Ντεμιρτάς Προύσας: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
||
| Γραμμή 4: | Γραμμή 4: | ||
Το Ντεμιρτάς οφείλει την ονομασία του στον στρατηγό του [[Μωάμεθ Β΄ ο Πορθητής|Μωάμεθ Β΄ του Πορθητή]], Ντεμιρντάς πασά, ο οποίος είχε την ευρύτερη περιοχή υπό την κυριότητά του. Ο οικισμός φέρεται να δημιουργήθηκε κατά τα μέσα του 17ου αιώνα από 32 ελληνικές οικογένειες που μεταφέρθηκαν από την περιοχή των [[Άγραφα|Αγράφων]]<ref>''Μικρασιατικά Χρονικά'', 1959, σελ. 114-115.</ref>. Οι κάτοικοί του διακρίνονταν για τον σκληρό και πολεμοχαρή χαρακτήρα τους και για αυτό το λόγο χρησιμοποιήθηκαν από το [[Οθωμανική Αυτοκρατορία|οθωμανικό κράτος]] για την καταστολή των εξεγέρσεων διάφορων τοπικών μουσουλμάνων [[Δερβέναγας|δερβεναγάδων]] από τα τέλη του 17ου ως τις αρχές του 19ου αιώνα. Αυτή η δραστηριότητα είχε ως αποτέλεσμα την εξασφάλιση προνομίων όπως η προστασία του Ντεμιρτάς και των γειτονικών ελληνικών χωριών από τις αυθαιρεσίες των κρατικών λειτουργών και τις λεηλασίες των ατάκτων στρατευμάτων, η παροχή άδειας οπλοφορίας και οπλοχρησίας και η απονομή μερίδιου από τα λάφυρα που προέκυπταν από τις λεηλασίες κατά τη διάρκεια καταστολής εξεγέρσεων<ref name=":2">''Μικρασιατικά Χρονικά'', 1959, σελ. 115-116.</ref>. |
Το Ντεμιρτάς οφείλει την ονομασία του στον στρατηγό του [[Μωάμεθ Β΄ ο Πορθητής|Μωάμεθ Β΄ του Πορθητή]], Ντεμιρντάς πασά, ο οποίος είχε την ευρύτερη περιοχή υπό την κυριότητά του. Ο οικισμός φέρεται να δημιουργήθηκε κατά τα μέσα του 17ου αιώνα από 32 ελληνικές οικογένειες που μεταφέρθηκαν από την περιοχή των [[Άγραφα|Αγράφων]]<ref>''Μικρασιατικά Χρονικά'', 1959, σελ. 114-115.</ref>. Οι κάτοικοί του διακρίνονταν για τον σκληρό και πολεμοχαρή χαρακτήρα τους και για αυτό το λόγο χρησιμοποιήθηκαν από το [[Οθωμανική Αυτοκρατορία|οθωμανικό κράτος]] για την καταστολή των εξεγέρσεων διάφορων τοπικών μουσουλμάνων [[Δερβέναγας|δερβεναγάδων]] από τα τέλη του 17ου ως τις αρχές του 19ου αιώνα. Αυτή η δραστηριότητα είχε ως αποτέλεσμα την εξασφάλιση προνομίων όπως η προστασία του Ντεμιρτάς και των γειτονικών ελληνικών χωριών από τις αυθαιρεσίες των κρατικών λειτουργών και τις λεηλασίες των ατάκτων στρατευμάτων, η παροχή άδειας οπλοφορίας και οπλοχρησίας και η απονομή μερίδιου από τα λάφυρα που προέκυπταν από τις λεηλασίες κατά τη διάρκεια καταστολής εξεγέρσεων<ref name=":2">''Μικρασιατικά Χρονικά'', 1959, σελ. 115-116.</ref>. |
||
Στο Ντεμιρτάς ήταν συχνό το φαινόμενο της βεντέτας, ενώ κατά τη διάρκεια της θητείας του μητροπολίτη Προύσας Κωνστάντιου, οι κάτοικοι, λόγω διαφωνιών με τον μητροπολίτη προσήλθαν προσωρινά στον [[Προτεσταντισμός|προτεσταντισμό]]<ref name=":2" />. Τα τελευταία χρόνια πριν τη [[Μικρασιατική καταστροφή]] και την [[Ελληνοτουρκική ανταλλαγή πληθυσμών του 1923|ανταλλαγή πληθυσμών]], το Ντερμιτάς είχε 1300 κατοίκους<ref name=":1" /> (όλοι [[Έλληνες]]<ref name=":0" /><ref name=":1" />) οι οποίοι ασχολούνταν κατά κύριο λόγο με την εκτροφή μεταξοσκώληκων. Ο οικισμός διέθετε μια κεντρική εκκλησία αφιερωμένη στην Παναγία και δύο εκπαιδευτικά ιδρύματα, η δημοτική σχολή (η Αστική Σχολή Δεμιρδεσίου Προύσης<ref>[https://mikrasiatwn.wordpress.com/2016/02/20/%CE%B7-%CE%B5%CE%BA%CF%80%CE%B1%CE%AF%CE%B4%CE%B5%CF%85%CF%83%CE%B7-%CF%83%CF%84%CE%B7-%CE%BC%CE%B9%CE%BA%CF%81%CE%AC-%CE%B1%CF%83%CE%AF%CE%B1/ Η Εκπαίδευση στη Μικρά Ασία - Σχολές, Ακαδημίες, Σχολεία, Αρρεναγωγεία και Παρθεναγωγεία της Μικράς Ασίας]</ref>) και το Παρθεναγωγείο, στα οποία φοιτούσαν συνολικά 300 μαθητές και μαθήτριες. Κατά την αποχώρησή τους από το Ντεμιρτάς, τον Αύγουστο του [[1922]], οι κάτοικοι πυρπόλησαν τα σπίτια τους<ref name=":3">''Μικρασιατικά Χρονικά'', 1959, σελ. 117.</ref> |
Στο Ντεμιρτάς ήταν συχνό το φαινόμενο της βεντέτας, ενώ κατά τη διάρκεια της θητείας του μητροπολίτη Προύσας Κωνστάντιου, οι κάτοικοι, λόγω διαφωνιών με τον μητροπολίτη προσήλθαν προσωρινά στον [[Προτεσταντισμός|προτεσταντισμό]]<ref name=":2" />. Τα τελευταία χρόνια πριν τη [[Μικρασιατική καταστροφή]] και την [[Ελληνοτουρκική ανταλλαγή πληθυσμών του 1923|ανταλλαγή πληθυσμών]], το Ντερμιτάς είχε 1300 κατοίκους<ref name=":1" /> (όλοι [[Έλληνες]]<ref name=":0" /><ref name=":1" />) οι οποίοι ασχολούνταν κατά κύριο λόγο με την εκτροφή μεταξοσκώληκων. Ο οικισμός διέθετε μια κεντρική εκκλησία αφιερωμένη στην Παναγία και δύο εκπαιδευτικά ιδρύματα, η δημοτική σχολή (η Αστική Σχολή Δεμιρδεσίου Προύσης<ref>[https://mikrasiatwn.wordpress.com/2016/02/20/%CE%B7-%CE%B5%CE%BA%CF%80%CE%B1%CE%AF%CE%B4%CE%B5%CF%85%CF%83%CE%B7-%CF%83%CF%84%CE%B7-%CE%BC%CE%B9%CE%BA%CF%81%CE%AC-%CE%B1%CF%83%CE%AF%CE%B1/ Η Εκπαίδευση στη Μικρά Ασία - Σχολές, Ακαδημίες, Σχολεία, Αρρεναγωγεία και Παρθεναγωγεία της Μικράς Ασίας]</ref>) και το Παρθεναγωγείο, στα οποία φοιτούσαν συνολικά 300 μαθητές και μαθήτριες. Κατά την αποχώρησή τους από το Ντεμιρτάς, τον Αύγουστο του [[1922]], οι κάτοικοι πυρπόλησαν τα σπίτια τους.<ref name=":3">''Μικρασιατικά Χρονικά'', 1959, σελ. 117.</ref> |
||
Στον οικισμό γεννήθηκαν ο συγγραφέας και λαογράφος [[Σάββας Ιωαννίδης]] (1829-1910)<ref name=":3" /><ref>{{Cite web|url=http://constantinople.ehw.gr/Forms/filePage.aspx?lemmaId=11736|title=Ioannidis Savvas|last=Σαπκίδη|first=Όλγα|date=|website=ehw.gr|publisher=Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού|accessdate=22 Ιουνίου 2016}}</ref>, ο εκπαιδευτικός Κλεάνθης Χουρμούζης<ref name=":3" /> και ο δημοδιδάσκαλος και [[Εθνική Αντίσταση|αντιστασιακός]] Κωνσταντίνος Καζάνας<ref>[https://mikrasiatwn.wordpress.com/2012/06/01/%ce%b1%cf%80%cf%8c-%cf%84%ce%bf%cf%85%cf%82-%ce%ac%ce%b3%ce%bd%cf%89%cf%83%cf%84%ce%bf%cf%85%cf%82-%ce%b1%ce%b3%cf%8e%ce%bd%ce%b5%cf%82-%cf%84%cf%89%ce%bd-%ce%bc%ce%b9%ce%ba%cf%81%ce%b1%cf%83%ce%b9/ Από τους άγνωστους αγώνες των Μικρασιατών - Κωνσταντίνος Καζάνας: ο Μικρασιάτης δημοδιδάσκαλος και αντιστασιακός]</ref><ref>«Η Προσοτσάνη μέσα από την Ιστορία» Γεωργίου Βουλτσιάδη, Θεσσαλονίκη 1995</ref> |
Στον οικισμό γεννήθηκαν ο συγγραφέας και λαογράφος [[Σάββας Ιωαννίδης]] (1829-1910)<ref name=":3" /><ref>{{Cite web|url=http://constantinople.ehw.gr/Forms/filePage.aspx?lemmaId=11736|title=Ioannidis Savvas|last=Σαπκίδη|first=Όλγα|date=|website=ehw.gr|publisher=Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού|accessdate=22 Ιουνίου 2016}}</ref>, ο εκπαιδευτικός Κλεάνθης Χουρμούζης<ref name=":3" /> και ο δημοδιδάσκαλος και [[Εθνική Αντίσταση|αντιστασιακός]] Κωνσταντίνος Καζάνας.<ref>[https://mikrasiatwn.wordpress.com/2012/06/01/%ce%b1%cf%80%cf%8c-%cf%84%ce%bf%cf%85%cf%82-%ce%ac%ce%b3%ce%bd%cf%89%cf%83%cf%84%ce%bf%cf%85%cf%82-%ce%b1%ce%b3%cf%8e%ce%bd%ce%b5%cf%82-%cf%84%cf%89%ce%bd-%ce%bc%ce%b9%ce%ba%cf%81%ce%b1%cf%83%ce%b9/ Από τους άγνωστους αγώνες των Μικρασιατών - Κωνσταντίνος Καζάνας: ο Μικρασιάτης δημοδιδάσκαλος και αντιστασιακός]</ref><ref>«Η Προσοτσάνη μέσα από την Ιστορία» Γεωργίου Βουλτσιάδη, Θεσσαλονίκη 1995</ref> |
||
== Παραπομπές == |
== Παραπομπές == |
||
Έκδοση από την 22:54, 8 Ιανουαρίου 2018
Το Ντεμιρτάς (τουρκ: Demirtaş, γνωστό στην ελληνική βιβλιογραφία ως Δεμιρδέσι ή Δεμήρδεσι[1][2]) είναι χωριό της Τουρκίας που υπάγεται στην περιφέρεια Οσμανγαζί της επαρχίας Προύσας, κτισμένο 10 χιλιόμετρα βορειοανατολικά της πόλης της Προύσας[3]. Ο πληθυσμός του ανέρχεται στους 1093 κατοίκους.
Ιστορικά στοιχεία
Το Ντεμιρτάς οφείλει την ονομασία του στον στρατηγό του Μωάμεθ Β΄ του Πορθητή, Ντεμιρντάς πασά, ο οποίος είχε την ευρύτερη περιοχή υπό την κυριότητά του. Ο οικισμός φέρεται να δημιουργήθηκε κατά τα μέσα του 17ου αιώνα από 32 ελληνικές οικογένειες που μεταφέρθηκαν από την περιοχή των Αγράφων[4]. Οι κάτοικοί του διακρίνονταν για τον σκληρό και πολεμοχαρή χαρακτήρα τους και για αυτό το λόγο χρησιμοποιήθηκαν από το οθωμανικό κράτος για την καταστολή των εξεγέρσεων διάφορων τοπικών μουσουλμάνων δερβεναγάδων από τα τέλη του 17ου ως τις αρχές του 19ου αιώνα. Αυτή η δραστηριότητα είχε ως αποτέλεσμα την εξασφάλιση προνομίων όπως η προστασία του Ντεμιρτάς και των γειτονικών ελληνικών χωριών από τις αυθαιρεσίες των κρατικών λειτουργών και τις λεηλασίες των ατάκτων στρατευμάτων, η παροχή άδειας οπλοφορίας και οπλοχρησίας και η απονομή μερίδιου από τα λάφυρα που προέκυπταν από τις λεηλασίες κατά τη διάρκεια καταστολής εξεγέρσεων[5].
Στο Ντεμιρτάς ήταν συχνό το φαινόμενο της βεντέτας, ενώ κατά τη διάρκεια της θητείας του μητροπολίτη Προύσας Κωνστάντιου, οι κάτοικοι, λόγω διαφωνιών με τον μητροπολίτη προσήλθαν προσωρινά στον προτεσταντισμό[5]. Τα τελευταία χρόνια πριν τη Μικρασιατική καταστροφή και την ανταλλαγή πληθυσμών, το Ντερμιτάς είχε 1300 κατοίκους[2] (όλοι Έλληνες[1][2]) οι οποίοι ασχολούνταν κατά κύριο λόγο με την εκτροφή μεταξοσκώληκων. Ο οικισμός διέθετε μια κεντρική εκκλησία αφιερωμένη στην Παναγία και δύο εκπαιδευτικά ιδρύματα, η δημοτική σχολή (η Αστική Σχολή Δεμιρδεσίου Προύσης[6]) και το Παρθεναγωγείο, στα οποία φοιτούσαν συνολικά 300 μαθητές και μαθήτριες. Κατά την αποχώρησή τους από το Ντεμιρτάς, τον Αύγουστο του 1922, οι κάτοικοι πυρπόλησαν τα σπίτια τους.[7]
Στον οικισμό γεννήθηκαν ο συγγραφέας και λαογράφος Σάββας Ιωαννίδης (1829-1910)[7][8], ο εκπαιδευτικός Κλεάνθης Χουρμούζης[7] και ο δημοδιδάσκαλος και αντιστασιακός Κωνσταντίνος Καζάνας.[9][10]
Παραπομπές
- ↑ 1,0 1,1 Μικρασιατικά Χρονικά, σύγγραμμα περιοδικόν εκδιδόμενον υπό του τμήματος Μικρασιατικών Μελετών της Ενώσεως Σμυρναίων, τόμος Η΄, Αθήναι 1959, σελ. 114.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Σύγχρονος Εγκυκλοπαιδεία Ελευθερουδάκη, τόμος Ζ΄, σελ. 368.
- ↑ Dimitrios Theodossopoulos, When Greeks Think about Turks: The View from Anthropology, Routledge, 2007, σελ. 70.
- ↑ Μικρασιατικά Χρονικά, 1959, σελ. 114-115.
- ↑ 5,0 5,1 Μικρασιατικά Χρονικά, 1959, σελ. 115-116.
- ↑ Η Εκπαίδευση στη Μικρά Ασία - Σχολές, Ακαδημίες, Σχολεία, Αρρεναγωγεία και Παρθεναγωγεία της Μικράς Ασίας
- ↑ 7,0 7,1 7,2 Μικρασιατικά Χρονικά, 1959, σελ. 117.
- ↑ Σαπκίδη, Όλγα. «Ioannidis Savvas». ehw.gr. Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού. Ανακτήθηκε στις 22 Ιουνίου 2016.
- ↑ Από τους άγνωστους αγώνες των Μικρασιατών - Κωνσταντίνος Καζάνας: ο Μικρασιάτης δημοδιδάσκαλος και αντιστασιακός
- ↑ «Η Προσοτσάνη μέσα από την Ιστορία» Γεωργίου Βουλτσιάδη, Θεσσαλονίκη 1995