Φα δίεση ελάσσονα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Φα δίεση ελάσσονα
Σχετική κλίμακαΛα μείζονα
Ομώνυμη κλίμακαΦα δίεση μείζονα
Δεσπόζουσα κλίμακαΝτο δίεση ελάσσονα
ΥποδεσπόζουσαΣι ελάσσονα
Ολόκληρη κλίμακα
Φα δίεση, Σολ δίεση, Λα, Σι, Ντο δίεση, Ρε, Μι

Η Φα δίεση ελάσσονα είναι ελάσσονα κλίμακα που αρχίζει από φα δίεση και αποτελείται από τις νότες φα δίεση, σολ δίεση, λα, σι, ντο δίεση, ρε και μι. Έχει οπλισμό τρεις διέσεις. Η σχετική της είναι η Λα μείζονα και η ομώνυμή της η Φα δίεση μείζονα (με εναρμόνια τη Σολ ύφεση μείζονα).

Η φυσική κλίμακα Φα δίεση ελάσσονα είναι η εξής:

 {
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {
 \clef treble \key fis \minor \time 7/4 fis4^\markup "Natural minor scale" gis a b cis d e fis e d cis b a gis fis2
 \clef bass \key fis \minor
} }

Για τις αλλαγές που απαιτούνται ώστε η κλίμακα να γίνει μελωδική ή αρμονική, χρησιμοποιούνται οι κατάλληλες αλλοιώσεις. Η αρμονική και η μελωδική Φα δίεση ελάσσονα είναι η εξής:

 {
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {
 \clef treble \key fis \minor \time 7/4
 fis4^\markup "Harmonic minor scale" gis a b cis d eis fis eis d cis b a gis fis2
} }
 {
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {
 \clef treble \key fis \minor \time 7/4
 fis4^\markup "Melodic minor scale (ascending and descending)" gis a b cis dis eis fis e! d! cis b a gis fis2
} }

Μουσική σε Φα δίεση ελάσσονα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πολύ λίγες συμφωνίες γράφτηκαν σε αυτή την τονικότητα· μία διάσημη συμφωνία γραμμένη σε αυτήν είναι και η Αποχαιρετιστήρια Συμφωνία του Χάυντν. Ο Τζορτζ Φρέντερικ Μπρίστοου και η Ντόρα Πεγιάτσεβιτς έγραψαν επίσης συμφωνίες σε αυτή την κλίμακα.

Τα λίγα κοντσέρτα που είναι σε αυτή την κλίμακα, συνήθως γράφτηκαν για να τα παίξει και ο ίδιος ο συνθέτης, όπως το Κοντσέρτο για πιάνο No. 1 του Ραχμάνινοφ, το Κοντσέρτο για πιάνο του Σκριάμπιν, το Κοντσέρτο για βιολί No. 1 του Βιενιάφσκι, το Κοντσέρτο για βιολί No. 2 του Βιετάν και το Κοντσέρτο για κοντραμπάσο του Κουσεβίτσκι.

Εκτός από την Αποχαιρετιστήρια Συμφωνία, το Τρίο για πιάνο No. 40 του Χάυντν (Hob. XV:26) και το Κουαρτέτο εγχόρδων Op. 50, No. 4 είναι επίσης σε Φα δίεση ελάσσονα.

Πολλά εξέχοντα κομμάτια για πιάνο που είναι σε Φα δίεση ελάσσονα, περιλαμβάνουν τη Σονάτα No. 1 του Σούμαν (1833-35), την Πολωνέζα του Σοπέν, την τρίτη σονάτα του Σκριάμπιν και τη Σονατίνα του Ραβέλ. Το αργό μέρος της σονάτας για πιάνο Hammerklavier του Μπετόβεν είναι γραμμένο επίσης σε αυτή την κλίμακα.

Ο Χέντελ έγραψε την έκτη από τις οκτώ σουίτες του για τσέμπαλο του 1720 σε Φα δίεση ελάσσονα. Εκτός από ένα πρελούδιο και φούγκα από καθένα από τα δύο βιβλία του Καλοσυγκερασμένου Κλειδοκύμβαλου, το μόνο άλλο έργο του Μπαχ σε Φα δίεση ελάσσονα είναι η Τοκάτα BWV 910. Η μόνη σύνθεση του Μότσαρτ σε αυτή την τονικότητα, είναι το δεύτερο μέρος του Κοντσέρτου για πιάνο No. 23 σε Λα μείζονα. [1]  

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Hopkins, Antony (1964). Talking About Concertos. London: Heinemann. σελ. 30. 

Περαιτέρω ανάγνωση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Anthony Morris, "Symphonies, Numbers and Keys" στο Bob's Poetry Magazine, III.3, Μάρτιος 2006.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]