Χορηγίες ΕΟΧ και Νορβηγίας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Οι Χρηματοδοτικοί Μηχανισμοί ΕΟΧ και Νορβηγίας αντιπροσωπεύουν τη συμβολή της Ισλανδίας, του Λιχτενστάιν και της Νορβηγίας στη μείωση των κοινωνικών και οικονομικών ανισοτήτων στον Eυρωπαϊκό Oικονομικό Xώρο (ΕΟΧ) και στην ενίσχυση των διμερών σχέσεων με 15 χώρες της ΕΕ στην Κεντρική και Νότια Ευρώπη. Η λειτουργία των δυο συμπληρωματικών Χρηματοδοτικών Μηχανισμών στηρίζεται και συμβάλει στην ενίσχυση των θεμελιωδών ευρωπαϊκών αξιών, όπως η δημοκρατία, η ανοχή και το κράτος δικαίου.


Υπόβαθρο[1] [2][Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι Χρηματοδοτικός Μηχανισμός ΕΟΧ έχει τη βάση του στη Συμφωνία ΕΟΧ. Στο πλαίσιο αυτής της συμφωνίας, η Ισλανδία, το Λιχτενστάιν και η Νορβηγία αποτελούν μέρος της Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου -EOX (European Economic Area - ΕΕΑ), ο οποίος επιτρέπει την ελεύθερη κυκλοφορία εμπορευμάτων, υπηρεσιών, κεφαλαίων και προσώπων στην εσωτερική αγορά. Η συμφωνία ΕΟΧ θέτει τους κοινούς στόχους συνεργασίας για τη μείωση των κοινωνικών και οικονομικών ανισοτήτων στην Ευρώπη και την ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών.

Από τη θέση σε ισχύ της Συμφωνίας ΕΟΧ, η Ισλανδία, το Λιχτενστάιν και η Νορβηγία συνέβαλαν στην κοινωνική και οικονομική πρόοδο αρκετών χωρών της ΕΕ και του ΕΟΧ. Οι πόροι διοχετεύθηκαν μέσω των χρηματοδοτήσεων του Μηχανισμού στις περιόδους υλοποίησης 1994 – 1998, 1999 – 2003, 2004 – 2009, 2009 – 2014, 2014 – 2021. Συνολικά, η Νορβηγία, η Ισλανδία και το Λιχτενστάιν χορήγησαν 3.3 δις ευρώ μέσω των διαδοχικών περιόδων υλοποίησης μεταξύ 1994 και 2014. Μια περαιτέρω συμβολή 2.8 δις ευρώ πραγματοποιήθηκε κατά τη χρηματοδοτική περίοδο 2014-2021. Οι τρεις δότριες χώρες συνεισφέρουν ανάλογα με το μέγεθος και το ΑΕΠ τους. Κατά συνέπεια, η Νορβηγία παρέχει το 97, 7%, η Ισλανδία το 1,6% και το Λιχτενστάιν το 0,7% της χρηματοδότησης ΕΟΧ και Νορβηγίας της περιόδου 2014-2021.

Από το 2004, δημιουργήθηκε ξεχωριστός χρηματοδοτικός μηχανισμός Νορβηγίας (Norway Grants), παράλληλα με τη λειτουργία του Χρηματοδοτικού Μηχανισμού ΕΟΧ (EEA Grants). Οι πόροι του Χρηματοδοτικού Μηχανισμού ΕΟΧ προέρχονται από τις τρεις δότριες χώρες, την Ισλανδία, το Λιχτενστάιν και τη Νορβηγία· ενώ οι πόροι του Χρηματοδοτικού Μηχανισμού Νορβηγίας προέρχονται αποκλειστικά από τη Νορβηγία.

Επιλεξιμότητα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η επιλεξιμότητα των χρηματοδοτήσεων ΕΟΧ και Νορβηγίας ακολουθεί τα ίδια κριτήρια που θεσπίστηκαν για το Ταμείο Συνοχής της ΕΕ με αποδέκτες τα κράτη μέλη στα οποία το Ακαθάριστο Εθνικό Εισόδημα (ΑΕΕ) ανά κάτοικο είναι μικρότερο από το 90% του μέσου όρου της ΕΕ. Για τη χρηματοδοτική περίοδο 2014-2021, αυτές οι χώρες είναι η Βουλγαρία, η Κροατία, η Κύπρος, η Δημοκρατία της Τσεχίας, η Εσθονία, η Ελλάδα, η Ουγγαρία, η Λετονία, η Λιθουανία, η Μάλτα, η Πολωνία, η Πορτογαλία, η Ρουμανία, η Σλοβακία και η Σλοβενία. Οι χώρες που έχουν εισέλθει στην ΕΕ πριν από το 2004 εξαιρούνται από τη λήψη χρηματοδότησης στο πλαίσιο των χρηματοδοτήσεων της Νορβηγίας· ως εκ τούτου, η Ελλάδα και η Πορτογαλία θα λάβουν χρηματοδότηση μόνο από τον ΧΜ ΕΟΧ. [3]

Πώς λειτουργεί[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πρώτον, η ΕΕ και οι τρεις δότριες χώρες συνυπογράφουν ένα Μνημόνιο Κατανόησης (MoU) για τη συνολική συνεισφορά και την κατανομή της χρηματοδότησης ανά δικαιούχο κράτος. Οι χρηματοδοτήσεις προς τις χώρες γίνονται με βάση το μέγεθος του πληθυσμού και το κατά κεφαλήν ΑΕγχΠ, καθιστώντας την Πολωνία το μεγαλύτερο δικαιούχο κράτος, ακολουθούμενη από τη Ρουμανία. Η Μάλτα είναι το μικρότερο δικαιούχο κράτος.

Σε δεύτερη φάση, η Ισλανδία, το Λιχτενστάιν και η Νορβηγία διαπραγματεύονται με κάθε δικαιούχο κράτος και υπογράφουν Μνημόνιο Κατανόησης (Memorandum of Understanding -MoU) με το οποίο συμφωνούν ως προς τα προγράμματα που θα υλοποιηθούν, τους στόχους τους και το ύψος της χρηματοδότησης εκάστου προγράμματος. Οι συμφωνίες βασίζονται στους άξονες προτεραιότητας, όπως αυτοί τίθενται από τον Χρηματοδοτικό Μηχανισμό, στο πεδίο κοινού ενδιαφέροντος και συνεργασίας ανάμεσα στις δότριες χώρες και στα δικαιούχα κράτη καθώς και στις εθνικές ανάγκες και προτεραιότητες των δικαιούχων κρατών. Κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων, ζητείται η γνώμη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την αποφυγή επικαλύψεων και για τη διοχέτευση της χρηματοδότησης εκεί όπου θα έχει τη μεγαλύτερη επίδραση. Τα προγράμματα που υλοποιούνται στο πλαίσιο των Χρηματοδοτικών Μηχανισμών ΕΟΧ και Νορβηγίας πρέπει να συμμορφώνονται με τους κανόνες και τα πρότυπα της ΕΕ που αφορούν τα ανθρώπινα δικαιώματα, τη χρηστή διακυβέρνηση, τη βιώσιμη ανάπτυξη και την ισότητα των φύλων.

Οι χρηματοδοτήσεις από την ΕΕ και τους Χρηματοδοτικούς Μηχανισμούς ΕΟΧ και Νορβηγίας είναι συμπληρωματικές. Οι Χρηματοδοτικοί Μηχανισμοί ΕΟΧ και Νορβηγίας χρηματοδοτούν συχνά έργα σε τομείς όπου η κοινοτική ή η εθνική χρηματοδότηση είναι σπάνια διαθέσιμη.

Κάθε δικαιούχο κράτος οφείλει να συστήσει Εθνικό Σημείο Επαφής το οποίο έχει τη συνολική οριζόντια ευθύνη για την υλοποίηση των προγραμμάτων στη δικαιούχο χώρα. Οι διαχειριστές προγραμμάτων (POs) αναπτύσσουν και διαχειρίζονται τα προγράμματα, συχνά σε συνεργασία με έναν εταίρο από τις δότριες χώρες. Τα έργα που υλοποιούνται, στο πλαίσιο κάθε προγράμματος, επιλέγονται ως επί το πλείστον μετά από προσκλήσεις υποβολής προτάσεων που απευθύνουν οι POS. [4]

Ενίσχυση της διμερούς συνεργασίας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ένας από τους δύο βασικούς στόχους των χορηγιών ΕΟΧ και Νορβηγίας είναι η αύξηση της συνεργασίας και των σχέσεων μεταξύ των δικαιούχων χωρών και των χωρών χορηγών. Οι συμπράξεις μεταξύ φορέων από τις δικαιούχους χώρες και τις αντίστοιχές τους στην Ισλανδία, το Λιχτενστάιν και τη Νορβηγία αποτελούν θεμελιώδες μέρος των χορηγιών και προσφέρουν μια μοναδική ευκαιρία για την αντιμετώπιση των κοινών ευρωπαϊκών προκλήσεων.

Η δικτύωση και η συνεργασία μεταξύ ατόμων και φορέων σε διοικητικό και πολιτικό επίπεδο και στο δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα, στον ακαδημαϊκό χώρο και στην κοινωνία των πολιτών αποτελεί προϋπόθεση για την ενίσχυση των διμερών σχέσεων και ενθαρρύνεται ευρέως.

Οι χορηγίες ΕΟΧ και Νορβηγίας 2014-2021[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Για την περίοδο 2014-2021, έχουν διατεθεί 2,8 δις ευρώ στο πλαίσιο των χρηματοδοτικών μηχανισμών ΕΟΧ και Νορβηγίας. Το ποσό του 1,55 δισ. ευρώ διατίθεται από κοινού από την Ισλανδία (3%), το Λιχτενστάιν (1%) και τη Νορβηγία (96%) και διοχετεύεται και στις 15 χώρες. Ο χρηματοδοτικός μηχανισμός Νορβηγίας (1,25 δις ευρώ) χρηματοδοτείται αποκλειστικά από τη Νορβηγία και διατίθεται στις13 χώρες που προσχώρησαν στην ΕΕ μετά το 2003. Η συνεισφορά κάθε δότριας χώρας βασίζεται στο ακαθάριστο εγχώριο προϊόν (ΑΕΠ).

Εικόνα 1. Συνολική κατανομή χρηματοδοτήσεων ΕΟΧ 2014-2021
Εικόνα 2. Συνολική κατανομή χρηματοδοτήσεων Νορβηγίας 2014-2021

Οι πέντε τομείς προτεραιότητας (priority sectors) και οι συναφείς 23 θεματικές περιοχές προγραμμάτων (programme areas) που χρηματοδοτούνται κατά την περίοδο 2014-2021 αντικατοπτρίζουν τις προτεραιότητες που ορίζονται στη "Στρατηγική Ευρώπης 2020” – τη δεκαετή στρατηγική ανάπτυξης της Ευρωπαϊκής Ένωσης για έξυπνη, διατηρήσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη – και τους 11 στόχους της πολιτικής συνοχής της ΕΕ. Στοχεύουν στη συμβολή στην ανάπτυξη και την απασχόληση, στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και της ενεργειακής εξάρτησης, μειώνοντας παράλληλα τη φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό. Προωθούν, επίσης, τη διμερή και τη διεθνή συνεργασία.

PS 1: Καινοτομία, Έρευνα, Εκπαίδευση και Ανταγωνιστικότητα
1. Επιχειρηματική ανάπτυξη, καινοτομία και ΜΜΕ

2. Ερευνα

3. Εκπαίδευση, υποτροφίες, μαθητεία και επιχειρηματικότητα των Νέων

4. Ισορροπία εργασίας-ζωής

5. Κοινωνικός διάλογος – Αξιοπρεπής Εργασία

PS 2: Κοινωνική Ένταξη, Απασχόληση των Νέων και Μείωση της Φτώχειας

6. Ευρωπαϊκές Προκλήσεις για τη Δημόσια Υγεία

7. Ένταξη και Ενδυνάμωση των Ρομά

8. Παιδιά και Νέοι σε κίνδυνο

9. Συμμετοχή των Νέων στην Αγορά Εργασίας

10.Τοπική Ανάπτυξη και Μείωση της Φτώχειας


PS 3: Περιβάλλον, Ενέργεια, Κλιματική Αλλαγή και Οικονομία Χαμηλών Εκπομπών Άνθρακα

11. Περιβάλλον και Οικοσυστήματα

12. Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, Ενεργειακή Απόδοση, Ενεργειακή Ασφάλεια

13. Μετριασμός της Κλιματικής Αλλαγής και Προσαρμογή


PS 4: Πολιτισμός, Κοινωνία των Πολιτών, Χρηστή Διακυβέρνηση και Θεμελιώδη Δικαιώματα και Ελευθερίες

14. Πολιτιστική Επιχειρηματικότητα, Πολιτιστική Κληρονομιά και Πολιτιστική Συνεργασία

15. Κοινωνία των Πολιτών

16. Χρηστή Διακυβέρνηση, Υπεύθυνοι Θεσμοί, Διαφάνεια

17. Ανθρώπινα Δικαιώματα – Εθνική Εφαρμογή

PS 5: Δικαιοσύνη και Εσωτερικές Υποθέσεις

18. Άσυλο και Μετανάστευση

19. Σωφρονιστικές Υπηρεσίες και Προδικαστική Κράτηση

20. Διεθνής Αστυνομική Συνεργασία και Καταπολέμηση του Εγκλήματος

21. Αποτελεσματικότητα και Αποδοτικότητα του Δικαστικού Συστήματος, ενίσχυση του κράτους δικαίου

22. Ενδοοικογενειακή Βία και Έμφυλη Βία

23. Πρόληψη Καταστροφών και Ετοιμότητα

Ένα νέο χαρακτηριστικό της περιόδου 2014-2021 των Χρηματοδοτικών Μηχανισμών ΕΟΧ και Νορβηγίας είναι η ίδρυση του Ταμείου για την Απασχόληση των Νέων (65,5 εκατ. ευρώ) και του Ταμείου Περιφερειακής Συνεργασίας (34,5 εκατ. ευρώ). Τα Ταμεία αυτά στηρίζουν ευρωπαϊκές διασυνοριακές και διακρατικές πρωτοβουλίες έργων για την εξεύρεση λύσεων σε ορισμένες από τις κοινές προκλήσεις της Ευρώπης.

Συνεργασία και εξωτερικοί εταίροι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι Εταίροι του Προγράμματος από τις Δότριες χώρες (DPPs) διαδραματίζουν στρατηγικό ρόλο στον σχεδιασμό και στην υλοποίηση των προγραμμάτων, καθώς και στη διευκόλυνση της συνεργασίας μεταξύ των εταίρων κάθε έργου. Στο πλαίσιο της χρηματοδοτικής περιόδου 2014-2021, έχουν οριστεί 21 DPPs (δύο από την Ισλανδία, ένας από το Λιχτενστάιν και 18 από τη Νορβηγία) για το σύνολο της υλοποίησης των ΧΜ στις 15 δικαιούχες χώρες.

Οι Εταίροι του Προγράμματος από τις Δότριες χώρες είναι κυρίως δημόσιοι φορείς με εθνικές εντολές στους αντίστοιχους τομείς τους και με εκτεταμένη διεθνή εμπειρία. Αυτοί οι φορείς έχουν οριστεί ως Εταίροι Προγράμματος με πρωτοβουλία των δότριων χωρών.

Διακυβερνητικές οργανώσεις και Διεθνείς οργανισμοί διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στους Χρηματοδοτικούς Μηχανισμούς ΕΟΧ και Νορβηγίας, καθώς παρακολουθούν τη συμμόρφωση με τις διεθνείς συμβάσεις και συνθήκες σε ολόκληρη την Ευρώπη. Αυτοί οι φορείς παρέχουν βοήθεια σε τομείς που συνδέονται με τα ανθρώπινα δικαιώματα, τη δημοκρατία και το κράτος δικαίου. Προκειμένου να διασφαλισθεί ότι τα προγράμματα και τα έργα των χρηματοδοτικών μηχανισμών ΕΟΧ και Νορβηγίας πληρούν τα ευρωπαϊκά και τα διεθνή πρότυπα, οι δότριες χώρες έχουν θεσπίσει στρατηγικές εταιρικές σχέσεις με τους εξής τρεις Ευρωπαίους εταίρους που ενεργούν ως Διεθνείς Οργανισμοί / Εταίροι (IPOs) κατά την περίοδο χρηματοδότησης 2014-2021:

  • Τον Οργανισμό Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (FRA), ο οποίος συμμετέχει σε διάφορα προγράμματα και έργα για την ένταξη των Ρομά και τα θεμελιώδη δικαιώματα. Οι δότριες χώρες συνεργάζονται επίσης με τον FRA για την οργάνωση εκδηλώσεων υψηλού επιπέδου που σχετίζονται με τα θεμελιώδη δικαιώματα.
  • Το Συμβούλιο της Ευρώπης (CoE), που προσφέρει μια ιδιαίτερα διευρυμένη εξωτερική συνεργασία με τις χρηματοδοτήσεις ΕΟΧ και Νορβηγίας, καθώς εμπλέκεται σε πολλά προγράμματα. Ο οργανισμός παρέχει στρατηγικές συμβουλές, καθώς και τεχνική βοήθεια στους τομείς των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου.
  • Τον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ), που συμμετέχει ως στρατηγικός εταίρος στον τομέα της χρηστής διακυβέρνησης και εμπλέκεται σε διάφορα προγράμματα και έργα.

Χρηματοδοτήσεις ΕΟΧ και Νορβηγίας 2009 – 2014[3][Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στο πλαίσιο της περιόδου 2009-2014, οι δότριες χώρες διέθεσαν 1,8 δις ευρώ. Ο χρηματοδοτικός μηχανισμός ΕΟΧ (993,5 εκατ. ευρώ), χρηματοδοτήθηκε από κοινού από την Ισλανδία (3%), το Λιχτενστάιν (1%) και τη Νορβηγία (96 %), και διατέθηκε σε 16 χώρες. Ο χρηματοδοτικός μηχανισμός Νορβηγίας (804,6 εκατ. ευρώ), χρηματοδοτήθηκε αποκλειστικά από τη Νορβηγία και διατέθηκε στις 13 χώρες που προσχώρησαν στην ΕΕ μετά το 2003. Η Ισπανία έλαβε μόνο μεταβατική χρηματοδότηση κατά την περίοδο 2009-2014. Μετά την ένταξή της στην ΕΕ το 2013, η Κροατία έγινε μέλος του ΕΟΧ το 2014 και, κατά συνέπεια, δικαιούχος χώρα των χρηματοδοτήσεων ΕΟΧ και Νορβηγίας.

Πίνακας 1. Χρηματοδοτήσεις χορηγιών ΕΟΧ και Νορβηγίας 2009-2014

Χώρα Χορηγίες ΕΟΧ Χορηγίες Νορβηγίας Συνολική χορήγηση % υλοποίησης*
Βουλγαρία € 78 600 000 € 48 000 000 € 126 600 000 79,49%
Κροατία € 5 000 000 € 4 600 000 € 9.600.000 63,33%
Κύπρος € 3 850 000 € 4 000 000 € 7 850 000 96,38%
Τσεχική Δημοκρατία € 61 400 000 € 70 400 000 € 131 800 000 84,13%
Εσθονία € 23 000 000 25 600 000 ευρώ € 48.600.000 97,12%
Ελλάδα 63 400 000 ευρώ € 0 63 400 000 ευρώ 86,28%
Ουγγαρία € 70 100 000 € 83 200 000 € 153 300 000 57,76%
Λετονία € 34.550.000 € 38 400 000 € 72.950.000 87,66%
Λιθουανία € 38 400 000 € 45 600 000 € 84 000 000 95,26%
Μάλτα 2 900 000 ευρώ € 1 600 000 € 4 500 000 98,76%
Πολωνία € 266 900 000 € 311 200 000 € 578 100 000 91,69%
Πορτογαλία € 57.950.000 € 0 € 57.950.000 90,51%
Ρουμανία € 190 750 000 € 115 200 000 € 305 950 000 82,21%
Σλοβακία € 38 350 000 € 42.400.000 80 750 000 ευρώ 79,80%
Σλοβενία € 12.500.000 € 14.400.000 € 26.900.000 91,37%
Ισπανία 45 850 000 ευρώ € 0 45 850 000 ευρώ 89,46%
Σύνολο € 993 500 000 € 804 600 000 € 1 798 100 000 85,11%

*% υλοποίησης από το επιλέξιμο ποσό δαπανών. Στοιχεία που εξάγονται στις 5 Σεπτεμβρίου 2019, υποκείμενα σε αλλαγές.

Πηγή: End Review of the EEA and Norway Grants 2009-2014, rapid assessment: final report, Μάρτιος 2019.

Τομείς στήριξης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σχήμα 3. Κεφάλαια που χορηγούνται ανά Τομέα Προτεραιότητας

Στην περίοδο 2009-2014, οι χρηματοδοτικοί μηχανισμοί ΕΟΧ και Νορβηγίας υποστήριξαν εννέα τομείς προτεραιότητας (PSs) και 32 τομείς προγράμματος (PAs), όπως παρουσιάζονται στον Πίνακα 2. Οι διατιθέμενοι πόροι ανά τομέα προτεραιότητας εμφανίζονται στην παρακάτω εικόνα.

Πίνακας 2. Τομείς προτεραιότητας (PSs) και τομείς προγράμματος (PAS) στο πλαίσιο των χορηγιών ΕΟΧ και Νορβηγίας 2009-2014

Χορηγίες ΕΟΧ Χορηγίες Νορβηγίας
Προστασία και διαχείριση του περιβάλλοντος

Ολοκληρωμένη διαχείριση θαλάσσιων και εσωτερικών υδάτων

Βιοποικιλότητα και υπηρεσίες οικοσυστήματος

Περιβαλλοντικός έλεγχος και ολοκληρωμένος σχεδιασμός και έλεγχος Μείωση των επικίνδυνων ουσιών

Δέσμευση και αποθήκευση άνθρακα (CCS)Δέσμευση και αποθήκευση άνθρακα
Κλιματική αλλαγή και ανανεώσιμες πηγές ενέργειας

Ενεργειακή απόδοση

Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας

Προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή

Ναυτιλιακός τομέας Έρευνα και τεχνολογία σχετικά με το περιβάλλον και την κλιματική αλλαγή

Καινοτομία στην πράσινη βιομηχανίαΚαινοτομία στην πράσινη βιομηχανία
Κοινωνία των ΠολιτώνΚονδύλια για μη κυβερνητικές οργανώσεις Αξιοπρεπής εργασία και τριμερής διάλογοςΠαγκόσμιο Ταμείο για την Αξιοπρεπή Εργασία και τον Τριμερή Διάλογο
Δικαιοσύνη και εσωτερικές υποθέσεις

Ενδοοικογενειακή και έμφυλη βία

Συνεργασία Σένγκεν και καταπολέμηση του διασυνοριακού και οργανωμένου εγκλήματος, συμπεριλαμβανομένης της διακίνησης και των μετακινούμενων εγκληματικών ομάδων

Ενίσχυση της δικαστικής ικανότητας και συνεργασία

Σωφρονιστικές υπηρεσίες, συμπεριλαμβανομένων των μη στερητικών της ελευθερίας μέτρων Δικαιοσύνη και εσωτερικές υποθέσεις

Ανθρώπινη και κοινωνική ανάπτυξη

Παιδιά και Νεολαία σε κίνδυνο

Τοπικές και περιφερειακές πρωτοβουλίες για τη μείωση των εθνικών ανισοτήτων και την προώθηση της κοινωνικής ένταξης

Πρωτοβουλίες για τη δημόσια υγεία

Ενσωμάτωση της ισότητας των φύλων και προώθηση της ισορροπίας μεταξύ εργασίας και ζωής Θεσμικό πλαίσιο στον τομέα του ασύλου και της μετανάστευσης

Ανθρώπινη και κοινωνική ανάπτυξη

Ανάπτυξη ικανοτήτων και θεσμική συνεργασία μεταξύ δικαιούχου κράτους και νορβηγικών δημόσιων ιδρυμάτων, τοπικών και περιφερειακών αρχών

Διασυνοριακή συνεργασία

Πρωτοβουλίες για τη δημόσια υγεία Ενσωμάτωση της ισότητας των φύλων και προώθηση της ισορροπίας μεταξύ εργασίας και ζωής

Προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς

Διατήρηση και αναζωογόνηση της πολιτιστικής και φυσικής κληρονομιάς Προώθηση της πολυμορφίας στον πολιτισμό και τις τέχνες στην ευρωπαϊκή πολιτιστική κληρονομιά

Έρευνα και υποτροφίες

Έρευνα στους τομείς προτεραιότητας Υποτροφίες

Έρευνα και υποτροφίες

Διμερείς ερευνητικές εργασίες Διμερές πρόγραμμα υποτροφιών

Πηγή: Γαλάζιο Βιβλίο 2009-2014

Συνεργασία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η συνεργασία μέσω διμερών προγραμμάτων και έργων παρέχει έναν χώρο για την ανταλλαγή γνώσεων, την αμοιβαία μάθηση από τις βέλτιστες πρακτικές και την ανάπτυξη κοινών πολιτικών. 23 εταίροι του προγράμματος χορηγών (DPPs) συμμετείχαν στην περίοδο χρηματοδότησης 2009-2014 (20 από τη Νορβηγία, δύο από την Ισλανδία και ένας από το Λιχτενστάιν). Επιπλέον, το Συμβούλιο της Ευρώπης μέτρησε ως DPP σε διάφορα προγράμματα.

Πάνω από το 30% των 7.000 έργων που χρηματοδοτήθηκαν την περίοδο αυτή είχαν συμμετοχή τουλάχιστον ενός εταίρου του προγράμματος χορηγών. Υπήρξαν σχεδόν 1.000 εταίροι από τις χώρες χορηγούς (185 από την Ισλανδία, 11 από το Λιχτενστάιν και 780 από τη Νορβηγία).

Αποτελέσματα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Τελική Έκθεση Χορηγιών ΕΟΧ και Νορβηγίας 2009-2014 ρίχνει φως στις χορηγίες που διατέθηκαν σε 16 χώρες της ΕΕ. Οι ακόλουθες ανεξάρτητες αξιολογήσεις και εκθέσεις διενεργήθηκαν για την περίοδο χρηματοδότησης 2009-2014:


Τα αποτελέσματα και η πύλη δεδομένων των χορηγιών ΕΟΧ και Νορβηγίας παρέχουν περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τα προγράμματα και τα έργα που χρηματοδοτούνται στο πλαίσιο της περιόδου 2009-2014.

Χρηματοδοτήσεις ΕΟΧ και Νορβηγίας 2004 – 2009[2][Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Με η διεύρυνση της ΕΕ το 2004, δέκα νέες χώρες – Κύπρος, Δημοκρατία της Τσεχίας, Εσθονία, Ουγγαρία, Λετονία, Λιθουανία, Μάλτα, Πολωνία, Σλοβακία και Σλοβενία – εντάχθηκαν όχι μόνο στην ΕΕ, αλλά και στον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο (ΕΟΧ).

Η διεύρυνση απαίτησε σημαντική αύξηση των συνεισφορών για την ευρωπαϊκή συνοχή. Τα περισσότερα από τα νέα κράτη μέλη ήταν σημαντικά πιο κάτω από το μέσο όρο κοινωνικής και οικονομικής ανάπτυξης της ΕΕ.

Μέσω των χρηματοδοτήσεων ΕΟΧ και Νορβηγίας διατέθηκαν 1,3 δις ευρώ κατά την περίοδο 2004-2009. Ο χρηματοδοτικός μηχανισμός ΕΟΧ (672 εκατ. €) υποστήριξε 15 δικαιούχα κράτη στην κεντρική και νότια Ευρώπη. Ο χρηματοδοτικός μηχανισμός Νορβηγίας διέθεσε επιπλέον 567 εκατ. ευρώ στις δέκα χώρες που προσχώρησαν στην ΕΕ το 2004.

Εκτός από αυτούς τους δύο μηχανισμούς, η Νορβηγία διέθεσε 68 εκατ. ευρώ μέσω των νορβηγικών διμερών προγραμμάτων συνεργασίας με τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία, όταν τα δύο κράτη προσχώρησαν στην ΕΕ το 2007.

Η Νορβηγία, ως ο μεγαλύτερος χορηγός, συμμετείχε κοντά στο 97% της συνολικής χρηματοδότησης την περίοδο 2004-2009.

Τομείς στήριξης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Από 2004 έως 2009, χρηματοδοτήθηκαν 1.250 έργα μέσω των χρηματοδοτικών μηχανισμών του ΕΟΧ και της Νορβηγίας. Τα έργα αυτά χρηματοδοτήθηκαν στο πλαίσιο των ακόλουθων τομέων στήριξης:

  • Περιβάλλον και βιώσιμη ανάπτυξη
  • Διατήρηση της ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς
  • Κοινωνία των πολιτών
  • Σένγκεν και δικαιοσύνη
  • Υγεία και φροντίδα των παιδιών
  • Οικοδόμηση θεσμικών ικανοτήτων και ανάπτυξη ανθρώπινου δυναμικού
  • Ακαδημαϊκή έρευνα και υποτροφίες
  • Περιφερειακή και διασυνοριακή συνεργασία
  • Ενδυνάμωση θεσμικών ικανοτήτων

Συνεργασία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πάνω από ένα στα πέντε υποστηριζόμενα έργα ήταν έργα σύμπραξης μεταξύ φορέων των δικαιούχων κρατών και της Ισλανδίας, του Λιχτενστάιν ή της Νορβηγίας.

Αποτελέσματα [5][Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

H Τελική Έκθεση Χορηγιών ΕΟΧ και Νορβηγίας 2004-2009 κατέληξε στο συμπέρασμα ότι "οι χορηγίες ΕΟΧ και Νορβηγίας 2004-2009 έχουν συμβάλει στη μείωση των ανισοτήτων στην Ευρώπη [...] και τα οφέλη σε τοπικό επίπεδο είναι αξιοσημείωτα "( Final report, Nordic Consulting Group, Ιανουάριος 2012).

Οι ακόλουθες ανεξάρτητες αξιολογήσεις και αξιολογήσεις έχουν διεξαχθεί για την περίοδο χρηματοδότησης 2004-2009:

Χρηματοδοτικό μέσο 1999 – 2003 [2][Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κατά την περίοδο 1999 –2003, η Ελλάδα, η Ιρλανδία, η Βόρεια Ιρλανδία, η Πορτογαλία και η Ισπανία έλαβαν 119.6 εκατ. ευρώ από τα κράτη ΕΟΧ ΕΖΕΣ (Ισλανδία, Λιχτενστάιν και Νορβηγία). Χρηματοδοτήθηκαν έργα στους τομείς της περιβαλλοντικής προστασίας, της αστικής ανάπλασης, της ρύπανσης στις αστικές περιοχές, της προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς, των μεταφορών, της εκπαίδευσης και της κατάρτισης, και της ακαδημαϊκής έρευνας. Περίπου το 93 % της χρηματοδότησης δαπανήθηκε για έργα που σχετίζονται με την προστασία του περιβάλλοντος.

Κατεβάστε την Τελική έκθεση για το χρηματοδοτικό μέσο 1999-2003.

Χρηματοδοτικός μηχανισμός 1994 – 1998 [2][Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο χρηματοδοτικός μηχανισμός 1994-1998 καλύπτει την Ελλάδα, την Ιρλανδία, τη Βόρεια Ιρλανδία, την Πορτογαλία και την Ισπανία. Χρηματοδοτήθηκαν έργα στους τομείς της περιβαλλοντικής προστασίας, της εκπαίδευσης και της κατάρτισης, και των μεταφορών. Εκτός από το ποσό των 500 εκατ. ευρώ για τη χρηματοδότηση του έργου, χορηγήθηκαν εκπτώσεις επιτοκίου για δάνεια ύψους 1.5 δις ευρώ από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕΠ).

H Φινλανδία, η Σουηδία και η Αυστρία, που έως το 1994 ήταν μέλη της ΕΖΕΣ, αποχώρησαν από τη ζώνη αυτή για να ενταχθούν στην ΕΕ. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανέλαβε τις υποχρεώσεις συνεισφορών αυτών των τριών χωρών στον Χρηματοδοτικό Μηχανισμό 1994-1998.

Κατεβάστε την Τελική έκθεση για τον Χρηματοδοτικό Μηχανισμό 1994-1998.

Αναφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. «The European Economic Area Agreement (EEA)». Government.no. Ανακτήθηκε στις 6 Μαρτίου 2020. 
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 «Our history - EEA Grants». eeagrants.org. Ανακτήθηκε στις 6 Μαρτίου 2020. 
  3. 3,0 3,1 «Which countries benefit?». Government.no. Ανακτήθηκε στις 6 Μαρτίου 2020. 
  4. «About the EEA and Norway Grants». Government.no. Ανακτήθηκε στις 6 Μαρτίου 2020. 
  5. «The Office of the Auditor General's investigation of the EEA and Norway Grants». Government.no. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 6 Μαρτίου 2020. CS1 maint: Unfit url (link)
  • "Η συμφωνία για τον ευρωπαϊκό οικονομικό χώρο (ΕΟΧ)". Government.no. Aνακτήθηκε 15 Αυγούστου 2019

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]