Βικιπαίδεια στα Εσπεράντο
 | |
| URL | eo.wikipedia.org |
|---|---|
| τύπος ιστότοπου | Διαδικτυακή εγκυκλοπαίδεια |
| εγγραφή | προαιρετικά |
| γλώσσα | Εσπεράντο |
| ιδιοκτήτης | Ίδρυμα Wikimedia |
| ημερομηνία έναρξης | 11 Μαΐου 2001, 6 Νοεμβρίου 2001 |
| λήμματα | 352.602 |
| αρχείων | 17.653 |
| σελίδων | 792.298 |
| επεξεργασίες | 8.688.330 |
| χρήστες | 222.764 |
| ενεργοί χρήστες | 308 |
| διαχειριστές | 12 |
Η Βικιπαίδεια στα Εσπεράντο (Vikipedio en Esperanto, προφέρεται vikipeˈdio en espeˈɾanto ή Esperanta Vikipedio, προφέρεται espeˈɾanta vikipeˈdio) είναι η έκδοση της Βικιπαίδειας στα Εσπεράντο, η οποία ιδρύθηκε στις 11 Μαΐου 2001,[1][2][3] μαζί με τη Βασκική Βικιπαίδεια. Με πάνω από 257.000 λήμματα σήμερα (Μάιος 2019), είναι η 32η μεγαλύτερη Βικιπαίδεια με βάση τον αριθμό λημμάτων,[4] και η μεγαλύτερη Βικιπαίδεια σε τεχνητή γλώσσα.[5]
Ιστορία - χαρακτηριστικά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Προέλευση και επιρροή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Τσακ Σμιθ, αμερικανός εσπεραντιστής, θεωρείται ως ο ιδρυτής της Βικιπαίδειας στα Εσπεράντο. Η εγκυκλοπαίδεια ξεκίνησε την ουσιαστική της λειτουργία όταν ο Σμιθ εισήγαγε τα 139 λήμματα της Enciklopedio Kalblanda του Στέφανο Καλμπ. Ξεκινώντας από τις 15 Νοεμβρίου 2001, χρειάστηκε τρεις εβδομάδες για να εισάγει το υλικό.[7] Αργότερα, ξεκίνησε ταξίδια στην Ευρώπη για να προωθήσει την Βικιπαίδεια στα Εσπεράντο μεταξύ των ομιλητών της Εσπεράντο σε διάφορες ευρωπαϊκές χώρες.[8] Για παράδειγμα, τον Νοέμβριο του 2002 έδωσε ομιλία για τη Βικιπαίδεια στο 10ο Συνέδριο Εφαρμογής της Εσπεράντο στην Επιστήμη και Τεχνολογία στο Ντομπριχόβιτσε, της Τσεχίας.
Οι ομιλητές της Εσπεράντο έχουν αναμειχθεί στην δημιουργία και άλλων γλωσσικών εκδόσεων της Βικιπαίδειας (τσεχικά, σλοβακικά, οσσετικά, σουαχίλι). Η εισαγωγή υποστήριξης για το αλφάβητο της Εσπεράντο από τον Μπρίον Βίμπερ, ομιλητή της Εσπεράντο και πρώτος υπάλληλος του Ιδρύματος Wikimedia, τον Ιανουάριο του 2002, έστρωσε τον δρόμο για την εισαγωγή τροποποιημένων λατινικών αλφαβήτων και μη λατινικών αλφαβήτων, καθώς και τη μετάβαση της Βικιπαίδειας στο Γιούνικοντ.[9][10]
Ποιότητα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Τον Ιούλιο του 2018, υπήρχαν 287 προβεβλημμένα λήμματα (elstaraj artikoloj)[11] και άλλα 206 που θεωρούνταν ως άξια ανάγνωσης (legindaj artikoloj).[12] Η Συνεργασία της Εβδομάδας (kunlaboraĵo de la semajno) είναι μια εβδομαδιαία δράση που οργανώνει η κοινότητα[13], στην οποία, μεταξύ άλλων, βελτιώνονται παραμελημένα άρθρα. Η κοινότητα στα Εσπεράντο συνεισφέρει συχνά στην μετάφραση της εβδομάδας του Meta.
Σύμφωνα με τον Κατάλογο Βικιπαιδειών ανά δείγμα λημμάτων του Meta, ένα κατάλογο που βασίζεται στο Κατάλογο λημμάτων που πρέπει να έχει κάθε Βικιπαίδεια, η Εσπεράντο έρχεται 36η. Οι ελλείψεις σε λήμματα ζωτικής σημασίας είναι πολύ λίγες, ωστόσο τα λήμματα για θέματα ζωτικής σημασίας είναι σχετικά σύντομα.
Στις 18 Νοεμβρίου 2008, η Βικιπαίδεια στα Εσπεράντο εισήγαγε το σύστημα επισημασμένων αναθεωρήσεων.
Τον Φεβρουάριο του 2012, η Βικιπαίδεια στα Εσπεράντο είχε τον 5ο μεγαλύτερο αριθμό λημμάτων ανά ομιλητή μεταξύ των Βικιπαιδειών με πάνω από 100.000 λήμματα, ενώ στη συνολική κατάταξη (όλες οι Βικιπαίδειες) ήταν 11η.[14] Αυτά τα στοιχεία βασίζονται στην εκτίμηση του Εθνολόγου περί 2.000.000 ομιλητών της Εσπεράντο.
Λόγω της γεωγραφικής διασποράς των ομιλητών (βλέπε τον παραπάνω πίνακα), οι συντάκτες προέρχονται από πολλές χώρες.[6]
Στις 13 Αυγούστου 2014 η Βικιπαίδεια στα Εσπεράντο έφτασε τα 200.000 λήμματα.
Κάλυψη εντός της εσπεραντικής κοινότητας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Μαζί με μαθητευόμενους και άλλους Εσπεραντιστές όλων των επιπέδων, στο εγχείρημα συμμετέχουν πολλοί έμπειροι Εσπεραντιστές και άτομα που μιλούν την Εσπεράντο ως μητρική γλώσσα. Τουλάχιστον τρεις συντάκτες είναι μέλη της Ακαδημίας της Εσπεράντο: Γκέριτ Μπέρβελινγκ, Τζον Σ. Γουέλς και Μπερτίλο Βένεργκρεν, γνωστό γραμματικό της γλώσσας Εσπεράντο[16] και διευθυντής του τμήματος της Ακαδημίας για το λεξιλόγιο της Εσπεράντο.
Η Βικιπαίδεια ενσωματώνει, με άδεια, το περιεχόμενο της Εγκυκλοπαίδειας της Εσπεράντο (Enciklopedio de Esperanto) του 1934 και περιέχει περιεχόμενο από διάφορες πηγές αναφοράς και το μηνιαίο περιοδικό Monato.
Η Βικιπαίδεια στα Εσπεράντο έχει εμφανιστεί σε διάφορα μέσα ενημέρωσης στα Εσπεράντο, όπως μια συνέντευξη στο Radio Polonia,[17] και λήμματα στις σελίδες Esperanto, Kontakto, Libera Folio[18] και Raporto.info.[19] Η Wikimania Εσπεράντο, μια συγκέντρωση του 2011 με σκοπό τον εορτασμό της 10ης επετείου της εγκυκλοπαίδειας, χρηματοδοτήθηκε από το Σβίταβι (Τσεχία) και την περιφέρεια Πάρντουμπιτσε, ενώ προβλήθηκε και στο περιφερειακό δελτίο του Μπρνο της Τσεχικής Τηλεόρασης.[20][21]
Οι οργανισμοί της Εσπεράντο, όπως η Παγκόσμια Ένωση Εσπεράντο, δεν συνεισφέρουν στη Βικιπαίδεια αλλά την υποστηρίζουν παρέχοντας χώρους ομιλιών για παρουσιάσεις και προγράμματα εκπαίδευσης της Βικιπαίδειας. Στο Παγκόσμιο Συνέδριο της Εσπεράντο (Ρότερνταμ, καλοκαίρι 2008), υπήρχαν δύο συναντήσεις Βικιπαιδιστών και μια ομιλία στο Συνέδριο Εσπεραντολογίας. Τον Απρίλιο του 2013, ιδρύθηκε η ELiSo (Εσπεράντο και Ελεύθερη Γνώση), μια από τις πρώτες ομάδες χρηστών του Wikimedia.[22]
Εγχειρίδιο Βικιπαίδειας στα Εσπεράντο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η κοινότητα της Βικιπαίδειας στα Εσπεράντο έγραψε και δημοσίευσε το σαραντασέλιδο βιβλίο "Βικιπαίδεια: Πρακτικό εγχειρίδιο" (Vikipedio: Praktika Manlibro) το οποίο είναι διαθέσιμο στο διαδίκτυο, ενώ δίνεται και σε συγκεντρώσεις εσπεραντιστών.[23] Το εγχειρίδιο στοχεύει στην μετάδοση πληροφοριών και συμβουλών για τη Βικιπαίδεια σε νέους χρήστες της Βικιπαίδειας στα Εσπεράντο, καθώς και πώς να κάνουν επεξεργασίες. Αυτή τη στιγμή βρίσκεται στη δεύτερη έκδοση του.
Γκαλερί[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
-
Εκπαίδευση στη Βικιπαίδεια, σε συνέδριο εσπεραντιστών στην Αμβέρσα, Μάιος 2007. -
Το εορταστικό λογότυπο για τα 100.000 λήμματα της Βικιπαίδειας στα Εσπεράντο. (Ιούνιος 2008) -
Το εορταστικό λογότυπο για τα 150.000 λήμματα της Βικιπαίδειας στα Εσπεράντο. (Αύγουστος 2011) -
Το εορταστικό λογότυπο για τα 200.000 λήμματα της Βικιπαίδειας στα Εσπεράντο. (Αύγουστος 2014) -
Το εορταστικό λογότυπο για τα 250.000 λήμματα της Βικιπαίδειας στα Εσπεράντο. (Σεπτέμβριος 2018)
Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Βικιπαίδεια στα Εσπεράντο
- Έκδοση για κινητά
- Εγχειρίδιο στο Vikilibroj (Βικιβιβλία)
- Αναφορά στο Libera Folio, Μάρτιος 2008
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ https://lists.wikimedia.org/pipermail/wikipedia-l/2001-May/000116.html
- ↑ https://en.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Multilingual_monthly_statistics_(2001) Multilingual Monthly Statistics (2001) in the English Wikipedia
- ↑ «[Wikipedia-l] new language wikis». Ανακτήθηκε στις 29 Αυγούστου 2015.
- ↑ «List of Wikipedias». Ανακτήθηκε στις 29 Αυγούστου 2015.
- ↑ «List of Wikipedias by language group». Ανακτήθηκε στις 29 Αυγούστου 2015.
- ↑ 6,0 6,1 «Wikimedia Traffic Analysis Report - Page Edits Per Wikipedia Language - Breakdown». Ανακτήθηκε στις 29 Αυγούστου 2015.
- ↑ http://blogs.transparent.com/esperanto/founding-the-esperanto-wikipedia/ Founding the Esperanto Wikipedia (Part 2 of 4)
- ↑ «Promoting the Esperanto Wikipedia (Part 4 of 4) - Esperanto Language Blog». Ανακτήθηκε στις 29 Αυγούστου 2015.
- ↑ «Unicoding the Esperanto Wikipedia (Part 3 of 4) - Esperanto Language Blog». Ανακτήθηκε στις 29 Αυγούστου 2015.
- ↑ The Signpost: Interview with Brion Vibber, the WMF's first employee
- ↑ «Vikipedio:Elstaraj artikoloj». Ανακτήθηκε στις 29 Αυγούστου 2015.
- ↑ «Vikipedio:Legindaj artikoloj». Ανακτήθηκε στις 29 Αυγούστου 2015.
- ↑ http://eo.wikipedia.org/wiki/Vikipedio:Kunlaboraĵo_de_la_semajno
- ↑ http://meta.wikimedia.org/wiki/List_of_Wikipedias_by_speakers_per_article List of Wikipedias by speakers per article
- ↑ «Wikimedia Traffic Analysis Report - Page views Per Wikipedia Language - Breakdown». Ανακτήθηκε στις 29 Αυγούστου 2015.
- ↑ Plena Manlibro de Esperanta Gramatiko by Bertilo Wennergren.
- ↑ https://archive.org/details/UnuaIntervjuoKunChuckSmithPriVikipedio Interview with Chuck Smith in Esperanto about the Esperanto Wikipedia
- ↑ Vikipedio kreskas kiam Antverpeno festas — Libera Folio, 2007
- ↑ Raporto.info » Vikipedio, la reta esperanta enciklopedio progresas, 2007
- ↑ Smith, Chuck: Esperanto Wikimania in Svitavy In Esperanto Language Blog
- ↑ Ve Svitavách se sešli tvůrci Wikipedie v esperantu In Události v regionech (Brno). Česká televize. 27 Οκτωβρίου 2011, 18:00. Διαθέσιμο στο διαδίκτυο.
- ↑ «Affiliations Committee/Resolutions/Esperanto kaj Libera Scio – March 2013». Ανακτήθηκε στις 29 Αυγούστου 2015.
- ↑ Vikipedio: praktika manlibro