Χρήστος Μηλιώνης

Ο Χρήστος Μηλιώνης ήταν κλέφτης επί Τουρκοκρατίας.

Βιογραφικά στοιχεία

Ο Χρήστος Μηλιώνης γεννήθηκε στην Πρέβεζα πιθανότατα περί τη δεκαετία του 1720. Σύμφωνα με τις καταγεγραμμένες παραδόσεις από τον Ανδρέα Καρκαβίτσα ο Χρήστος Μηλιώνης ήταν νεαρός κλέφτης που ανήκε στο σώμα (νταϊφά) του καπετάνιου Σταματάκη Ασφακιανού Κουτρούκη. Μετά από διένεξη που είχε με τον καπετάνιο του αποχώρησε από την ομάδα του και σύστησε δικό του σώμα. Καθώς συχνά οι κλεφταρματολοί διέθετανδική τους σφραγίδα, του Μυλιώνη που βρέθηκε στην Ιθάκη από τον Π. Λάμπρο, έφερε ένα πουλί στο πάνω μέρος της, στη μέση το όνομά του Χρήστος Μηλιόνης και στο κάτω μέρος τη χρονολογία 1744, χρονολογία συγκρότησης του σώματός του και διορισμού του ως αρματολού στο Ξηρόμερο. Ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης τοποθετεί χρονικά την ανάληψη του Αρματολικιού της Ακαρνανίας στο μυθιστορηματικό έργο του Χρήστος Μηλιόνης περί το 1747. Ο Μηλιώνης έλαβε μέρος στην επανάσταση που εκδηλώθηκε στις περιοχές Παρνασσίδας και Δωρίδας το 1750 κατά των Τούρκων. Ο Μηλιώνης διέφυγε με τους άνδρες του μετά τη σύγκρουση που έγινε στο Λιδωρίκι προς τον Αμβρακικό κόλπο και το 1753 άρχισε να υπηρετεί ως αρματολός στην υπηρεσία των Τούρκων.

Η σύλληψη του Καδή της Άρτας από τον Μηλιώνη

Ο Καδής της Άρτας Ιμπράημ εφέντης μετατέθηκε από τους ανωτέρους του στην Κόρινθο και με πλοίο ταξίδεψε από την Άρτα προς την Πάτρα. Λόγω όμως των ανέμων προσορμίθσηκε στο λιμάνι Μπελήμπεη στον Αμβρακικό και εγκαταστάθηκε προσωρινά σε ένα σπίτι ιδιοκτησίας του Μητροπολίτη Άρτας. Εκεί αιφνιδίως τον επισκέφθηκε ο Μηλιώνης με τους άνδρες του, κάτι που τρόμαξε τον Καδή. Όμως αφού τον καθησύχασαν την επομένη ο Καδής αναχώρησε με το πλοίο του, αλλά κατά τον πλου συνελήφθη από πλοιάρια του Μηλιώνη και οδηγήθηκε στο χωριό Αγιά της Πάργας. Η Τουρκική πλευρά αντέδρασε αμέσως στέλνωντας τον μπουλούκμπαση Χουσεϊν Μπισμπίκη και μερικούς προκρίτους του Ξηρομερίου ενώ ζήτησε τη συνδρομή των Βενετών. Ο Μηλιώνης ζήτησε 1.000 τζεκίνια για να απελευθερώσει τους απαχθέντες ενώ απαίτησε και τον επαναδιορισμό του ως αρματολού του Ξηρόμερου. Οι Τούρκοι του αντιπρότειναν 300 τζεκίνια και τον επαναδιορισμό του. Αρχικά κατέληξαν σε συμφωνία και ενώ ο Μυλιώνης έφτανε στην Πρέβεζα, για κάποιον άγνωστο λόγο υπαναχώρησε και αύξησε το αντίτιμο της απελευθέρωσης σε 560 τζεκίνια. Τελικά οι Βενετοί παρενέβησαν στους Τούρκους οι οποίοι δέχθηκαν να δώσουν το ποσό που ζητούσε και απελευθερώθηκε ο Τούρκος καδής με τη συνοδεία του.

Το τέλος του Μηλιώνη

Οι συνθήκες κάτω από τις οποίες σκοτώνεται ο Μηλιώνης είναι συγκεχυμένες. Από την αλληλογραφία μεταξύ Τούρκων αξιωματούχων της περιοχής του Ξηρομερίου πληροφορούμαστε πως ήταν στις προθέσεις των Τουρκικών αρχών της περιοχής να εξοντώσουν κάθε καπετάνιο ανυπότακτο προ αυτούς. Έτσι με δέλεαρ το αρματολίκι του Ξηρομέρου, ο Μηλιώνης προσκαλείται σε συνάντηση από τον Μουχτάρ Κλεισούρα, τον φίλο του Μηλιώνη Σουλεϊμάνη και τον κοτζάμπαση Μαυρομμάτης, στον Αρμυρό του Βάλτου. Εκεί το γίνεται η πρόταση να υποταχθεί στους Τούρκους για να λάβει το αρματολίκι του Ξηρόμερου, αρνείται και τελικά δολοφονείται.

Η επωνυμία του

Η επωνυμία του «Μηλιώνης» είναι μάλλον υπένδειξη, ότι ήταν οπλισμένος με ένα ομώνυμο μακρύκανο ντουφέκι, το μηλιόνι.

Πηγές

• Mittheilungen aus der Geschichte und Dichtung der Neu-Griechen. Zweiter Band. Coblenz: Jacob Hölscher. 1825. Ανακτήθηκε στις 28 Μαρτίου 2010. 
• Θωμάς Παπακωνσταντίνου, «Ο κλεφταρματωλός Χρήστος Μηλιόνης. Ο ήρωας που ύμνησε ο Παπαδιαμάντης»,Ιστορικά Θέματα, τχ.50 (Απρίλιος 2006), σελ.8-17