Καφενείο ΝΕΟΝ
 |
Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
| Καφενείο ΝΕΟΝ | |
|---|---|
 | |
 | |
| Είδος | καφετέρια |
| Γεωγραφικές συντεταγμένες | 37°59′5″N 23°43′43″E |
| Διοικητική υπαγωγή | Αθήνα |
| Χώρα | Ελλάδα |
| Έναρξη κατασκευής | 1920 |
| δεδομένα (π) | |
Το Καφενείο "ΝΕΟΝ" βρίσκεται στην πλατεία Ομονοίας στην Αθήνα, στεγαζόμενο κάτω από το τέως ξενοδοχείο «Κάρλτον». Ιδρύθηκε το 1920 από τον Περικλή Γκόσιο και τον Γιάννη Δούκα και η αρχική του ονομασία ήταν «Νέον Βυζάντιον», αλλά τελικά επικράτησε το όνομα «ΝΕΟΝ».
Ο Δημήτριος Στεφάνου, γράφοντας για τα «καφενεία της μαστοριάς» στην περιοχή της πλατείας Ομονοίας, δίνει μια θαυμάσια περιγραφή για το καφενείο «ΝΕΟΝ»: «Ο εσωτερικός διάκοσμος και η επίπλωσή του θύμιζαν αντίκα της εποχής εκείνης. Γύρω-γύρω οι τοίχοι είχαν πασαμέντο σε απομίμηση μαρμάρου και ψηλότερα ελαιογραφίες μέσα σε ξύλινα πλαίσια που σχημάτιζαν δωρικές παραστάδες, κολώνες με επίστεψη και ακόμη ψηλότερα καθρέφτες μέσα σε ίδια μικρότερα πλαίσια που τα κρατούσαν σκαλιστές φτερωτές σφίγγες. Τα τμήματα της οροφής ανάμεσα στα δοκάρια ήσαν διακοσμημένα με θέματα που προέρχονταν τόσο από τον κλασικισμό όσο και από μανιεριστικές κατευθύνσεις με χρώματα παστέλ και έντονη πλαισίωση».
Και συνεχίζει ο Στεφάνου, περιγράφοντας το προσωπικό και την ατμόσφαιρα του καφενείου: «Είχε 100 τραπέζια, όλα μαρμάρινα και δούλευαν μέσα εννέα σερβιτόροι, ποτηριέρηδες και ταμπήδες (αυτοί που ψήνουν τους καφέδες) σε δύο βάρδιες...Το καφενείο «ΝΕΟΝ» θεωρείται το «λίκνον του νεοελληνικού ζατρικίου», καθώς στο χώρο του ξεκίνησαν συστηματικά μανιώδεις σκακιστές να παίζουν σκάκι».
Τα καφενεία της εποχής, όπως και το «ΝΕΟΝ», αποτέλεσαν «χώρο ζυμώσεων, αναζητήσεων και διαμόρφωσης πνευματικών συζητήσεων», όπως επισημαίνει ο ερευνητής και καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών Γιάννης Παπακώστας στο βιβλίο του «Φιλολογικά Σαλόνια και Καφενεία της Αθήνας». Τακτικοί θαμώνες στο «ΝΕΟΝ» ήταν, εκτός από τον κόσμο της «μαστοριάς», άνθρωποι της καλλιτεχνίας και της διανόησης, όπως ο Ναπολέων Λαπαθιώτης, ο Γιάννης Ρίτσος, ο Γιώργος Ιωάννου, ο Μιχάλης Κατσαρός και ο Γιάννης Τσαρούχης.
Ο Τσαρούχης μάλιστα έχει απαθανατίσει το «ΝΕΟΝ» σε δυο ελαιογραφίες του που βρίσκονται σήμερα στην Εθνική Πινακοθήκη της Αθήνας: «Το καφενείο Νέον - ημέρα» (1956-66) και «Το καφενείο Νέον - βράδυ» (1965-66).
Τον Απρίλιο του 2009 άνοιξε μετά από ανακαίνιση. Τον Απρίλιο του 2010 ανέστειλε και πάλι τη λειτουργία του. Πλέον, στεγάζει γνωστή αλυσίδα αρτοποιίας και ζαχαροπλαστικής, με αποτέλεσμα ο επισκέπτης να έχει ξανά τη δυνατότητα να θαυμάσει τον πλούσιο διάκοσμό του.
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- 'Αρτεμις Σκουμπουρδή: "Καφενεία της Παλιάς Αθήνας", γ' έκδοση, Δήμος Αθηναίων - Πολιτισμικός Οργανισμός, Αθήνα 2002.
- Δημήτριος Στεφάνου: "Τα καφενεία της μαστοριάς", Αθηνα'ι'κό Ημερολόγιο 2000, Αθήνα 2000.
- Γιάννης Παπακώστας: "Φιλολογικά Σαλόνια και Καφενεία της Αθήνας", β' έκδοση, Βιβλιοπωλείον της "ΕΣΤΙΑΣ" Ι.Δ. Κολλάρου & Σίας Α.Ε., Αθήνα 1991.
- ΛΩΡΗ ΚΕΖΑ: "Κλείνει μέγα καφενείον αναμνήσεων σπανίων" (Γ. Σουρής), Εφημ. ΤΟ ΒΗΜΑ/ΤΟ ΑΛΛΟ ΒΗΜΑ, 24.2.2002.