Μετάβαση στο περιεχόμενο

Φρανσουά ντε Μολιέρ ντ'Εσερτίν

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Φρανσουά ντε Μολιέρ
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
François de Molière (Γαλλικά)
Γέννηση1599[1][2][3]
Βουργουνδία-Φρανς-Κοντέ
Θάνατος1623[1][2][3]
Παρίσι
Συνθήκες θανάτουανθρωποκτονία
Χώρα πολιτογράφησηςΓαλλία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Μητρική γλώσσαΓαλλικά
Ομιλούμενες γλώσσεςΓαλλικά[4]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταμεταφραστής
ποιητής

Ο Φρανσουά-Υγκ ντε Μολιέρ ντ'Εσερτίν (γαλλικά: François-Hugues de Molière, sieur d'Essertines), γεννημένος γύρω στο 1600 στο Ογιέ της Βουργουνδίας και πέθανε δολοφονημένος τον Μάρτιο του 1624 στο Παρίσι, ήταν Γάλλος ποιητής, πεζογράφος και μεταφραστής των πρώτων χρόνων της βασιλείας του Λουδοβίκου ΙΓ΄. Αναγνωρισμένος ως πρωτοεμφανιζόμενος συγγραφέας από τους συγχρόνους του, θεωρείται ότι ενέπνευσε το καλλιτεχνικό του όνομα στον Ζαν-Μπατίστ Ποκλέν.[5]

Βιογραφικά στοιχεία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Φρανσουά ντε Μολιέρ γεννήθηκε γύρω στο 1600 στη Ντιζόν, γόνος αριστοκρατικής οικογένειας του δουκάτου της Βουργουνδίας που έφερε το επώνυμο Μολιέρ και έμενε για αρκετές γενιές στο Ογιέ, στον σημερινό νομό Σον-ε-Λουάρ, κατέχοντας το κάστρο Εσερτίν.[6]

Δεν είναι γνωστό σε ποια πόλη και σε ποιο κολέγιο σπούδασε ο νεαρός Μολιέρ. Μετά τον θάνατο του πατέρα του, το 1612, η μητέρα του, μια γυναίκα με μεγάλη ευσέβεια, ήρθε σε επαφή με τον Ζαν-Πιέρ Καμύ, νεαρό επίσκοπο του Μπελέ, στον οποίο ζήτησε να φροντίσει τον γιο της.

Για μερικά χρόνια, σύχναζε στη βασιλική αυλή της αντιβασίλισσας Μαρίας των Μεδίκων (μέχρι το 1617), και στη συνέχεια του νεαρού Λουδοβίκου ΙΓ΄και έζησε χρόνια ευδαιμονίας. Λίγο καιρό αργότερα, ωστόσο, σε μια επιστολή του παραπονιέται για την σκληρή του τύχη.

Κατά τους πρώτους μήνες του 1620, κυκλοφόρησαν στο Παρίσι τρία βιβλία που έκαναν το όνομα του Φρανσουά ντε Μολιέρ γνωστό στο κοινό:

  • το Δεύτερο βιβλίο Ανθολογίας της γαλλικής ποίησης (Second livre des Délices de la poésie françoise) που ήταν αφιερωμένο στην πριγκίπισσα Λουίζα Μαργαρίτα της Λωρραίνης, στο οποίο υπάρχουν δεκαπέντε ποιήματα υπογεγραμμένα από τον κύριο ντε Μολιέρ.
  • ένα φυλλάδιο δεκαέξι σελίδων με τίτλο La Rejouyssance et les souhaits des Filles de la Reyne, pour le recouvrement de sa santé, par le sieur de Molieres ( Η χαρά και οι ευχές των θυγατέρων της Βασίλισσας, για την ανάκαμψη της υγείας της, από τον κύριο ντε Μολιέρ).
  • Είναι τελικά Η Ερωτική εβδομάδα (La Semaine amoureuse de François de Moliere). Το έργο, το οποίο ήταν αφιερωμένο στη βασίλισσα Άννα της Αυστρίας, είχε 365 σελίδες και περιλάμβανε μόνο την πρώτη ιστορία από μια σειρά επτά ιστοριών που σχεδίαζε να εκδώσει.
Η περιφρόνηση της αυλής
Σονέτο του Σαιντ-Αμάν για τον Φρανσουά ντε Μολιέρ

Ο Φρανσουά ντε Μολιέρ αυτήν την εποχή συμμετείχε σε μια παρέα του «είδους της μικρής ακαδημίας» που στις συναντήσεις τους συζητούσαν για την «την ευγλωττία και καθαρότητα της γαλλικής γλώσσας », μελετούσαν από κοινού λέξεις, τρόπους ομιλίας και συγγραφής και έκαναν αρκετές μεταφράσεις ή προσαρμογές έργων.[7] Μεταξύ των έργων στα οποία ασκούνταν αυτοί οι λάτρεις της γλώσσας, αναφέρεται Le Mespris de la Cour (Η περιφρόνηση της αυλής), που κυκλοφόρησε το 1621.

Περίπου την ίδια εποχή, ο νεαρός Μολιέρ έγινε φίλος με τον Τεοφίλ ντε Βιώ, που είχε επιστρέψει από την εξορία την άνοιξη του 1620.

Το 1621, πριν ξεκινήσει να συναντήσει τον βασιλιά και τα στρατεύματα στην πολιορκία του Σαιν-Ζαν-ντ'Ανζελί, έγραψε τη διαθήκη του, με την οποία όρισε κληρονόμο του τη μητέρα του Αν Πικαρντέ. Παρόντες ήταν ο Τεοφίλ ντε Βιώ και ο Φρανσουά Τριστάν Λ'Ερμίτ. Ο δεύτερος, ηλικίας 20 ετών, όπως και ο Φρανσουά ντε Μολιέρ, ήταν φίλος του Ζαν-Μπατίστ Ποκλέν γύρω στο 1644, την εποχή που ο τελευταίος υιοθέτησε το καλλιτεχνικό του όνομα Μολιέρος.

Το 1623 κυκλοφόρησε το μυθιστόρημα σε τέσσερα βιβλία, με τίτλο Η Πολυξένη του Μολιέρ (La Polyxene de Moliere),[8] αφιερωμένο επίσης στην πριγκίπισσα Λουίζα Μαργαρίτα της Λωρραίνης.

Η επιτυχία ήταν σημαντική: μια δεύτερη έκδοση εμφανίστηκε το επόμενο έτος. Ακολούθησαν πλαστογραφίες τόσο που τον Μάρτιο του 1624, ο εκδότης του υπέγραψε πληρεξούσιο σε έναν από τους συνεργάτες του να μεταβεί για λογαριασμό του στη Λυών, τη Βαλένθια, τη Γκρενόμπλ «και όπου αλλού χρειάζεται» για να κατασχέσει όλα τα πλαστά αντίγραφα.[9] Το μυθιστόρημα επανεκτυπώθηκε αρκετές φορές μέχρι το 1644 και είχε δύο «συνέχειες», η μία δημοσιεύθηκε το 1632, η άλλη αναμφίβολα οφείλεται στον Σαρλ Σορέλ, δύο χρόνια αργότερα.[10]

Τον Δεκέμβριο του 1623, ο Φρανσουά ντε Μολιέρ έγραψε στον Τεοφίλ ντε Βιώ, φυλακισμένο και καταδικασμένο σε θάνατο, μια μακρά επιστολή στην οποία «τον παρηγορεί για τη φυλάκισή του και ενδυναμώνει το πνεύμα του ενάντια στον φόβο του θανάτου».

Θάνατος και αναφορές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Φρανσουά ντε Μολιέρ σκοτώθηκε τις πρώτες ημέρες του Μαρτίου 1624 μετά από μονομαχία, σύμφωνα με τον Ζαν-Πιέρ Καμύ, αλλά πιθανότατα δολοφονήθηκε από έναν άνθρωπο που θεωρούσε φίλο του, αν βασιστεί κανείς στις μαρτυρίες του Σαρλ Σορέλ, του Φρανσουά Γκαράς και άλλων συγχρόνων του.[11]

Το 1627, επτά επιστολές του δημοσιεύθηκαν από τον Νικολά Φαρέ στη Συλλογή νέων επιστολών, αφιερωμένων στον Καρδινάλιο Ρισελιέ.

Λίγα χρόνια αργότερα, ο Σαιντ-Αμάν αναφέρει στο ποίημά του «Το αμπέλι» τρεις από τους καλούς του φίλους που πέθαναν, «διάσημους πότες» και θαμώνες, όπως και ο ίδιος, στις ταβέρνες του Παρισιού:

«Τεοφίλ, Μπιλό, Μολιέρ,

Μια θλιβερή μπύρα,

Κάντε ακόμη μια προσπάθεια

Να πιείτε με τους νεκρούς ... »

Ο Σαρλ Σορέλ, ο οποίος έγραψε μια συνέχεια της Πολυξένης, αναφέρει το 1628 στις παρατηρήσεις του στο έργο του Ο Εξωπραγματικός βοσκός[12] σχετικά με το θάνατό του:[13]

«...Πραγματικά πιστεύω από αυτά που έγραψε, και σε τόσο μικρή ηλικία, ότι θα μπορούσε μια μέρα να γράψει καλύτερα πράγματα, αν δεν ήταν τόσο άτυχος όσο ο Ντ'Ωντιγκιέ: και οι δύο δολοφονήθηκαν από αυτούς που θεωρούσαν φίλους τους».

  1. 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb15039414f. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  2. 2,0 2,1 2,2 (Αγγλικά) CERL Thesaurus. Consortium of European Research Libraries. cnp01388822. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. 3,0 3,1 3,2 Διεθνές Ευρετήριο Μουσικών Πηγών. people/50040523.
  4. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 15039414f. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  5. . «operabaroque.fr/De Jean-Baptiste Poquelin à Moliere». 
  6. . «brionnais.fr/pm/site/Brionnais_auteurs». 
  7. Σύμφωνα με ό, τι έγραψε ο Michel de Marolles στα Απομνημονεύματά του (1656)
  8. . «books.google.fr/La Polyxene de Moliere». 
  9. Document du Minutier central des notaires de Paris, VI, 195, cité par Roméo Arbour dans Un éditeur d'œuvres littéraires au xviie siècle : Toussaint Du Bray (1604-1636), Genève, Librairie Droz, 1992, p. 127.
  10. . «biblioweb.hypotheses.org/SIC TRANSIT GLORIA MUNDI FRANÇOIS-HUGUES FORGET DE MOLIÈRED'ESSERTINES». 
  11. . «gallica.bnf.fr/Mémoires de Garasse (François), de la Compagnie de Jésus». 
  12. . «gallica.bnf.fr/Le berger extravagant : où parmi des fantaisies amoureuses on void les impertinences des romans & de poésie. Parties 3-4 / [Charles Sorel]». 
  13. Cf. Gabrielle Verdier, "Sorel et le mystère de la Polyxène" in Charles Sorel Polygraphe, Textes rassemblés par Emmanuel Bury et édités par Eric Van der Schueren, Les Presses de l’Université Laval, 2006.