Αγία Θεοδώρα της Άρτας: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
|||
| Γραμμή 1: | Γραμμή 1: | ||
{{Πληροφορίες Αγίου}} |
|||
{{πηγές|17|05|2017}} |
|||
Η '''Θεοδώρα Πετραλίφαινα''' ή '''Αγία Θεοδώρα της Άρτας''' ([[Σερβία]], λίγο μετά το [[1210]] - [[1280]]) ήταν σύζυγος του [[Δεσποτάτο της Ηπείρου|Δεσπότη της Ηπείρου]] Μιχαήλ Β΄ και Ορθόδοξη χριστιανή Αγία. Η ζωή της ήταν άγνωστη μέχρι την εποχή που ένας μοναχός με το όνομα Ιώβ έγραψε την ''"Αγιογραφία της Αγίας Θεοδώρας της Άρτας"'' για το πρόσωπο της, ο μοναχός ταυτίζεται με τον Ιώβ Ιασίτη που έζησε στα τέλη του 13ου αιώνα. Η Αγιογραφία περιέχει πολλά λάθη και ανακρίβειες κάτι που θέτει την ταυτοποίηση ανάμεσα στα δυο πρόσωπα σε αμφισβήτηση.<ref>Kazhdan (1991), σσ. 1042, 2038</ref><ref>Talbot (1996), σσ. 324–325</ref> |
|||
{{Πληροφορίες Αγίου}}Η '''Θεοδώρα Πετραλίφαινα''' ([[1210]] - [[1280]]), βασίλισσα της Άρτας και κατοπινή Αγία, γεννήθηκε το [[1210]] στα [[Σέρβια]]. Ήταν κόρη του Ιωάννου Πετραλίφα, [[σεβαστοκράτωρ|σεβαστοκράτορος]] και διοικητού της [[Θεσσαλία]]ς και [[Μακεδονία]]ς και τη μητέρα της την έλεγαν Ελένη και ανήκε σε αριστοκρατική οικογένεια της Κωνσταντινούπολης. Σύμφωνα με τις πηγές, οι Πετραλίφες ήταν οικογένεια ιταλικής καταγωγής. Γενάρχης τους ήταν ο [[Πέτρος του Αλίφα]] (Πέτρος απόν το [[Αλίφε]], πόλη της νοτίου Ιταλίας κοντά στην [[Καζέρτα]]), που πήρε μέρος στις νορμανδικές εισβολές του [[Ροβέρτος Γυισκάρδος|Ροβέρτου Γυισκάρδου]] και κατόπιν εισήλθε στη βυζαντινή υπηρεσία. |
|||
Η Θεοδώρα ήταν κόρη του [[Σεβαστοκράτωρ|Σεβαστοκράτωρος]] [[Ιωάννης Πετραλίφας|Ιωάννη Πετραλίφα]] κυβερνήτη της Θεσσαλίας και της Μακεδονίας και της Ελένης που καταγόταν από αριστοκρατική Οικογένεια στην [[Κωνσταντινούπολη]]. Η Οικογένεια Πετραλίφα ήταν Ιταλικής καταγωγής με γενάρχη τον Πέτρο του Αλίφα από το Αλίφε, κοντά στην [[Καζέρτα]], συμμετείχε στις Νορμανδικές εισβολές του [[Ροβέρτος Γυισκάρδος|Ροβέρτου Γυισκάρδου]] και κατόπιν εισήλθε στην Βυζαντινή υπηρεσία. |
|||
== Βίος == |
|||
Με τον θάνατο του πατέρα της μεταξύ [[1224]] - [[1230]], ο [[Δεσποτάτο της Ηπείρου|Δεσπότης της Ηπείρου]] [[Θεόδωρος Κομνηνός Δούκας]] ανέλαβε την προστασία της. Τον Θεόδωρο όμως μετά την ήττα του από τους Βουλγάρους το [[1230]] στη περιοχή μεταξύ Φιλιππούπολης και [[Αδριανούπολη]]ς, διαδέχεται ο ανηψιός του [[Μιχαήλ Β' Κομνηνός Δούκας|Μιχαήλ Β΄]], γιος του [[Μιχαήλ Α΄ Κομνηνός Δούκας|Μιχαήλ Α']] Κομνηνού. Περνώντας από τα [[Σέρβια]] ο Μιχαήλ, συναντά τη Θεοδώρα, εντυπωσιάζεται από την ομορφιά της παντρεύονται τον ίδιο χρόνο και τη φέρνει μαζί του στη [[Ήπειρος|Ήπειρο]]. Αναφέρεται ότι ο Μιχαήλ παντρεύτηκε την Θεοδώρα σε μια προσπάθεια να επεκτείνει την εξουσία του. Η Θεοδώρα, φύση ιδιαίτερα ευαίσθητη και αφιερωμένη στο Θεό δεν μπορεί να ακολουθήσει τους κοσμικούς ρυθμούς ζωής του συζύγου της και γίνεται όλο και περισσότερο υπόδειγμα αφιερωμένης και φιλάνθρωπης βασίλισσας. Ίσως γι’αυτό και ο γάμος τους δεν είχε καλή έκβαση αφού ο Μιχαήλ την εγκατέλειψε για την Αρτινή αρχόντισσα Γαγγρινή, την οποία μάλιστα εγκατέστησε στα ανάκτορα. Η Θεοδώρα δεν μπορεί να το αντέξει και αυτοεξορίζεται. |
|||
==Στην αυλή της Ηπείρου== |
|||
Για περίοδο πέντε χρόνων περιφέρεται στη περιοχή των Τζουμέρκων μαζί με τον πρωτότοκο γιο της [[Νικηφόρος Α' Κομνηνός Δούκας|Νικηφόρο Κομνηνό Δούκα]] και σαν απλή χωρική ζει από τα αγαθά που της προσφέρει η εξοχή. Σε αυτή την κατάσταση, και ενώ συνέλεγε χόρτα, λεπτομέρεια που ο βιογράφος της Ιώβ μοναχός μας μεταφέρει {λαχανευομένη}, την βρήκε ο ιερέας του χωριού Πρένιστα, σημερινό [[Κορφοβούνι Άρτας|Κορφοβούνι]]. Μόλις του αποκαλύπτει την ταυτοτητά της, την παίρνει μαζί του και στο πρόσωπο του βρίσκει παρηγοριά και συμπαράσταση. |
|||
Με τον θάνατο του πατέρα της την περίοδο (1224 - 1230) την ανέλαβε υπό την προστασία του ο Δεσπότης της Ηπείρου [[Θεόδωρος Κομνηνός Δούκας]]. Ο Θεόδωρος συνετρίβη στην [[Μάχη της Κλοκοτνίτσας]] (1230) σε μια περιοχή ανάμεσα στην [[Φιλιππούπολη]] και την [[Αδριανούπολη]], ο Βούλγαρος τσάρος [[Ιβάν Ασέν Β΄]] τον συνέλαβε αιχμάλωτο και αργότερα τον τύφλωσε. Ο διάδοχος του στο Δεσποτάτο ήταν ο νόθος ανιψιός του [[Μιχαήλ Β' Κομνηνός Δούκας]], νόθος γιος του ετεροθαλούς αδελφού του [[Μιχαήλ Α΄ Κομνηνός Δούκας|Μιχαήλ Α΄ Κομνηνού Δούκα]] του ιδρυτή του Δεσποτάτου. Ο Μιχαήλ Β΄ περνώντας από την Σερβία που ζούσε η Θεοδώρα εντυπωσιάστηκε από την ομορφιά της και την παντρεύτηκε αμέσως μετά την άνοδο του στο Δεσποτάτο αν και ήταν ακόμα μικρό κορίτσι (1231).<ref>Kazhdan (1991), σ. 2038</ref><ref>Talbot (1996), σσ. 323, 327ff.</ref> Αναφέρεται ότι ο Μιχαήλ παντρεύτηκε την Θεοδώρα σε μια προσπάθεια να επεκτείνει την εξουσία του. |
|||
| ⚫ | |||
== |
==Εξορία== |
||
| ⚫ | Η μνήμη της τιμάται στις |
||
Η ανακομιδή των ιερών Λειψάνων της τιμάται κάθε χρόνο την πρώτη Κυριακή μετά την εορτή των Αγίων Πάντων |
|||
Η Θεοδώρα, φύση ιδιαίτερα ευαίσθητη και αφιερωμένη στο Θεό δεν μπορεί να ακολουθήσει τους κοσμικούς ρυθμούς ζωής του συζύγου της και γίνεται όλο και περισσότερο υπόδειγμα αφιερωμένης και φιλάνθρωπης βασίλισσας. Ο Μιχαήλ την εγκατέλειψε παρά την πρόωρη εγκυμοσύνη της που είχε σαν αποτέλεσμα να γεννηθεί γρήγορα ο διάδοχος του Νικηφόρος και άρχισε να ζει με τις ερωμένες, μια από αυτές ήταν η Αρτινή αρχόντισσα Γαγγρινή την οποία μετέφερε στα ανάκτορα. Η Θεοδώρα δεν μπόρεσε να αντέξει την ντροπή και αυτοεξορίστηκε, έζησε πέντε χρόνια κάτω από άθλιες συνθήκες και φτώχεια σαν απλή χωρική μονάχα από τα αγαθά που μπορούσε να της προσφέρει η φύση. Σε αυτή την κατάσταση, και ενώ συνέλεγε χόρτα την βρήκε ο ιερέας του χωριού Πρένιστα στο σημερινό [[Κορφοβούνι Άρτας]], την λεπτομέρεια αναφέρει αναλυτικά ο βιογράφος της Ιώβ που την περιγράφει σαν ''"λαχανευομένη"''. Η Θεοδώρα αποκάλυψε στον ιερέα την ταυτότητα της, ο ιερέας την πήρε μαζί του και έζησε υπό την προστασία του το υπόλοιπο διάστημα της εξορίας. O λαός της Άρτας με επικεφαλής τους άρχοντες του αγανακτισμένος από τη συμπεριφορά του Μιχαήλ εξεγέρθηκε, ο Μιχαήλ Β΄ αναγκάστηκε να διώξει την Γαγγρινή από τα ανάκτορα και να ζητήσει από την Θεοδώρα να επανέλθει, από τότε έζησαν μαζί μέχρι το τέλος της ζωής τους.<ref>Kazhdan (1991), σ. 2038</ref><ref>Talbot (1996), σσ. 330ff.</ref> |
|||
== Πηγές και Βιβλιογραφία == |
|||
==Επιστροφή== |
|||
'''Εκδόσεις του Βίου της''' |
|||
| ⚫ | Η Θεοδώρα συνεχίζει το έργο της φιλανθρωπίας που είχε ξεκινήσει ενώ ο Μιχαήλ επιδίδεται σε έργα μετανοίας και έκτισε δύο ναούς, τον ναό της Παντάνασσας στη δεξιά όχθη του [[Άραχθος|Άραχθου]] στην τοποθεσία Βλαχιόρου (ο οποίος σήμερα ονομάζεται ναός των Βλαχερνών), τη [[Μονή Κάτω Παναγιάς]], τη Μονή του Αγίου Γεωργίου και τη Μονή της Παναγίας της Παντάνασσας έξω από την [[Φιλιππιάδα]]. Η Θεοδώρα και ο Μιχαήλ αποκτούν άλλα τέσσερα παιδιά, τον Ιωάννη, το Δημήτριο, την Ελένη και την Άννα. |
||
| ⚫ | |||
Η Θεοδώρα σαν σύζυγος Δεσπότη της Ηπείρου είχε στενούς δεσμούς με τον παραδοσιακό εχθρό του Δεσποτάτου την [[Αυτοκρατορία της Νίκαιας]]. Ο ιστορικός [[Γεώργιος Ακροπολίτης]] που έζησε την εποχή της καταγράφει ότι συνόδευσε τον γιο της Νικηφόρο στον αρραβώνα της και στην συνέχεια στον γάμο της με την κόρη του Αυτοκράτορα της Νίκαιας [[Θεόδωρος Β΄ Λάσκαρης|Θεοδώρου Β΄ Λάσκαρη]]. Η επίλυση των διαφορών ανάμεσα στα δύο βασίλεια με την συμβολή της Θεοδώρας είχε σαν αποτέλεσμα να επιλυθούν και οι εκκλησιαστικές τους διαφορές, η ειρήνη όμως δεν κράτησε πολύ.<ref>Kazhdan (1991), σ. 1363, 2038</ref><ref>Talbot (1996), σσ. 323–324</ref> Η Θεοδώρα ίδρυσε επίσης τον [[Αγία Θεοδώρα Άρτας (ναός)|Ναό του Αγίου Γεωργίου]] στην πρωτεύουσα του Δεσποτάτου [[Άρτα]] που έχει σήμερα το όνομα της. Η Θεοδώρα μετά τον θάνατο του συζύγου της (1268) αποσύρθηκε σαν μοναχή στον Ναό του Αγίου Γεωργίου και έζησε μέχρι τον δικό της θάνατο (1280), τάφηκε στον νάρθηκα του ναού. |
|||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
==Αγιοποίηση== |
|||
'''Γενικές πηγές''' |
|||
| ⚫ | Η μνήμη της τιμάται στις 11 Μαρτίου και είναι σήμερα η πολιούχος Αγία της Άρτας.<ref>Kazhdan (1991), σ. 2038</ref><ref>Talbot (1996), σσ. 324, 332ff.</ref> Στον ναό της βρίσκεται σε αργυρή λάρνακα το λείψανο της το οποίο με μεγαλοπρεπή λιτανεία περιφέρεται στους δρόμους της πόλεως τη μέρα της εορτής της. Η Αγία παριστάνεται επίσης και σε τοιχογραφία αριστερά της πύλης της προσκομιδής στο καθολικό της μονής Κάτω Παναγιάς. Η ανακομιδή των ιερών Λειψάνων της τιμάται κάθε χρόνο την πρώτη Κυριακή μετά την εορτή των Αγίων Πάντων, ο τάφος της έγινε τόπος προσκυνήματος ενώ έχουν καταγραφεί από τους πιστούς αμέτρητα θαύματα. |
||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
==Οικογένεια== |
|||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
Με τον σύζυγο της Δεσπότη της Ηπείρου Μιχαήλ Β΄ απέκτησε :<ref>[http://fmg.ac/Projects/MedLands/ALBANIA.htm#MikhaelEpirusdied1267B ΑΛΒΑΝΙΑ]</ref> |
|||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
*[[Νικηφόρος Α΄ Κομνηνός Δούκας]] |
|||
*[[Ιωάννης Δούκας (γιος του Μιχαήλ Β΄)|Ιωάννης Δούκας]] |
|||
*[[Δημήτριος (Μιχαήλ) Κομνηνός Δούκας ο Κουτρούλης]] |
|||
*[[Ελένη Αγγελίνα της Ηπείρου]], παντρεύτηκε τον [[Μανφρέδος της Σικελίας|Μανφρέδο της Σικελίας.]] |
|||
*[[Άννα Αγγελίνα της Ηπείρου]] |
|||
==Παραπομπές== |
|||
<references /> |
|||
==Πηγές== |
|||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
*Kazhdan, Alexander, ed. (1991). Oxford Dictionary of Byzantium. Oxford University Press. |
|||
*Talbot, Alice-Mary (1996). "A Saintly Empress: Saint Theodora of Arta". |
|||
| ⚫ | |||
*[http://fmg.ac/Projects/MedLands/ALBANIA.htm#MikhaelEpirusdied1267B ΑΛΒΑΝΙΑ] |
|||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
[[Κατηγορία:Άγιοι της Ορθόδοξης Εκκλησίας|Θεοδωρα της Αρτας]] |
[[Κατηγορία:Άγιοι της Ορθόδοξης Εκκλησίας|Θεοδωρα της Αρτας]] |
||
[[Κατηγορία:Άγιοι Θεόδωροι και Θεοδώρες|Αρτας]] |
[[Κατηγορία:Άγιοι Θεόδωροι και Θεοδώρες|Αρτας]] |
||
Έκδοση από την 05:37, 6 Φεβρουαρίου 2019
| Αγία Θεοδώρα της Άρτας | |
|---|---|
 | |
| Γέννηση | 1210 Σέρβια Κοζάνης |
| Κοίμηση | 1280 Άρτα |
| Εορτασμός | 11 Μαρτίου |
| δεδομένα () | |
Η Θεοδώρα Πετραλίφαινα ή Αγία Θεοδώρα της Άρτας (Σερβία, λίγο μετά το 1210 - 1280) ήταν σύζυγος του Δεσπότη της Ηπείρου Μιχαήλ Β΄ και Ορθόδοξη χριστιανή Αγία. Η ζωή της ήταν άγνωστη μέχρι την εποχή που ένας μοναχός με το όνομα Ιώβ έγραψε την "Αγιογραφία της Αγίας Θεοδώρας της Άρτας" για το πρόσωπο της, ο μοναχός ταυτίζεται με τον Ιώβ Ιασίτη που έζησε στα τέλη του 13ου αιώνα. Η Αγιογραφία περιέχει πολλά λάθη και ανακρίβειες κάτι που θέτει την ταυτοποίηση ανάμεσα στα δυο πρόσωπα σε αμφισβήτηση.[1][2]
Η Θεοδώρα ήταν κόρη του Σεβαστοκράτωρος Ιωάννη Πετραλίφα κυβερνήτη της Θεσσαλίας και της Μακεδονίας και της Ελένης που καταγόταν από αριστοκρατική Οικογένεια στην Κωνσταντινούπολη. Η Οικογένεια Πετραλίφα ήταν Ιταλικής καταγωγής με γενάρχη τον Πέτρο του Αλίφα από το Αλίφε, κοντά στην Καζέρτα, συμμετείχε στις Νορμανδικές εισβολές του Ροβέρτου Γυισκάρδου και κατόπιν εισήλθε στην Βυζαντινή υπηρεσία.
Στην αυλή της Ηπείρου
Με τον θάνατο του πατέρα της την περίοδο (1224 - 1230) την ανέλαβε υπό την προστασία του ο Δεσπότης της Ηπείρου Θεόδωρος Κομνηνός Δούκας. Ο Θεόδωρος συνετρίβη στην Μάχη της Κλοκοτνίτσας (1230) σε μια περιοχή ανάμεσα στην Φιλιππούπολη και την Αδριανούπολη, ο Βούλγαρος τσάρος Ιβάν Ασέν Β΄ τον συνέλαβε αιχμάλωτο και αργότερα τον τύφλωσε. Ο διάδοχος του στο Δεσποτάτο ήταν ο νόθος ανιψιός του Μιχαήλ Β' Κομνηνός Δούκας, νόθος γιος του ετεροθαλούς αδελφού του Μιχαήλ Α΄ Κομνηνού Δούκα του ιδρυτή του Δεσποτάτου. Ο Μιχαήλ Β΄ περνώντας από την Σερβία που ζούσε η Θεοδώρα εντυπωσιάστηκε από την ομορφιά της και την παντρεύτηκε αμέσως μετά την άνοδο του στο Δεσποτάτο αν και ήταν ακόμα μικρό κορίτσι (1231).[3][4] Αναφέρεται ότι ο Μιχαήλ παντρεύτηκε την Θεοδώρα σε μια προσπάθεια να επεκτείνει την εξουσία του.
Εξορία
Η Θεοδώρα, φύση ιδιαίτερα ευαίσθητη και αφιερωμένη στο Θεό δεν μπορεί να ακολουθήσει τους κοσμικούς ρυθμούς ζωής του συζύγου της και γίνεται όλο και περισσότερο υπόδειγμα αφιερωμένης και φιλάνθρωπης βασίλισσας. Ο Μιχαήλ την εγκατέλειψε παρά την πρόωρη εγκυμοσύνη της που είχε σαν αποτέλεσμα να γεννηθεί γρήγορα ο διάδοχος του Νικηφόρος και άρχισε να ζει με τις ερωμένες, μια από αυτές ήταν η Αρτινή αρχόντισσα Γαγγρινή την οποία μετέφερε στα ανάκτορα. Η Θεοδώρα δεν μπόρεσε να αντέξει την ντροπή και αυτοεξορίστηκε, έζησε πέντε χρόνια κάτω από άθλιες συνθήκες και φτώχεια σαν απλή χωρική μονάχα από τα αγαθά που μπορούσε να της προσφέρει η φύση. Σε αυτή την κατάσταση, και ενώ συνέλεγε χόρτα την βρήκε ο ιερέας του χωριού Πρένιστα στο σημερινό Κορφοβούνι Άρτας, την λεπτομέρεια αναφέρει αναλυτικά ο βιογράφος της Ιώβ που την περιγράφει σαν "λαχανευομένη". Η Θεοδώρα αποκάλυψε στον ιερέα την ταυτότητα της, ο ιερέας την πήρε μαζί του και έζησε υπό την προστασία του το υπόλοιπο διάστημα της εξορίας. O λαός της Άρτας με επικεφαλής τους άρχοντες του αγανακτισμένος από τη συμπεριφορά του Μιχαήλ εξεγέρθηκε, ο Μιχαήλ Β΄ αναγκάστηκε να διώξει την Γαγγρινή από τα ανάκτορα και να ζητήσει από την Θεοδώρα να επανέλθει, από τότε έζησαν μαζί μέχρι το τέλος της ζωής τους.[5][6]
Επιστροφή
Η Θεοδώρα συνεχίζει το έργο της φιλανθρωπίας που είχε ξεκινήσει ενώ ο Μιχαήλ επιδίδεται σε έργα μετανοίας και έκτισε δύο ναούς, τον ναό της Παντάνασσας στη δεξιά όχθη του Άραχθου στην τοποθεσία Βλαχιόρου (ο οποίος σήμερα ονομάζεται ναός των Βλαχερνών), τη Μονή Κάτω Παναγιάς, τη Μονή του Αγίου Γεωργίου και τη Μονή της Παναγίας της Παντάνασσας έξω από την Φιλιππιάδα. Η Θεοδώρα και ο Μιχαήλ αποκτούν άλλα τέσσερα παιδιά, τον Ιωάννη, το Δημήτριο, την Ελένη και την Άννα. Η Θεοδώρα σαν σύζυγος Δεσπότη της Ηπείρου είχε στενούς δεσμούς με τον παραδοσιακό εχθρό του Δεσποτάτου την Αυτοκρατορία της Νίκαιας. Ο ιστορικός Γεώργιος Ακροπολίτης που έζησε την εποχή της καταγράφει ότι συνόδευσε τον γιο της Νικηφόρο στον αρραβώνα της και στην συνέχεια στον γάμο της με την κόρη του Αυτοκράτορα της Νίκαιας Θεοδώρου Β΄ Λάσκαρη. Η επίλυση των διαφορών ανάμεσα στα δύο βασίλεια με την συμβολή της Θεοδώρας είχε σαν αποτέλεσμα να επιλυθούν και οι εκκλησιαστικές τους διαφορές, η ειρήνη όμως δεν κράτησε πολύ.[7][8] Η Θεοδώρα ίδρυσε επίσης τον Ναό του Αγίου Γεωργίου στην πρωτεύουσα του Δεσποτάτου Άρτα που έχει σήμερα το όνομα της. Η Θεοδώρα μετά τον θάνατο του συζύγου της (1268) αποσύρθηκε σαν μοναχή στον Ναό του Αγίου Γεωργίου και έζησε μέχρι τον δικό της θάνατο (1280), τάφηκε στον νάρθηκα του ναού.
Αγιοποίηση
Η μνήμη της τιμάται στις 11 Μαρτίου και είναι σήμερα η πολιούχος Αγία της Άρτας.[9][10] Στον ναό της βρίσκεται σε αργυρή λάρνακα το λείψανο της το οποίο με μεγαλοπρεπή λιτανεία περιφέρεται στους δρόμους της πόλεως τη μέρα της εορτής της. Η Αγία παριστάνεται επίσης και σε τοιχογραφία αριστερά της πύλης της προσκομιδής στο καθολικό της μονής Κάτω Παναγιάς. Η ανακομιδή των ιερών Λειψάνων της τιμάται κάθε χρόνο την πρώτη Κυριακή μετά την εορτή των Αγίων Πάντων, ο τάφος της έγινε τόπος προσκυνήματος ενώ έχουν καταγραφεί από τους πιστούς αμέτρητα θαύματα.
Οικογένεια
Με τον σύζυγο της Δεσπότη της Ηπείρου Μιχαήλ Β΄ απέκτησε :[11]
- Νικηφόρος Α΄ Κομνηνός Δούκας
- Ιωάννης Δούκας
- Δημήτριος (Μιχαήλ) Κομνηνός Δούκας ο Κουτρούλης
- Ελένη Αγγελίνα της Ηπείρου, παντρεύτηκε τον Μανφρέδο της Σικελίας.
- Άννα Αγγελίνα της Ηπείρου
Παραπομπές
- ↑ Kazhdan (1991), σσ. 1042, 2038
- ↑ Talbot (1996), σσ. 324–325
- ↑ Kazhdan (1991), σ. 2038
- ↑ Talbot (1996), σσ. 323, 327ff.
- ↑ Kazhdan (1991), σ. 2038
- ↑ Talbot (1996), σσ. 330ff.
- ↑ Kazhdan (1991), σ. 1363, 2038
- ↑ Talbot (1996), σσ. 323–324
- ↑ Kazhdan (1991), σ. 2038
- ↑ Talbot (1996), σσ. 324, 332ff.
- ↑ ΑΛΒΑΝΙΑ
Πηγές
- Ο Βίος της γραμμένος από τον μοναχό Ιώβ υπάρχει στον Κώδικα: Marc. Nan. 71 (Marc. gr. II 50).
- Έντυπη έκδοση του βίου της: BHG 1736 και PG 127, 903-8 και
- Λ. ΒΡΑΝΟΥΣΗΣ, Χρονικά της μεσαιωνικής και τουρκοκρατούμενης Ηπείρου, Ιωάννινα 1962, 49-54.
- D. M. NICOL, The Despotate of Epirus , Οξφόρδη 1957, 128-31, 149-160, 200-203, 214.
- A. M. TALBOT, Holy Women of Byzantium. Ten saint’s lifes in English translation, Dumbarton Oaks 1996.
- Δ. ΤΣΑΜΗ, Μητερικόν 3, Θεσσαλονίκη 1995, 335-367.
- Α. ΟΡΛΑΝΔΟΣ, Η Αγία Θεοδώρα της Άρτης, ΑΒΜΕ 1936, 88-104.
- Α. ΟΡΛΑΝΔΟΣ, Ο τάφος της Αγίας Θεοδώρας, ΑΒΜΕ 1936, 105-115.
- L. Stieron «Les origines du despotat d΄Epire» , Revue des Etudes Byzantines 27 (1959)
- Α. ΜΟΥΣΤΟΞΥΔΗΣ, Ελληνομνήμων, Αθήναι 1965, 41-59.
- Kazhdan, Alexander, ed. (1991). Oxford Dictionary of Byzantium. Oxford University Press.
- Talbot, Alice-Mary (1996). "A Saintly Empress: Saint Theodora of Arta".