Μετάβαση στο περιεχόμενο

Φράντισεκ Κούπκα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
 Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. Βοηθήστε συνδέοντας το κείμενο με τις πηγές χρησιμοποιώντας παραπομπές, ώστε να είναι επαληθεύσιμο.
Η σήμανση τοποθετήθηκε στις 02/01/2020.
Φράντισεκ Κούπκα
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		František Kupka (Τσεχικά)
ΨευδώνυμοJosef Dálný[1] και Paul Regnard[1]
Γέννηση23  Σεπτεμβρίου 1871[2][3][4]
Οπότσνο (Τσεχία)[5][6][7]
Θάνατος24  Ιουνίου 1957[4][8][9] και 21  Ιουνίου 1957[7]
Πυτώ
Τόπος ταφήςΚρεματόριο-κολουμβάριο του Περ-Λασαίζ[10] και Grave of Kupka
Χώρα πολιτογράφησηςΤσεχοσλοβακία[11]
Κισλεϊθανία
ΣπουδέςAcademy of Fine Arts, Prague (1891) και Ακαδημία Καλών Τεχνών της Βιέννης
Ιδιότηταζωγράφος[12][6], γραφίστας, διδάσκων πανεπιστημίου, σκιτσογράφος[13], εικονογράφος[6], καλλιτέχνης γραφικών τεχνών[6], καθηγητής[6] και Czechoslovak legionary[14]
ΚίνημαΟρφισμός, Συμβολισμός και Αφηρημένη τέχνη
Είδος τέχνηςΑφηρημένη τέχνη
Καλλιτεχνικά ρεύματαΟρφισμός, Συμβολισμός και Αφηρημένη τέχνη
Σημαντικά έργαThe Cathedral, The Archaic, The smokestacks και Amorpha, Fugue in Two Colours
ΒραβεύσειςΛεγεώνα της Τιμής και Golden basswood prize
Χορηγός/οίJindřich Waldes
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π • σ • ε )

Ο Φράντισεκ Κούπκα (František Kupka, 23 Σεπτεμβρίου 1871 – 24 Ιουνίου 1957) ήταν Τσέχος ζωγράφος και γραφίστας, ένας από τους πρωτεργάτες της αφηρημένης και της ανεικονικής τέχνης στην Ευρώπη κατά τον 20ό αιώνα.

Βιογραφικά

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Κούπκα γεννήθηκε στο Οπότσνο (Opočno) της Βοημίας το 1871 και σπούδασε από το 1889 ως το 1892 στην Ακαδημία Καλών Τεχνών της Πράγας. Επίσης, παρακολούθησε μαθήματα στην Ακαδημία Καλών Τεχνών της Βιέννης, όπου επικεντρώθηκε σε θέματα με συμβολικό και αλληγορικό περιεχόμενο, επηρεασμένος με την ενασχόλησή του κατά την περίοδο αυτή με τη θεοσοφία και την ανατολική φιλοσοφία. Την άνοιξη του 1894, ο Κούπκα εγκαταστάθηκε στο Παρίσι, όπου φοίτησε στην Σχολή Καλών Τεχνών (École des Beaux-Arts), κοντά στον Ζαν-Πιερ Λωράν (Jean-Pierre Laurens).

Ο Κούπκα πέθανε στο Πυτώ (Puteaux) της Γαλλίας στις 24 Ιουνίου 1957, σε ηλικία 86 ετών.

Καλλιτεχνική δράση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Κούπκα είναι από τους πρώτους εκπροσώπους της αφηρημένης τέχνης και πρωτοπόρος στο κίνημα του Ορφισμού (Orphism). Το 1906 εγκαταστάθηκε στο Πυτώ (Puteaux), ένα προάστιο του Παρισιού και τον ίδιο χρόνο παρουσίασε το έργο του για πρώτη φορά στο Φθινοπωρινό Σαλόν (Salon d'Automne). Στο διάστημα 1908 – 1911 πειραματίστηκε στην τεχνική του «πουαντιγισμού», που είχε εγκαινιάσει ο Γάλλος ζωγράφος Ζωρζ Σερά, οι θεωρίες του οποίου για τις χρωματικές αντιθέσεις επηρέασαν αναμφισβήτητα την περαιτέρω πορεία του Κούπκα. Το έργο του έπαιρνε συνεχώς αφηρημένη μορφή, αντανακλώντας τις θεωρίες του για τη σχέση μεταξύ μουσικής και ζωγραφικής. Η τέχνη του αυτή χαρακτηρίστηκε ως Ορφισμός, μια «τέχνη μουσικής λυρικότητας του χρώματος», από τον ποιητή Γκυγιώμ Απολλιναίρ το 1912.

Στη σειρά των πινάκων του με τον τίτλο «Δίσκοι του Νεύτωνα» (1912), όπως και ο Ρομπέρ Ντελωναί (Robert Delaunay) στο παρόμοιο έργο του «Δίσκοι» (1912), συγκεκριμενοποιεί το πιστεύω του, ότι το χρώμα, όπως και η μουσική, έχει τη δυνατότητα να προκαλεί έντονες συγκινήσεις. Μετά το 1931, ο Κούπκα συνδέθηκε με την ομάδα Abstraction-Création, μια σχολή αφηρημένης τέχνης, που σχηματίστηκε στο Παρίσι το 1931 και επιχειρούσε τη συγχώνευση ορισμένων τεχνικών της ζωγραφικής και της γλυπτικής.

Ανάμεσα στα πιο γνωστά έργα του Φράντισεκ Κούπκα περιλαμβάνονται «Μεγάλο γυμνό» (περ. 1909, Μουσείο Γκουγκενχάιμ, Νέα Υόρκη), «Φούγκα σε κόκκινο και μπλε» (1912, Εθνική Πινακοθήκη, Πράγα) και «Ανάμνηση από ένα καθεδρικό ναό» (1912 -1913, Μουσείο Κάμπα, Πράγα).

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ 1,0 1,1 Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. jk01070953. Ανακτήθηκε στις 30  Αυγούστου 2020.
  2. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 12140043q. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  3. ↑ «Frantz Kupka» (Ολλανδικά) 46920.
  4. ↑ 4,0 4,1 «František or Frank, Franz, Francis Kupka» (Αγγλικά) Oxford University Press. 2006. B00102002. ISBN-13 978-0-19-977378-7.
  5. ↑ Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. jk01070953. Ανακτήθηκε στις 23  Νοεμβρίου 2019.
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 The Fine Art Archive. 2618. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2021.
  7. ↑ 7,0 7,1 (Τσεχικά) regional database of the Research Library in Hradec Králové. www.svkhk.cz/tools/vyroci.asp?zobr=fulllist. Ανακτήθηκε στις 2  Μαΐου 2024.
  8. ↑ (Αγγλικά) SNAC. w6gm87sm. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  9. ↑ «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Frantisek-Kupka. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  10. ↑ 10,0 10,1 is.muni.cz/th/184132/pedf_b/Bakalarska_prace__B._Jaklova.txt.
  11. ↑ «František Kupka se vrátí do Česka. Jeho urna bude převezena z Paříže». (Τσεχικά) 22  Μαρτίου 2012. Ανακτήθηκε στις 23  Αυγούστου 2023.
  12. ↑ (Αγγλικά) Union List of Artist Names. 2  Μαρτίου 2019. 500006023. Ανακτήθηκε στις 14  Μαΐου 2019.
  13. ↑ 33684. Ανακτήθηκε στις 4  Δεκεμβρίου 2019.
  14. ↑ Legie 100. 59992. Ανακτήθηκε στις 2  Νοεμβρίου 2021.

Πηγές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος-Λαρούς-Μπριτάνικα, λήμμα «Κούπκα, Φράντισεκ»», τόμος 35, σελ. 407, Εκδόσεις Πάπυρος, Αθήνα, 1996.
  • Χέρμπερτ Ρηντ: "Λεξικό Εικαστικών Τεχνών" (ελληνική έκδοση), λήμμα «Κούπκα, Φράντισεκ», σελ. 125-126, Εκδόσεις ΥΠΟΔΟΜΗ ΕΠΕ, Αθήνα, 1986.
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Φράντισεκ_Κούπκα&oldid=10128845"