Το πέρασμα του Μίλερ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Το πέρασμα του Μίλερ
(Miller's Crossing)
Κινηματογραφική αφίσα
ΣκηνοθεσίαΊθαν Κοέν[1] και Τζόελ Κοέν
ΠαραγωγήΤζόελ Κοέν και Ίθαν Κοέν
ΣενάριοΤζόελ Κοέν[1] και Ίθαν Κοέν
ΠρωταγωνιστέςΓκάμπριελ Μπερν[2][3][4], Μάρσα Γκέι Χάρντεν[2][5][6], Άλμπερτ Φίνεϊ[3][5][6], Τζον Τορτούρο[2][3][6], Τζον Πολίτο[2][6], J. E. Freeman, Στιβ Μπουσέμι[6], Τζον ΜακΚόνελ[6], Μάικ Σταρ[6], Αλ Μαντσίνι[6], Αλεξάντερ Κρούπα, Μάικλ Τζέτερ[6], Μάικλ Μπανταλούκο[6], Φράνσις ΜακΝτόρμαντ[6], Σαμ Ράιμι[6], Lanny Flaherty[6], Danny Aiello III[6] και Esteban Fernández
ΜουσικήΚάρτερ Μπέργουελ
ΤραγούδιΚάρτερ Μπέργουελ
ΦωτογραφίαΜπάρι Σόνενφελντ
ΜοντάζMichael R. Miller
Διανομή20th Century Fox, Netflix και Vudu
Πρώτη προβολή21 Σεπτεμβρίου 1990 (1990-09-21)(Φεστιβάλ Κινηματογράφου Νέας Υόρκης)
Κυκλοφορία 22 Σεπτεμβρίου 1990 (1990-09-22)
Διάρκεια115 λεπτά
ΠροέλευσηΗνωμένες Πολιτείες Αμερικής
ΓλώσσαΑγγλικά, Ιταλικά, Ιρλανδικά και Γίντις
Προϋπολογισμός10–14 εκατομμ. δολάρια[7]
Ακαθάριστα έσοδα5 εκατομμ. δολάρια[8]

Το πέρασμα του Μίλερ (αγγλικά: Miller's Crossing‎‎) είναι Αμερικανική νεο-νουάρ[9] γκανγκστερική ταινία του 1990 σε σενάριο, σκηνοθεσία και παραγωγή των αδερφών Τζόελ και Ίθαν Κοέν. Πρωταγωνιστούν οι Γκάμπριελ Μπερν, Άλμπερτ Φίνεϊ, Μάρσια Γκέι Χάρντεν, Τζον Τουρτούρο και Στιβ Μπουσέμι.

Η υπόθεση αφορά έναν αγώνα εξουσίας ανάμεσα σε δύο αντίπαλες συμμορίες και πώς ο πρωταγωνιστής, Τομ Ρίγκαν (Μπερν), βάζει και τις δύο πλευρές αντιμέτωπες η μια εναντίον της άλλης.

Το όνομα της ταινίας "Το πέρασμα του Μίλερ" αντιπροσωπεύει το μυστικό νεκροταφείο στο δάσος όπου είναι θαμμένοι ορισμένοι από τους πρωταγωνιστές της ταινίας. Η πλοκή ακολουθεί, αν και πουθενά δεν αναφέρεται στους τίτλους, σε μεγάλα σημεία το μυθιστόρημα του Ντάσιελ Χάμετ "Το Γυάλινο Κλείδι" (The Glass Key), το οποίο μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο το 1935 (με τον Τζορτζ Ραφτ) και το 1942 (με τον Άλαν Λαντ και την Βερόνικα Λέικ).

Ο Τζόελ Κοέν κέρδισε το Ασημένιο Κοχύλι του Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Σαν Σεμπαστιάν το 1990 και ήταν υποψήφιος για Χρυσό Κοχύλι. Κέρδισε επίσης το Βραβείο Κριτικών του Διεθνούς Φεστιβάλ Φανταστικού Κινηματογράφου Γιουμπάρι το 1991.[10]

Πλοκή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Τζόνι Κάσπαρ, ένας ανερχόμενος εγκληματίας, ζητά την άδεια από το αφεντικό του εγκλήματος Λέο να σκοτώσει τον μικροαπατεώνα Μπέρνι Μπέρνμπαουμ, ο οποίος ανακατεύεται στα στοιχήματα του Κάσπαρ με στημένους αγώνες πυγμαχίας. Παρά τις συμβουλές του σύμβουλου του Τομ Ρίγκαν, ο Λέο δεν εξουσιοδοτεί αυτόν τον φόνο. Ο Τομ πιστεύει ότι ο Κάσπαρ θα μπορούσε να είναι περισσότερο μπελάς από όσο αξίζει ο Μπέρνι, αλλά ο Λέο είναι ερωτευμένος με την αδερφή του Μπέρνι, τη Βέρνα και θέλει να την παντρευτεί. Ωστόσο, ο Τομ διατηρεί κρυφά σχέση με την ίδια την Βέρνα.

Η κατάσταση κλιμακώνεται όταν ο Λέο, ανήσυχος για τις απειλές του Κάσπαρ, ακολουθεί τη Βέρνα. Όταν ο φύλακας της Βέρνα βρίσκεται δολοφονημένος, ο Λέο θεωρεί τον Κάσπαρ ως ένοχο και αφήνει τη διεφθαρμένη αστυνομία να καταλάβει τις εγκαταστάσεις του Κάσπαρ. Ο Τομ προσπαθεί απεγνωσμένα να κατευνάσει τα πράγματα, γιατί γνωρίζει ότι η Βέρνα είχε ένα κίνητρο να σκοτώσει τον ίδιο τον φρουρό της, καθώς ήταν με τον Τομ εκείνο το βράδυ. Για να σταματήσει τον πόλεμο των συμμοριών, ο Τομ εξομολογείται στον Λέο τη σχέση του με τη Βέρνα. Έξαλλος, ο Λέο χτυπά άγρια τον σύμβουλό του και λύνει τη συνεργασία μαζί του.

Στη συνέχεια, ο Τομ μπαίνει στην υπηρεσία του Κάσπαρ, του οποίου η θέση στον υπόκοσμο σε σχέση με τον Λέο γίνεται ολοένα και ισχυρότερη. Ακόμη και ο δήμαρχος και η αστυνομία τα έχουν καλά μαζί του. Ως ένδειξη εμπιστοσύνης, ο Τομ παραδίδει τον Μπέρνι, τη διεύθυνση του οποίου η Βέρνα ανυποψίαστα του έδωσε, στον Κάσπαρ. Ο Κάσπαρ θέλει άλλη μια ψήφο εμπιστοσύνης: ο Τομ υποτίθεται ότι θα πάει τον Μπέρνι στο πέρασμα του Μίλερ, ένα μοναχικό πέρασμα στο δάσος για να τον σκοτώσει. Αντί όμως να σκοτώσει τον Μπέρνι, που εκλιπαρεί για τη ζωή του, τον αφήνει να φύγει με την προϋπόθεση ότι θα εξαφανιστεί για πάντα.

Ο Μπέρνι υπακούει και εξαφανίζεται, αλλά μόνο για λίγο. Χωρίς χρήματα ή φίλους στο εξωτερικό, αποφασίζει να επιστρέψει. Τώρα έχει γίνει σαφές ότι ο Τομ πρέπει τώρα να εξασφαλίσει τη δική του ασφάλεια για να κρατήσει το μυστικό της ανυπακοής του στον Κάσπαρ. Ο Τομ καταρτίζει τώρα ένα σχέδιο στο οποίο τόσο ο Κάσπαρ όσο και ο Μπέρνι πηγαίνουν στο ίδιο σημείο συνάντησης χωρίς να γνωρίζουν ο ένας για τον άλλον. Ο Μπέρνι πυροβολεί τον Κάσπαρ όταν φτάνει εκεί, οπότε ο Τομ πυροβολεί τώρα τον Μπέρνι – η αληθινή του πίστη, όπως αποδεικνύεται, ήταν πάντα ο Λέο από την αρχή.

Στην κηδεία του Μπέρνι στο κοιμητήριο "το πέρασμα του Μίλερ", ο Λέο κάνει στον Τομ μια νέα πρόταση συνεργασίας. Ωστόσο, ο Τομ την αρνείται.

Διανομή ρόλων[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραγωγή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κινηματογράφηση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η πόλη στην οποία διαδραματίζεται η ιστορία είναι άγνωστη, αλλά η ταινία γυρίστηκε στη Νέα Ορλεάνη καθώς οι αδερφοί Κοέν έλκονταν από την εμφάνισή της. Ο Ίθαν Κοέν σχολίασε σε μια συνέντευξή του: "Εδώ υπάρχουν ολόκληρες γειτονιές που δεν έχουν τίποτα άλλο εκτός από την αρχιτεκτονική του 1929. Η Νέα Ορλεάνη είναι κάπως μια καταθλιπτική πόλη και δεν έχει εξευγενιστεί. Υπάρχει πολλή αρχιτεκτονική που δεν την έχει αγγίξει ο χρόνος, όπως βιτρίνες και παράθυρα που δεν έχουν αντικατασταθεί τα τελευταία εξήντα χρόνια".[11] Η κύρια φωτογραφία διεξήχθη από τις 27 Ιανουαρίου έως τις 28 Απριλίου 1989.[7]

Επιρροές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το πέρασμα του Μίλερ αναφέρει πολλές γκανγκστερικές ταινίες και ταινίες νουάρ. Πολλές καταστάσεις, χαρακτήρες και διάλογοι προέρχονται από το έργο του Ντάσιελ Χάμετ, ιδιαίτερα από το μυθιστόρημά του το 1931 "Το Γυάλινο Κλείδι". Υπάρχουν κάποιοι παραλληλισμοί μεταξύ των δύο ιστοριών και πολλές σκηνές και διάλογοι από αυτό το μυθιστόρημα. Η σχέση μεταξύ του Τομ και του Λέο στην ταινία αντικατοπτρίζει τη σχέση μεταξύ του Νεντ Μπόμοντ και του Πωλ Μάντβιγκ, των βασικών χαρακτήρων του μυθιστορήματος του Χάμετ.[12][13][14]

Υποδοχή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Box office[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το πέρασμα του Μίλερ άνοιξε σε περιορισμένη κυκλοφορία στη Νέα Υόρκη στις 22 Σεπτεμβρίου 1990, μετά την πρεμιέρα στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Νέας Υόρκης την προηγούμενη μέρα.[7] Ήταν μια αποτυχία στο box office εκείνη την εποχή, κερδίζοντας λίγο περισσότερα από 5 εκατομμύρια δολάρια, από τον προϋπολογισμό του 10–14 εκατομμύρια δολάρια.[8]

Κριτικές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Ρότζερ Ίμπερτ έδωσε 3/4 αστέρια στην ταινία, δηλώνοντας: "Είναι πιθανό να εκτιμηθεί περισσότερο από τους λάτρεις του κινηματογράφου που θα απολαύσουν την απήχησή του με ταινίες του παρελθόντος".[15]

Ο κριτικός κινηματογράφου Ρενέ Μαλγκό αναφέρει στη κριτική του: "Ο τρόπος που λέγεται η ιστορία και ο γραπτός διάλογος: Είναι σε μια δική τους κατηγορία. Όσον αφορά την παραγωγή, το "πέρασμα του Μίλερ" μπορεί να συμβαδίσει με τις μεγάλες. Χάρη στην ευγενή φωτογραφία και μια στοργικά λεπτομερή, εσκεμμένα μη ρεαλιστική σκηνή, υπάρχει ένας ιδιαίτερος γκανγκστερικός κινηματογραφικός ρομαντισμός που σχηματίζει μια επιτυχημένη αντίθεση με τον ψυχρό κυνισμό της ιστορίας.[…] Ο συνδυασμός φιλμ νουάρ, δράματος, αστυνομικού θρίλερ, γκανγκστερικής ταινίας και λίγης μαύρης κωμωδίας είναι πειστικός και, χάρη στην πολυπλοκότητά του, κάνει το "πέρασμα του Μίλερ" μια από τις καλύτερες γκανγκστερικές ταινίες της εποχής.[16]

Ο γερμανικός ιστότοπος tvspielfilm.de σημειώνει πως: "Τα αδέρφια Τζόελ (σκηνοθέτης) και Ίθαν Κοέν (παραγωγός) αποστάξανε και επανασυναρμολόγησαν εμβληματικά μοτίβα από γκανγκστερικές ταινίες. Το αποτέλεσμα δεν είναι ένας θησαυρός από παρωδικά αποσπάσματα, αλλά ένα έργο με στυλιστική αυτοπεποίθηση, δραματικό παρά τις ειρωνικές και μακάβριες υπερβολές. - Το καλύτερο από τον Νονό του Κόπολα: βαθύ και έξυπνο". [17]

Ο ιστότοπος συλλογής κριτικών Rotten Tomatoes, δίνει βαθμολογία (Μάιος 2022) θετικής έγκρισης 92% βασισμένες σε 63 κριτικές με μέσο όρο 8.2/10. Η κριτική συναίνεση του ιστότοπου αναφέρει:«Αν και είναι πιθανώς πιο αξιοσημείωτο για το χαρακτηριστικό του στυλ παρά μια αεροστεγή ιστορία, αυτή η ερμηνεία των αδερφών Κοέν για την κλασική γκανγκστερική ταινία διαθέτει έντονο διάλογο, εντυπωσιακή κινηματογράφηση και ένα τυπικά ιδιόμορφο καστ χαρακτήρων».[18] Στο Metacritic στην ταινία αποδίδεται μέσος όρος βαθμολογίας 76 στα 100, με βάση 10 κριτικές κριτικών, υποδεικνύοντας «γενικά ευνοϊκές κριτικές». [19] Το κοινό που συμμετείχε σε δημοσκόπηση από το CinemaScore έδωσαν στην ταινία ένα μέσο βαθμό "C-" σε μια κλίμακα A+ έως F.[20]

Τα περιοδικά Time και Total Film τοποθέτησαν την ταινία στη λίστα των 100 κορυφαίων.[21]Το 2010, η βρετανική εφημερίδα "The Guardian" την αποκάλεσε την 24η καλύτερη αστυνομική ταινία όλων των εποχών.[22]

Βραβεία & Υποψηφιότητες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οργάνωση Κατηγορία Υποψήφιος Αποτέλεσμα
Φεστιβάλ Κινηματογράφου Σαν Σεμπαστιάν "Χρυσό Κοχύλι" Τζόελ Κοέν Υποψηφιότητα
"Αργυρό Κοχύλι" Τζόελ Κοέν Νίκη
Φεστιβάλ Κινηματογράφου Στοκχόλμης "Χάλκινος Ίππος" Τζόελ Κοέν Νίκη
Φεστιβάλ Φανταστικού Κινηματογράφου Γιουμπάρι "Βραβείο Κοινού" Τζόελ Κοέν Νίκη
Εθνική Κοινότητα Κριτικών Κινηματογράφου Καλύτερος Β' Ανδρικός Ρόλος Τζον Τουρτούρο Υποψηφιότητα
Εθνικό Συμβούλιο Αναθεώρησης Καλύτερες 10 Κορυφαίες Ταινίες "Το πέρασμα του Μίλερ" Νίκη
Ένωση Κριτικών Κινηματογράφου Νέας Υόρκης Καλύτερος Β' Ανδρικός Ρόλος Τζον Τουρτούρο Υποψηφιότητα
Ένωση Κριτικών Κινηματογράφου Ντάλας-Φορτ Γουόρθ Καλύτερη Ταινία "Το πέρασμα του Μίλερ" Υποψηφιότητα
Ένωση Κριτικών Κινηματογράφου Σικάγου Καλύτερο Πρωτότυπο Σενάριο Τζόελ και Ίθαν Κοέν Υποψηφιότητα

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 (Τσεχικά) Česko-Slovenská filmová databáze. 2001.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 www.allocine.fr/film/fichefilm_gen_cfilm=26226.html. Ανακτήθηκε στις 8  Απριλίου 2016.
  3. 3,0 3,1 3,2 www.metacritic.com/movie/millers-crossing. Ανακτήθηκε στις 8  Απριλίου 2016.
  4. www.filmaffinity.com/es/film374677.html. Ανακτήθηκε στις 8  Απριλίου 2016.
  5. 5,0 5,1 stopklatka.pl/film/sciezka-strachu. Ανακτήθηκε στις 8  Απριλίου 2016.
  6. 6,00 6,01 6,02 6,03 6,04 6,05 6,06 6,07 6,08 6,09 6,10 6,11 6,12 6,13 www.imdb.com/title/tt0100150/fullcredits. Ανακτήθηκε στις 8  Απριλίου 2016.
  7. 7,0 7,1 7,2 «Miller's Crossing». AFI Catalog of Feature Films. American Film Institute. Ανακτήθηκε στις 22 Σεπτεμβρίου 2019. 
  8. 8,0 8,1 «Miller's Crossing box office». Box Office Mojo. Ανακτήθηκε στις 16 Ιουνίου 2008. 
  9. Silver, Alain; Ward, Elizabeth; eds. (1992). Film Noir: An Encyclopedic Reference to the American Style (3rd ed.). Woodstock, New York: The Overlook Press. (ISBN 0-87951-479-5)
  10. «YUBARI INTERNATIONAL FANTASTIC ADVENTURE FILM FESTIVAL'91». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Απριλίου 2004. Ανακτήθηκε στις 19 Σεπτεμβρίου 2009. 
  11. Levy, Steven (2000). «"Shot By Shot," Joel and Ethan Coen: Blood Siblings». Plexus, σελ. 75. 
  12. Moraes, Francis. (March 17, 2010). Miller's Crossing.
  13. Coughlin, Paul. «Senses of Cinema – Miller's Crossing, The Glass Key and Dashiell Hammett». Sensesofcinema.com. Ανακτήθηκε στις 20 Οκτωβρίου 2013. 
  14. «Millerscrossing». Crimeculture.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Οκτωβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 20 Οκτωβρίου 2013. 
  15. «Miller's Crossing». 
  16. «Die Filmstarts-Kritik zu Miller's Crossing» (στα Γερμανικά). filmstarts.de. Ανακτήθηκε στις 9 Μαΐου 2022. 
  17. «millers crossing» (στα Γερμανικά). tvspielfilm.de. Ανακτήθηκε στις 9 Μαΐου 2022. 
  18. «Miller's Crossing (1990)». Rotten Tomatoes. Fandango Media. Ανακτήθηκε στις 27 Φεβρουαρίου 2022. 
  19. «Miller's Crossing Reviews». Metacritic. CBS Interactive. Ανακτήθηκε στις 9 Μαρτίου 2018. 
  20. «Home». CinemaScore (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 24 Απριλίου 2022. 
  21. «100 Greatest Movies Of All Time | TotalFilm.com». 22 Δεκεμβρίου 2013. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Δεκεμβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 18 Νοεμβρίου 2020. 
  22. «Miller's Crossing: No 24 best crime film of all time». The Guardian (στα Αγγλικά). 17 Οκτωβρίου 2010. Ανακτήθηκε στις 18 Νοεμβρίου 2020. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]