Έσμα Ρετζέποβα
| Έσμα Ρετζέποβα | |
|---|---|
 | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Есма Реџепова (Σλαβομακεδονικά) |
| Γέννηση | 8 Αυγούστου 1943[1][2][3] Σκόπια, Βασίλειο της Βουλγαρίας |
| Θάνατος | 11 Δεκεμβρίου 2016 (73 ετών) Σκόπια |
| Κατοικία | Σκόπια |
| Εθνικότητα | Romani people in North Macedonia[4] |
| Χώρα πολιτογράφησης | Βασίλειο της Βουλγαρίας Ανεξάρτητη Μακεδονία (1944) Δημοκρατική Ομοσπονδιακή Γιουγκοσλαβία Σοσιαλιστική Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γιουγκοσλαβίας Βόρεια Μακεδονία |
| Ιδιότητα | τραγουδιστής[5] και πολιτικός[6] |
| Σύζυγος | Stevo Teodosievski (έως 1997) |
| Όργανα | φωνή |
| Είδος τέχνης | Disco, Μουσική των Ρομά, ποπ-φoλκ και παραδοσιακή μουσική |
| Βραβεύσεις | βραβείο Μπιέρνσον (2005), National artist of Macedonia (2013) και King and Queen of Romani Music (1976) |
| Ιστοσελίδα | Επίσημος ιστότοπος |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Η Έσμα Ρετζέποβα (σλαβομακεδονικά: Есма Реџепова, 8 Αυγούστου 1943 - 11 Δεκεμβρίου 2016) ήταν Βορειομακεδόνισσα ρομά τραγουδίστρια. Γεννήθηκε στα Σκόπια (τότε μέρος του Βασιλείου της Βουλγαρίας) στις 8 Αυγούστου 1943. Έχει δώσει πάνω από 8000 παραστάσεις σε 30 χώρες. Μαζί με τον σύζυγό της Stevo Teodosievski (επίσης μουσικός), έχει υιοθετήσει 47 παιδιά και έχει βραβευτεί για την ανθρωπιστική της δράση. Για τη φιλανθρωπία της στα ορφανά του πολέμου στη Γιουγκοσλαβία, έχει προταθεί 2 φορές για Νόμπελ Ειρήνης [7]. Η καλλιτεχνική δραστηριότητα της Ρετζέποβα περιλαμβάνει 108 σινγκλς, 20 δίσκους και συμμετοχή σε 6 ταινίες. Απεβίωσε στις 11 Δεκεμβρίου του 2016[8].
Βιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Γεννήθηκε στις 8 Αυγούστου του 1943 στο Šuto Orizari, ένα προάστιο των Σκοπίων της τότε Γιουγκοσλαβίας, όπου και μεγάλωσε. Ήταν το προτελευταίο παιδί της οικογένειας και είχε πέντε αδέρφια. Μεγάλωσε σε σχετικά πτωχικό περιβάλλον. Η μητέρα της ήταν από την Τουρκία, ο πατέρας της εβραϊκής καταγωγής από τη Σερβία, δούλευε ως αχθοφόρος, λούστρος, τραγουδιστής, κ.α.. Η Έσμα τελείωσε το δημοτικό. Σε ηλικία εννιά χρονών άρχισε μαθήματα μουσικής σε μια τοπική ορχήστρα και άρχισε να εξελίσσεται γρήγορα. Η μητέρα της την παρότρυνε να συνεχίσει, αφού είδε ότι είχε ταλέντο. Έτσι η Έσμα μαζί με έναν αδερφό της γίναν μέλος του σχολικού συγκροτήματος δημοτικής μουσικής.[9]
Το 1957, σε ηλικία 14 χρονών πήρε μέρος σε διαγωνισμό τραγουδιού του Ράδιο Σκόπιε και έπιασε την πρώτη θέση μέσα από 57 άλλους διαγωνιζομένους. Το βραβείο ήταν 9000 γιουγκοσλάβικα δηνάρια.[10] Έτσι ξεκίνησε τη μουσική καριέρα της. Σήμερα είναι η διεθνώς δημοφιλέστερη Ρομά τραγουδίστρια. Έχει ηχογραφήσει 20 άλμπουμ με 108 τραγούδια σε διάφορες γλώσσες των Βαλκανίων. Οι ακροατές της τής έδωσαν το τιμητικό προσώνυμο „Queen of the gypsies“ («Τσιγγάνα Βασίλισσα»).
Πολιτική
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η Ρετζέποβα υπήρξε μέλος του κόμματος Democratic Alternative (Δημοκρατικοί Εναλλακτικοί). Μετά τη διάλυση του κόμματος έγινε μέλος του συντηρητικού κόμματος VMRO-DPMNE. Στις τελευταίες εκλογές εκλέχτηκε ως μέλος του συμβουλίου της πόλης των Σκοπίων.
Δισκογραφία (ενδεικτικά)
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Salute to Israel (LP edition), Monitor Records
- Songs of the Macedonian Gypsy, re-released 1994, Monitor Records
- Gypsy Queens 1998 Network Medien D
- Gypsy Crpet 2006 Network Medien D
- Queen of the Gypsies 1997 World Connection Nl
- Chaje Shukarije 1999 World Connection Nl
- Mon histoire 2007 Accords Croises F
- Between the two lifes 2007 Mister Company MKD
- Thu me duj dzene 2008 Mister Company MKD
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ (Αγγλικά) Internet Movie Database. nm1543427. Ανακτήθηκε στις 13 Αυγούστου 2015.
- ↑ (Αγγλικά) Discogs. 652120. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 13837445b.
- ↑ (Αγγλικά, Γερμανικά, Ρομανί γλώσσα) RomArchive. www
.romarchive .eu /en /music /balkan /esma-redzepova /. - ↑ (Γερμανικά) Κατάλογος της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γερμανίας. 1061341887. Ανακτήθηκε στις 26 Ιουνίου 2020.
- ↑ Ανακτήθηκε στις 20 Ιουνίου 2019.
- ↑ http://www.citypress.gr/index.html?action=article&article=69211[νεκρός σύνδεσμος] Άρθρο 11-Σεπ-2009 στη City Press: ΕΣΜΑ ΡΕΤΖΕΠΟΒΑ: Μουσική και φιλανθρωπία.
- ↑ «Umrla Esma Redžepova». http://rs.seebiz.eu. 11-12-2016. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2018-07-12. https://web.archive.org/web/20180712061859/http://rs.seebiz.eu/umrla-esma-redzepova/ar-147342/. Ανακτήθηκε στις 11-12-2016.
- ↑ Garth Cartwright (2005). «Extract from "Princes Amongst Men: Journeys with Gypsy Musicians"». Serpent's Tail. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (Book) στις 8 Σεπτεμβρίου 2006. Ανακτήθηκε στις 2 Αυγούστου 2006.
- ↑ «Esma's Personal Website - Concerts». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Ιουνίου 2012. Ανακτήθηκε στις 2 Αυγούστου 2006.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
