Η Φραγκιάδα
Η Φραγκιάδα (γαλλικά: La Franciade) είναι ο τίτλος ημιτελούς επικού ποιήματος του Πιέρ ντε Ρονσάρ, με το οποίο ο συγγραφέας σκόπευε να δημιουργήσει ένα μυθολογικό έπος που θα εξιστορούσε την προέλευση και την ιστορία του γαλλικού έθνους, ακολουθώντας το μοντέλο της Αινειάδας του Βιργίλιου και αναβιώνοντας τον μύθο της Τρωικής καταγωγής των Φράγκων που ήταν στη μόδα εκείνη την εποχή.[1]
Ο Ρονσάρ άρχισε να γράφει το ποίημα τη δεκαετία του 1540 μετά από αίτημα του Ερρίκου Β΄ της Γαλλίας, αλλά αφού δημοσίευσε, το 1572, τα πρώτα τέσσερα άσματα του ποιήματος από τα προγραμματισμένα είκοσι τέσσερα, ο θάνατος το 1574 του Καρόλου Θ΄, στον οποίο ήταν αφιερωμένες οι περιπέτειες του ήρωα Φραγκίωνα, «κατέβαλε τη δύναμή του», και δεν συνέχισε το έργο. Με την ανάρρηση στο θρόνο του Ερρίκου Γ΄, ο οποίος δεν αισθανόταν τον ίδιο ενθουσιασμό για τον Ρονσάρ με τους προκατόχους του, ο ποιητής προτίμησε να αποσυρθεί σε μοναστήρι.
Υπόθεση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Στο ποίημα αναφέρεται ότι ο Φραγκίων (όπως έχει μετονομασθεί ο Αστυάναξ) δεν σκοτώθηκε μετά την πτώση της Τροίας (όπως έγραψε ο Όμηρος στην Ιλιάδα), αλλά σώθηκε και περιμένει μια νέα αποστολή: να βρει τη Γαλλία. Ο φερόμενος ως γιος του Έκτορα Φραγκίων πηγαίνει με μια ομάδα Τρώων να ιδρύσει τη γαλλική μοναρχία. [2]
Στο 1ο άσμα, οι θεοί αποφασίζουν ότι ο γιος του Έκτορα, που μεγάλωσε μυστικά στην Ήπειρο, με τη μητέρα του Ανδρομάχη και τον θείο του Έλενο, θα φύγει για τη Γαλατία. Ο Ερμής ενημερώνει τον Έλενο να ετοιμάσει στόλο. Στο 2ο άσμα, ο στόλος πλέει στη θάλασσα. Ο Ποσειδώνας και η Ήρα συμφωνούν να τον καταστρέψουν με καταιγίδα. Τα πλοία ναυάγησαν στην Κρήτη. [3]Ο βασιλιάς Δίκης συναντά τους ναυαγούς και τους προσφέρει φιλοξενία. Ο βασιλιάς έχει δύο κόρες, την Υάνθη και την Κλιμένη, που και οι δύο ερωτεύονται τον Φραγκίωνα. Ο Φραγκίων αντιμετωπίζει έναν γίγαντα που απήγαγε τον γιο του βασιλιά, τον σκοτώνει και ελευθερώνει τον νεαρό πρίγκιπα. [4]Στο 3ο άσμα, ο βασιλιάς προσφέρει στον Φραγκίωνα ως νύφη την κόρη του Υάνθη, αλλά η Κλιμένη συνεχίζει να τον αγαπά και του στέλνει ένα γράμμα όπου δηλώνει το πάθος της γι' αυτόν, ο Φραγκίων όμως την περιφρονεί και τελικά η Κλιμένη πεθαίνει. Στο 4ο άσμα, η Υάνθη, η οποία έχει μαντικές ικανότητες, προμαντεύει στον ήρωα τη συνέχεια του πεπρωμένου του και του αποκαλύπτει τους Φράγκους βασιλιάδες που θα τον διαδεχθούν. Το ποίημα σταματά στον Κάρολο Μαρτέλο.
Ο μύθος της τρωικής καταγωγής των Φράγκων
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο μύθος της τρωικής καταγωγής των Φράγκων πρωτοεμφανίζεται τον 7ο αιώνα στο χρονικό του Φρεδεγάριου και επαναλαμβάνεται στο Liber Historiae Francorum (727). Το Χρονικό του Φρεδεγάριου περιέχει την παλαιότερη αναφορά ενός μεσαιωνικού μύθου που συνδέει τους Φράγκους με τους Τρώες. Σύμφωνα με τον θρύλο, όπως αναπτύχθηκε περαιτέρω κατά τον Μεσαίωνα, ο Αστυάναξ, μετονομασμένος σε Φραγκίωνα (Francion ή Francus), φέρεται ως ιδρυτής της δυναστείας των Μεροβίγγειων και πρόγονος του Καρλομάγνου.[5]
Λογοτεχνικό πλαίσιο
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η γαλλική λογοτεχνία του 16ου αιώνα χαρακτηρίστηκε από την τάση για εξύψωση της γαλλικής γλώσσας ως μέσου λογοτεχνικής έκφρασης στο επίπεδο των κλασικών γλωσσών. Σ'αυτά τα πλαίσια, σκοπός του Ρονσάρ γράφοντας την Φραγκιάδα ήταν να «αναγεννήσει τη Γαλλία», άλλωστε η συγγραφή ενός έπους στην Αναγεννησιακή Γαλλία ήταν ένα είδος εθνικού προγράμματος. Ο Ζοακίμ ντυ Μπελαί είχε γράψει από το 1549 στην «Υπεράσπιση και ακτινοβολία της γαλλικής γλώσσας», διακήρυξη της Πλειάδας - φιλολογική ομάδα στην οποία πρωτοστατούσε ο Ρονσάρ -, ότι η συγγραφή ενός γαλλικού εθνικού έπους ήταν ύψιστης σημασίας και ότι θα επέτρεπε στη γαλλική γλώσσα να «εξυψωθεί σε μεγάλη λογοτεχνική γλώσσα». [6]
Αποδοχή
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το έργο, αν και ημιτελές συνέβαλε στη φήμη του Ρονσάρ αλλά ανεξάρτητα από το πόσο θαυμάστηκε όταν εμφανίστηκε, δεν είχε καμιά περαιτέρω επιρροή. Από το 1828 που ο Σαιντ-Μπεβ δημοσίευσε τον Ιστορικό και κριτικό πίνακα της ποίησης και του θεάτρου του 16ου αιώνα, η Φραγκιάδα θεωρήθηκε γενικά αποτυχημένο έργο. Πρόσφατες λογοτεχνικές μελέτες δείχνουν ένα ανανεωμένο ενδιαφέρον και η πολιτική, ιστορική και ποιητική αξία του ποιήματος έχει επαναξιολογηθεί.[7]
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ . «smerdaleos.wordpress.com/Έξι παραδείγματα περιστασιακής εθνοτικότητας».
- ↑ . «gallica.bnf.fr/Les quatre premiers livres de la Franciade ... par Pierre de Ronsard,... reveue, corrigée et augmentée».
- ↑ . «academia.edu/La_Crete_epique_La_Franciade_et_la_tradition_des_isolarii».
- ↑ . «academia.edu/Un étrange adversaire: Phovère, le géant de la Franciade».
- ↑ . «venividisensivvs.wordpress.com//nos-ancetres-les-troyens-Un mythe utile».
- ↑ Rigolot, François (1988). "Ronsard's Pretext for Paratexts: The Case of the Franciade". SubStance. 17 (2): 33. doi:10.2307/3685137.
- ↑ Bjaï, Denis (2001). La Franciade sur le métier. Geneva: Droz.