Χένρικ Κούνα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Χένρικ Κούνα
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση6  Νοεμβρίου 1879[1]
Βαρσοβία[2]
Θάνατος17  Δεκεμβρίου 1945[3][4][1]
Τόρουν[2]
Τόπος ταφήςΚοιμητήριο Ποβόνσκι (52°15′9″ s. š., 20°58′37″ v. d.)
Χώρα πολιτογράφησηςΡωσική Αυτοκρατορία
Πολωνία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΠολωνικά
ΣπουδέςΑκαδημία Καλών Τεχνών «Γιαν Ματέικο»
Ακαδημία Καλών Τεχνών της Βαρσοβίας
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταγλύπτης[5][1]
ζωγράφος[1]
Περίοδος ακμής1911[6] - 1945[6]
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςΧρυσή Δάφνη (Πολωνική Ακαδημία Λογοτεχνίας)
Αξιωματικός του Τάγματος της Αναγέννησης της Πολωνίας[7]
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Χένρικ Κούνα (πολωνικά: Henryk Kuna, περ. 1885 – 17 Δεκεμβρίου 1945) ήταν Πολωνός γλύπτης, ενεργός στις αρχές του 20ού αιώνα. Στη μακρόχρονη καριέρα του παρήγαγε πολλά διάσημα έργα τέχνης, συμπεριλαμβανομένων πολλών διάσημων δημόσιων μνημείων στην πατρίδα του, την Πολωνία.

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Χένρικ Κούνα γεννήθηκε σε μια εβραϊκή οικογένεια[8] στη Βαρσοβία το 1885[9] ή πιθανώς νωρίτερα (διάφορες πηγές αναφέρουν το έτος γέννησής του ήδη από το 1879). Ο Κούνα σπούδασε τέχνη στην Ακαδημία Καλών Τεχνών της Κρακοβίας, όπου γνώρισε συναδέλφους του που θα γίνονταν φίλοι δια βίου. Πολλοί από αυτούς συμμετείχαν ενεργά στην άτυπη σχολή τέχνης του Κούνα, γνωστή ως Rytm (Ρυθμός). Η ομάδα επικεντρώθηκε στην ανάπτυξη ενός πολωνικού εθνικού στυλ που συνδυάζει τη νεωτερικότητα με τον κλασικισμό.[10]

Ο Κούνα ήταν ένας καταξιωμένος καλλιτέχνης στην εποχή του. Ορίστηκε, μαζί με τους καλλιτέχνες Τεόντορ Αξεντόβιτς, Γιούλιαν Φάουατ και άλλους, να εκπροσωπήσει την Πολωνία στην 12η Μπιενάλε της Βενετίας το 1920.[11] Η φήμη του Κούνα άνθισε περαιτέρω με μια ατομική έκθεση που είχε καλές αποδοχές στο Λονδίνο δύο χρόνια αργότερα.[12]

Ο Κούνα πέθανε στο Τόρουν το 1945. Ενταφιάστηκε στο ιστορικό Κοιμητήριο Ποβόνσκι της Βαρσοβίας.[9]

Έργα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Κούνα επιλέχθηκε για ένα έργο για τη γλυπτική ενός αγάλματος του Πολωνού εθνικού ήρωα Άνταμ Μιτσκιέβιτς για την πόλη του Βίλνιους στις αρχές της δεκαετίας του 1930. Το έργο του προχώρησε σε μια σειρά από ανάγλυφα, που υποδηλώνουν τα ρομαντικά θέματα της γραφής του Μιτσκιέβιτς, τα οποία επρόκειτο να περιβάλλουν το άγαλμα. Όταν οι Ναζί εισέβαλαν το 1939, ο χώρος του μνημείου καταστράφηκε σε μεγάλο βαθμό από βόμβα και υπό την κατοχή τους πολλά από τα ανάγλυφα μεταφέρθηκαν σε ένα κοιμητήριο ως πλακόστρωτα.[13]

Ένα νέο γλυπτό του Γκεντιμίνας Γιοκουμπόνις αποκαλύφθηκε το 1984 με τα σωζόμενα ανάγλυφα του Κούνα να τοποθετούνται γύρω του.[14] Στις ταραχώδεις δεκαετίες του 1980 και του 1990, η τοποθεσία ήταν δημοφιλής τόπος συνάντησης πολιτικών αντιφρονούντων.[15]

Το πιο εμβληματικό έργο του Κούνα, το γυμνό γυναικείο Rytm (Ρυθμός, 1925),[16] φαινομενικά ταλαντεύεται δίπλα στο νερό στην περιοχή Νότιας Πράγκα της Βαρσοβίας. Μια άλλη γυναικεία φιγούρα, η Αλίνα, στέκεται ανάμεσα σε ένα σιντριβάνι στο Πάρκο Στέφαν Ζερόμσκι στην περιοχή Ζολίμπος.[17]

Ανάμεσα στα άλλα έργα του Κούνα είναι τα Jutrzenka (Αυγή, 1919), Rozowy marmur (Ροζ μάρμαρο, 1930) και Πορτρέτα του Κ.Ρ. Βιτκόφσκι (1930).[9]

Το 1930, ο Κούνα τιμήθηκε με τον Σταυρό του Αξιωματικού του Τάγματος της Αναγέννησης της Πολωνίας και, το 1935, με τη Χρυσή Δάφνη της Πολωνικής Ακαδημίας Λογοτεχνίας.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 The Fine Art Archive. cs.isabart.org/person/130799. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2021.
  2. 2,0 2,1 psb.14347.1.
  3. (Ολλανδικά) RKDartists. rkd.nl/explore/artists/433711. Ανακτήθηκε στις 23  Αυγούστου 2017.
  4. (Πολωνικά) Internetowy Polski Słownik Biograficzny. henryk-kuna.
  5. (Αγγλικά) Union List of Artist Names. 2  Μαρτίου 2019. 500119339. Ανακτήθηκε στις 14  Μαΐου 2019.
  6. 6,0 6,1 6,2 (Ολλανδικά) RKDartists. rkd.nl/explore/artists/433711. Ανακτήθηκε στις 8  Σεπτεμβρίου 2022.
  7. Ανακτήθηκε στις 9  Μαρτίου 2021.
  8. Hertz, Aleksander (1988). The Jews in Polish culture. Evanston, IL: Northwestern University Press. σελ. 236. ISBN 0-8101-0758-9. 
  9. 9,0 9,1 9,2 Sokol, Stanley S.· Mrotek Kissane, Sharon F. (1992). The Polish biographical dictionary. Bolchazy-Carducci Publ. σελ. 217. ISBN 0-86516-245-X. 
  10. Crowley, David (1992). National style and nation-state: design in Poland from the vernacular revival to the international style. Manchester, UK: Manchester University Press. σελ. 69. ISBN 0-7190-3727-1. 
  11. Bartelik, Marek (2005). Early Polish modern art: unity in multiplicity. Manchester, UK: Manchester University Press. σελ. 44. ISBN 0-7190-6352-3. 
  12. Farbman, M.; Muir, R.; Spender, H. (1928). The Europa year-book. Europa Pub. Co., Ltd., σελ. 552. OCLC 312951812. https://books.google.com/books?id=1PoKAQAAMAAJ&q=%22Henryk+Kuna%22. 
  13. Snyder, Timothy (2004). The reconstruction of nations: Poland, Ukraine, Lithuania, Belarus, 1569–1999. New Haven, CT: Yale University Press. σελ. 72. ISBN 0-300-10586-X. Henryk Kuna, the Polish-Jewish sculptor chosen for the municipal monument, was completing the granite bas-reliefs that summer [1939]. His unfinished work was hit by a German bomb that September. ...Under Nazi occupation, the granite slabs were used to widen the main pathway of a cemetery. 
  14. «Polish Heritage in Vilnius». Grand Baltics. 2011. Ανακτήθηκε στις 13 Ιουνίου 2011. 
  15. Hutton, Marcelline (2009). Falling in Love with the Baltics: A Travel Memoir. Bloomington, IN: AuthorHouse. σελ. 16. ISBN 978-1-4343-7031-0. 
  16. Suchodolski, Bogdan (1986). A history of Polish culture. Interpress Publishers. σελ. 224. ISBN 83-223-2142-2. 
  17. Jabłoński, Rafał (2002). Warsaw and surroundings. Warsaw: Festina. σελ. 111. 

Περαιτέρω ανάγνωση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Kuna, Henryk· Wallis, Mieczysław (1959). Henryk Kuna (στα Πολωνικά). Βαρσοβία: Arkady.  Catalog of Kuna's works