.archive.org/web/20190328180057/https://www.efe.com/efe/english/world/cuba-s-national-assembly-concludes-debate-on-constitutional-reforms/50000262-3698805. Ανακτήθηκε στις 24 September 2018. 
  11. «Cuban legislature adopts new constitution». Inquirer News. 23 July 2018. http://newsinfo.inquirer.net/1012921/cuban-legislature-adopts-new-constitution. Ανακτήθηκε στις 24 September 2018. 
  12. Frank, Marc (23 July 2018). «Cuba economic growth weak, president says, as lawmakers approve new constitution». Reuters. https://www.reuters.com/article/us-cuba-assembly-economy/cuba-economic-growth-weak-president-says-as-lawmakers-approve-new-constitution-idUSKBN1KC0X5. Ανακτήθηκε στις 24 September 2018. 
  13. Augustin, Ed (23 Ιουλίου 2018). «Cuba's new constitution paves way for same-sex marriage». The Guardian. Ανακτήθηκε στις 24 Σεπτεμβρίου 2018. 
  14. Lotto Persio, Sofia (24 July 2018). «Evangelical churches in Cuba display anti-gay marriage posters against reform». PinkNews. https://www.pinknews.co.uk/2018/07/24/anti-gay-marriage-church-cuba/. Ανακτήθηκε στις 24 September 2018. 
  15. «La "guerra de carteles" por el matrimonio igualitario en Cuba» (στα es). cibercuba.com. 22 July 2018. https://www.cibercuba.com/noticias/2018-07-22-u1-e186450-s27061-guerra-carteles-matrimonio-igualitario-cuba. Ανακτήθηκε στις 24 September 2018. 
  16. Anapol, Avery (17 Σεπτεμβρίου 2018). «New Cuban president says he supports same-sex marriage». The Hill. 
  17. Mitchell, Charlotte (18 Σεπτεμβρίου 2018). «Cuban President Miguel Diaz-Canel backs same-sex marriage». Al Jazeera. 
  18. Vela, Hatzel (18 December 2018). «Cuba eliminates gay marriage language from new constitution». Local10.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 December 2018. https://web.archive.org/web/20181219100037/https://www.local10.com/news/cuba/cuba-eliminates-gay-marriage-language-from-new-constitution-19. Ανακτήθηκε στις 19 December 2018. 
  19. Weissenstein, Michael; Rodriguez, Andrea (18 December 2018). «Cuba eliminates gay marriage language from new constitution». Associated Press. Yahoo!. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 December 2018. https://web.archive.org/web/20181219100831/https://www.yahoo.com/news/cuba-eliminates-gay-marriage-language-constitution-233553613.html. Ανακτήθηκε στις 19 December 2018. 
  20. Rondon Paz, Luis (23 Δεκεμβρίου 2018). «Same-Sex Marriage Will Never Be in Cuba's Constitution». Havana Times. 
  21. «Cuba Proclaimed Its New Constitution». Prensa Latina. 10 Απριλίου 2019. 
  22. Frank, Marc; Acosta, Nelson (25 February 2019). «Cubans overwhelmingly ratify new socialist constitution». Reuters. https://www.reuters.com/article/us-cuba-constitution-referendum-idUSKCN1QE22Y. Ανακτήθηκε στις 25 February 2019. 
  23. Constitución de la República de Cuba
  24. «CEN | Consejo Electoral Nacional». www.eleccionesencuba.cu. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Σεπτεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 27 Σεπτεμβρίου 2022. 
  25. Consejo Electoral Nacional, 26 Σεπτεμβρίου 2022.