Μεσιέ 81

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
(Ανακατεύθυνση από NGC 3031)

Συντεταγμένες: Sky map 09h 55m 33.2s, +69° 03′ 55″

Μεσιέ 81
Ο Μ81 σε εικόνα του ΔΤΧ
Παρατηρησιακά Δεδομένα (εποχή J2000)
ΑστερισμόςΜεγάλη Άρκτος
Ορθή Αναφορά9h 55m 33.2s [1]
Απόκλιση69° 03′ 55″ [1]
Μετατόπιση στο ερυθρό-0,000113 ±0,000013 [1]
Απόσταση11,8 ±0,04 MLy
Τύπος ΓαλαξίαSA(s)ab; Liner Sy1.8[1]
Φαινόμενη διάμετρος (V)26',9 x 14',1 [1]
Φαινόμενο μέγεθος (V)6,94[2][3]
Άλλες ονομασίες
NGC 3031, UGC 5318, PGC 28630, Γαλαξίας του Μπόντε
Δείτε επίσης: Γαλαξίες, Κατάλογος γαλαξιών

Ο Μεσιέ 81 (Μ81) γνωστός και ως NGC 3031 ή γαλαξίας του Μπόντε είναι σπειροειδής γαλαξίας σε απόσταση 12 MLy στον αστερισμό της Μεγάλης Άρκτου. Έχει ευδιάκριτους βραχίονες και εξαιτίας της εγγύτητάς του με τη Γη, το μεγάλο μέγεθος και τον ενεργό γαλαξιακό πυρήνα, ο Μ81 είναι ένα δημοφιλές αντικείμενο για επαγγελματική αστρονομική έρευνα. Το μεγάλο μέγεθός του και η σχετικά υψηλή λαμπρότητά του το κάνουν ένα δημοφιλές αντικείμενο και για τους ερασιτέχνες αστρονόμους.

Ανακάλυψη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ανακαλύφθηκε τις 31 Δεκεμβίου 1774 μαζί με τον Μεσιέ 82 από τον Γιόχαν Μπόντε και ταυτοποιήθηκε εκ νέου από τον Πιέρ Μεσαίν το 1779 και ο Τσάρλς Μεσιέ τον συμπεριέλαβε στον κατάλογό του μαζί με το Μεσιέ 82 το 1781.[4]

Υπερκαινοφανείς[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τον Μάρτιο του 1993 ανακαλύφθηκε ο μόνος γνωστός υπερκαινοφανής αστέρας στον γαλαξίας (1993J),[5] ο οποίος έφτασε σε λαμπρότητα 10,5 και ήταν ένας από τους λαμπρότερους του 20ού αιώνα.[6] Παρουσίασε χαρακτηριστικά υπερκαινοφανή αστέρα τύπου ΙΙ και Ιb. Αυτό έδειξε ότι οι δύο τύποι σχηματίζονται σε παρόμοιες συνθήκες (έκρηξη τεράστιων αστέρων), ενώ ταξινομήθηκε ως υπερκαινοφανής τύπου IIb, το ενδιάμεσο των δύο τύπων.[7][8]

Ομάδα και κοντινοί γαλαξίες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κύριο λήμμα: Ομάδα γαλαξιών Μ81
Ο Μ81 και ο Μεσιέ 82

Ο Μεσιέ 81 είναι ο μεγαλύτερος γαλαξίας σε μια ομάδα γαλαξιών που ονομάζεται ομάδα Μ81, η οποία βρίσκεται σε απόσταση περίπου 12 MLy από τη Γη. Είναι από τις πιο κοντινές στην τοπική ομάδα.

Ο Μ81 αλληλεπιδρά βαρυτικά με τον Μεσιέ 82 και τον NGC 3077. Αυτές οι αλληλεπιδράσεις έχουν δημιουργήσει ινώδεις δομές αερίου, ενώ στους πυρήνες των γαλαξιών Μ82 και NGC 3077 παρατηρείται έντονη δημιουργία άστρων.[9]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 «NASA/IPAC Extragalactic Database». Results for NGC 3031. Ανακτήθηκε στις 10 Νοεμβρίου 2006. 
  2. «SIMBAD-M81». SIMBAD Astronomical Database. Ανακτήθηκε στις 28 Νοεμβρίου 2009. 
  3. Armando, Gil de Paz; Boissier; Madore; Seibert; Boselli; et al. (2007). «The GALEX Ultraviolet Atlas of Nearby Galaxies». Astrophysical Journal (ApJS) 173: 185–255. doi:10.1086/516636. http://arxiv.org/abs/astro-ph/0606440. Ανακτήθηκε στις 2009-11-28. 
  4. K. G. Jones (1991). Messier's Nebulae and Star Clusters (2nd έκδοση). Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 0-521-37079-5. 
  5. J. Ripero, F. Garcia, D. Rodriguez, P. Pujol, A. V. Filippenko, R. R. Treffers, Y. Paik, M. Davis, D. Schlegel, F. D. A. Hartwick, D. D. Balam, D. Zurek, R. M. Robb, P. Garnavich, B. A. Hong (1993). «Supernova 1993J in NGC 3031». IAU Circular 5731: 1. Bibcode1993IAUC.5731....1R. 
  6. B. P. Schmidt, R. P. Kirshner, R. G. Eastman, R. Grashuis, I. dell'Antonio, N. Caldwell, C. Foltz, J. P. Huchra, A. A. E. Milone (1993). «The unusual supernova SN1993J in the galaxy M81». Nature 364 (6438): 600–602. doi:10.1038/364600a0. Bibcode1993Natur.364..600S. 
  7. A. V. Filippenko, T. Matheson, L. C. Ho (1993). «The "Type IIb" Supernova 1993J in M81: A Close Relative of Type Ib Supernovae». Astrophysical Journal Letters 415: L103–L106. doi:10.1086/187043. Bibcode1993ApJ...415L.103F. 
  8. A. V. Filippenko, T. Matheson, A. J. Barth (1994). «The peculiar type II supernova 1993J in M81: Transition to the nebular phase». Astronomical Journal 108: 2220–2225. doi:10.1086/117234. Bibcode1994AJ....108.2220F. 
  9. M. S. Yun, P. T. P. Ho, K. Y. Lo (1994). «A high-resolution image of atomic hydrogen in the M81 group of galaxies». Nature 372: 530–532. doi:10.1038/372530a0. http://adsabs.harvard.edu/abs/1994Natur.372..530Y. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]