Σουμέριοι

Η επικράτεια των Σουμερίων, βόρεια του Περσικού κόλπου.

Οι Σουμέριοι ήταν αρχαίος ιστορικός λαός, οι οποίοι ήκμασαν περίπου μεταξύ του 3000 και 1500 π.Χ. Θεωρούνται οι πρώτοι κάτοικοι του Σουμέρ (ή Σουμερίας), μιας περιοχής στη νότια Μεσοποταμία που εκτείνεται μεταξύ του Τίγρη, του Ευφράτη και του Περσικού Κόλπου. Οι Σουμέριοι αργότερα απορροφήθηκαν από τον βαβυλωνιακό πολιτισμό που αναπτύχθηκε και αυτός στη νότια Μεσοποταμία.

Σουμεριακό κείμενο. Η γραφή γινόταν πάνω σε πήλινες πινακίδες.

Σουμεριακή γλώσσα

Τα πρώτα γραπτά κείμενα ήταν γραμμένα στη Σουμεριακή γλώσσα. Μετά τη 2η χιλιετηρίδα π.Χ. φαίνεται πως η γλώσσα τους αντικαταστάθηκε, για την καθημερινή χρήση, από την ακκαδική. Όμως φαίνεται να διατηρήθηκε η γλώσσα των λογίων τους σε λογοτεχνικά κείμενα μέχρι τους ελληνιστικούς χρόνους.

Πολιτισμός

Δείγμα σουμεριακής τέχνης.

Ο Σουμεριακός πολιτισμός ήταν ο πρώτος υψηλού επιπέδου πολιτισμός. Οι Σουμέριοι είχαν αναπτύξει τη γεωργία, τη ναυτιλία και το εμπόριο, και ένα σύστημα λογιστικής. Σημαντικά επιτεύγματα είναι η επίλυση των συγκρούσεων των τοπικών κοινωνιών για το πόσιμο νερό, τα κτήματα και η ρύθμιση του εμπορίου.

Οι Σουμέριοι είχαν μια ανεπτυγμένη μυθολογία. Σημαντικό λογοτεχνικό έργο λογοτεχνίας που προέρχεται από αυτούς είναι το έπος του Γκιλγκαμές.

Πολιτική

Ο Γκιλγκαμές, σύγχρονο έργο.

Σημαντική πολιτική οντότητα στους Σουμέριους ήταν οι πόλεις κράτη, τα οποία είχαν εσωτερική ανεξαρτησία. Κάθε πόλη-κράτος κυβερνιόταν από έναν βασιλιά, ο οποίος ήταν κληρονομικός και εκπρόσωπος του Θεού. Οι Σουμέριοι είχαν λύσει σημαντικές διαφορές μεταξύ τους, ώστε να υπάρχει πολιτική ομαλότητα σε σχέση με άλλους λαούς της εποχής. Υπήρχαν πολλές διαμάχες για την ύδρευση..

Αρχηγός του Σουμέριων ήταν ο Μεγάλος Βασιλιάς, δηλαδή ο βασιλιάς της ισχυρότερης πόλης. Ο Μεγάλος βασιλιάς όφειλε να διαιτητεύσει στις τοπικές διαμάχες και να διατηρήσει την τάξη, υποστηρίζοντας κάθε φορά τη νόμιμη ή την ισχυρότερη εξουσία. Ως εκπρόσωπος του Θεού, οι αποφάσεις του όφειλαν να ήταν συνετές και ισορροπημένες. Τροχοπέδες αυτού του συστήματος ήταν η μονομέρεια σε θέματα που αφορούσαν την πόλη του Μεγάλου Βασιλιά, η κατάχρηση εξουσίας, η έλλειψη ισχυρής συγκεντρωτικής εξουσίας του και οι συνασπισμοί άλλων πόλεων που αποσκοπούσαν στην ανατροπή του. Γνωστός μεγάλος βασιλιάς ήταν πιθανώς ο Γκιλγκαμές, βασιλιάς της Ουρούκ.

Θρησκεία

Ο Νάννα. Η πινακίδα προέρχεται από το Βρεττανικό μουσείο.

Σχεδόν κάθε πόλη-κράτος είχε τον δικό της προστάτη-θεό. Οι πολιτικοί άρχοντες ήταν εκπρόσωποί του και έπαιρναν αποφάσεις για την επίλυση διαφορών. Ακολουθεί κατάλογος με τις πόλεις και τους θεούς προστάτες:

• ο Ανού προστάτευε την πόλη Ουρούκ
• ο Νινούρτα τη Νιπούρ
• ο Ένκι την Εριντού
• ο Νάννα λατρευόταν στην Ουρ και Χαράν

Θεός όλων των Σουμέριων ήταν ο Νινούρτα.

Διεθνείς σχέσεις

Υποθετικός χάρτης ενός Σουμεριακού οικισμού.

Οι Σουμέριοι είχαν αναπτύξει περίπλοκες συμβάσεις και διαδικασίες συναλλαγών με τους Αιγύπτιους. Οι σχέσεις τους αφορούσαν το εμπόριο, την ανατροπή ή παύση κάποιου πολέμου, τη σύναψη συμμαχίας ή προσδιορισμό συνόρων.

Αναφορές

Οι Σουμέριοι δεν αναφέρονται ακριβώς στην Παλαιά Διαθήκη, πλην όμως η βιβλική περιοχή Σεναάρ που αναφέρεται στη Γένεση είναι πιθανό να αντιστοιχεί με το Σουμερικό Κενγκίρ που στην ακκαδική αποδίδεται ως "σουμαρού" και που σημαίνει «γη του Σουμέρ». Συνεπώς στη Γένεση φαίνεται πως με το όνομα αυτό αναφέρεται ολόκληρη η Βαβυλωνία.