Υποστηριζόμενη διαβίωση

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Υποστηριζόμενη διαβίωση[1] ή υποβοηθούμενη διαβίωση είναι μια εγκατάσταση στέγασης για άτομα με αναπηρία ή για ενήλικες που δεν μπορούν ή που επιλέγουν να μη ζήσουν ανεξάρτητα. Η αυτόνομη διαβίωση έχει να κάνει με το δικαίωμα αυτοδιάθεσης και αυτοκαθορισμού.[2]

Ο όρος είναι διαδεδομένος στις Ηνωμένες Πολιτείες και σε άλλες χώρες του Δυτικού Κόσμου. Ωστόσο, τέτοιες εγκαταστάσεις είναι παρόμοιες με οίκους ευγηρίας, με την έννοια ότι παρέχουν ένα ομαδικό περιβάλλον διαβίωσης και συνήθως εξυπηρετούν ηλικιωμένο πληθυσμό. Υποβοηθούμενη διαβίωση υπάρχει και σε μέρη όπως η Καραϊβική, όπου προσφέρονται παρόμοιες υπηρεσίες σε ένα περιβάλλον που μοιάζει με θέρετρο. Η υποβοηθούμενη διαβίωση έχει αποφασιστικό ρόλο στην κοινωνική ενσωμάτωση και στην παροχή ευκαιριών ίσης πρόσβασης στις υπηρεσίες υγείας σε άτοµα τρίτης ηλικίας και άτοµα µε αναπηρίες.[3]

Η υποβοηθούμενη διαβίωση ήταν μια εξέλιξη της στο ευρύτερο σύστημα υγειονομικής περίθαλψης που προβλέφθηκε από το 1982.[4] Ως κλάδος που κατευθύνεται από τους καταναλωτές, η υποβοηθούμενη διαβίωση προσφέρει ένα ευρύ φάσμα επιλογών, επιπέδων φροντίδας και ποικιλίας υπηρεσιών[5] και εποπτεύεται από το κράτος και όχι από τις τοπικές αρχές.[6] Το τι σημαίνει "υποβοηθούμενη διαβίωση" εξαρτάται τόσο από το κράτος όσο και από τον πάροχο: οι παραλλαγές των ρυθμιστικών ορισμών του κράτους είναι σημαντικές και οι μεταβλητές του παρόχου περιλαμβάνουν τα πάντα, από τη φιλοσοφία, τη γεωγραφική θέση και την αιγίδα, μέχρι το μέγεθος και τη δομή του οργανισμού. Η υποβοηθούμενη διαβίωση εξελίχθηκε από μικρά σπίτια «διατροφής και φροντίδας» ή «προσωπικής φροντίδας» και πλέον προσφέρει ένα «κοινωνικό μοντέλο» περίθαλψης (σε σύγκριση με το ιατρικό μοντέλο μιας εξειδικευμένης νοσηλευτικής μονάδας). Οι υπηρεσίες υποβοηθούμενης διαβίωσης μπορεί να είναι είτε αυτόνομες εγκαταστάσεις είτε μέρος μιας πολυεπίπεδης κοινότητας. Ο κλάδος είναι κατακερματισμένος και κυριαρχείται από ιδιώτες παρόχους.[7]

Το 2012, η κυβέρνηση των ΗΠΑ υπολόγιζε ότι υπήρχαν 22.200 εγκαταστάσεις υποβοηθούμενης διαβίωσης στις ΗΠΑ (σε σύγκριση με τα 15.700 γηροκομεία) και ότι 713.300 άτομα ήταν κάτοικοι αυτών των εγκαταστάσεων.[8] Ο αριθμός των εγκαταστάσεων υποβοηθούμενης διαβίωσης στις ΗΠΑ έχει αυξηθεί δραματικά από τις αρχές της δεκαετίας του 2000.

Οι εγκαταστάσεις υποβοηθούμενης διαβίωσης συνήθως παρέχουν επίβλεψη ή βοήθεια σε δραστηριότητες της καθημερινής ζωής, συντονισμό με εξωτερικούς παρόχους υγειονομικής περίθαλψης και παρακολούθηση των δραστηριοτήτων των κατοίκων για τη διασφάλιση της υγείας, της ασφάλειας και της ευημερίας τους. Η βοήθεια συχνά περιλαμβάνει τη χορήγηση φαρμάκων ή υπηρεσιών προσωπικής φροντίδας.

Εγκαταστάσεις υποβοηθούμενης διαβίωσης στο Ισραήλ

Ειδικές ανάγκες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις ΗΠΑ, οι εγκαταστάσεις αυτές μπορούν να βοηθήσουν στην οργάνωση των κατάλληλων ιατρικών, υγειονομικών και οδοντιατρικών υπηρεσιών για κάθε κάτοικο. Ο κάτοικος επιλέγει γενικά τον γιατρό του και τις οδοντιατρικές υπηρεσίες.

Οι κάτοικοι που έχουν προσωρινή ανικανότητα λόγω ασθένειας, τραυματισμού ή ανάρρωσης από χειρουργική επέμβαση, συχνά επιλέγουν την υποβοηθούμενη διαβίωση ως υποστηρικτική επιλογή για να τους βοηθήσει να αναρρώσουν γρήγορα ώστε να επιστρέψουν στο σπίτι. Στην περίπτωση τέτοιων βραχυπρόθεσμων διαμονών ανάπαυσης, οι κατοικίες με υποβοήθηση λειτουργούν ως γέφυρα μεταξύ νοσοκομείου και σπιτιού.

Η βραχυπρόθεσμη παραμονή σε δομές υποβοηθούμενης διαβίωσης είναι επίσης μια επιλογή για οικογένειες όταν ο κύριος φροντιστής λείπει ή δεν μπορεί να παρέχει την απαραίτητη φροντίδα.

Οι νεότερες εγκαταστάσεις έχουν σχεδιαστεί με έμφαση στην ευκολία χρήσης για άτομα με ειδικές ανάγκες. Τα μπάνια και οι κουζίνες έχουν σχεδιαστεί λαμβάνοντας υπόψη την κίνηση με αμαξίδια και περιπατητήρες. Έτσι, οι διάδρομοι και οι πόρτες έχουν μεγάλο φάρδος για να χωρούν τα αμαξίδια. Αυτές οι εγκαταστάσεις είναι υποχρεωτικά πλήρως συμβατές με τον Νόμο για Αμερικανούς με Αναπηρίες του 1990 στις ΗΠΑ ή με παρόμοιες νομοθεσίες σε άλλα κράτη.

Οι πτυχές κοινωνικοποίησης των δομών αυτών είναι πολύ ωφέλιμες για τους κατοίκους. Συνήθως, η εγκατάσταση έχει προγραμματισμένες πολλές δραστηριότητες, λαμβάνοντας υπόψη διαφορετικές αναπηρίες και ανάγκες.

Καναδάς[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στον Καναδά, η έννοια της υποβοηθούμενης διαβίωσης διαφέρει από τη μια επαρχία στην άλλη. Στις περισσότερες επαρχίες, οι εγκαταστάσεις αυτές είναι λιγότερο ανεξάρτητες από ό,τι στις Ηνωμένες Πολιτείες. Οι κάτοικοι συχνά χρειάζονται βοήθεια σε περισσότερες από μία δραστηριότητα της καθημερινής ζωής, όπως η σίτιση ή το μπάνιο.

Ηνωμένο Βασίλειο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η υποβοηθούμενη διαβίωση στο Ηνωμένο Βασίλειο παρέχει πρόσθετη φροντίδα ή διαβίωση συνταξιούχων, επιτρέποντας σσε κατοίκους άνω των 55 ή 60 ετών να ζουν ανεξάρτητα. Τους προσφέρεται ένα αυτόνομο διαμέρισμα και το προσωπικό είναι διαθέσιμο όλο το 24ωρο για την προσωπική τους φροντίδα. Το προσωπικό βοηθά στο πλύσιμο, στο ντύσιμο, στη λήψη φαρμάκων και στις οικιακές εργασίες, όπως ψώνια και πλύσιμο ρούχων. Επίσης, ετοιμάζει και σερβίρει γεύματα στους κατοίκους, εφόσον παρέχονται. Οι κάτοικοι συχνά ερωτώνται αν θα κατέχουν ή θα νοικιάζουν τα ακίνητά τους ανεξάρτητα. Το μέσο κόστος κυμαίνεται από 500 έως 1.500 λίρες, ανάλογα με το πού μένει ο κάτοικος.

Τα καταλύματα υποβοηθούμενης διαβίωσης περιλαμβάνουν συχνά έναν διαχειριστή ή μια ομάδα βοηθητικού προσωπικού, νοσοκόμων και προσωπικού φροντίδας, 24ωρα συστήματα συναγερμού έκτακτης ανάγκης και κοινόχρηστους χώρους για την κοινωνικοποίηση των κατοίκων. Η υποβοηθούμενη κατοικία ρυθμίζεται από την Επιτροπή Ποιότητας Φροντίδας.[9]

Ελλάδα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η νομοθεσία στην Ελλάδα, με την κοινή υπουργική απόφαση Δ12/ΓΠ/οικ.13107/283 της 8.4.2019 «Προϋποθέσεις ίδρυσης και λειτουργίας Στεγών Υποστηριζόμενης Διαβίωσης Ατόμων με Αναπηρίες», έχει βάλει τα θεμέλια για τη δημιουργία και τη λειγουργία δομών υποστηριζόμενης διαβίωσης με την πλήρωση συγκεκριμένων κριτηρίων.[10] Έτσι, οι Στέγες Υποστηριζόμενης Διαβίωσης αδειοδοτούνται και λειτουργούν βάσει θεσμικού πλαισίου μέσω του οποίου καθορίζονται όλες οι προδιαγραφές που θα πρέπει να πληρούνται ως προς τις εγκαταστάσεις, τον εξοπλισμό, τη στελέχωση, τις ακολουθούμενες διαδικασίες κ.ο.κ.[11]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. «Υποστηριζόμενη διαβίωση στην Ελλάδα». bonsecoursal.com. Ανακτήθηκε στις 1 Φεβρουαρίου 2024. 
  2. «Υποστηριζόμενη Διαβίωση». Νόηση. 3 Δεκεμβρίου 2004. Ανακτήθηκε στις 1 Φεβρουαρίου 2024. 
  3. Διγώνης, Στέφανος (2019). «ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΥΠΟΒΟΗΘΟΥΜΕΝΗΣ ΔΙΑΒΙΩΣΗΣ». Περιεγχειρητική Νοσηλευτική - Το Επίσημο Περιοδικό του ΣΥ.Δ.ΝΟ.Χ. Τόμος 8 (2019) (Τεύχος 4 Οκτώβριος-Δεκέμβριος 2019): 255–269. ISSN 2241-3634. https://www.spnj.gr/gr/ypiresies-ypovoithoymenis-diaviwsis-p192.html. 
  4. Starr, P. 1982. The Social Transformation of American Medicine. New York: Basic Books.
  5. Lockhart, Charles (2009-06-29). «Commentary: Is Assisted Living in the United States Well Served by Regulations Requiring the Reporting of Detailed Operational Data That Are Then Posted on the Internet?» (στα αγγλικά). Journal of Aging & Social Policy 21 (3): 243–245. doi:10.1080/08959420902955792. ISSN 0895-9420. http://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/08959420902955792. 
  6. Anand, Geeta (2019-08-29). «Opinion | How Not to Grow Old in America» (στα αγγλικά). The New York Times. ISSN 0362-4331. https://www.nytimes.com/2019/08/29/opinion/sunday/dementia-assisted-living.html. Ανακτήθηκε στις 2019-09-02. 
  7. Cirka, C.C., & Messikomer, C.M. 2012. Behind the facade: Aligning artifacts, values and assumptions in assisted living. Business & Professional Ethics Journal, 31 (1), 79 - 107.
  8. CDC, Long Term Care Services, 2013, https://www.cdc.gov/nchs/data/nsltcp/long_term_care_services_2013.pdf
  9. «Assisted living and extra-care housing». Age UK. 23 Μαΐου 2019. 
  10. «Ψηφιακή Πύλη για Άτομα με Αναπηρία (ΑμεΑ) - Νομοθεσία». www.amea.gov.gr. Ανακτήθηκε στις 1 Φεβρουαρίου 2024. 
  11. «Στέγες Υποστηριζόμενης Διαβίωσης: Με το βλέμμα στην αποϊδρυματοποίηση | Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου». pepna.gr. Ανακτήθηκε στις 1 Φεβρουαρίου 2024. 

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Lockhart, C. 2009. Commentary: Is assisted living in the United States well served by regulations requiring reporting detailed operational data that are then posted on the Internet? Journal of Aging and Social Policy, 21, 243–245.
  • Starr, P. 1982. The Social Transformation of American Medicine. New York: Basic Books.