Ανατόλ Βιέρου

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ανατόλ Βιέρου
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Anatol Vieru (Ρουμανικά)
Γέννηση8  Ιουνίου 1926[1][2][3]
Ιάσιο
Θάνατος8  Οκτωβρίου 1998[1]
Βουκουρέστι
Χώρα πολιτογράφησηςΡουμανία
ΣπουδέςΩδείο της Μόσχας
Ιδιότητασυνθέτης[4], θεωρητικός της μουσικής και διδάσκων πανεπιστημίου
Είδος τέχνηςόπερα, οργανική μουσική και κλασική μουσική
ΒραβεύσειςΒραβείο Χέρντερ (1986)

Ο Ανατόλ Βιέρου (Anatol Vieru), Ιάσιο 8 Ιουνίου 1926Βουκουρέστι 8 Οκτωβρίου 1998) ήταν εβραϊκής καταγωγής Ρουμάνος συνθέτης, θεωρητικός και δάσκαλος μουσικής του 20ού αιώνα.

Βιογραφικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Βιέρου γεννήθηκε στο Ιάσιο της Ρουμανίας, το 1926, από γονείς με εβραϊκή καταγωγή.[5] Σπούδασε αρμονία, σύνθεση και ενορχήστρωση στο Ωδείο του Βουκουρεστίου [6] (1946-9), με καθηγητές τους Λ. Κλέπερ (Leon Klepper), Π. Κονσταντινέσκου (Paul Constantinescu) και Κ. Σιλβέστρι (Constantin Silvestri). Αργότερα, συνέχισε στο Ωδείο της Μόσχας (1951-4) με καθηγητές τους Χατσατουριάν στη σύνθεση, και Ρόγκαλ-Λεβίτσκι (Rogal-Levitsky) στην ενορχήστρωση.[6]

Μεταξύ 1947 και 1950 ήταν αρχιμουσικός στο Εθνικό Θέτρο του Βουκουρεστίου και, συγχρόνως, συνέθετε κινηματογραφική μουσική. Μετά το 1955, δίδαξε σύνθεση και ενορχήστρωση στο Ωδείο του Βουκουρεστίου.[6] Προσκλήθηκε για να διδάξει σε διάφορα μουσικά ιδρύματα του εξωτερικού, όπως στη Σχολή Τζούλιαρντ (1968), στο Δυτικό Βερολίνο (1972-3), τον Καναδά, το Ισραήλ, τη Γενεύη και αλλού. Το 1978, υποστήριξε το διδακτορικό του στη μουσικολογία, στο Κλουζ, με τίτλο De la moduri, spre un model al gândirii muzicale intervalice. Το 1986 τιμήθηκε με το Βραβείο Χέρντερ. Πέθανε στο Βουκουρέστι, το 1998.

Μουσική και μουσικολογικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις πρώτες συνθέσεις του, ο Βιέρου συνδυάζει λαϊκά στοιχεία με τροπική τεχνική. Μετά το 1964, ανέπτυξε δικό του σύστημα συνήχησης από 61 φθόγγους, βασισμένο σε παλαιότερα έργα του. Σε αρκετές συνθέσεις του για ορχήστρα χρησιμοποιεί παραδοσιακά όργανα της Ρουμανίας όπως σαντούρι και αυλό του Πανός.[6] Συνέθεσε πάνω από 120 έργα, όλων των ειδών, μεταξύ των οποίων 7 συμφωνίες, 8 κουαρτέτα εγχόρδων, κοντσέρτα, χορωδιακά κομμάτια -με ή χωρίς ορχήστρα-, μουσική δωματίου, κινηματογραφική μουσική κ.α.

Κυριότερα έργα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Όπερες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Ιωνάς (1972-5)
  • Η Γιορτή των Ζητιάνων (1978-80)
  • Τηλεγράφημα (1981)

Ορχήστρα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • 7 συμφωνίες (1967, 1973, 1978, 1982, 1984-5, 1989, 1992-3)
  • Σουίτα σε Παλαιό Ύφος, για έγχορδα (1945)
  • Κοντσέρτο για ορχήστρα (1954-5)
  • Κοντσέρτο για φλάουτο (1958)
  • Συμφωνία δωματίου (1962)
  • Κοντσέρτο για βιολοντσέλο (1962)
  • Κοντσέρτο για βιολί (1964)
  • Κλεψύδρα Ι (1968-9)
  • Οθόνη (1969)
  • Συμφωνιέτα (1975)
  • Διήγηση ΙΙ, για σαξόφωνο και ορχήστρα (1985)
  • Ψαλμός (1993)
  • Malincolia furiosa, για βιόλα και ορχήστρα (1994)
  • Hibernal, για αυλούς του Πανός και έγχορδα (1995)
  • Κοντσέρτο για κιθάρα (1996)
  • Ελεγεία ΙΙ, για βιολοντσέλο, κοντραμπάσο και ορχήστρα δωματίου (1998)

Φωνητική μουσική[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Miorita, ορατόριο (1957)
  • Καντάτα των Φωτεινών Χρόνων (1960)
  • Φωνήεντα, για γυναικεία χορωδία (1963)
  • Νυκτερινή Σκηνή, για 2 χορωδίες (1964)
  • Κλεψύδρα ΙΙ, για χορωδία, αυλούς του Πανός, κύμβαλα και ορχήστρα (1971)
  • Δανιήλ (1994)
  • Στη Θάλασσα των Ηλιοβασιλεμάτων, για χορωδία, τρομπέτα και τύμπανα (1998)

Μουσική δωματίου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • 8 Κουαρτέτα εγχόρδων (1955, 1956, 1973, 1980, 1982, 1986, 1987, 1991)
  • Κουιντέτο με κλαρινέτο (1957)
  • Συμφωνία δωματίου (1962)
  • Βήματα Σιωπής, για κουαρτέτο εγχόρδων και κρουστά (1966)
  • Ο Γρίφος του Ερατοσθένους, για κλαρινέτο, βιολί, βιόλα, βιολοντσέλο και πιάνο (1969)
  • Μωσαικά, για 3 εκτελεστές κρουστών (1972)
  • Ο Ιωσήφ και οι Αδελφοί του, για 11όργανα και μαγνητοταινία (1979)
  • Pelinarium, για συνθεσάιζερ (1986)
  • Διαφωνία, για βιολοντσέλο και κοντραμπάσο (1987)
  • Μικροτονικό τρίο, για φαγκότο, κιθάρα και κοντραμπάσο (1992)
  • Ρυθμοί, για πιάνο (1994)
  • Κάντο, για όμποε και κρουστά (1995)
  • Eppur si muove, για φλάουτο (1996)
  • Τοκατίνα, για 2 κιθάρες (1996)
  • Et in Arcadia ego, για 3 ρικόρντερς (1997)
  • Voeu, για πιάνο (1997)
  • Κένταυρος, για σαξόφωνο, τρομπόνι και κρουστά (1998)

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. 124334202. Ανακτήθηκε στις 17  Οκτωβρίου 2015.
  2. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb13960466d. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  3. (Αγγλικά) SNAC. w66r40wf. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. The Fine Art Archive. cs.isabart.org/person/18272. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2021.
  5. «Αρχειοθετημένο αντίγραφο» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 2 Αυγούστου 2017. Ανακτήθηκε στις 6 Αυγούστου 2017. 
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 Μαγγιώρος

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • «Λεξικό Μουσικής και Μουσικών» (Dictionary of Music and Musicians) του George Grove, D. C. L (Oxford, 1880)
  • Baker’s biographical dictionary of musicians, on line
  • Rob. Eitner, Biographisch-bibliographisches Quellen-LexiKon, on line
  • Kennedy, Michael Λεξικό Μουσικής της Οξφόρδης (Oxford University Press Αθήνα: Γιαλλέλης, 1989) ISBN 960-85226-1-7
  • Νάσος Μαγγιώρος, επιμέλεια λήμματος στην εγκυκλοπαίδεια «Πάπυρος Λαρούς Μπριτάνικα», έκδοση 1991, τόμος 14, σ. 215
  • Enciclopedia Bompiani-Musica, Milano (εκδ. ΑΛΚΥΩΝ, 1985)
  • Eric BlomThe New Everyman Dictionary of Music (Grove Weidenfeld, N. York, 1988)