Διάρροια
| Διάρροια | |
|---|---|
 Στον εικονιζόμενο ιό ρότα οφείλεται ένα σημαντικό ποσοστό διάρροιας σε παιδιά κάτω των 5 ετών | |
| Ειδικότητα | λοιμωξιολογία και γαστρεντερολογία |
| Ταξινόμηση | |
| ICD-10 | A09, K59.1 |
| ICD-9 | 787.91 |
| DiseasesDB | 3742 |
| eMedicine | ped/583 |
| MeSH | D003967 |
Διάρροια είναι η κένωση υδαρών κοπράνων τρεις ή περισσότερες φορές την ημέρα.[1] Συνήθως είναι αποτέλεσμα τροφικών δηλητηριάσεων οι οποίες οφείλονται σε δράση τοξικών παραγόντων που εισάγονται στον οργανισμό, σχετίζονται με την τροφή και το νερό και επιδρούν βλαπτικά στον οργανισμό, παρουσιάζοντας μία ποικιλία συμπτωμάτων. Τα συμπτώματα αυτά μπορεί να είναι απλά επιγαστρικά άλγη ή αυτοπεριοριζόμενα διαρροϊκά σύνδρομα, μπορεί όμως να εμφανιστεί εμετός, υψηλός πυρετός, επίμονη επιγαστραλγία, αιματηρή κένωση.
Επιδημιολογία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η διάρροια είναι η δεύτερη συχνότερη λοιμώδης αιτία θανάτου στα παιδιά κάτω των πέντε ετών. Οι ενήλικες που ταξιδεύουν σε εξωτικές περιοχές, συνήθως λόγω κατανάλωσης νερού ή κρέατος το οποίο είναι μολυσμένο, σε ποσοστό 20-50% παρουσιάζει διαρροϊκές κενώσεις. Συνήθως οφείλεται σε είδη της Εσερίχιας, εκτός από την ΝΑ όπου κυριαρχούν τα στελέχη του Campylobacter jejuni.[2]
Μηχανισμός
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το πρώτο στάδιο είναι η κατάποση του μικροοργανισμού. Μετά ο μικρο-οργανισμός πρέπει να προσκολληθεί στο έντερο, όπου θα ξεκινήσει να παράγει τοξίνες. Δυο είδη τοξινών υπάρχουν, οι εντεροτοξίνη και η κυτταροτοξίνη. Η εντεροτοξίνη προκαλεί έκκριση νερού και ηλεκτρολυτών και δημιουργεί υδαρή διάρροια. Χαρακτηριστική είναι η λοίμωξη από το δονάκιο της χολέρας. Οι κυτταροτοξίνες καταστρέφουν τον εντερικό βλεννογόνο και προκαλούν φλεγμονώδη αντίδραση. Επιπλέον είδη όπως η Σαλμονέλλα, η Σιγκέλα και η Υερσίνια, μπορούν να διεισδύσουν ανάμεσα στα εντερικά κύτταρα. [3] Ένας άλλος τρόπος διάρροιας, είναι η κατάποση τοξινών από βακτήρια. Οι τοξίνες παράγονται στην τροφή, όπως από χρυσίζοντα σταφυλόκοκκο ή B. Cereus. Αφού καταναλωθεί η τοξίνη εμφανίζεται μετά από μια έως έξι ώρες διάρροια.[4]
Αίτια
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Μπορεί να είναι δυσανεξία σε συστατικά των τροφών, η οποία μπορεί να είναι ιδιαιτέρως σοβαρή, όπως συμβαίνει μετά από βρώση ορισμένων ειδών μανιταριών και οστρακοειδών, αλλά μπορεί να αφορά τοξική δράση μικροοργανισμών, όπως ιών, βακτηρίων και πρωτοζώων, που ευρίσκονται στο τρόφιμο ή τοξινών τους. Ο ακριβής τύπος του παθογόνου μικροοργανισμού ποικίλλει: Ιοί, σιγκέλα, σαλμονέλα, campylobacter, E. Coli, Entamoeba histolytica, yersinia, giardia, lamblia, κρυπτοσπορίδια, εντεροιοί, vibrio, s. aureus, bacillus cereus, clostiridium difficile, clostiridium perfigens, αμοιβάδες και ούτω καθεξής.
Ο ειδικός έλεγχος που θα στείλει ο κλινικός ιατρός στα μη αυτοπεριοριζόμενα σύνδρομα, προς ακριβή ταυτοποίηση του παθογόνου αιτίου ποικίλλουν, αναλόγως της κλινικής εικόνας, της γενικής κατάστασης της υγείας του κάθε οργανισμού, αλλά και των επιδημιολογικών χαρακτηριστικών που σχετίζονται με παράγοντες όπως η εποχή, ο τόπος, το είδος του τροφίμου που καταναλώθηκε, οι συνθήκες παρασκευής του τροφίμου. Έτσι, για παράδειγμα, επί επίμονων συμπτωμάτων που προκλήθηκαν μετά από ένα κακά μαγειρεμένο χάμπουργκερ, ο κλινικός ιατρός θα διερευνήσει οπωσδήποτε, εκτός των κοινών αιτίων, το E coli, επί πρόσφατης χρήσης αντιβίωσης το c difficile, επί προσφάτου ταξιδιού στο εξωτερικό την σαλμονέλα, σιγκέλα, campylobacter, e coli, vibrio κ.λ.π. Το αίτιο της τροφικής δηλητηρίασης και ο τρόπος που το αμυντικό σύστημα αντιδρά, θα καθορίσει και το είδος της ιατρικής αντιμετωπίσεως, η οποία κυμαίνεται και μπορεί να είναι απλή, συμπτωματική παρακολούθηση ή θεραπεία σε ελαφρές περιπτώσεις, ενδέχεται όμως να απαιτείται και ενδονοσοκομειακή νοσηλεία σε πιο σοβαρά περιστατικά, λόγω σοβαρής αφυδάτωσης, ανοσοκαταστολής, ή τοξικότατου παθογόνου[5].
Μορφές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Διάρροια των ταξιδιωτών
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Πρόκειται για διαρροϊκό σύνδρομο που αναπτύσσεται κατά τις πρώτες δέκα ημέρες των ταξιδιών, ιδιαιτέρως όταν τα ταξίδια συνοδεύονται από σημαντικές κλιματολογικές αλλαγές, αλλαγές συνθηκών δημόσιας υγιεινής, διατροφικών συνηθειών. Συνήθως η διάρροια των ταξιδιωτών είναι μικρής διάρκειας και αυτοπεριοριζόμενη. Εμφανίζεται σε πολλές περιπτώσεις εντός δύο με δέκα ημερών, διαρκεί μία με πέντε ημέρες, χαρακτηρίζεται από μαλακές διαρροϊκές κενώσεις και συνοδεύεται από κοιλιακή τάση, ναυτία, περιστασιακά από εμετό και σπάνια από πυρετό.
Οι μικροοργανισμοί που προκαλούν την διάρροια των ταξιδιωτών, ποικίλλουν ανάλογα με την περιοχή. Στις περισσότερες περιπτώσεις τα εμπλεκόμενα παθογόνα είναι ιοί και η τοξινογόνος Escherichia coli. Τα άτομα που ταξιδεύουν σε περιοχές της Αφρικής, της Κεντρικής και Νότιας Αμερικής και της Νοτιοανατολικής Ασίας, προσβάλλονται περισσότερο από τους ταξιδιώτες στις βιομηχανικά αναπτυγμένες χώρες. Ορισμένα άτομα είναι πιο επιρρεπή, παθαίνουν συχνά αυτό το σύνδρομο κατά τα ταξίδια και πρέπει να τίθενται σε προφυλακτική αγωγή κατά την διάρκειά τους. Ορισμένα χρόνια νοσήματα καθιστούν τα άτομα ιδιαιτέρως επιρρεπή σε σοβαρές επιπλοκές από την διάρροια των ταξιδιωτών και πρέπει να παίρνουν κατά τα ταξίδια μαζί τους, προφυλακτικά φάρμακα. Ο μάχιμος κλινικός ιατρός κατά την ολοκληρωμένη ιατρική εξέταση πριν το ταξίδι, θα καθορίσει εάν το χρόνιο νόσημα από το οποίο πάσχει ένας οργανισμός, αλλοιώνει σε εξαιρετικά σοβαρό βαθμό την αμυντική ικανότητα, ώστε να επιβάλλεται η λήψη των προαναφερθέντων μέτρων.
Για να προφυλαχτείτε από αυτό το σύνηθες σύνδρομο, το οποίο μπορεί και να αποβεί επικίνδυνο για την υγεία, μην καταναλώνετε ωμά, μισοψημένα τρόφιμα ή μαγειρευμένα τρόφιμα από πλανόδιους πωλητές κατά τα ταξίδια σας. Πλένετε συχνά τα χέρια σας. Ξεφλουδίζετε πάντα στα ταξίδια τα φρούτα που αγοράζετε.[6]
Η θερμότητα φονεύει πολλούς παθογόνους μικροοργανισμούς. Βεβαιωθείτε ότι το φαγητό που σας προσφέρεται είναι ζεματιστό και καταναλώνετε εμφιαλωμένα ποτά και νερά. Η κατάψυξη δεν φονεύει τα μικρόβια που προκαλούν διάρροια, επομένως να αποφεύγετε τα παγάκια που παρασκευάζονται από κοινό νερό ή είναι αμφιβόλου προελεύσεως.
Μην τρώτε κρέατα τα οποία δεν είναι καλά μαγειρευμένα, μην καταναλώνετε αμφιβόλου προελεύσεως, μη παστεριωμένα γαλακτοκομικά προϊόντα. Τα μικρού βαθμού εντερικά συμπτώματα που επιμένουν μετά την επιστροφή στην πατρίδα, συχνά έχουν διαφορετικά επιδημιολογικά χαρακτηριστικά, σε αρκετές περιπτώσεις συνδέονται με αίτια μη οφειλόμενα σε παθογόνους μικροοργανισμούς, όπως δυσανεξία σε λακτόζη, ευερέθιστο έντερο, μεταλοιμώδη κατάλοιπα και χρήζουν πολλές φορές διαφορετικού τύπου θεραπευτικούς χειρισμούς από τον μάχιμο κλινικό ιατρό.
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ «Diarrhoeal disease». WHO. Ανακτήθηκε στις 11 Αυγούστου 2021.
- ↑ Harrison Εσωτερική Παθολογία, 7η ελληνική έκδοση [από την 19η εκδ. του Harrison's Principles of Internal Medicine (Αθήνα: Παρισιάνου, 2019) ISBN 9789605833749 σελ 997-998
- ↑ Harrison Εσωτερική Παθολογία, 7η ελληνική έκδοση [από την 19η εκδ. του Harrison's Principles of Internal Medicine (Αθήνα: Παρισιάνου, 2019) ISBN 9789605833749 σελ 996
- ↑ Harrison Εσωτερική Παθολογία, 7η ελληνική έκδοση [από την 19η εκδ. του Harrison's Principles of Internal Medicine (Αθήνα: Παρισιάνου, 2019) ISBN 9789605833749 σελ 999
- ↑ Διάρροια: αίτια και αντιμετώπιση Αρχειοθετήθηκε 2012-03-19 στο Wayback Machine.. Ανακτήθηκε την 20 Μαρτίου 2012.
- ↑ «Διάρροια: όταν το έντερο παραπονιέται». in.gr. 12 Φεβρ. 2011. http://health.in.gr/news/various/article/?aid=1231087646. Ανακτήθηκε στις 19 Μαρτίου 2012.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
