Φρανσουά Τριστάν Λ'Ερμίτ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Φρανσουά Τριστάν Λ'Ερμίτ
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Tristan L'Hermite (Γαλλικά)[1]
Γέννηση1601[2][3][4]
Janaillat[1]
Θάνατος7  Σεπτεμβρίου 1655[5][6][7]
Παρίσι[8]
Αιτία θανάτουφυματίωση
Συνθήκες θανάτουφυσικά αίτια
ΨευδώνυμοTristan L’Hermite[9] και Tristan
Χώρα πολιτογράφησηςΓαλλία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Μητρική γλώσσαΓαλλικά
Ομιλούμενες γλώσσεςΓαλλικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταποιητής[1]
θεατρικός συγγραφέας[10]
συγγραφέας[1]
δραματουργός[1]
πεζογράφος[8]
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμα17η έδρα της Γαλλικής Ακαδημίας (1649–1655)[11]
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Φρανσουά Τριστάν Λ'Ερμίτ (γαλλικά: François Tristan l'Hermite, πλήρες όνομα François L’Hermite, seigneur du Solier) γνωστός και ως Τριστάν Λ'Ερμίτ ή Τριστάν (περ. 1601 - 1655) ήταν Γάλλος ποιητής, θεατρικός συγγραφέας, μυθιστοριογράφος και ακαδημαϊκός. [12]

Βιογραφικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Φρανσουά Τριστάν Λ'Ερμίτ γεννήθηκε το 1601 στο κάστρο του Σολιέ στην παλαιά επαρχία της Μαρς, σημερινός νομός Κρεζ. Κατάγονταν από παλαιά αλλά φτωχή οικογένεια. Από μικρός μπήκε ως ιπποκόμος στο περιβάλλον του Ανρί ντε Μπουρμπόν-Βερνέιγ, φυσικού γιου του βασιλιά Ερρίκου Δ΄. Οι περιπέτειές του ξεκίνησαν νωρίς, γιατί σκότωσε τον εχθρό του σε μονομαχία στην ηλικία των 13 ετών, και ήταν υποχρεωμένος να φύγει στην Αγγλία. Μετά από μια ασταθή περιπλανώμενη ζωή στην Αγγλία και τη Σκωτία, επέστρεψε στη Γαλλία το 1619, μπήκε στην υπηρεσία ενός ευγενή και έλαβε χάρη από τον νεαρό βασιλιά Λουδοβίκο ΙΓ΄. Το 1620, συμμετείχε στις εκστρατείες του Λουδοβίκου ΙΓ΄ εναντίον των Ουγενότων στη νοτιοδυτική Γαλλία. Το 1621 βρέθηκε στο περιβάλλον του Γκαστόν, δούκα της Ορλεάνης, του επαναστάτη μικρότερου αδερφού του βασιλιά, τον οποίο υπηρέτησε μέχρι το 1634 και ακολούθησε αρκετές φορές όταν εκδιώχθηκε από τη βασιλική αυλή στην εξορία.[13]

Στη λογοτεχνία παρουσιάστηκε με το ψευδώνυμο «Τριστάν» από το 1624. Από το 1634, προσπάθησε να ζήσει ως συγγραφέας. Αυτό δεν αποκλείει ότι κατά καιρούς επέστρεφε στην υπηρεσία υψηλών προστατών.[14]

Το ψευδώνυμό του αναφέρεται στον Λουί Τριστάν Λ'Ερμίτ, ανώτατο αξιωματούχο που έζησε τον 15ο αιώνα και στον Πιέρ Λ'Ερμίτ, επικεφαλής της Α' Σταυροφορίας (1095), που η οικογένειά του θεωρούσε προγόνους της.

Ο Φρανσουά Τριστάν Λ'Ερμίτ το 1648 έγινε δεκτός στη Γαλλική Ακαδημία.

Η έντονη ζωή που έζησε στο περιβάλλον του Γκαστόν της Ορλεάνης, οι καταχρήσεις και τα τυχερά παιχνίδια κατέληξαν να επιδεινώσουν την εύθραυστη υγεία του - έπασχε από φυματίωση. Πέθανε στο Παρίσι στις 7 Σεπτεμβρίου 1655.[15]

Συγγραφικό έργο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1633 εξέδωσε τη συλλογή ποιημάτων Les Plaintes d'Acante, [16]με το οποίο χρίσθηκε διάδοχος των Φρανσουά ντε Μαλέρμπ και Τεοφίλ ντε Βιώ στο πεδίο της ερωτικής ποίησης, ελεγειακής και λυρικής. Το 1638 δημοσίευσε τα ποιήματα Les amours de Tristan (Οι Έρωτες του Τριστάν). Το 1636 έγραψε το πρώτο και πιο επιτυχημένο από τα δέκα περίπου θεατρικά έργα του, την τραγωδία La Marianne, η οποία αναφέρεται σε θέμα από την εβραϊκή ιστορία, στην ιστορία του Ηρώδη και της Μαριάμνης, και τον καθιέρωσε ως έναν από τους καλύτερους θεατρικούς συγγραφείς γύρω από τον Πιέρ Κορνέιγ. Ακολούθησαν τα θεατρικά Penthée (1637), La Mort de Sénèque (Ο Θάνατος του Σενέκα,1644), La Mort de Chrispe (1645) και μία κωμωδία Le Parasite (Το Παράσιτο, 1654).

Το 1642 ολοκλήρωσε ένα αυτοβιογραφικό μυθιστόρημα στο στιλ των παρωδιακών μυθιστορημάτων: Le Page disgrâcié (Ο ατιμασμένος ιπποκόμος), όπου διηγείται την ιστορία της παιδικής και νεανικής του ηλικίας και παρουσιάζει τον νεαρό Τριστάν ως παιχνίδι της ιδιότροπης μοίρας. Το έργο θεωρείται ένα από τα πρώτα γαλλικά αυτοβιογραφικά μυθιστορήματα.[17]

Η περιπλανώμενη ζωή του δεν τον εμπόδισε να αναδειχθεί σε μεγάλο ποιητή με τα μελαγχολικά ποιήματά του να τραγουδούν με μεγάλη ειλικρίνεια τη σαγήνη της φύσης και του έρωτα: La Mer (Η Θάλασσα, 1627), Plaintes d’Acante (Τα παράπονα του Ακάντ, 1633), Églogue maritime, 1634, Amours de Tristan (Οι Έρωτες του Τριστάν, 1638), Lyre du sieur Tristan (Η λύρα του κυρίου Τριστάν, 1641), Vers héroïques (Ηρωικοί στίχοι, 1648). Επηρεασμένος από τον Μαλέρμπ, η ποίησή του χαρακτηρίζεται από μεγάλη λεπτότητα.[18]

Υστεροφημία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Λίγο μετά το θάνατό του, στη γαλλική λογοτεχνική σκηνή κυριάρχησε η γενιά των κλασικών που έκανε όλους τους άλλους συγγραφείς να εμφανίζονται ως δευτερεύοντες. Ο 18ος, αιώνας του Διαφωτισμού και ο 19ος, αιώνας του Ρομαντισμού φαίνεται να τον αγνοούν, παρά τις επιρροές του έργου του. Από το 1870, επωφελήθηκε από την ανακάλυψη της μπαρόκ λογοτεχνίας και των ελευθεριακών συγγραφέων, από τους οποίους ωστόσο διαφέρει. Μελετητές και συμβολιστές ποιητές κατέταξαν τον Τριστάν ως «πρόδρομο του Ρακίνα».

Μοναχικός και ανεξάρτητος - μελαγχολικός ποιητής, νοσταλγικός και παθιασμένος με τον έρωτα, τη νύχτα και τα όνειρα - το πιο διάσημο έργο του, Le Promenoir des deux amants (Ο περίπατος των δύο εραστών), μελοποιήθηκε το 1910 από τον Κλωντ Ντεμπυσί με τη μορφή τριών μελωδιών για τραγούδι και πιάνο.

Το 1955, ο Γάλλος ιστορικός λογοτεχνίας Αμεντέ Καριά εγκαινίασε ένα ρεύμα μελετών για τον συγγραφέα, που αναπτύχθηκαν σύντομα στην Ιταλία, τη Γερμανία, τον Καναδά και τις Ηνωμένες Πολιτείες. Ο σύλλογος Les Amis de Tristan L'Hermite (Φίλοι του Τριστάν Λ'Ερμίτ), που δημιουργήθηκε το 1979, ερευνά και διαδίδει το έργο του, χαρακτηριστικό της γαλλικής λογοτεχνίας του 17ου αιώνα. Ο Γάλλος κριτικός Αντουάν Αντάμ αναφέρθηκε στον Τριστάν ως «η ευγενέστερη μορφή ποιητή που πρόσφερε η εποχή του Λουδοβίκου ΙΓ΄».

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 διάφοροι συγγραφείς: «TRISTAN L'HERMITE, François». (Ιταλικά) Εγκυκλοπαίδεια Treccani. Ινστιτούτο της Ιταλικής Εγκυκλοπαίδειας. 1929.
  2. 2,0 2,1 Άαρον Σβαρτς: (Αγγλικά, Ισπανικά, Γαλλικά, Γερμανικά, Τσεχικά, Κροατικά, Τελούγκου) Open Library. OL1727429A. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. 3,0 3,1 (Αγγλικά) WomenWriters. 2cfdf844-6a0c-4825-b133-e9de5c1c7547. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. 4,0 4,1 (Γαλλικά) Encyclopædia Universalis. Encyclopædia Britannica Inc.. tristan-l-hermite. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  5. «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Tristan-lHermite. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  6. (Γαλλικά) Babelio. 82386. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  7. (Γερμανικά) Εγκυκλοπαίδεια Μπρόκχαους. tristan-l-hermite.
  8. 8,0 8,1 διάφοροι συγγραφείς: «Enciclopedia Treccani». (Ιταλικά) Εγκυκλοπαίδεια Treccani. Ινστιτούτο της Ιταλικής Εγκυκλοπαίδειας. 1929.
  9. Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. xx0174708. Ανακτήθηκε στις 30  Αυγούστου 2020.
  10. «TRISTAN L'HERMITE, François». Trecca.
  11. (Γαλλικά) Γαλλική Ακαδημία. www.academie-francaise.fr/les-immortels/francois-tristan-lhermitte?fauteuil=17&election=01-01-1648. Ανακτήθηκε στις 2  Ιουνίου 2022.
  12. . «en.wikisource.org/wiki/1911_Encyclopedia_Britannica/Tristan_l'Hermite,_Francois». 
  13. . «academie-francaise.fr/les-immortels/francois-tristan-lhermitte». 
  14. . «philolettres.fr/old/litterature_francaise/tristan». 
  15. . «unjourunpoeme.fr/auteurs/lhermite-francois-tristan». 
  16. . «poemes.co/les-plaintes-d'acante». 
  17. . «philolettres.fr/old/litterature_francaise/tristan_page». 
  18. . «larousse.fr/encyclopedie/litterature/Francois_lHermite_sieur_du_Solier_dit_Tristan_lHermite/».