Ιωσήφ Πάντσιτς
| Ιωσήφ Πάντσιτς | |
|---|---|
 | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Јосиф Панчић (Σερβικά) |
| Γέννηση | 5ιουλ. / 17 Απριλίου 1814γρηγ.[1] Ugrini και Βελιγράδι[2] |
| Θάνατος | 25 Φεβρουαρίουιουλ. / 8 Μαρτίου 1888γρηγ.[1] Βελιγράδι[3] |
| Υπηκοότητα | Αυστριακή Αυτοκρατορία, Πριγκιπάτο της Σερβίας και Βασίλειο της Σερβίας |
| Σπουδές | Πανεπιστήμιο Έτβες Λόραντ |
| Επιστημονική σταδιοδρομία | |
| Ερευνητικός τομέας | βοτανική, ιατρική και natural science |
| Ιδιότητα | βοτανολόγος, βιολόγος, διδάσκων πανεπιστημίου, ιατρός, φυσιοδίφης και καθηγητής δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης |
| Ακαδημαϊκός τίτλος | καθηγητής πανεπιστημίου |
| δεδομένα () | |
Ο Ιωσήφ Πάντσιτς (σερβικά: Josif Pančić/Јосиф Панчић; 17 Απριλίου 1814 – 25 Φεβρουαρίου 1888) ήταν Σέρβος βοτανολόγος, γιατρός και πρώτος πρόεδρος της Σερβικής Βασιλικής Ακαδημίας. Προχώρησε σε εκτενείς περιγραφές της χλωρίδας της Σερβίας και του αποδίδεται η ταξινόμηση πολλών ειδών φυτών τα οποία ήταν άγνωστα τότε στη βοτανική κοινότητα. Επίσης, του χρεώνεται η ανακάλυψη της σερβικής ελάτης. Θεωρείται ο «πατέρας της σερβικής βοτανολογίας».[4]
Βιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Πάντσιτς γεννήθηκε στο Ουγκρίνι, κοντά στη Τσρίκβενιτσα, η οποία τότε ήταν τμήμα της Αυτοκρατορίας των Αψβούργων (σήμερα βρίσκεται στην Κροατία), και ήταν ο τέταρτος γιος του Πάβελ Πάντσιτς και της Μαργαρίτας. Η οικογένειά του ήταν Μπουνιέβτσι.[5] Σύμφωνα με την παράδοση, η οικογένεια Πάντσιτς καταγόταν από την Ερζεγοβίνη και είχε εγκατασταθεί στο Ουγκρίνι.[6] Αφότου ολοκλήρωσε το δημοτικό σχολείο στο Γκόσπιτς, πήγε στο λύκειο της Ριέκα και συνέχισε τις σπουδές του στην Βασιλική Επιστημονική Ακαδημία στο Ζάγκρεμπ (1830). Αποφοίτησε το 1842 από τη Βουδαπέστη με πτυχίο ιατρικής. Παράλληλα με τα μαθήματά του, ο Πάντσιτς παρακολουθούσε μαθήματα βοτανικής.[7]
Γνώρισε τον Σέρβο γλωσσολόγο Βουκ Στεφάνοβιτς Κάρατζιτς στη Βιέννη, ο οποίος έγραψε μια συστατική επιστολή στις σερβικές αρχές ώστε να ικανοποιήσει την επιθυμία του Πάντσιτς να εγκατασταθεί στη Σερβία και να μελετήσει τη φύση της. Τον Μάιο του 1846 έφτασε στη Σερβία και εργάστηκε ως γιατρός στο αγροτικό τμήμα της χώρας. Το 1853, μετακόμισε από το Κραγκούγιεβατς στο Βελιγράδι, όπου διορίστηκε καθηγητής στο Βασιλικό Σερβικό Λύκειο. Το 1853, εισήγαγε την ορυκτολογία με γεωλογία στο Λύκειο.[8] Ο Πάντσιτς έγινε ο πρώτος πρόεδρος της Σερβικής Βασιλικής Ακαδημίας, η οποία δημιουργήθηκε τις 5 Απριλίου 1887. Ζήτησε το άνοιγμα του βοτανικού κήπου «Γιεβρέμοβτς» στο Βελιγράδι.
Ο Πάντσιτς απεβίωσε στις 25 Φεβρουαρίου 1888 στο Βελιγράδι, καθώς εργαζόταν. Το 1951 ανεγέρθη στο Κοπαονίκ μαυσωλείο από την Ακαδημία, το Πανεπιστήμιο Βελιγραδίου και την Ένωση Αναρριχητών.
Κληρονομιά
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Μια ερευνητική κοινότητα έχει πάρει το όνομά του, η Κοινότητα Βιολογικής Έρευνας Ιωσήφ Πάντσιτς (Biološko istraživačko društvo "Josif Pančić"). Απεικονίζεται στο χαρτονόμισμα των 10 δηναρίων το οποίο τυπώθηκε το 1994. Το 1951 το ψηλότερο σημείο στην οροσειρά Κοπαονίκ ονομάστηκε προς τιμή του από κορυφή Μίλαν σε κορυφή Πάντσιτς.[9]
Εργογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Die Flora der Serpentinberge in Mittel-Serbien (1859)
- Pisces Serbiae (1860)
- Zur Moosflora des nordöstlichen Banates (1861)
- Arena mobilis in Serbia eiusque flora (1863)
- Flora agri Belgradensis methodo analytica digesta – "Flora u okolini Beogradskoj po analitičnom metodu" (1865)
- Šumsko drveće i šiblje u Srbiji (1871)
- Flora Principatus Serbiae – "Flora knez̆evine Srbije ili vaskularne biljke, koje y Srbije divlie rastu" (1874)
- Eine neue conifere in den östlichen Alpen (1876)
- Flora u okolini Beogradskoj po analitičnoj sistemi (1878)
- Elementa ad floram principatus, Bulgariae (1883)
- Nova graca za flora knez︠h︡evine Bugarske (1886)
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 2 Μαΐου 2014.
- ↑ Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. js2015894630. Ανακτήθηκε στις 29 Ιανουαρίου 2023.
- ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 31 Δεκεμβρίου 2014.
- ↑ Vasić, Olja. «Josif Pančić and the new Fora of Serbia». Flora Mediterranea 23: 209–214. ISSN 2240-4538. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2016-08-04. https://web.archive.org/web/20160804040052/http://147.163.105.223/flora/23-209.pdf. Ανακτήθηκε στις 20 October 2015.
- ↑ Jovan Erdeljanović (1930). O poreklu Bunjevaca. Srpska Kraljevska Akademija. σελ. 146.
Панчићи, Паншни у Суботици, од 1686 год. (Оашса 1891 24; види и 5гађ. II Окт. 37, Иеуеп 1896 83, 123); кат. Панчићи у Хрватском Приморју (М. Милићевић: Поменик зна- менитих људи, Београд 1888, с. 497; Јегеппс 161) и прав. у ...
; «Буњевачка презимена: Обрадов(ић) – Паштровић». Poreklo.ПАНЧИЋИ / ПАНЧИНИ – у Суботици, од 1686.год.; католици Панчићи у Хрватском Приморју и православни у Славонији.
- ↑ Josif Pančić· Budislav Tatič· Božidar P. M. Ćurčić (1998). Sabrana dela Josifa Pančića: Život i delo Josifa Pančića. Zavod za udžbenike i nastavna sredstva. σελ. 13.
Проф. др Љубиша М. Глишић ЖИВОТ И РАД ВЕЛИКОГ НАУЧНИКА И РОДОЉУБА др ЈОСИФА ПАНЧИЋА Према предању, Панчићи су пореклом из Xерцеговине и од давнина су се доселили у село Угрине, које се налази на ...
- ↑ Stevanovic et al. 1999.
- ↑ Miomir Komatina (31 Μαρτίου 2004). Medical Geology: Effects of Geological Environments on Human Health. Elsevier. σελίδες 359–. ISBN 978-0-08-053609-5.
- ↑ Неиспуњени завет Јосифа Панчића („Вечерње новости“) 23 Φεβρουαρίου 2014
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Nikola Diklić. «Josif Pančić». Lives and work of the Serbian scientists 1: 3–61. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2015-06-21. https://web.archive.org/web/20150621171600/http://www.sanu.ac.rs/SrpskiNaucnici/Knjiga01.pdf. Ανακτήθηκε στις 2017-04-15.
- Vladimir Stevanovic, Radomir Konjevic, Slobodan Jovanovic, Dmitar Lakušic, Snežana Vukojičic, Marjan Niketic (1999). «Life road of Josif Pancic». Ανακτήθηκε στις 12 Ιουλίου 2007.