Υπόθεση δηλητηρίασης του Σεργκέι και της Γιούλια Σκριπάλ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Δηλητηρίαση του Σεργκέι και της Γιούλια Σκριπάλ
Μια σκηνή εγκληματολογίας καλύπτει τον πάγκο στο Σόλσμπερι όπου ο Σεργκέι και η Γιούλια Σκριπάλ έπεσαν αναίσθητοι.
Ημερομηνία4 Μαρτίου 2018, πριν 6 έτη (2018-03-04)
ΤοποθεσίαΣόλσμπερι, Ηνωμένο Βασίλειο
Επίσης γνωστό ωςΔηλητηριάσεις του Σόλσμπερι
ΤύποςΧρήση του νευροδραστικού παράγοντα Νοβιτσόκ
ΣτόχοςΣεργκέι Βικτόροβιτς Σκριπάλ
Γιούλια Σεργκέεβνα Σκριπάλ
ΟργανωτέςΡωσική Στρατιωτική Υπηρεσία Πληροφοριών
ΈκβασηΑνεπιτυχής
Θάνατοι1 (Ντάουν Στάρτζες)
Τραυματισμοί3 εισήχθησαν στο νοσοκομείο (στη συνέχεια πήραν εξιτήριο:
Σεργκέι και η Γιούλια Σκριπάλ,
ντετέκτιβ Νικ Μπέιλι)
ΈρευνεςΒρετανική Αντιτρομοκρατική Διοίκηση
Ύποπτοι
  • "Αλεξάντερ Πέτροφ" (ψευδώνυμο του Αλεξάντερ Μίσκιν)[1])
  • "Ρουσλάν Μποσίροφ"[2] (ψευδώνυμο του Ανατόλι Τσεπίγκα)[3]
  • "Σεργκέι Φεντόνοφ" (ψευδώνυμο του Ντένις Σεργκέεφ)[4]

Η δηλητηρίαση του Σεργκέι και της Γιούλια Σκριπάλ, γνωστή και ως δηλητηριάσεις του Σόλσμπερι, ήταν μια αποτυχημένη απόπειρα δολοφονίας για να δηλητηριαστεί ο Σεργκέι Σκριπάλ, πρώην Ρώσος στρατιωτικός και διπλός πράκτορας των βρετανικών υπηρεσιών πληροφοριών στην πόλη Σόλσμπερι της Αγγλίας στις 4 Μαρτίου 2018. [5] [6] Ο Σεργκέι και η κόρη του, Γιούλια Σκριπάλ, δηλητηριάστηκαν από το νευροδραστικό παράγοντα Νοβιτσόκ.[7] Και οι δύο πέρασαν αρκετές εβδομάδες στο νοσοκομείο σε κρίσιμη κατάσταση, πριν πάρουν εξιτήριο. Ένας αστυνομικός, ο Νικ Μπέιλι, μεταφέρθηκε επίσης στην εντατική αφού παρευρέθηκε στο περιστατικό, και αργότερα πήρε και αυτός εξιτήριο. [8] [9] [10]

Η βρετανική κυβέρνηση κατηγόρησε τη Ρωσία για την απόπειρα δολοφονίας και ανακοίνωσε μια σειρά μέτρων κατά της Ρωσίας, συμπεριλαμβανομένης της απέλασης διπλωματών. Η επίσημη αντίδραση του Ηνωμένου Βασιλείου για το περιστατικό υποστηρίχθηκε από άλλες 28 χώρες που αντέδρασαν παρόμοια. Συνολικά, ένας άνευ προηγουμένου αριθμός 153 Ρώσων διπλωμάτων εκδιώχθηκαν μέχρι τα τέλη Μαρτίου 2018. [11] Η Ρωσία αρνήθηκε τις κατηγορίες και απέλασε ξένους διπλωμάτες ως αντίποινα για την απέλαση των δικών της διπλωματών και κατηγόρησε τη Βρετανία για τη δηλητηρίαση των Σκριπάλ. [12]

Στις 30 Ιουνίου 2018, υπήρξε παρόμοια δηλητηρίαση δύο Βρετανών υπηκόων στο Άμσμουρι, 11 χιλιομέτρα βόρεια του Σόλμπουρι, όπου εμπλέκεται ο ίδιος νευροδραστικός παράγοντας Νοβιτσόκ. [13] [14] Ο Τσάρλι Ρόουλι βρήκε ένα μπουκάλι άρωμα, το οποίο αργότερα ανακαλύφθηκε ότι περιείχε το Νοβιτσόκ, σε έναν κάδο απορριμμάτων κάπου στο Σόλμπουρι και το έδωσε στην Ντάουν Στάρτζες που το ψέκασε στον καρπό της. [15] [16] Η Στέρτζες αρρώστησε μέσα σε 15 λεπτά και πέθανε στις 8 Ιουλίου, αλλά ο Ρόουλι, ο οποίος ήρθε επίσης σε επαφή με το δηλητήριο, επέζησε. [17] Η βρετανική αστυνομία πιστεύει ότι αυτό το περιστατικό δεν ήταν στοχευμένη επίθεση, αλλά αποτέλεσμα του τρόπου με τον οποίο απορρίφθηκε το νευροδραστικό Νοβιτσόκ μετά τη δηλητηρίαση στο Σόλσμπερι. [18] Άμεσα ξεκίνησε δημόσια έρευνα για τις συνθήκες θανάτου της Στέρτζες. [19] Στις 5 Σεπτεμβρίου 2018, οι βρετανικές αρχές αναγνώρισαν δύο Ρώσους υπηκόους, οι οποίοι χρησιμοποιούσαν τα ονόματα Αλεξάντερ Πέτρωφ και Ρουσλάν Μποσίροφ, ως ύποπτους για τη δηλητηρίαση των Σκριπάλ, και ισχυρίστηκαν ότι ήταν ενεργοί αξιωματικοί των ρωσικών στρατιωτικών πληροφοριών. [20] Αργότερα, ο ερευνητικός ιστότοπος Bellingcat δήλωσε ότι είχε αναγνωρίσει θετικά τον Ρουσλάν Μποσίροφ ως τον εξαιρετικά παρασημοφορημένο συνταγματάρχη της GRU Ανατόλι Τσεπίγκα, [21] και τον Αλεξάντερ Πέτρωφ ως τον Αλεξάντερ Μίσκιν, επίσης της ίδιας υπηρεσίας, [22] [23] και ότι ένας τρίτος αξιωματικός της GRU που ήταν παρόν στο Ηνωμένο Βασίλειο εκείνη την εποχή αναγνωρίστηκε ως Ντένις Σεργκέεφ, [24] [25] που πιστεύεται ότι κατείχε τον βαθμό του υποστράτηγου στην GRU. Το μοτίβο των επικοινωνιών του ενώ βρισκόταν στο Ηνωμένο Βασίλειο δείχνει ότι είχε επαφές με ανώτερους αξιωματικούς στη Μόσχα. [26]

Η απόπειρα δολοφονίας και οι επακόλουθες αποκαλύψεις πρακτόρων θεωρήθηκαν ντροπή για τον Πούτιν και για τη ρωσική κατασκοπευτική οργάνωση. [5][27] Φέρεται ότι οργανώθηκε από την μυστική Μονάδα 29155 της GRU υπό τη διοίκηση του υποστράτηγου Αντρέι Β. Αβεριάνοφ. [28] Στις 27 Νοεμβρίου 2019, ο Οργανισμός για την Απαγόρευση των Χημικών Όπλων (OPCW) πρόσθεσε το Νοβιτσόκ, το νευροδρασικό παράγοντα της σοβιετικής εποχής που χρησιμοποιήθηκε στην επίθεση, στον κατάλογό του με τις απαγορευμένες ουσίες. [29]

Χρονολογία γεγονότων[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αστυνομικοί φρουρούν το εστιατόριο Zizzi στο Σόλσμπερι μετά τις δηλητηριάσεις.

Στις 14:40 τοπική ώρα Αγγλίας στις 3 Μαρτίου 2018, η Γιούλια Σκριπάλ, η 33χρονη κόρη του Σεργκέι Σκριπάλ, ενός 66χρονου κάτοικου του Σόλσμπερι, αφιχθεί στο αεροδρόμιο Χίθροου από το Διεθνές Αεροδρόμιο Σερεμέτιεβο στη Μόσχα της Ρωσίας.

Στις 14:20 της 4ης Μαρτίου οι Σκριπάλ δείπνησαν στο εστιατόριο Zizzi στην Καστλ Στριτ, αναχωρώντας στις 15:35. [30]Λίγα λεπτά μετά στις 16:15 μια κλήση στις υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης ανέφερε ότι ένας άνδρας και μια γυναίκα, που αργότερα αναγνωρίστηκαν ως Σεργκέι και Γιούλια, βρέθηκαν αναίσθητοι σε ένα δημόσιο παγκάκι στο κέντρο του Σόλσμπερι από τον διερχόμενο Διευθυντή Νοσηλευτικής του Βρετανικού Στρατού και την κόρη του.[31][32][33][34] Ένας αυτόπτης μάρτυρας είδε τη γυναίκα να βγάζει αφρούς από το στόμα με τα μάτια της ορθάνοιχτα αλλά εντελώς λευκά. [32] Στις 17:10, μεταφέρθηκαν χωριστά στο Περιφερειακό Νοσοκομείο του Σόλσμπερι με ασθενοφόρο.[35]

Οι υγειονομικές αρχές έλεγξαν 21 μέλη των υπηρεσιών έκτακτης ανάγκης και το κοινό για πιθανά συμπτώματα.[36]Δύο αστυνομικοί υποβλήθηκαν σε θεραπεία για μικρά συμπτώματα, που λέγεται ότι είχαν φαγούρα στα μάτια, ενώ ο ένας, ο ντετέκτιβ Νικ Μπέιλι, ο οποίος είχε σταλεί στο σπίτι του Σκριπάλ, ήταν σε σοβαρή κατάσταση.[37] Στις 22 Μαρτίου, ο Μπέιλι πήρε εξιτήριο από το νοσοκομείο. Σε δήλωσή του είπε ότι «η κανονική ζωή για μένα μάλλον δεν θα είναι ποτέ η ίδια» και ευχαρίστησε το προσωπικό του νοσοκομείου.[9]

Στις 26 Μαρτίου, ο Σκριπάλ και η κόρη του αναφέρθηκαν ότι εξακολουθούσαν να είναι σε κρίσιμη κατάσταση.[38] Στις 29 Μαρτίου ανακοινώθηκε ότι η κατάσταση της Γιούλια βελτιώνονταν. [39] Μετά από τρεις εβδομάδες σε κρίσιμη κατάσταση, η Γιούλια ανέκτησε τις αισθήσεις της και μπόρεσε να μιλήσει.[40] Ο Σεργκέι Σκριπάλ ήταν επίσης σε κρίσιμη κατάσταση μέχρι που ανέκτησε τις αισθήσεις του ένα μήνα μετά την επίθεση.[41][42] Στις 5 Απριλίου, οι γιατροί ανέφεραν ότι ο Σεργκέι δεν ήταν πλέον σε σοβαρή κατάσταση και ότι ανταποκρινόταν θετικά στη θεραπεία.[43] Στις 9 Απριλίου, η Γιούλια πήρε εξιτήριο από το νοσοκομείο και μεταφέρθηκε σε ασφαλή τοποθεσία.[44] Στις 18 Μαΐου, ο Σεργκέι Σκριπάλ πήρε επίσης εξιτήριο από το νοσοκομείο.[45]

Στις 23 Μαΐου, μια χειρόγραφη επιστολή και μια βινεοσκοπημενη δήλωση της Γιούλια κυκλοφόρησαν στο πρακτορείο ειδήσεων Reuters για πρώτη φορά μετά τη δηλητηρίαση. Η ίδια δήλωσε τυχερή που έμεινε ζωντανή μετά τη δηλητηρίαση και ευχαρίστησε το προσωπικό του νοσοκομείου του Σόλσμπερι. Περιέγραψε τη θεραπεία της ως αργή, δύσκολη και εξαιρετικά επώδυνη και ανέφερε μια ουλή στον λαιμό της, προφανώς από τραχειοτομή. Εξέφρασε την ελπίδα ότι κάποια μέρα θα επέστρεφε στη Ρωσία. Ευχαρίστησε τη ρωσική πρεσβεία για την προσφορά της βοήθειας, αλλά είπε ότι αυτή και ο πατέρας της «δεν ήταν έτοιμοι να την δεχθούν».[46] Στις 5 Απριλίου, οι βρετανικές αρχές δήλωσαν ότι μέσα στο σπίτι του Σκριπάλ, το οποίο είχε σφραγιστεί από την αστυνομία, δύο ζωα βρέθηκαν νεκρά από κτηνίατρους, όταν τους επέτρεψαν να εισέλθουν, μαζί με μια γάτα σε ταλαιπωρημένη κατάσταση.[47]

Στις 22 Νοεμβρίου κυκλοφόρησε η πρώτη συνέντευξη με τον ντετέκτιβ Νικ Μπέιλι, στην οποία ανέφερε ότι είχε δηλητηριαστεί, παρά το γεγονός ότι επιθεώρησε το σπίτι των Σκριπάλ φορώντας ειδική στολή. Εκτός από τη δηλητηρίαση, ο Μπέιλι και η οικογένειά του είχαν απομακρυνθεί από το σπίτι τους και όλα τα υπάρχοντά τους, λόγω της μόλυνσης. Οι ερευνητές είπαν ότι το μπουκάλι αρώματος που περιείχε το Νοβιτσόκ, το οποίο βρέθηκε αργότερα σε έναν κάδο, περιείχε αρκετό ύγρο για να σκοτώσει ενδεχομένως χιλιάδες ανθρώπους.[48]

Στις αρχές του 2019, οι εργολάβοι κατασκεύασαν μια σκαλωσιά «με σφραγισμένο πλαίσιο» πάνω από το σπίτι και το γκαράζ του σπιτιού του Σκριπάλ. Στη συνέχεια, μια στρατιωτική ομάδα αποσυναρμολόγησε και αφαίρεσε τις στέγες και στα δύο κτίρια κατά τη διάρκεια δύο εβδομάδων. Τον καθαρισμό και την απολύμανση ακολούθησε ανακατασκευή σε διάστημα τεσσάρων μηνών.[49]Στις 22 Φεβρουαρίου 2019, κυβερνητικοί αξιωματούχοι ανακοίνωσαν ότι η τελευταία από τις 12 περιοχές που είχαν υποβληθεί σε έντονο και επικίνδυνο καθαρισμό –το σπίτι του Σκριπάλ– είχε κριθεί ασφαλές.[50]

Τον Μάιο του 2019, ο Σεργκέι Σκριπάλ έκανε ένα τηλεφώνημα και άφησε ένα φωνητικό μήνυμα στην ανιψιά του Βικτόρια που ζει στη Ρωσία. Αυτή ήταν η πρώτη φορά μετά τη δηλητηρίαση που η φωνή του είχε ακουστεί δημόσια. [51]Τον Αύγουστο του 2019 επιβεβαιώθηκε ότι και ένας δεύτερος αστυνομικός είχε δηλητηριαστεί κατά τη διάρκεια της έρευνας, αλλά μόνο σε ίχνη.[52]

Έρευνες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η πρώτη δημόσια απάντηση για τη δηλητηρίαση ήρθε στις 6 Μαρτίου. Συμφωνήθηκε στο πλαίσιο του δικτύου Αντιτρομοκρατικής Αστυνόμευσης ότι η Αντιτρομοκρατική Διοίκηση που εδρεύει στη Μητροπολιτική Αστυνομία θα αναλάβει την έρευνα από την αστυνομία του Γουίλσαιρ. Ο Βοηθός Επίτροπος Μαρκ Ρόουλι, επικεφαλής της Αντιτρομοκρατικής Αστυνόμευσης, ζήτησε μάρτυρες στο περιστατικό μετά από μια συνεδρίαση της COBRA υπό την προεδρία της υπουργού Εσωτερικών Άμπερ Ρουντ.[53]

Δείγματα του νευρικού παράγοντα που χρησιμοποιήθηκε στην επίθεση βρέθηκαν θετικά στο Εργαστήριο Επιστήμης και Τεχνολογίας Άμυνας στο Πόρτον Ντάουν για έναν «πολύ σπάνιο» νευροδραστικό παράγοντα, σύμφωνα με τον Υπουργό Εσωτερικών του Ηνωμένου Βασιλείου.[54]

180 στρατιωτικοί εμπειρογνώμονες στην άμυνα και την απολύμανση χημικού πολέμου, καθώς και 18 οχήματα, αναπτύχθηκαν στις 9 Μαρτίου για να βοηθήσουν τη Μητροπολιτική Αστυνομία να απομακρύνει οχήματα και αντικείμενα από το σημείο και να αναζητήσει περαιτέρω ίχνη του νευρικού παράγοντα. Το προσωπικό προερχόταν κυρίως από τον Στρατό, συμπεριλαμβανομένων εκπαιδευτών από το Κέντρο Άμυνας ΧΒΡΠ και την Ομάδα Εξουδετέρωσης και Έρευνας Εκρηκτικών Μηχανισμών, καθώς και από τους Βασιλικούς Πεζοναύτες και τη Βασιλική Αεροπορία.[55]

Αρκετές μέρες αργότερα, στις 12 Μαρτίου, η πρωθυπουργός Τερέζα Μέι δήλωσε ότι η χημική ουσία είχε αναγνωριστεί ως μια από την οικογένεια νευροδραστικών παραγόντων Νοβιτσόκ, που πιστεύεται ότι αναπτύχθηκε τη δεκαετία του 1980 από τη Σοβιετική Ένωση.[56][57]Σύμφωνα με τον Ρώσο πρεσβευτή στο Ηνωμένο Βασίλειο, Αλεξάντερ Γιακοβλένκο, οι βρετανικές αρχές αναγνώρισαν τον παραγόντα ως A-234, [58] που προέρχεται από μια παλαιότερη έκδοση γνωστή ως A-232.[59]

Μέχρι τις 14 Μαρτίου, η έρευνα επικεντρώθηκε στο σπίτι και το αυτοκίνητο του Σκριπάλ, ένα παγκάκι όπου οι δυο τους έπεσαν αναίσθητοι, ένα εστιατόριο στο οποίο δειπνούσαν και μια παμπ όπου έπιναν ποτά.[60] Ένα όχημα ανάκτησης αφαιρέθηκε από τον στρατό από το Τζίλιγχαμ στο Ντόρσετ στις 14 Μαρτίου, σε σχέση με τη δηλητηρίαση.[61]

Στη συνέχεια, υπήρξαν εικασίες στα βρετανικά μέσα ενημέρωσης ότι το Νοβιτσόκ είχε φυτευτεί σε ένα από τα προσωπικά αντικείμενα στη βαλίτσα της Γιούλια Σκριπάλ πριν φύγει από τη Μόσχα για το Λονδίνο,[62] και στα ΜΜΕ των ΗΠΑ ότι είχε τοποθετηθεί στο αυτοκίνητό τους.[63]

Ο Γενικός Διευθυντής του Οργανισμού για την Απαγόρευση των Χημικών Όπλων (OPCW), δήλωσε στις 20 Μαρτίου ότι θα χρειαστούν άλλες δύο έως τρεις εβδομάδες για να οριστικοποιηθεί η ανάλυση των δειγμάτων που ελήφθησαν από τη δηλητηρίαση του Σκριπάλ.[64] Στις 22 Μαρτίου, οι δικαστικές αρχές έδωσαν άδεια για τη λήψη νέων δειγμάτων αίματος από τη Γιούλια και τον Σεργκέι Σκριπάλ για χρήση από τον ΟΑΧΟ. [65]

Μέχρι τις 28 Μαρτίου, η αστυνομική έρευνα κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι Σκριπάλ δηλητηριάστηκαν στο σπίτι του Σεργκέι, με τη μεγαλύτερη συγκέντρωση να βρίσκεται στο χερούλι της εξώπορτας του.[66] Στις 12 Απριλίου, ο ΟΑΧΟ επιβεβαίωσε την ανάλυση του Ηνωμένου Βασιλείου για τον τύπο του νευροδραστικού παράγοντα και ανέφερε ότι ήταν «υψηλής καθαρότητας», δηλώνοντας ότι «το όνομα και η δομή της ταυτοποιημένης τοξικής χημικής ουσίας περιέχονται στην πλήρη διαβαθμισμένη έκθεση της Γραμματείας, διαθέσιμη στα Κράτη Μέλη».[67]

Μια αποχαρακτηρισμένη επιστολή του συμβούλου εθνικής ασφάλειας του Ηνωμένου Βασιλείου, Σερ Μαρκ Σέντγουιλ, προς τον Γενικό Γραμματέα του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ, ανέφερε ότι οι ρωσικές στρατιωτικές πληροφορίες παραβίασαν τον λογαριασμό email της Γιούλια Σκριπάλ τουλάχιστον από το 2013 και δοκίμασαν μεθόδους για τη διανομή νευροδραστικών παραγόντων, συμπεριλαμβανομένων των χειρολαβών των θυρών.[68]

Το Τμήμα Περιβάλλοντος επιβεβαίωσε ότι ο νευροδραστικός παράγοντας παραδόθηκε «σε υγρή μορφή». Ανεφέρε ότι οκτώ τοποθεσίες απαιτούν απολύμανση, η οποία θα διαρκέσει αρκετούς μήνες για να ολοκληρωθεί και θα κοστίσει εκατομμύρια λίρες. Το BBC ανέφερε ότι οι ειδικοί είπαν ότι ο νευροδραστικός παράγοντας δεν εξατμίζεται ούτε εξαφανίζεται με την πάροδο του χρόνου. Απαιτείται έντονος καθαρισμός με καυστικά χημικά για να απαλλαγούν από αυτό. [69]Η επιβίωση των Σκριπάλ πιθανότατα οφειλόταν στις καιρικές συνθήκες – καθώς υπήρχε βαριά ομίχλη και υψηλή υγρασία, και σύμφωνα με άλλους επιστήμονες, η υγρασία εξασθενεί την ισχύ αυτού του τύπου τοξίνης.[70][71]

Στις 22 Απριλίου 2018, αναφέρθηκε ότι η βρετανική αντιτρομοκρατική αστυνομία είχε εντοπίσει έναν ύποπτο για τη δηλητηρίαση των Σκριπάλ: έναν πρώην αξιωματικό της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Ασφαλείας (FSB) που έδρασε με πολλές κωδικές ονομασίες. Σύμφωνα με τους ερευνητές, ηγήθηκε μιας ομάδας έξι Ρώσων πρακτόρων που οργάνωσαν την επίθεση με χημικά όπλα.[72] Ο Σέντγουιλ ανέφερε την 1η Μαΐου 2018 ωστόσο ότι οι υπηρεσίες πληροφοριών και αστυνομίας του Ηνωμένου Βασιλείου δεν κατάφεραν να ταυτοποιήσουν το άτομο ή τα άτομα που πραγματοποίησαν την επίθεση.[73]

Στις 19 Ιουλίου, η Ένωση Τύπου ανέφερε ότι η αστυνομία πίστευε ότι είχε αναγνωρίσει πολλούς Ρώσους ως ύποπτους δράστες της επίθεσης. Είχαν εντοπιστεί μέσω κλειστού κυκλώματος τηλεόρασης και διασταυρώθηκαν με δεδομένα εισόδου στα σύνορα.[74]

Στις 6 Αυγούστου 2018, αναφέρθηκε ότι η βρετανική κυβέρνηση «ήταν έτοιμη να υποβάλει αίτημα έκδοσης στη Μόσχα για δύο Ρώσους που ήταν ύποπτοι για την επίθεση με το νευροδραστικό παράγοντα στο Σόλσμπερι». Η Μητροπολιτική Αστυνομία κατάφερε να αναγνωρίσει τους υπόπτους μετά από 5.000 ώρες πλάνα κλειστού κυκλώματος από το Σόλσμπερι και πολλά αεροδρόμια σε όλη τη χώρα. [75] Η Βρετανίδα πρωθυπουργός Τερέζα Μέι ανακοίνωσε στην Βουλή των Κοινοτήτων την ίδια μέρα ότι οι βρετανικές υπηρεσίες πληροφοριών είχαν ταυτοποιήσει τους δύο υπόπτους ως αξιωματικούς της GU Intelligence Service και ότι η απόπειρα δολοφονίας εγκρίθηκε "σχεδόν σίγουρα" σε ανώτερο επίπεδο της ρωσικής κυβέρνησης.[2][76] Η Μέι ανέφερε επίσης ότι η Βρετανία θα πιέσει ώστε η ΕΕ να συμφωνήσει σε νέες κυρώσεις κατά της Ρωσίας.

Απάντηση του Ηνωμένου Βασιλείου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μέσα σε λίγες μέρες από την επίθεση, άρχισε να αυξάνεται η πολιτική πίεση στην κυβέρνηση της Τερέζα Μέι για να αναλάβει δράση κατά των δραστών, και οι περισσότεροι πολιτικοί φάνηκαν να πιστεύουν ότι η ρωσική κυβέρνηση βρισκόταν πίσω από την επίθεση.[77] Η κατάσταση ήταν επιπλέον ευαίσθητη για τη Ρωσία καθώς ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν αντιμετώπιζε τις τέταρτες προεδρικές εκλογές στα μέσα Μαρτίου και η Ρωσία επρόκειτο να φιλοξενήσει τον ποδοσφαιρικό διαγωνισμό του Παγκοσμίου Κυπέλλου FIFA 2018 τον Ιούνιο.[78] Σε μια επείγουσα ερώτηση του Τομ Τούγκενχατ, του προέδρου της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της Βουλής των Κοινοτήτων, ο οποίος πρότεινε ότι η Μόσχα διεξήγαγε μια μορφή ήπιου πολέμου κατά της Δύσης, ο υπουργός Εξωτερικών Μπόρις Τζόνσον, στις 6 Μαρτίου, δήλωσε ότι η κυβέρνηση θα ανταποκριθεί κατάλληλα και σθεναρά εάν διαπιστωθεί ότι το ρωσικό κράτος εμπλέκεται στη δηλητηρίαση των Σκριπάλ.[79] Η υπουργός Εσωτερικών του Ηνωμένου Βασιλείου δήλωσε στις 8 Μαρτίου 2018 ότι η χρήση νευροδραστικού παράγοντα στο έδαφος του Ηνωμένου Βασιλείου ήταν μια θρασύτατη και απερίσκεπτη πράξη απόπειρας δολοφονίας με τον πιο σκληρό και δημόσιο τρόπο.[80]

Η πρωθυπουργός Τερέζα Μέι δήλωσε στη Βουλή των Κοινοτήτων στις 12 Μαρτίου:

«Είναι πλέον σαφές ότι ο Σκριπάλ και η κόρη του δηλητηριάστηκαν με νευροδραστικό παράγοντα στρατιωτικής ποιότητας, που αναπτύχθηκε από τη Ρωσία. Αυτό είναι μέρος μιας ομάδας νευροδραστικών παραγόντων γνωστών ως «Νοβιτσόκ». Με βάση τη θετική ταυτοποίηση αυτού του χημικού παράγοντα από κορυφαίους παγκοσμίως ειδικούς στο Εργαστήριο Επιστήμης και Τεχνολογίας Άμυνας γνωρίζουμε ότι η Ρωσία παρήγαγε προηγουμένως αυτόν τον παράγοντα και θα ήταν ακόμα σε θέση να το κάνει. Το ιστορικό της Ρωσίας για τη διεξαγωγή κρατικών δολοφονιών και την εκτίμησή μας ότι η Ρωσία θεωρεί ορισμένους αποστάτες ως νόμιμους στόχους για δολοφονίες, η κυβέρνηση κατέληξε στο συμπέρασμα ότι είναι πολύ πιθανό η Ρωσία να ευθύνεται για την πράξη εναντίον του Σεργκέι και της Γιούλια Σκριπάλ. Υπάρχουν επομένως μόνο δύο εύλογες εξηγήσεις για το τι συνέβη στο Σόλσμπερι στις 4 Μαρτίου. Είτε αυτό ήταν μια άμεση πράξη του ρωσικού κράτους εναντίον της χώρας μας, είτε η ρωσική κυβέρνηση έχασε τον έλεγχο αυτού του δυνητικά καταστροφικά καταστροφικού νευροδραστικού παράγοντα και επέτρεψε να βρεθεί στα χέρια άλλων».others.[56]

Η Μέι δήλωσε επίσης ότι η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου ζήτησε από τη Ρωσία να εξηγήσει ποια από αυτές τις δύο πιθανότητες ήταν μέχρι το τέλος της 13ης Μαρτίου 2018.[56] Ανέφερε επίσης: Στην εξωδικαστική δολοφονία τρομοκρατών και αντιφρονούντων εκτός Ρωσίας δόθηκε νομική κύρωση από το ρωσικό κοινοβούλιο το 2006. Και φυσικά η Ρωσία χρησιμοποίησε ραδιολογικές ουσίες στη βάρβαρη επίθεσή της στον κ. Λιτβινένκο. Επιπλέον η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου θα εξετάσει λεπτομερώς την απάντηση από το ρωσικό κράτος και σε περίπτωση που δεν υπάρξει αξιόπιστη απάντηση, η κυβέρνηση θα συμπεράνει ότι αυτή η ενέργεια ισοδυναμεί με παράνομη χρήση βίας από το ρωσικό κράτος κατά του Ηνωμένου Βασίλειου και θα ακολουθούσαν μέτρα. [56]Τα βρετανικά μέσα ενημέρωσης χαρακτήρισαν τη δήλωση ως τελεσίγραφο της Τερέζα Μέι στον Πούτιν.[7][81] Στις 13 Μαρτίου 2018, η υπουργός Εσωτερικών του Ηνωμένου Βασιλείου Άμπερ Ραντ διέταξε μια έρευνα από την αστυνομία και τις υπηρεσίες ασφαλείας σχετικά με την εικαζόμενη ανάμειξη του ρωσικού κράτους σε 14 προηγούμενους ύποπτους θανάτους Ρώσων εξόριστων και επιχειρηματιών στο Ηνωμένο Βασίλειο. [82]

Η Μέι αποκάλυψε μια σειρά μέτρων στις 14 Μαρτίου 2018 ως αντίποινα για την επίθεση με δηλητηρίαση, αφού η ρωσική κυβέρνηση αρνήθηκε να ικανοποιήσει το αίτημα του Ηνωμένου Βασιλείου για απολογισμό του περιστατικού. Ένα από τα κύρια μέτρα ήταν η απέλαση 23 Ρώσων διπλωματών, την οποία παρουσίασε ως ενέργειες για την εξάρθρωση του ρωσικού δικτύου κατασκοπείας στο Ηνωμένο Βασίλειο, καθώς αυτοί οι διπλωμάτες είχαν αναγνωριστεί από το Ηνωμένο Βασίλειο ως αδήλωτοι πράκτορες πληροφοριών.[83][84]

Το BBC ανέφερε και άλλες δράσεις, όπως:[85]

  • Αύξηση των ελέγχων σε ιδιωτικές πτήσεις, τελωνεία και φορτία.
  • Πάγωμα ρωσικών κρατικών περιουσιακών στοιχείων όπου υπάρχουν ενδείξεις ότι μπορεί να χρησιμοποιηθούν για να απειλήσουν τη ζωή ή την περιουσία υπηκόων ή κατοίκων του Ηνωμένου Βασιλείου.
  • Σχέδια για την εξέταση νέων νόμων για την ενίσχυση της άμυνας ενάντια στην «εχθρική κρατική δραστηριότητα».
  • Υπουργοί και η βρετανική βασιλική οικογένεια να μποϊκοτάρουν το Παγκόσμιο Κύπελλο FIFA 2018 στη Ρωσία
  • Αναστολή όλων των διμερών επαφών υψηλού επιπέδου μεταξύ Ηνωμένου Βασιλείου και Ρωσίας.
  • Ανάκληση της κρατικής πρόσκλησης προς τον υπουργό Εξωτερικών της Ρωσίας Σεργκέι Λαβρόφ.[10]
  • Ένα νέο κέντρο άμυνας χημικών όπλων αξίας 48 εκατομμυρίων λιρών.[86]
  • Προσφορά εθελοντικών εμβολιασμών κατά του άνθρακα σε βρετανικά στρατεύματα που κρατούνται σε υψηλή ετοιμότητα, ώστε να είναι έτοιμα να αναπτυχθούν σε περιοχές όπου υπάρχει κίνδυνος αυτού του τύπου επίθεσης. [86]

Η Μέι είπε ότι ορισμένα μέτρα που σχεδίαζε η κυβέρνηση δεν θα μπορούσαν να κοινοποιηθούν δημόσια για λόγους εθνικής ασφάλειας. [83] Ο Τζέρεμι Κόρμπιν έθεσε αμφιβολίες στην κοινοβουλευτική του απάντηση στη δήλωση της Μέι σχετικά με την απόδοση ευθύνης για την επίθεση στη Ρωσία πριν από τα αποτελέσματα μιας ανεξάρτητης έρευνας, η οποία προκάλεσε κριτική από ορισμένους βουλευτές, συμπεριλαμβανομένων μελών του δικού του κόμματος.[87] Λίγες μέρες αργότερα, ο Κόρμπιν ήταν ικανοποιημένος ότι τα στοιχεία έδειχναν τη Ρωσία.[88]

Το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών συγκάλεσε επείγουσα συνεδρίαση στις 14 Μαρτίου 2018 με πρωτοβουλία του Ηνωμένου Βασιλείου για να συζητηθεί το περιστατικό του Σόλσμπερι.[89][90]

Σύμφωνα με τον γραμματέα Τύπου της ρωσικής αποστολής, το σχέδιο δήλωσης που παρουσίασε η Ρωσία στη συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών μπλοκαρίστηκε από το Ηνωμένο Βασίλειο.[91] Το Ηνωμένο Βασίλειο και οι ΗΠΑ κατηγόρησαν τη Ρωσία για το περιστατικό κατά τη διάρκεια της συνάντησης, με το Ηνωμένο Βασίλειο να κατηγορεί τη Ρωσία ότι παραβίασε τις υποχρεώσεις της βάσει της Σύμβασης για τα Χημικά Όπλα.[92] Ξεχωριστά, ο Λευκός Οίκος υποστήριξε πλήρως το Ηνωμένο Βασίλειο στην απόδοση της επίθεσης στη Ρωσία, καθώς και στα αντίποινα που ελήφθησαν κατά της Ρωσίας. Ο Λευκός Οίκος κατηγόρησε επίσης τη Ρωσία ότι υπονομεύει την ασφάλεια των χωρών σε όλο τον κόσμο.[93]

Το Ηνωμένο Βασίλειο και στη συνέχεια το ΝΑΤΟ ζήτησαν από τη Ρωσία να παράσχει «πλήρη αποκάλυψη» του προγράμματος Νοβιτσόκ στον ΟΑΧΟ. [94]Στις 14 Μαρτίου 2018, η κυβέρνηση δήλωσε ότι θα παρείχε δείγμα της ουσίας που χρησιμοποιήθηκε στον ΟΑΧΟ μόλις επιτραπούν οι νομικές υποχρεώσεις του Ηνωμένου Βασίλειου από την ποινική έρευνα.[95]

Ο Μπόρις Τζόνσον δήλωσε στις 16 Μαρτίου ότι ήταν «συντριπτικά πιθανό» ότι η δηλητηρίαση είχε διαταχθεί απευθείας από τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν, γεγονός που σηματοδότησε την πρώτη φορά που η βρετανική κυβέρνηση κατηγόρησε τον Πούτιν ότι διέταξε προσωπικά τη δηλητηρίαση. [96] Σύμφωνα με το Υπουργείο Εξωτερικών του Ηνωμένου Βασίλειου, το ΗΒ απέδωσε την επίθεση στη Ρωσία με βάση την αποφασιστικότητα ότι το χημικό ήταν το Νοβιτσόκ, πρόσθετες πληροφορίες και έλλειψη εναλλακτικών εξηγήσεων από τη Ρωσία.[97] Το Εργαστήριο Επιστήμης και Τεχνολογίας Άμυνας ανακοίνωσε ότι ήταν «απόλυτα βέβαιο» ότι ο παράγοντας που χρησιμοποιήθηκε ήταν το Νοβιτσόκ, αλλά ακόμα δεν γνώριζαν την «ακριβή πηγή» του.[98][99]

Το Ηνωμένο Βασίλειο είχε πραγματοποιήσει μια ενημέρωση πληροφοριών με τους συμμάχους του, στην οποία ανέφερε ότι η χημική ουσία Νοβιτσόκ που χρησιμοποιήθηκε στη δηλητηρίαση στο Σόλσμπερι παρήχθη σε μια χημική εγκατάσταση στην πόλη Shikhany, στην περιφέρεια Σαράτοφ, στη Ρωσία.[100]

Απάντηση της Ρωσίας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ρωσική κυβέρνηση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις 6 Μαρτίου 2018, ο Αντρέι Λουγκοβόι, βουλευτής της Κρατικής Δούμας της Ρωσίας και φερόμενος ως δολοφόνος του Αλεξάντερ Λιτβινένκο, στη συνέντευξή του στην Ηχώ της Μόσχας δήλωσε: Κάτι συμβαίνει συνεχώς σε Ρώσους πολίτες που είτε φεύγουν από τη ρωσική δικαιοσύνη, είτε για κάποιο λόγο επιλέγουν οι ίδιοι έναν τρόπος ζωής που αποκαλούν αλλαγή της πατρίδας τους. Έτσι, όσο περισσότερο η Βρετανία δέχεται στο έδαφός της κάθε κακό, κάθε απόβρασμα από όλο τον κόσμο, τόσο περισσότερα προβλήματα θα έχουν.[101][102]

Ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ απέρριψε στις 9 Μαρτίου τον ισχυρισμό της Βρετανίας για εμπλοκή της Ρωσίας στη δηλητηρίαση του Σκριπάλ και κατηγόρησε το Ηνωμένο Βασίλειο για διάδοση προπαγάνδας. [103] Ο Λαβρόφ είπε ότι η Ρωσία ήταν έτοιμη να συνεργαστεί και απαίτησε πρόσβαση στα δείγματα του χημικού παράγοντα που χρησιμοποιήθηκε για τη δηλητηρίαση του Σκριπάλ. Ωστόσο το αίτημα απορρίφθηκε από τη βρετανική κυβέρνηση.[104]

Μετά τη δήλωση της Τερέζα Μέι στις 12 Μαρτίου στο Κοινοβούλιο – στην οποία έδωσε προθεσμία στην κυβέρνηση του Προέδρου Πούτιν μέχρι τα μεσάνυχτα της επόμενης ημέρας να εξηγήσει πώς δηλητηριάστηκε ένας πρώην κατάσκοπος στο Σόλσμπερι, διαφορετικά θα συμπέρανε ότι επρόκειτο για «παράνομη χρήση βίας» από το ρωσικό κράτος κατά του Ηνωμένου Βασιλείου, [7] ο Λαβρόφ, μιλώντας στον ρωσικό Τύπο στις 13 Μαρτίου, [105]δήλωσε ότι θα πρέπει να ακολουθηθεί η διαδικασία που ορίζεται από τη Σύμβαση για τα Χημικά Όπλα, σύμφωνα με την οποία η Ρωσία είχε το δικαίωμα να έχει πρόσβαση στην χημική ουσία και 10 ημέρες για να απαντήσει.[106]

Στις 17 Μαρτίου, η Ρωσία ανακοίνωσε ότι απελαύνει 23 Βρετανούς διπλωμάτες και διέταξε το κλείσιμο του προξενείου του Ηνωμένου Βασιλείου στην Αγία Πετρούπολη και του γραφείου του Βρετανικού Συμβουλίου στη Μόσχα, διακόπτοντας όλες τις δραστηριότητες του Βρετανικού Συμβουλίου στη Ρωσία. [107]

Η Ρωσία έχει επισήμως ανακηρύξει τη δηλητηρίαση ως κατασκεύασμα και μια γκροτέσκα πρόκληση που οργανώθηκε αγενώς από τις βρετανικές και αμερικανικές υπηρεσίες πληροφοριών για να υπονομεύσει τη χώρα.[108] Η ρωσική κυβέρνηση και η πρεσβεία της Ρωσίας στο Ηνωμένο Βασίλειο ζήτησαν επανειλημμένα πρόσβαση στους Σκριπάλ και προσπάθησαν να προσφέρουν προξενική βοήθεια. Αυτά τα αιτήματα και οι προσφορές δεν έγιναν δεκτά ή απορρίφθηκαν αντίστοιχα.[109]

Στις 5 Σεπτεμβρίου 2018, ο γραμματέας Τύπου του Πούτιν, Ντμίτρι Πεσκόφ, δήλωσε ότι η Ρωσία δεν έλαβε κανένα επίσημο αίτημα από τη Βρετανία για βοήθεια στον εντοπισμό των δύο ύποπτων ρωσικών αξιωματικών στρατιωτικών πληροφοριών της GRU που η Σκότλαντ Γιαρντ πιστεύει ότι πραγματοποίησαν την επίθεση στον Σκριπάλ. Την ίδια μέρα, το υπουργείο Εξωτερικών της Ρωσίας ισχυρίστηκε ότι η πρέσβης του Ηνωμένου Βασιλείου στη Μόσχα, Λόρι Μπρίστοου, είχε πει ότι το Λονδίνο δεν θα παράσχει στη Ρωσία τα δακτυλικά αποτυπώματα των υπόπτων, τους αριθμούς διαβατηρίων, τους αριθμούς βίζας ή οποιαδήποτε επιπλέον δεδομένα.[110]

Στις 12 Σεπτεμβρίου 2018, ο Πούτιν, απαντώντας σε ερωτήσεις στην ολομέλεια του 4ου Ανατολικού Οικονομικού Φόρουμ στο Βλαδιβοστόκ της Ρωσίας της Άπω Ανατολής είπε ότι οι ταυτότητες και των δύο ανδρών που ο Λονδίνο ήταν ύποπτοι για συμμετοχή στην υπόθεση Σκριπάλ ήταν γνωστές στις ρωσικές αρχές και ότι και οι δύο ήταν πολίτες, που δεν είχαν κάνει τίποτα εγκληματικό. Ανέφερε επίσης ότι θα ήθελε οι άνδρες να έρθουν μπροστά για να πουν την ιστορία τους. [111] Σε μια συνέντευξη στις 13 Σεπτεμβρίου 2018 στο κρατικό τηλεοπτικό κανάλι RT, ο Πούτιν ισχυρίστηκε ότι ήταν αθλητικοί διατροφολόγοι που είχαν πάει στο Σόλσμπερι απλώς για να δουν τα αξιοθέατα και να αναζητήσουν προϊόντα διατροφής, λέγοντας ότι χρειάστηκαν μια ημερήσια εκδρομή στο Σόλσμπερι.one.[112]

Στις 26 Σεπτεμβρίου, την ίδια μέρα που ένας από τους υπόπτους αναγνωρίστηκε ως ο συνταγματάρχης της GRU, ο Λαβρόφ προέτρεψε τις βρετανικές αρχές να συνεργαστούν στην έρευνα της υπόθεσης, είπε ότι η Βρετανία δεν είχε δώσει καμία απόδειξη για την ενοχή της Ρωσίας και πρότεινε ότι η Βρετανία είχε κάτι να κρύψει.[113] Στις 25 Σεπτεμβρίου, η FSB άρχισε να αναζητά αξιωματικούς του Υπουργείου Εσωτερικών που είχαν παράσχει σε δημοσιογράφους πληροφορίες ξένων διαβατηρίων και πτήσης σχετικά με τους υπόπτους.[114]

Απάντηση από άλλες χώρες και οργανισμούς[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κυβέρνηση των ΗΠΑ[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μετά τη δήλωση της Τερέζα Μέι στο Κοινοβούλιο, ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Ρεξ Τίλερσον εξέδωσε μια δήλωση στις 12 Μαρτίου που υποστήριξε πλήρως τη στάση της βρετανικής κυβέρνησης σχετικά με την επίθεση δηλητηρίασης, συμπεριλαμβανομένης της εκτίμησής της ότι η Ρωσία ήταν πιθανώς υπεύθυνη για την επίθεση με χημικό παράγοντα που έλαβε θέση στο Σόλσμπερι. [115] Την επόμενη μέρα, ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ είπε ότι η Ρωσία ήταν πιθανώς υπεύθυνη..[116]

Η πρεσβευτής των Ηνωμένων Πολιτειών στα Ηνωμένα Έθνη Νίκι Χέιλι στην ενημέρωση του Συμβουλίου Ασφαλείας στις 14 Μαρτίου 2018 δήλωσε: Οι Ηνωμένες Πολιτείες πιστεύουν ότι η Ρωσία είναι υπεύθυνη για την επίθεση σε δύο άτομα στο Ηνωμένο Βασίλειο με χρήση νευροδραστικού παράγοντα στρατιωτικού βαθμού.[117]

Μετά τη σύσταση του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας των Ηνωμένων Πολιτειών, [118] ο Πρόεδρος Τραμπ, στις 26 Μαρτίου, διέταξε την απέλαση εξήντα Ρώσων διπλωματών (που αναφέρονται από τον Λευκό Οίκο ως Ρώσοι αξιωματικοί πληροφοριών[119]) και το κλείσιμο του Ρωσικό προξενείο στο Σιάτλ. [120] Η ενέργεια θεωρήθηκε ως απάντηση στη χρήση από τη Ρωσία ενός χημικού όπλου στρατιωτικής ποιότητας στο έδαφος του Ηνωμένου Βασιλείου, το πιο πρόσφατο στο συνεχές μοτίβο αποσταθεροποιητικών δραστηριοτήτων της σε όλο τον κόσμο. [119]

Στις 8 Αυγούστου, [121] πέντε μήνες μετά τη δηλητηρίαση, [221] η κυβέρνηση των ΗΠΑ συμφώνησε να επιβάλει κυρώσεις σε ρωσικές τράπεζες και εξαγωγές.[122] Στις 6 Αυγούστου, το Υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η Ρωσία βρισκόταν πίσω από τη δηλητηρίαση. [121] Οι κυρώσεις, οι οποίες επιβάλλονται βάσει του νόμου για τον έλεγχο και την εξάλειψη του πολέμου των χημικών και βιολογικών όπλων του 1991 είχαν προγραμματιστεί να τεθούν σε ισχύ στις 27 Αυγούστου.[123] Ωστόσο, αυτές οι κυρώσεις δεν εφαρμόστηκαν από την κυβέρνηση Τραμπ. [124]

Απάντηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών μελών[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Φρανς Τίμερμανς υποστήριξε την αδιαμφισβήτητη, αταλάντευτη και πολύ ισχυρή ευρωπαϊκή αλληλεγγύη προς το Ηνωμένο Βασίλειο μιλώντας σε νομοθέτες στο Στρασβούργο στις 13 Μαρτίου.[125] Η Φεντερίκα Μογκερίνι, Ύπατη Εκπρόσωπος της Ένωσης για Εξωτερικές Υποθέσεις και Πολιτική Ασφάλειας, δήλωσε σοκαρισμένη και πρόσφερε την υποστήριξη της.[126] Ο ευρωβουλευτής και ηγέτης της Συμμαχίας Φιλελευθέρων και Δημοκρατών για την Ευρώπη στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο Γκυ Φερχόφσταντ διακήρυξε την αλληλεγγύη στον βρετανικό λαό.[127]

Κατά τη διάρκεια μιας συνεδρίασης στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων στις 19 Μαρτίου, όλοι οι υπουργοί Εξωτερικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης ανακοίνωσαν σε κοινή δήλωση τους ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση εκφράζει την ανεπιφύλακτη αλληλεγγύη της στο Ηνωμένο Βασίλειο και την υποστήριξή του, συμπεριλαμβανομένων των προσπαθειών του ΗΒ να φέρει τους υπεύθυνους για αυτό το έγκλημα στη δικαιοσύνη. Επιπλέον, η δήλωση επεσήμανε επίσης ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση λαμβάνει εξαιρετικά σοβαρά υπόψη την εκτίμηση της κυβέρνησης του Ηνωμένου Βασιλείου ότι είναι πολύ πιθανό να ευθύνεται η Ρωσική Ομοσπονδία.[128]

Ο Νόρμπερτ Ρότγκεν, πρώην ομοσπονδιακός υπουργός στην κυβέρνηση της Άνγκελα Μέρκελ και πρόεδρος της κοινοβουλευτικής επιτροπής εξωτερικών υποθέσεων της Γερμανίας, είπε ότι το περιστατικό απέδειξε την ανάγκη να αναθεωρήσει η Βρετανία την πολιτική ανοιχτών θυρών της έναντι του ρωσικού κεφαλαίου αμφιβόλου προέλευσης.[127]

Στις 26 Μαρτίου δεκαέξι χώρες της ΕΕ απέλασαν 33 Ρώσους διπλωμάτες.[129]

Η Ευρωπαϊκή Ένωση επέβαλε επίσημα κυρώσεις σε 4 Ρώσους που ήταν ύποπτοι για την επίθεση στις 21 Ιανουαρίου 2019. Ο επικεφαλής της GRU Ιγκόρ Κοστιούκοφ και ο αναπληρωτής επικεφαλής Vladimir Alexseyev επιβλήθηκαν και οι δύο σε κυρώσεις μαζί με τον Μίσκιν και τον Τσεπίγκα. Οι κυρώσεις τους απαγόρευσαν να ταξιδεύουν στην ΕΕ και πάγωσαν κάθε περιουσιακό στοιχείο που μπορεί να είχαν εκεί μαζί με την απαγόρευση οποιουδήποτε προσώπου ή εταιρείας στην ΕΕ να παρέχει οποιαδήποτε οικονομική υποστήριξη σε όσους υφίστανται κυρώσεις. [130]

Άλλες χώρες εκτός ΕΕ[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Αλβανία, η Αυστραλία, ο Καναδάς, η Γεωργία, η Βόρεια Μακεδονία, η Μολδαβία, η Νορβηγία και η Ουκρανία απέλασαν συνολικά 27 Ρώσους διπλωμάτες που πιστεύεται ότι ήταν αξιωματικοί των μυστικών υπηρεσιών. [131] Ο Αυστραλός Μάλκολμ Τέρνμπουλ δήλωσε, Δείξαμε με την αλληλεγγύη που πάντα δείχναμε όταν αμφισβητήθηκαν οι ελευθερίες της Βρετανίας.[132] Η κυβέρνηση της Νέας Ζηλανδίας εξέδωσε επίσης μια δήλωση που υποστήριξε τις ενέργειες, σημειώνοντας ότι θα είχε εκδιώξει όλους τους Ρώσους πράκτορες πληροφοριών που είχαν εντοπιστεί στη χώρα.[133]

ΝΑΤΟ[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το ΝΑΤΟ εξέδωσε επίσημη απάντηση στην επίθεση στις 14 Μαρτίου. Η συμμαχία εξέφρασε τη βαθιά της ανησυχία για την πρώτη επιθετική χρήση χημικού παράγοντα στο έδαφός της από την ίδρυσή της και είπε ότι η επίθεση παραβιάζει τις διεθνείς συνθήκες. Κάλεσε τη Ρωσία να αποκαλύψει πλήρως την έρευνά της για το παράγοντα Νοβιτσόκ στον ΟΑΧΟ. [134] Ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ ανακοίνωσε στις 27 Μαρτίου ότι το ΝΑΤΟ θα απελάσει επτά Ρώσους διπλωμάτες από τη ρωσική αποστολή στο ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες. Επιπλέον, σε 3 μη καλυμμένες θέσεις στην αποστολή δεν χορηγήθηκε διαπίστευση από το ΝΑΤΟ. Η Ρωσία κατηγόρησε τις ΗΠΑ για την απάντηση του ΝΑΤΟ.[135]

Κοινές απαντήσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι ηγέτες της Γαλλίας, της Γερμανίας, των Ηνωμένων Πολιτειών και του Ηνωμένου Βασιλείου εξέδωσαν κοινή δήλωση στις 15 Μαρτίου, η οποία υποστήριξε τη στάση του Ηνωμένου Βασιλείου για το περιστατικό, δηλώνοντας ότι είναι πολύ πιθανό να ευθύνεται η Ρωσία και καλώντας τη Ρωσία να αποκαλύψει πλήρως στον ΟΑΧΟ σχετικά με το πρόγραμμα του για τον χημικό παράγοντα Νοβιτσόκ.[136]Στις 19 Μαρτίου, η Ευρωπαϊκή Ένωση εξέδωσε επίσης μια δήλωση καταδικάζοντας έντονα την επίθεση και δηλώνοντας ότι λαμβάνει εξαιρετικά σοβαρά υπόψη την εκτίμηση της κυβέρνησης του Ηνωμένου Βασιλείου ότι είναι πολύ πιθανό να ευθύνεται η Ρωσική Ομοσπονδία.[128]

Στις 6 Σεπτεμβρίου 2018, ο Καναδάς, η Γαλλία, η Γερμανία και οι Ηνωμένες Πολιτείες εξέδωσαν κοινή δήλωση λέγοντας ότι είχαν πλήρη εμπιστοσύνη ότι η επίθεση στο Σόλσμπερι ενορχηστρώθηκε από την Κύρια Διεύθυνση Πληροφοριών της Ρωσίας και σχεδόν σίγουρα εγκρίθηκε σε ανώτερο κυβερνητικό επίπεδο και προέτρεψαν τη Ρωσία να παρέχει πλήρη αποκάλυψη του προγράμματος Νοβιτσόκ στον ΟΑΧΟ.[137]

Απέλαση διπλωματών[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι χώρες με πράσινο χρώμα απέλασαν Ρώσους διπλωμάτες.

Μέχρι τα τέλη Μαρτίου 2018, ορισμένες χώρες και άλλοι οργανισμοί απέλασαν συνολικά περισσότερους από 150 Ρώσους διπλωμάτες σε ένδειξη αλληλεγγύης προς το Ηνωμένο Βασίλειο. Σύμφωνα με το BBC, ήταν η μεγαλύτερη συλλογική απέλαση Ρώσων αξιωματικών πληροφοριών στην ιστορία. [138][135][139]

Το Ηνωμένο Βασίλειο απέλασε 23 Ρώσους διπλωμάτες στις 14 Μαρτίου 2018. Τρεις ημέρες αργότερα, η Ρωσία απέλασε ισάριθμους Βρετανούς διπλωμάτες και διέταξε το κλείσιμο του προξενείου του ΗΒ στην Αγία Πετρούπολη και το κλείσιμο του Βρετανικού Συμβουλίου στη Ρωσία. [107] Εννέα χώρες απέλασαν Ρώσους διπλωμάτες στις 26 Μαρτίου: μαζί με άλλα 6 κράτη της ΕΕ, τις ΗΠΑ, τον Καναδά, την Ουκρανία και την Αλβανία. Την επόμενη μέρα, αρκετά έθνη εντός και εκτός της ΕΕ και του ΝΑΤΟ απάντησαν παρόμοια. Μέχρι τις 30 Μαρτίου, η Ρωσία απέλασε ίσο αριθμό διπλωματών των περισσότερων εθνών που είχαν απελάσει Ρώσους διπλωμάτες. Μέχρι τότε, το Βέλγιο, το Μαυροβούνιο, η Ουγγαρία και η Γεωργία είχαν επίσης απελάσει έναν ή περισσότερους Ρώσους διπλωμάτες. Επιπλέον, στις 30 Μαρτίου, η Ρωσία μείωσε το μέγεθος του συνολικού προσωπικού της αποστολής του Ηνωμένου Βασιλείου στη Ρωσία για να ταιριάζει με αυτό της ρωσικής αποστολής στο ΗΒ.

Η Βουλγαρία, το Λουξεμβούργο, η Μάλτα, η Πορτογαλία, η Σλοβακία, η Σλοβενία ​​και η ίδια η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν απέλασαν κανέναν Ρώσο διπλωμάτη, αλλά έχουν ανακαλέσει τους πρεσβευτές τους από τη Ρωσία για διαβουλεύσεις.[140][141][142][143][144][145] Επιπλέον, η Ισλανδία αποφάσισε να μποϊκοτάρει διπλωματικά το Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου 2018 που πραγματοποιήθηκε στη Ρωσία.[146]

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ Second Skripal Poisoning "Suspect Identified as Dr. Alexander Mishkin" Αρχειοθετήθηκε 9 October 2018 στο Wayback Machine., Bellingcat.com. Ανακτήθηκε 9 Οκτωβρίου 2018.
  2. ↑ 2,0 2,1 «Salisbury Novichok poisoning: Two Russian nationals named as suspects». BBC News. 5 September 2018. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 September 2018. https://web.archive.org/web/20180905101612/https://www.bbc.co.uk/news/uk-45421445. Ανακτήθηκε στις 5 September 2018. 
  3. ↑ «Skripal suspect 'was made Hero of Russia' by President Putin». BBC News. 26 September 2018. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 September 2018. https://web.archive.org/web/20180927100753/https://www.bbc.com/news/uk-45656004. Ανακτήθηκε στις 26 September 2018. 
  4. ↑ «Salisbury poisonings: Third man accused by police of Novichok attack». BBC News. 21 September 2021. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 September 2021. https://web.archive.org/web/20210921101107/https://www.bbc.co.uk/news/uk-58635137. Ανακτήθηκε στις 21 September 2021. 
  5. ↑ 5,0 5,1 Harding, Luke (23 June 2020). «A chain of stupidity': the Skripal case and the decline of Russia's spy agencies». The Guardian. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 July 2020. https://web.archive.org/web/20200705003712/https://www.theguardian.com/world/2020/jun/23/skripal-salisbury-poisoning-decline-of-russia-spy-agencies-gru. Ανακτήθηκε στις 25 August 2023. 
  6. ↑ Dodd, Vikram· Harding, Luke· MacAskill, Ewen (8 Μαρτίου 2018). «Sergei Skripal: former Russian spy poisoned with nerve agent, say police». The Guardian. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Απριλίου 2018. Ανακτήθηκε στις 8 Μαρτίου 2018. 
  7. ↑ 7,0 7,1 7,2 Asthana, Anushka; Roth, Andrew; Harding, Luke; MacAskill, Ewen (12 March 2018). «May issues ultimatum to Moscow over Salisbury poisoning». The Guardian. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 June 2019. https://web.archive.org/web/20190604232241/https://www.theguardian.com/uk-news/2018/mar/12/russia-highly-likely-to-be-behind-poisoning-of-spy-says-theresa-may. Ανακτήθηκε στις 13 March 2018. 
  8. ↑ Hudson, Rebecca. «Police officer in hospital after Russian Spy nerve agent attack named as award-winning Detective Sergeant Nick Bailey». Salisbury Journal. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 August 2018. https://web.archive.org/web/20180822130649/http://www.salisburyjournal.co.uk/news/16074622.BREAKING__Police_officer_in_hospital_after_nerve_agent_attack_named/. Ανακτήθηκε στις 21 June 2020. 
  9. ↑ 9,0 9,1 «Policeman discharged after ex-spy attack». BBC News. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 March 2019. https://web.archive.org/web/20190328012304/https://www.bbc.co.uk/news/uk-43506232. Ανακτήθηκε στις 23 March 2018.  Σφάλμα αναφοράς: Μη έγκυρη ετικέτα <ref> • όνομα " discharged " ορίζεται πολλές φορές με διαφορετικό περιεχόμενο
  10. ↑ 10,0 10,1 «Russian spy: What we know so far». BBC News. 5 April 2018. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 31 May 2019. https://web.archive.org/web/20190531172802/https://www.bbc.co.uk/news/uk-43315636. Ανακτήθηκε στις 6 April 2018. 
  11. ↑ Chughtai, Petkova· Chughtai, Alia (3 Απριλίου 2018). «Skripal case diplomatic expulsions in numbers». Al Jazeera. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Αυγούστου 2019. Ανακτήθηκε στις 8 Απριλίου 2018. 
  12. ↑ Dearden, Lizzie (2 April 2018). «Russia claims it could have been in interests of Britain to poison Sergei Skripal». The Independent. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 July 2020. https://web.archive.org/web/20200705044109/https://www.independent.co.uk/news/world/europe/sergei-skripal-latest-salisbury-poisoning-attack-russia-nerve-agent-sergei-lavrov-a8284766.html. Ανακτήθηκε στις 3 April 2018. 
  13. ↑ «Wiltshire pair poisoned by Novichok nerve agent» (στα αγγλικά). BBC News. 4 July 2018. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 July 2018. https://web.archive.org/web/20180704212124/https://www.bbc.com/news/uk-44719639. Ανακτήθηκε στις 5 July 2018. 
  14. ↑ «Two collapse near spy poisoning site» (στα αγγλικά). BBC News. 4 July 2018. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 July 2018. https://web.archive.org/web/20180704235942/https://www.bbc.com/news/uk-england-wiltshire-44707052. Ανακτήθηκε στις 5 July 2018. 
  15. ↑ Morris, Steven· Rawlinson, Kevin (24 Ιουλίου 2018). «Novichok victim found substance disguised as perfume in sealed box». The Guardian. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Ιουλίου 2018. Ανακτήθηκε στις 24 Ιουλίου 2018. 
  16. ↑ «Where did Charlie Rowley find the 'packaged bottle of Novichok perfume'?». ITV. 26 Ιουλίου 2018. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Ιουνίου 2020. Ανακτήθηκε στις 14 Φεβρουαρίου 2020. 
  17. ↑ Dodd, Vikram; Morris, Steven; Bannock, Caroline (9 July 2018). «Novichok in Wiltshire death 'highly likely' from batch used on Skripals». The Guardian. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 July 2018. https://web.archive.org/web/20180709132738/https://www.theguardian.com/uk-news/2018/jul/09/novichok-wiltshire-death-dawn-sturgess-highly-likely-same-batch-used-on-skripals. Ανακτήθηκε στις 9 July 2018. 
  18. ↑ Tobin, Olivia (5 September 2018). «Novichok poisoning probe: Police say there is 'no doubt' Novichok victims are linked and Charlie Rowley and Dawn Sturgess were innocent tragic victims». Evening Standard. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 September 2018. https://web.archive.org/web/20180906015705/https://www.standard.co.uk/news/crime/novichok-poisoning-probe-police-say-there-is-no-doubt-novichok-victims-are-linked-and-charlie-rowley-a3928426.html. Ανακτήθηκε στις 5 September 2018. 
  19. ↑ Morris, Steven (12 Απριλίου 2022). «Novichok poisonings: Nick Bailey reaches settlement with police force». the Guardian (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Απριλίου 2022. Ανακτήθηκε στις 15 Απριλίου 2022. 
  20. ↑ Pérez-Peña, Richard; Barry, Ellen (5 September 2018). «U.K. Charges 2 Men in Novichok Poisoning, Saying They're Russian Agents» (στα αγγλικά). New York Times. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 May 2021. https://web.archive.org/web/20210510094234/https://www.nytimes.com/2018/09/05/world/europe/russia-uk-novichok-skripal.html. Ανακτήθηκε στις 5 September 2018. 
  21. ↑ «Report: Third Alleged Russian Agent Involved in Skripal Mission Identified» (στα αγγλικά). Radio Free Europe/Radio Liberty. 28 September 2018. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 September 2018. https://web.archive.org/web/20180928225349/https://www.rferl.org/a/report-third-russian-agent-involved-in-skripal-mission-identified-/29514321.html. Ανακτήθηκε στις 29 September 2018. 
  22. ↑ «Second Skripal Poisoning Suspect Identified as Dr. Alexander Mishkin». Bellingcat. 8 Οκτωβρίου 2018. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Οκτωβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2018. 
  23. ↑ «Full report: Skripal Poisoning Suspect Dr. Alexander Mishkin, Hero of Russia». Bellingcat. 9 Οκτωβρίου 2018. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Απριλίου 2021. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2018. 
  24. ↑ Rakuszitzky, Moritz (14 Φεβρουαρίου 2019). «Third Suspect in Skripal Poisoning Identified as Denis Sergeev, High-Ranking GRU Officer». bellingcat (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Φεβρουαρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 29 Μαΐου 2023. 
  25. ↑ «The Search for Denis Sergeev: Photographing a Ghost». bellingcat (στα Αγγλικά). 21 Φεβρουαρίου 2019. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Φεβρουαρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 29 Μαΐου 2023. 
  26. ↑ Urban, Mark (28 June 2019). «Skripal poisoning: Third man 'commanded attack'». BBC News. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 July 2019. https://web.archive.org/web/20190705060607/https://www.bbc.com/news/uk-48801205. Ανακτήθηκε στις 20 August 2019. 
  27. ↑ AFP (5 October 2018). «Russian military intelligence's embarrassing blunders». France 24. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 August 2023. https://web.archive.org/web/20230829122735/https://www.france24.com/en/20181005-russian-military-intelligences-embarrassing-blunders. Ανακτήθηκε στις 29 August 2023. 
  28. ↑ Sébastian, Seibt (20 April 2021). «Unit 29155, the Russian spies specialising in 'sabotage and assassinations'». France 24. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 August 2023. https://web.archive.org/web/20230826100329/https://www.france24.com/en/europe/20210420-unit-29155-the-russian-spies-specialising-in-sabotage-and-assassinations. Ανακτήθηκε στις 26 August 2023. 
  29. ↑ Castelvecchi, Davide (28 November 2019). «Novichok nerve agents banned by chemical-weapons treaty». Nature. doi:10.1038/d41586-019-03686-y. PMID 33244185. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 December 2019. https://web.archive.org/web/20191201050354/https://www.nature.com/articles/d41586-019-03686-y. Ανακτήθηκε στις 23 December 2019. 
  30. ↑ «Ongoing investigation into incident in Salisbury on 4 March». Metropolitan Police. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Σεπτεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 6 Ιουνίου 2018. 
  31. ↑ «Chief Nursing Officer – Colonel A L McCourt OBE ARRC QHN». The QARANC Association. 2018. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Απριλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 17 Απριλίου 2019. 
  32. ↑ 32,0 32,1 «Russian spy: What we know so far». BBC News. 8 March 2018. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 July 2018. https://web.archive.org/web/20180703114435/https://www.bbc.com/news/uk-43315636. Ανακτήθηκε στις 21 July 2018. 
  33. ↑ Mendick, Robert; Dixon, Hayley; Ward, Victoria; Oliphant, Roland (2018-03-05). «Russian spy fighting for life after being 'poisoned' by unknown substance in Salisbury» (στα αγγλικά). The Telegraph. ISSN 0307-1235. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 January 2022. https://ghostarchive.org/archive/20220109180116/https://www.telegraph.co.uk/news/2018/03/05/alleged-former-russian-spy-critically-exposure-unknown-substance/. Ανακτήθηκε στις 2023-05-29. 
  34. ↑ Kingsley, Patrick; Pérez-Peña, Richard (6 March 2018). «In Poisoning of Sergei Skripal, Russian Ex-Spy, U.K. Sees Cold War Echoes». The New York Times. ISSN 0362-4331. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 June 2023. https://web.archive.org/web/20230604134601/https://www.nytimes.com/2018/03/06/world/europe/uk-russian-spy-counterterrorism.html. Ανακτήθηκε στις 15 March 2018. 
  35. ↑ Harding, Luke; Morris, Steven; Bannock, Caroline (10 March 2018). «How Salisbury case went from local drama to international incident». The Guardian. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 March 2018. https://web.archive.org/web/20180320110341/https://www.theguardian.com/uk-news/2018/mar/10/salisbury-poisoning-sergei-skripal-local-news-international-incident. Ανακτήθηκε στις 20 March 2018. 
  36. ↑ «Up to 21 people treated after nerve agent attack on Russian spy Sergei Skripal». ITV News. 8 March 2018. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 March 2018. https://web.archive.org/web/20180308233052/https://www.itv.com/news/2018-03-08/nerve-agent-attack-state-russian-spy-daughter/. Ανακτήθηκε στις 9 March 2018. 
  37. ↑ Mendick, Robert; Farmer, Ben (2018-03-09). «Russian spy may have been poisoned at home, police believe, as military deployed to Salisbury» (στα αγγλικά). The Telegraph. ISSN 0307-1235. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 January 2022. https://ghostarchive.org/archive/20220109180153/https://www.telegraph.co.uk/news/2018/03/09/russian-spy-may-have-poisoned-home-police-believe/. Ανακτήθηκε στις 2023-05-29. 
  38. ↑ Crerar, Pippa (26 March 2018). «More than 130 people could have been exposed to novichok, PM says». The Guardian. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 March 2018. https://web.archive.org/web/20180327212157/https://www.theguardian.com/uk-news/2018/mar/26/130-people-feared-exposed-to-novichok-in-spy-attack-says-pm. Ανακτήθηκε στις 27 March 2018. 
  39. ↑ «Ex-spy's daughter 'improving rapidly'». BBC News. 29 March 2018. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 May 2019. https://web.archive.org/web/20190522022020/https://www.bbc.co.uk/news/uk-43588450. Ανακτήθηκε στις 29 March 2018. 
  40. ↑ «Russian spy: Yulia Skripal 'conscious and talking'» (στα αγγλικά). BBC News. 2018-03-29. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 August 2018. https://web.archive.org/web/20180815203728/https://www.bbc.com/news/uk-43588450. Ανακτήθηκε στις 2023-05-29. 
  41. ↑ Smout, Alistair; Faulconbridge, Guy (7 April 2018). «Poisoned Russian agent Sergei Skripal recovering rapidly, hospital says». Reuters. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 May 2023. https://web.archive.org/web/20230529010653/https://www.reuters.com/article/us-britain-russia-skripal-hospital-idUSKCN1HD1PJ. Ανακτήθηκε στις 29 May 2023. 
  42. ↑ «Ex-spy 'improving rapidly' after poisoning». BBC News. 6 April 2018. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 May 2019. https://web.archive.org/web/20190524200056/https://www.bbc.co.uk/news/uk-43671958. Ανακτήθηκε στις 21 July 2018. 
  43. ↑ «Russian spy poisoning: Sergei Skripal 'improving rapidly'». BBC News. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 March 2021. https://web.archive.org/web/20210308172244/https://www.bbc.com/news/uk-43671958. Ανακτήθηκε στις 5 April 2018. 
  44. ↑ «Russian spy: Daughter discharged from hospital». BBC News. 10 April 2018. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 April 2018. https://web.archive.org/web/20180410070701/http://www.bbc.com/news/uk-43710126. Ανακτήθηκε στις 10 April 2018. 
  45. ↑ «Ex-spy Sergei Skripal discharged after poisoning». BBC News. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 May 2018. https://web.archive.org/web/20180518092703/http://www.bbc.com/news/uk-44165718. Ανακτήθηκε στις 18 May 2018. 
  46. ↑ Faulconbridge, Guy (23 Μαΐου 2018). «Yulia Skripal: Attempted assassination turned my world upside down». Reuters. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Νοεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 25 Οκτωβρίου 2018. 
  47. ↑ Vonberg, Judith (6 April 2018). «Sergei Skripal's cat and guinea pigs are dead, UK says». CNN. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 April 2018. https://web.archive.org/web/20180406152646/https://edition.cnn.com/2018/04/06/europe/sergei-skripal-cat-guinea-pigs-dead-intl/index.html. Ανακτήθηκε στις 6 April 2018. 
  48. ↑ Corbin, Jane (22 November 2018). «Skripal poisoning: Policeman's family 'lost everything' because of Novichok». BBC News. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 December 2020. https://web.archive.org/web/20201211140536/https://www.bbc.com/news/uk-46290989. Ανακτήθηκε στις 23 November 2018. 
  49. ↑ Taylor, Rebecca (8 Ιανουαρίου 2019). «Sergei Skripal: Poisoned spy's house to be dismantled by military». Sky News (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Ιουνίου 2020. Ανακτήθηκε στις 29 Μαΐου 2023. 
  50. ↑ Morris, Steven; Bannock, Caroline (2019-03-01). «Salisbury ruled safe a year after Skripal poisoning as police make fresh appeal» (στα αγγλικά). The Guardian. ISSN 0261-3077. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 June 2020. https://web.archive.org/web/20200602195337/https://www.theguardian.com/uk-news/2019/mar/01/salisbury-officially-ruled-safe-12-months-after-skripal-poisoning. Ανακτήθηκε στις 2023-05-29. 
  51. ↑ Luhn, Alec (23 May 2019). «Sergei Skripal heard for the first time since poisoning in phone call, relatives say». The Telegraph. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 January 2022. https://ghostarchive.org/archive/20220111/https://www.telegraph.co.uk/news/2019/05/23/sergei-skripal-heard-first-time-since-poisoning-phone-call-relatives/. Ανακτήθηκε στις 29 May 2019. 
  52. ↑ «Salisbury Novichok attack poisoned second officer, Met confirms». BBC. 15 August 2019. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 August 2019. https://web.archive.org/web/20190815205213/https://www.bbc.co.uk/news/uk-england-wiltshire-49361327. Ανακτήθηκε στις 16 August 2019. 
  53. ↑ «'More known' about substance in spy case». BBC News. 7 Μαρτίου 2018. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Ιουνίου 2018. Ανακτήθηκε στις 21 Ιουλίου 2018. 
  54. ↑ Rob Merrick (8 March 2018). «Russian spy: Poisoned Sergei Skripal's wife and son were murdered, alleges Conservative MP». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 March 2018. https://web.archive.org/web/20180309045400/http://www.independent.co.uk/news/uk/politics/russian-spy-poison-sergei-skripal-wife-murder-son-mp-tom-tugendhat-nerve-agent-kremlin-a8246381.html. Ανακτήθηκε στις 8 March 2018. 
  55. ↑ «Military deployed after spy poisoning». BBC News. 9 March 2018. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 March 2018. https://web.archive.org/web/20180309111902/http://www.bbc.co.uk/news/uk-43344725. Ανακτήθηκε στις 9 March 2018. 
  56. ↑ 56,0 56,1 56,2 56,3 «PM Commons statement on Salisbury incident: 12 March 2018». Government of the United Kingdom. 12 Μαρτίου 2018. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Ιουλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 15 Μαρτίου 2018. 
  57. ↑ «Russian spy: Highly likely Moscow behind attack, says Theresa May». BBC News. 12 March 2018. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 March 2018. https://web.archive.org/web/20180312171631/http://www.bbc.co.uk/news/uk-43377856. Ανακτήθηκε στις 12 March 2018. 
  58. ↑ «Russian spy: What are Novichok agents and what do they do?». BBC News. 19 Μαρτίου 2018. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Ιουνίου 2018. Ανακτήθηκε στις 10 Ιουνίου 2018. 
  59. ↑ «Explainer: What is known, and not known, about poisoning of ex-spy in Britain». Reuters. 5 April 2018. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 April 2018. https://web.archive.org/web/20180405120747/https://www.reuters.com/article/us-britain-russia-explainer/what-is-known-and-not-known-about-poisoning-of-ex-spy-in-britain-idUSKCN1HC148. Ανακτήθηκε στις 5 April 2018. 
  60. ↑ Morris, Steven (14 March 2018). «Police home in on five key locations in Skripal attempted murder case». The Guardian. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 March 2018. https://web.archive.org/web/20180314231437/https://www.theguardian.com/uk-news/2018/mar/14/police-five-key-locations-salisbury-in-skripal-attempted-case. Ανακτήθηκε στις 15 March 2018. 
  61. ↑ «Police cordon off road in Gillingham following poisoning in Salisbury». ITV News. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 March 2018. https://web.archive.org/web/20180317164711/http://www.itv.com/news/westcountry/update/2018-03-14/police-cordon-off-road-in-gillingham-following-poisoning-in-salisbury/. Ανακτήθηκε στις 16 March 2018. 
  62. ↑ Mendick, Robert; Sawer, Patrick; Ward, Victoria (15 March 2018). «Suitcase spy poisoning plot: nerve agent 'was planted in luggage of Sergei Skripal's daughter'». The Telegraph. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 January 2022. https://ghostarchive.org/archive/20220111/https://www.telegraph.co.uk/news/2018/03/15/suitcase-spy-poisoning-plot-nerve-agent-planted-luggage-sergei/. Ανακτήθηκε στις 10 June 2018. 
  63. ↑ «Sergei Skripal possibly poisoned through car's air vents, say US media». The Guardian. Press Association. 18 March 2018. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 March 2018. https://web.archive.org/web/20180330012821/https://www.theguardian.com/uk-news/2018/mar/18/ex-russian-spy-may-have-been-poisoned-by-cars-ventilation-says-us-media. Ανακτήθηκε στις 29 March 2018. 
  64. ↑ "Two to three weeks to analyze samples from Salisbury attack: OPCW Αρχειοθετήθηκε 25 March 2018 στο Wayback Machine.". Agence France-Presse. 20 March 2018.
  65. ↑ Morris, Steven (22 March 2018). «Judge gives permission for blood samples to be taken from the Skripals». The Guardian. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 March 2018. https://web.archive.org/web/20180328103226/https://www.theguardian.com/world/2018/mar/22/salisbury-attack-medical-staff-contacted-police-when-antidotes-failed-to-work. Ανακτήθηκε στις 28 March 2018. 
  66. ↑ «Spy poisoning: Highest amount of nerve agent was on door». BBC News. 28 March 2018. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 March 2018. https://web.archive.org/web/20180328194222/http://www.bbc.co.uk/news/uk-43577987. Ανακτήθηκε στις 28 March 2018. 
  67. ↑ «Inspectors back UK in spy poisoning row». BBC News. 12 April 2018. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 April 2018. https://web.archive.org/web/20180412112111/http://www.bbc.co.uk/news/uk-43741140. Ανακτήθηκε στις 12 April 2018. ; «Watchdog confirms UK findings on nerve agent used on Russian ex-spy». AFP. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 April 2018. https://web.archive.org/web/20180413043041/https://www.afp.com/en/news/824/watchdog-confirms-uk-findings-nerve-agent-used-russian-ex-spy-doc-13y6ti1. Ανακτήθηκε στις 12 April 2018. 
  68. ↑ Rayner, Gordon; Maidment, Jack (13 April 2018). «Russia hacked Yulia Skripal's emails for five years and tested Novichok on door handles, bombshell intelligence dossier reveals». The Telegraph. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 January 2022. https://ghostarchive.org/archive/20220111/https://www.telegraph.co.uk/politics/2018/04/13/russia-hacked-yulia-skripals-emails-five-years-tested-novichok/. Ανακτήθηκε στις 13 April 2018. 
  69. ↑ «Skripal nerve agent 'was in liquid form'». BBC News. 17 April 2018. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 April 2018. https://web.archive.org/web/20180417220843/http://www.bbc.co.uk/news/uk-43798068. Ανακτήθηκε στις 18 April 2018. 
  70. ↑ Andrew Griffin (12 Μαρτίου 2018). «What is Novichok? The powerful nerve agent that makes it 'highly likely' Russia poisoned former spy». The Independent. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Απριλίου 2018. Ανακτήθηκε στις 14 Απριλίου 2018. 
  71. ↑ «expert reaction to nerve agent being substance identified in case of Russian ex-spy and his daughter». Science Media Centre. 8 Μαρτίου 2018. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Απριλίου 2018. Ανακτήθηκε στις 14 Απριλίου 2018. 
  72. ↑ «British media: Skripal was poisoned by former FSB officer "Gordon"» (στα ru). Радио Свобода. 22 April 2018. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 April 2018. https://web.archive.org/web/20180422155214/https://www.svoboda.org/a/29185223.html. Ανακτήθηκε στις 22 April 2018. 
  73. ↑ MacAskill, Ewan (1 May 2018). «No suspects yet in Skripal nerve agent attack, MPs told». The Guardian. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 May 2018. https://web.archive.org/web/20180501171445/https://www.theguardian.com/uk-news/2018/may/01/no-suspects-yet-in-skripal-nerve-agent-attack-mps-told. Ανακτήθηκε στις 1 May 2018. 
  74. ↑ «Salisbury poisoning: Police 'identify Novichok suspects'». BBC. 19 Ιουλίου 2018. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Ιουλίου 2018. Ανακτήθηκε στις 19 Ιουλίου 2018. 
  75. ↑ Hopkins, Nick· Harding, Luke· MacAskill, Ewen (6 Αυγούστου 2018). «UK poised to ask Russia to extradite Salisbury attack suspects». The Guardian. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Φεβρουαρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 6 Αυγούστου 2018. 
  76. ↑ «Russia's GRU: The murky spy agency behind the Salisbury poisoning, a failed coup and US election hack» (στα αγγλικά). The Telegraph. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 January 2022. https://ghostarchive.org/archive/20220111/https://www.telegraph.co.uk/news/2018/09/05/russias-gru-murky-spy-agency-behind-salisbury-poisoning-failed/. Ανακτήθηκε στις 5 September 2018. 
  77. ↑ Neil Buckley, David Bond, Henry Foy. The unanswered questions over the attack on a Russian double agent Αρχειοθετήθηκε 10 March 2018 στο Wayback Machine. Financial Times, 9 March 2018 (print edition of 10 March 2018)
  78. ↑ Russia spy attack: Theresa May has tried to back Vladimir Putin into a corner – the Kremlin will kick back Αρχειοθετήθηκε 27 March 2018 στο Wayback Machine. The Independent, 12 March 2018.
  79. ↑ Elgot, Jessica (6 Μαρτίου 2018). «Boris Johnson: UK will respond robustly if Russia poisoned spy». The Guardian. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Δεκεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 15 Μαρτίου 2018. 
  80. ↑ «Russian spy: Salisbury attack was 'brazen and reckless'». BBC News. 8 March 2018. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 March 2018. https://web.archive.org/web/20180311204233/http://www.bbc.co.uk/news/uk-43326734?. Ανακτήθηκε στις 13 March 2018. 
  81. ↑ Rayner, Gordon (12 March 2018). «Theresa May's ultimatum to Vladimir Putin: Russian leader given 24 hours to answer for nerve agent attack on spy». The Telegraph. ISSN 0307-1235. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 January 2022. https://ghostarchive.org/archive/20220111/https://www.telegraph.co.uk/politics/2018/03/12/russia-could-target-england-fans-world-cup-uk-retaliates-salisbury/. Ανακτήθηκε στις 15 March 2018. 
  82. ↑ Amber Rudd orders inquiry into Russia-linked deaths in UK: Home secretary responds to calls to examine alleged Russian involvement in up to 14 deaths Αρχειοθετήθηκε 14 March 2018 στο Wayback Machine. The Guardian, 13 March 2018.
  83. ↑ 83,0 83,1 Russian spy incident: Theresa May moves to dismantle Russian spy 'network' expelling 23 diplomats: Defence Secretary Gavin Williamson will announce new investment in chemical weapons facilities in the wake of the Salisbury attack Αρχειοθετήθηκε 23 March 2018 στο Wayback Machine. The Independent, 15 March 2018.
  84. ↑ Stewart, Heather; Walker, Peter; Borger, Julian (14 March 2018). «Russia threatens retaliation after Britain expels 23 diplomats». The Guardian. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 April 2020. https://web.archive.org/web/20200421095629/https://www.theguardian.com/uk-news/2018/mar/14/may-expels-23-russian-diplomats-response-spy-poisoning. Ανακτήθηκε στις 14 March 2018. 
  85. ↑ «How is the UK retaliating against Russia?». BBC News. 14 March 2018. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 March 2018. https://web.archive.org/web/20180314211509/http://www.bbc.co.uk/news/world-43380378. Ανακτήθηκε στις 15 March 2018. 
  86. ↑ 86,0 86,1 «UK defence secretary tells Russia 'go away and shut up'». BBC News. 15 March 2018. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 March 2018. https://web.archive.org/web/20180315045203/http://www.bbc.co.uk/news/uk-politics-43405686. Ανακτήθηκε στις 15 March 2018. 
  87. ↑ Russian spy: Jeremy Corbyn aide queries proof of Russian guilt Αρχειοθετήθηκε 16 November 2019 στο Wayback Machine. BBC, 14 March 2018.
  88. ↑ BBC, 'Jeremy Corbyn was right to be cautious about blaming Moscow for the Skripal poisoning' Αρχειοθετήθηκε 19 August 2021 στο Wayback Machine.' (15 March 2018)
  89. ↑ UK calls for urgent U.N. Security Council meeting over nerve attack Αρχειοθετήθηκε 16 March 2018 στο Wayback Machine. Reuters, 14 March 2018.
  90. ↑ «Moscow 'Highly Likely' Behind Salisbury Chemical Attack, Prime Minister of United Kingdom Says in Letter to Security Council – Russian Federation Calls Statement Irresponsible, Threatening». United Nations. 14 Μαρτίου 2018. SC/13247. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Απριλίου 2018. Ανακτήθηκε στις 9 Απριλίου 2018. 
  91. ↑ «UK blocks Russia-initiated UNSC statement on Skripal incident». TASS.com. 15 Μαρτίου 2018. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Μαρτίου 2018. Ανακτήθηκε στις 6 Σεπτεμβρίου 2018. 
  92. ↑ US blames Russia for Skripal attack, in ‘absolute solidarity’ with UK Αρχειοθετήθηκε 16 March 2018 στο Wayback Machine., Financial Times, 14 March 2018.
  93. ↑ Statement by the Press Secretary on the United Kingdom's Decision to Expel Russian Diplomats Αρχειοθετήθηκε 6 March 2021 στο Wayback Machine. The White House, 14 March 2018.
  94. ↑ «Organisation for the Prohibition of Chemical Weapons 87th Executive Council session: statement on the Salisbury incident». Government of the United Kingdom. 13 Μαρτίου 2018. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Μαρτίου 2018. Ανακτήθηκε στις 15 Μαρτίου 2018. 
  95. ↑ Wilson, Peter (14 Μαρτίου 2018). «Update on the use of Nerve Agent in Salisbury, United Kingdom» (PDF). Organisation for the Prohibition of Chemical Weapons. Αρχειοθετήθηκε (PDF) από το πρωτότυπο στις 16 Μαρτίου 2018. Ανακτήθηκε στις 16 Μαρτίου 2018. 
  96. ↑ Putin personally ordered attack on spy, says UK Αρχειοθετήθηκε 18 March 2018 στο Archive-It The Independent, 17 March 2018.
  97. ↑ Waugh, Paul (4 Απριλίου 2018). «Johnson Under Fire As Foreign Office Deletes Russia Tweet». HuffPost. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Απριλίου 2018. Ανακτήθηκε στις 4 Απριλίου 2018. 
  98. ↑ "Labour says it deserves 'credit' for questioning if Russia was to blame for Salisbury nerve agent Αρχειοθετήθηκε 4 April 2018 στο Wayback Machine.". The Independent. 4 April 2018.
  99. ↑ Σφάλμα αναφοράς: Σφάλμα παραπομπής: Λανθασμένο <ref>. Δεν υπάρχει κείμενο για τις παραπομπές με όνομα wp-20180404.
  100. ↑ «Agent used in Salisbury made at Russia's Shikhany military research base: Times». Reuters. 6 April 2018. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 April 2018. https://web.archive.org/web/20180406163746/https://www.reuters.com/article/us-britain-russia-skripal-nerveagent/agent-used-in-salisbury-made-at-russias-shikhany-military-research-base-times-idUSKCN1HC2WE. Ανακτήθηκε στις 6 April 2018. 
  101. ↑ Knight, Amy. «Vladimir Putin's Re-Election Strategy: Nukes and Assassins». Daily Beast. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 August 2020. https://web.archive.org/web/20200806081345/https://www.thedailybeast.com/vladimir-putins-re-election-strategy-nukes-and-assassins?ref=scroll. Ανακτήθηκε στις 8 March 2018. 
  102. ↑ Об отравлении Сергея Скрипаля Αρχειοθετήθηκε 27 June 2018 στο Wayback Machine. Echo of Moscow, 6 March 2018.
  103. ↑ "Russia Says London Spreading Propaganda Over Spy Poisoning Αρχειοθετήθηκε 27 June 2018 στο Wayback Machine.". The Moscow Times. 9 March 2018.
  104. ↑ "Russia Says "Not Guilty" Of Ex-Spy Poisoning As UK Deadline Looms Αρχειοθετήθηκε 14 March 2018 στο Wayback Machine.". NDTV. 13 March 2018.
  105. ↑ «Лавров ответил на  ультиматум Мэй  ссылкой на   конвенцию о  химоружии» (στα ru). NEWSru.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 March 2018. https://web.archive.org/web/20180314233050/http://www.newsru.com/russia/13mar2018/lavrov.html. Ανακτήθηκε στις 15 March 2018. 
  106. ↑ Roth, Andrew (13 Μαρτίου 2018). «Russia demands nerve agent samples in standoff with UK over poisoned spy». The Guardian. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Μαρτίου 2018. Ανακτήθηκε στις 15 Μαρτίου 2018. 
  107. ↑ 107,0 107,1 «Russia expels 23 British diplomats in retaliation as diplomatic spat over Sergei Skripal poisoning intensifies». The Independent. 17 March 2018. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 March 2018. https://web.archive.org/web/20180325075333/https://www.independent.co.uk/news/world/europe/russia-spy-poison-british-diplomats-expelled-sergei-skripal-nerve-agent-a8260671.html. Ανακτήθηκε στις 22 March 2018. 
  108. ↑ UK rejects joint probe with Russia into spy poisoning Αρχειοθετήθηκε 4 April 2018 στο Wayback Machine. The Washington Post, 4 April 2018.
  109. ↑ «Russia demands to know why it has been denied access to the Skripals». The Daily Telegraph. 31 March 2018. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 January 2022. https://ghostarchive.org/archive/20220111/https://www.telegraph.co.uk/news/2018/03/31/russia-demands-know-has-denied-access-skripals/. Ανακτήθηκε στις 4 September 2018. 
  110. ↑ «London declines to provide fingerprints of suspects in Skripal case – Foreign Ministry». TASS. 5 September 2018. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 September 2018. https://web.archive.org/web/20180906113658/http://tass.com/politics/1020130. Ανακτήθηκε στις 6 September 2018. 
  111. ↑ «Skripal poisoning: Putin says suspects 'civilians, not criminals'». BBC News. 12 September 2018. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 September 2018. https://web.archive.org/web/20180912102044/https://www.bbc.com/news/world-europe-45494627. Ανακτήθηκε στις 12 September 2018. 
  112. ↑ Higgins, Andrew (13 September 2018). «We Were Tourists, Not Assassins, Novichok Attack Suspects Say». New York Times. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 September 2018. https://web.archive.org/web/20180914215105/https://www.nytimes.com/2018/09/13/world/europe/russia-salisbury-skripal-novichok.html. Ανακτήθηκε στις 15 September 2018. 
  113. ↑ Barry, Ellen (26 September 2018). «Russian Officer Is Named as Suspect in Salisbury Poisoning». The New York Times. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 September 2018. https://web.archive.org/web/20180927000023/https://www.nytimes.com/2018/09/26/world/europe/uk-skripal-suspect.html. Ανακτήθηκε στις 27 September 2018. 
  114. ↑ «Слив данных: ФСБ отомстит за Петрова и Боширова». Газета.Ru. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 September 2018. https://web.archive.org/web/20180926115108/https://www.gazeta.ru/social/2018/09/25/11996089.shtml. Ανακτήθηκε στις 27 September 2018. 
  115. ↑ «Attributing Responsibility for the Nerve Agent Attack in the U.K.». U.S. Department of State. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 March 2018. https://web.archive.org/web/20180313035002/https://www.state.gov/secretary/remarks/2018/03/279201.htm. Ανακτήθηκε στις 15 March 2018. 
  116. ↑ Vonberg, Judith. «Trump: Russia likely poisoned ex-spy, 'based on all the evidence'». CNN. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 March 2018. https://web.archive.org/web/20180315002600/https://edition.cnn.com/2018/03/13/europe/trump-russia-spy-intl/index.html. Ανακτήθηκε στις 15 March 2018. 
  117. ↑ Haley, Nikki (14 Μαρτίου 2018). «Remarks at an Emergency UN Security Council Briefing on Chemical Weapons Use by Russia in the United Kingdom». United States Mission to the United Nations. Department of State. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Απριλίου 2018. Ανακτήθηκε στις 16 Μαρτίου 2018. 
  118. ↑ Kosinski, Michelle. «Trump's National Security Council recommends expelling Russian diplomats». CNN. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 June 2018. https://web.archive.org/web/20180623221952/https://www.cnn.com/2018/03/23/politics/trump-russian-diplomats-national-security-council/index.html. Ανακτήθηκε στις 24 March 2018. 
  119. ↑ 119,0 119,1 Statement from the Press Secretary on the Expulsion of Russian Intelligence Officers Αρχειοθετήθηκε 4 March 2021 στο Wayback Machine. The White House, 26 March 2018.
  120. ↑ Rucker, Philip; Nakashima, Ellen (26 March 2018). «Trump administration expels 60 Russian officers, shuts Seattle consulate in response to attack on former spy in Britain». The Washington Post. ISSN 0190-8286. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 February 2019. https://web.archive.org/web/20190228224140/https://www.washingtonpost.com/politics/trump-administration-expels-60-russian-officers-shuts-seattle-consulate-in-response-to-attack-on-former-spy-in-britain/2018/03/26/8ada3d8e-30f0-11e8-8bdd-cdb33a5eef83_story.html. Ανακτήθηκε στις 26 March 2018. 
  121. ↑ 121,0 121,1 «Imposition of Chemical and Biological Weapons Control and Warfare Elimination Act Sanctions on Russia». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Αυγούστου 2018. Ανακτήθηκε στις 10 Αυγούστου 2018. 
  122. ↑ Axelrod, Tal (10 Αυγούστου 2018). «Russia: New US sanctions a 'declaration of economic war'». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Αυγούστου 2018. Ανακτήθηκε στις 6 Σεπτεμβρίου 2018. 
  123. ↑ «U.S. sanctions tied to nerve agent attack in effect Monday: federal notice». Reuters. 24 August 2018. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 August 2018. https://web.archive.org/web/20180824205543/https://www.reuters.com/article/us-usa-russia-novichok/u-s-sanctions-tied-to-nerve-agent-attack-in-effect-monday-federal-notice-idUSKCN1L91CY?il=0. Ανακτήθηκε στις 24 August 2018. 
  124. ↑ «U.S. has not imposed new Russia sanctions sparked by Skripal poisoning». NBC News. 24 Ιανουαρίου 2019. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Ιανουαρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 26 Ιανουαρίου 2019. 
  125. ↑ «The Latest: Trump, May agree on consequences for poison use». Associated Press. 13 March 2018. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 March 2018. https://web.archive.org/web/20180313191949/https://www.washingtonpost.com/world/europe/the-latest-russia-demands-samples-of-nerve-agent/2018/03/13/5f4189f2-26aa-11e8-a227-fd2b009466bc_story.html. Ανακτήθηκε στις 13 March 2018. 
  126. ↑ «Despite Brexit, Britain wins EU support on nerve agent attack». Reuters. 13 March 2018. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 March 2018. https://archive.today/20180313192407/https://www.reuters.com/article/us-britain-russia-eu/despite-brexit-britain-wins-eu-support-on-nerve-agent-attack-idUSKCN1GP0R9. Ανακτήθηκε στις 13 March 2018. 
  127. ↑ 127,0 127,1 Wintour, Patrick (13 Μαρτίου 2018). «UK's effort to rally allies over Sergei Skripal poisoning may fall short». The Guardian. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Μαρτίου 2018. Ανακτήθηκε στις 23 Μαρτίου 2018. 
  128. ↑ 128,0 128,1 «Statement by the Foreign Affairs Council on the Salisbury attack». Council of the European Union. 19 March 2018. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 March 2018. https://web.archive.org/web/20180320181838/http://www.consilium.europa.eu/en/press/press-releases/2018/03/19/statement-by-the-foreign-affairs-council-on-the-salisbury-attack/. Ανακτήθηκε στις 19 March 2018. 
  129. ↑ Borger, Julian; Wintour, Patrick; Stewart, Heather (26 March 2018). «US and EU expel scores of Russian diplomats over Skripal attack». The Guardian. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 March 2018. https://web.archive.org/web/20180326235311/https://www.theguardian.com/uk-news/2018/mar/26/four-eu-states-set-to-expel-russian-diplomats-over-skripal-attack. Ανακτήθηκε στις 26 March 2018. 
  130. ↑ «EU sanctions Russian suspects over Salisbury» (στα αγγλικά). 21 January 2019. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 January 2019. https://web.archive.org/web/20190121162338/https://www.bbc.com/news/world-europe-46949162. Ανακτήθηκε στις 21 January 2019. 
  131. ↑ Dewan, Angela (27 March 2018). «These are all the countries that are expelling Russian diplomats». CNN. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 March 2018. https://web.archive.org/web/20180327013724/https://www.cnn.com/2018/03/26/europe/full-list-of-russian-diplomats-expelled-over-s-intl/index.html. Ανακτήθηκε στις 27 March 2018. 
  132. ↑ «Trevett: Lock the door, there's a republican in the palace». 26 Αυγούστου 2023. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Αυγούστου 2022. Ανακτήθηκε στις 4 Αυγούστου 2022. 
  133. ↑ «PM Jacinda Ardern: Why NZ is not expelling Russia diplomats». The New Zealand Herald. 27 March 2018. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 March 2018. https://web.archive.org/web/20180327234201/http://www.nzherald.co.nz/nz/news/article.cfm?c_id=1&objectid=12020803. Ανακτήθηκε στις 28 March 2018. 
  134. ↑ «Statement by the North Atlantic Council on the use of a nerve agent in Salisbury». 14 March 2018. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 March 2018. https://web.archive.org/web/20180315161311/https://www.nato.int/cps/en/natohq/news_152787.htm. Ανακτήθηκε στις 23 March 2018. 
  135. ↑ 135,0 135,1 «Nato slashes Russia staff after poisoning». BBC News. 27 March 2018. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 March 2018. https://web.archive.org/web/20180327024404/http://www.bbc.co.uk/news/world-asia-43550938. Ανακτήθηκε στις 27 March 2018. 
  136. ↑ Walker, Peter· Roth, Andrew (15 Μαρτίου 2018). «UK, US, Germany and France unite to condemn spy attack». The Guardian. London. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Μαρτίου 2018. Ανακτήθηκε στις 15 Μαρτίου 2018. 
  137. ↑ Henry Mance; Michael Peel; Guy Chazan (6 September 2018). «Key western allies back UK over Salisbury attack». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 December 2022. https://ghostarchive.org/archive/20221210/https://www.ft.com/content/d8e6df42-b1d2-11e8-99ca-68cf89602132. Ανακτήθηκε στις 6 September 2018. 
  138. ↑ «Spy poisoning: Russian diplomats expelled across US and Europe». BBC News. 26 March 2018. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 March 2018. https://web.archive.org/web/20180326130555/http://www.bbc.co.uk/news/world-us-canada-43545565. Ανακτήθηκε στις 27 March 2018. 
  139. ↑ «Montenegro to expel Russian diplomat over UK nerve gas attack». Reuters. 28 Μαρτίου 2018. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Ιανουαρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 28 Μαρτίου 2018. 
  140. ↑ Bulgaria Recalls Ambassador From Russia to Discuss Nerve Agent Attack Αρχειοθετήθηκε 29 March 2018 στο Wayback Machine.. Reuters via US News. 27 March 2018.
  141. ↑ Slovakia to Call Ambassador to Russia Back Home for Consultation Αρχειοθετήθηκε 18 May 2018 στο Wayback Machine.. TASR.sk. 28 March 2018.
  142. ↑ Luxembourg recalls ambassador from Russia over Salisbury attack Αρχειοθετήθηκε 28 March 2018 στο Wayback Machine.. Reuters. 28 March 2018.
  143. ↑ Diacono, Tim. Malta Has Just Recalled Its Ambassador To Russia Αρχειοθετήθηκε 28 March 2018 στο Wayback Machine.. Lovin Malta. Retrieved on 18 May 2018.
  144. ↑ State of play over Russian envoy expulsions Αρχειοθετήθηκε 18 May 2018 στο Wayback Machine.. Finance.yahoo.com (28 March 2018). Retrieved on 18 May 2018.
  145. ↑ Slovenia recalling its ambassador to Russia for consultations Αρχειοθετήθηκε 15 August 2018 στο Wayback Machine.. Tass. 29 March 2018.
  146. ↑ Iceland's leaders to boycott Russia World Cup over Salisbury attack Αρχειοθετήθηκε 26 September 2020 στο Wayback Machine.. Reuters.com. 26 March 2018.
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Υπόθεση_δηλητηρίασης_του_Σεργκέι_και_της_Γιούλια_Σκριπάλ&oldid=10534641"