Χριστόφορος ο Μυτιληναίος

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια


Χριστόφορος Μυτιληναίος
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση1000[1]
Κωνσταντινούπολη
Θάνατος1050[1]
Χώρα πολιτογράφησηςΒυζαντινή Αυτοκρατορία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςμεσαιωνική ελληνική γλώσσα
αρχαία ελληνικά[2]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταποιητής
συγγραφέας[3]
στρατιωτικός[3]
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Βαθμός/στρατόςστρατιώτης

Ο Χριστόφορος ο Μυτιληναίος (π. 1000 - μετά το 1050) ήταν Έλληνας ποιητής του α' ημίσεως του 11ου αι. Τα έργα του περιλαμβάνουν ποιήματα με διάφορα θέματα και τέσσερα Χριστιανικά ημερολόγια.

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη και έζησε στην περιοχή Σφωρακίου για το μεγαλύτερο διάστημα της ζωής του. Ήταν σημαντικός αξιωματούχος, κατέχοντας υψηλές θέσεις, όπως πατρίκιος, πρωτοσπαθάριος και κριτής (δικαστής) του θέματος των Αρμενιακών και του θέματος της Παφλαγονίας. Από τα γεγονότα που περιγράφονται στα έργα του, συμπεραίνουμε ότι ξεκίνησε ως γραφέας στη βασιλεία του Ρωμανού Γ΄ Αργυρού (1028-34)· πάντως τα περισσότερα ποιήματά του χρονολογούνται κατά την περίοδο του Κωνσταντίνου Θ΄ Μονομάχου (1042-55), ενός Αυτοκράτορα που ευνόησε την Τέχνη και τα Γράμματα.

Έργα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα 145 ποιήματά του τιτλοφορούνται Στίχοι διάφοροι και καλύπτουν μία ευρεία κλίμακα ειδών και θεμάτων. Το σύνολο μοιάζει να έχει διευθετηθεί χρονολογικά. Το κείμενο πολλών ποιημάτων έχει σοβαρά καταστραφεί. Το μέτρο των ποιημάτων είναι δωδεκασύλλαβο, αλλά για μερικά ο Χριστόφορος χρησιμοποιεί το δακτυλικό εξάμετρο. Η γλώσσα του είναι τεχνητή, ομηρική. Ελεγειακά ζεύγη και ανακρεοντικά εμφανίζονται επίσης.

Το περιεχόμενό τους είναι ετερογενές. Τα πιο εντυπωσιακά μεταξύ αυτών είναι τα σατυρικά. Σε αυτά ο Χριστόφορος διασκεδάζει με ανεπιτυχείς ηνιόχους, απατημένους συζύγους, υποθετικούς μοναχούς, ψευδο-διανοούμενους, κ.ά. Άλλα ποιήματα απευθύνονται εναντίον των ποντικιών που καταβροχθίζουν τα βιβλία του και μίας κουκουβάγιας που τον εμποδίζει να κοιμηθεί. Πολλά ποιήματα είναι επιγράμματα με θρησκευτικό περιεχόμενο, αναφερόμενα σε βιβλικές μορφές ή Χριστιανικές εορτές. Ορισμένα μακρύτερα ποιήματα είναι επικήδειοι λόγοι για τη μητέρα και την αδελφή του. Μερικά περιγράφουν ιστορικά γεγονότα, όπως τον θάνατο του Ρωμανού Γ΄ και τις ταραχές του 1042. Το μεγαλύτερο ποίημα είναι ένα εγκώμιο στην αράχνη. Το υπόλοιπο μέρος της συλλογής είναι γεμάτο με επιτάφια, γρίφους, αφιερωτικά επιγράμματα και τα όμοια.

Επίσης συνέθεσε τέσσερα ημερολόγια με τέσσερα διαφορετικά μέτρα (εξάμετρα, δωδεκασύλλαβα, στιχηρά και κανόνες), σε ανάμνηση όλων των αγίων και των εορτών του Ορθοδόξου λειτουργικού έτους.

Η ποίησή του χαρακτηρίζεται από έναν πνευματώδη τόνο, σπάνιο στην ποίηση της περιόδου αυτής. Η μείξη κλασσικών και χριστιανικών στοιχείων και ο με αυτοπεποίθηση διανοητικός εκλεκτισμός είναι χαρακτηριστικά γνωρίσματα, που τον συνδέουν με τους άλλους ποιητές της εποχής, όπως ο Ιωάννης Μαυρόπους και ο Μιχαήλ Ψελλός, που επίσης ήταν υπεύθυνοι του καλλιτεχνικού κλίματος υπό τον Κωνσταντίνο Θ΄.

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • E. Kurtz, Die Gedichte des Christophoros Mytilenaios (Leipzig, 1903).
  • E. Follieri, I calendari in metro innografico di Cristoforo Mitileneo, I. Introduzione, testo e traduzione, II. Commentario e indici (Bruxelles, 1980).
  • A. Kazhdan et al., The Oxford Dictionary of Byzantium (New York/Oxford, 1991).
  • Livanos, Christopher, "Justice, Equality, and Dirt in the Poems of Christopher of Mytilene," Jahrbuch der Österreichischen Byzantinistik, 57 (2007).
  • C. De Stefani, "Notes on Christophoros of Mytilene and Konstantinos Stilbes," Jahrbuch der Österreichischen Byzantinistik, 58 (2008),
  • M. De Groote, "Christophori Mytilenaii Versuum uariorum Collectio Cryptensis", CCSG 74, (Turnhout, 2012), ISBN 978-2-503-54092-4.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]