Χρυσολεπίς
| Χρυσολεπίς | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||
| Συστηματική ταξινόμηση | ||||||||||||
|
Η χρυσολεπίς (λατινική και επιστημονική ονομασία Chrysolepis) είναι γένος δικοτυλήδονων φυτών, που ανήκει στην οικογένεια της βελανιδιάς, τα φηγοειδή. Είναι φυτά ενδημικά των δυτικών ΗΠΑ, όπου είναι γνωστά με την κοινή ονομασία τσίνκαπιν (chinquapin ή chinkapin).
Περιγραφή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Οι χρυσολεπίδες είναι αειθαλή δένδρα και θάμνοι, με απλά φύλλα που έχουν μια πυκνή στρώση από χρυσά λέπια στην κάτω πλευρά τους (και μια λεπτή τέτοια στρώση στην επάνω πλευρά τους), χαρακτηριστικό που έδωσε στο γένος την επιστημονική ονομασία του. Τα φύλλα αυτά έχουν διάρκεια ζωής τρία έως τέσσερα έτη.
Ο καρπός είναι καρύοψη, περιβαλλόμενη από πυκνές ακίδες, που περιέχει από ένα έως τρία γλυκά, εδώδιμα (φαγώσιμα) από τον άνθρωπο κάρυα[1], τα οποία έτρωγαν επί αιώνες οι Ινδιάνοι της Καλιφόρνια. Με αυτά τρέφονται επίσης σκίουροι.[1]
Το γένος Chrysolepis συγγενεύει περισσότερο με το υποτροπικό γένος καστάνοψις (Castanopsis) της νοτιοανατολικής Ασίας (εντός του οποίου το ταξινομούσαν παλαιότερα), αλλά διαφέρει από αυτό στο σχήμα των καρύων και στο ότι αυτά είναι πλήρως περικλεισμένα μέσα σε περίβλημα με εσωτερικά χωρίσματα. Επίσης, οι ταξιανθίες των χρυσολεπίδων είναι μονοκλινείς (η ίδια ταξιανθία περιέχει δηλαδή τόσο αρσενικά, όσο και θηλυκά άνθη). Το γένος διαφέρει επίσης από το συγγενές γένος Castanea (καστανιά) στο ότι τα κάρυά του χρειάζονται 14 έως 16 μήνες για να ωριμάσουν, έναντι τριών έως πέντε μηνών στην καστανιά και βεβαίως τα φύλλα δεν πέφτουν το φθινόπωρο.
Είδη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Υπάρχουν δύο μόνο είδη στο γένος Chrysolepis και αμφότερα είναι γνωστά με την κοινή ονομασία τσίνκαπιν. Οι βασικές πληροφορίες για αυτά δίνονται στον παρακάτω πίνακα:
| Εικόνα | Επιστημονική ονομασία | Κοινή ονομασία | Περιγραφή | Γεωγραφ. κατανομή |
|---|---|---|---|---|
|
Chrysolepis chrysophylla | χρυσό τσίνκαπιν ή γιγάντιο τσίνκαπιν | Δέντρο που φθάνει σε ύψος τα 20 έως 40 μέτρα, ή κάποιες φορές θάμνος με ύψος 3 έως 10 μ.. Φύεται από το επίπεδο της θάλασσας μέχρι 1.500 μ. υψόμετρο και σπανίως έως τα 2.000 μ.. Τα φύλλα έχουν μήκος 6 έως 12 cm, με οξεία κορυφή. Ο φλοιός είναι χονδρός και τραχύς. | Παραλιακές περιοχές των Οροσειρών της Ακτής του Ειρηνικού, από την περιοχή του Σιάτλ μέχρι νότια στην περιοχή του Σαν Λούις Ομπίσπο στις Παράλιες Οροσειρές της Καλιφόρνια. Επίσης, μικρός απομονωμένος πληθυσμός στη βόρεια Σιέρρα Νεβάδα, ανατολικώς της Κοιλάδας του Σακραμέντο. |
|
Chrysolepis sempervirens | θαμνώδες τσίνκαπιν | Θάμνος με ύψος έως 1 ή 2 μέτρα. Φύεται σε μεγάλα υψόμετρα, 1.000 έως 3.000 μέτρα. Τα φύλλα έχουν μήκος 4 έως 8 cm και στρογγυλευμένη κορυφή. Ο φλοιός είναι λεπτός και λείος. | Νοτιοδυτικό Όρεγκον και Καλιφόρνια, Όρη Κλάμαθ, το σύνολο της Σιέρρα Νεβάδα, Όρη Σαν Γκάμπριελ, Όρη Σαν Μπερναρντίνο και Όρη Σαν Τζασίντο. |
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ 1,0 1,1 Little, Elbert L. (1994) [1980]. The Audubon Society Field Guide to North American Trees: Western Region. Knopf, Chanticleer Press. σελ. 389. ISBN 0394507614.