Τσμιέλουφ
Συντεταγμένες: 50°53′25″N 21°30′53″E / 50.89028°N 21.51472°E
| Τσμιέλουφ | ||
|---|---|---|
 | ||
| ||
  Τσμιέλουφ | ||
| Χώρα | Πολωνία | |
| Διοικητική υπαγωγή | Gmina Ćmielów | |
| Έκταση | 13,21 km² | |
| Πληθυσμός | 2.876 (31 Μαρτίου 2021)[1] | |
| Ταχ. κωδ. | 27-440 | |
| Ζώνη ώρας | UTC+01:00 (επίσημη ώρα) UTC+02:00 (θερινή ώρα) | |
| Ιστότοπος | Επίσημος ιστότοπος | |
 Σχετικά πολυμέσα | ||
Το Τσμιέλουφ (πολωνικά: Ćmielów) είναι πόλη του Πόβιατ Οστρόβιετς, στο Βοεβοδάτο Τιμίου Σταυρού της Πολωνίας. Έχει πληθυσμό 2.829 κατοίκων (2022).[2] Είναι γνωστό για ένα από τα παλαιότερα εργοστάσια πορσελάνης στην Πολωνία, που χρονολογείται από το 1790. Η ιστορία της πόλης χρονολογείται από τον 14ο αιώνα. Διαθέτει πολλά τουριστικά αξιοθέατα, όπου εκτός από το παλιό εργοστάσιο πορσελάνης, συμπεριλαμβάνονται τα των ερειπίων ενός κάστρου του 16ου αιώνα και μια εκκλησία της ίδιας περιόδου. Το Τσμιέλουφ ανήκει στην Ελάσσων Πολωνία και βρίσκεται στον ποταμό Καμιένα (Kamienna) στο Υψίπεδο Σαντόμιες, 10 χιλιόμετρα ανατολικά του Οστρόβιετς Σφιεντοκσίσκι, κατά μήκος της τοπικής οδού αρ. 755.
Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Χωριό[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η πρώτη αναφορά του χωριού προέρχεται από τον 14ο αιώνα. Το 1388, οι αδελφοί Μάρτσιν και Μικόουαϊ από το Μπραρούχουφ πούλησαν το χωριό και το κάστρο στον ιππότη Γκνιέβος του Νταλεβίτσε. Το 1425, το Τσμιέλουφ αγοράστηκε από τον Γιαν του Ποντουόντουφ και στη συνέχεια το χωριό εξαγοράστηκε από την αριστοκρατική οικογένεια Σιντουοβιέτσκι. Εκείνη την εποχή το σημερινό Τσμιέλουφ χωρίστηκε σε δύο χωριά - το ίδιο το Τσμιέλουφ, που βρίσκεται κοντά στο κάστρο, και το κοντινό Σίντουουφ (Szydłów). Και τα δύο χωριά συγχωνεύτηκαν το 1505, όταν στο Ράντομ, ο βασιλιάς Αλέξανδρος της Πολωνίας παραχώρησε προνόμια πόλης στο Τσμιέλουφ.
Πόλη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η νέα πόλη παρέμεινε στα χέρια της οικογένειας Σιντουοβιέτσκι, η οποία τη μετέτρεψε σε μια από τις κατοικίες τους. Ο Καγκελάριος Κσίστοφ Σιντουοβιέτσκι επένδυσε στο κάστρο, καθιστώντας το αναγεννησιακό παλάτι (1519-1531). Το 1606, το Τσμιέλουφ πέρασε στα χέρια της οικογένειας Οστρόγκσι.
Η ευημερία της πόλης έφτασε στο τέλος της κατά τη διάρκεια της σουηδικής εισβολής στην Πολωνία. Στις 12 Απριλίου 1657, οι Σουηδικοί και Τρανσυλβανικοί Στρατοί της συναντήθηκαν εδώ και το κάστρο ήταν η προσωρινή κατοικία του Γεώργιου Β΄ Ράκοτσι. Οι ενωμένοι στρατοί των δύο δυνάμεων κατέστρεψαν το μεγαλύτερο μέρος της Ελάσσονος Πολωνίας, μαζί με το Τσμιέλουφ. Τον 18ο αιώνα, η πόλη ανήκε σε πολλές οικογένειες (Λουμπομίρσκι, Μαουαχόφσκι, Πουσουόφσκι) και το 1896 στον Πρίγκιπα Αλεξάντερ Ντρούτσκι-Λουμπέτσκι. Κάποια στιγμή τον 18ο αιώνα, το Τσμιέλουφ εμφανίστηκε ως κέντρο αγγειοπλαστικής. Το 1750, ο Βασιλιάς Αύγουστος Γ΄ της Πολωνίας εξέδωσε ένα προνόμιο στους ντόπιους τεχνίτες, επιτρέποντάς τους να πωλούν τα προϊόντα τους σε όλη τη χώρα. Το προνόμιο επιβεβαιώθηκε το 1768, και είτε το 1804 είτε το 1809, ο Κόμης Γιάτσεκ Μαουαχόφσκι άνοιξε εδώ ένα εργοστάσιο πορσελάνης. Ακολουθώντας άλλες πόλεις της βόρειας Ελάσσονος Πολωνίας, το Τσμιέλουφ, το οποίο μετά το διαμελισμό της Πολωνίας ανήκε στο ελεγχόμενο από τη Ρωσία Βασίλειο της Πολωνίας έχασε το καταστατικό πόλης του το 1869, ως τιμωρία για την Ιανουαριανή Εξέγερση. Το 1915, χτίστηκε σιδηροδρομικός σταθμός, κατά μήκος μιας διαδρομής από το Σκαρζίσκο-Καμιένα στο Σαντόμιες.
Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Όταν οι Γερμανοί κατέλαβαν το Τσμιέλουφ το Σεπτέμβριο του 1939, άρχισαν αμέσως να ληστεύουν και να λεηλατούν την εβραϊκή κοινότητα. Τον Ιούνιο του 1942, οι Γερμανοί Ναζί δημιούργησαν ένα γκέτο στο Τσμιέλουφ για περίπου 1.500–2.000 Πολωνοεβραίους, συμπεριλαμβανομένων και των 500 Εβραίων του Τσμιέλουφ. Οι συνθήκες επιδεινώθηκαν λόγω της πείνας, του υπερπληθυσμού και της επιδημίας τύφου. Στα τέλη Οκτωβρίου 1942, μερικοί νεότεροι Εβραίοι στάλθηκαν σε στρατόπεδα εργασίας, άλλοι Εβραίοι δολοφονήθηκαν στην πόλη και περίπου 900 Εβραίοι στάλθηκαν στο στρατόπεδο εξόντωσης της Τρεμπλίνκα, όπου δολοφονήθηκαν αμέσως με αέρια.[3][4]
Λίγοι από την εβραϊκή κοινότητα επέζησαν. Μετά τον πόλεμο 16 Εβραίοι εγγράφηκαν στην πόλη, αλλά κανένας δεν έμεινε.[5]
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ bdl
.stat .gov .pl /api /v1 /data /localities /by-unit /052615207044-0980435?var-id=1639616&format=jsonapi. Ανακτήθηκε στις 6 Οκτωβρίου 2022. - ↑ «Ćmielów w liczbach» [Τσμιέλουφ σε αριθμούς]. polskawliczbach.pl (στα Πολωνικά).
- ↑ "Ćmielów – Historia," Muzeum Historii Żydów Polskich Wirtualny Sztetl (Μουσείο Ιστορίας των Πολωνοεβραίων).
- ↑ Megargee, Geoffrey (2012). Encyclopedia of Camps and Ghettos. Μπλούμινγκτον, Ιντιάνα: University of Indiana Press. σελ. Volume II 213-214. ISBN 978-0-253-35599-7.
- ↑ Dobroszycki, Lucjan (1994). Survivors of the Holocaust. Άρμονκ: M.E. Sharpe. σελ. 70. ISBN 1-56324-463-2.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
|