Τεμένια Χανίων

Τεμένια Χανίων
Τεμένια Χανίων 35°17′34″N 23°45′14″E
Χώρα	Ελλάδα
Διοικητική υπαγωγή	Δήμος Καντάνου - Σελίνου
Γεωγραφική υπαγωγή	Κρήτη
Πληθυσμός	51 (2021)

Το χωριό Τεμένια βρίσκεται 62 χλμ. από την πόλη των Χανίων, είναι από τα πιο ορεινά χωριά του νομού Χανίων, κτισμένο σε υψόμετρο 700 μέτρα. Υπήρξε έδρα της πρώην κοινότητας Τεμενίων με τρεις οικισμούς (Τεμένια, Στράτοι, Παπαδιανά) συνολικά ενώ σήμερα ανήκει στον δήμο Καντάνου-Σελίνου. Το χωριό έχει 49 κατοίκους σύμφωνα με την απογραφή του 2011.

Ο ναός του Σωτήρος, του 14ου αιώνα

Στα όρια της κοινότητας Τεμενίων βρίσκονται τα ερείπια της Μινωικής πόλης Υρτακίνας, η οποία ήταν χτισμένη σε υψόμετρο 900 μέτρα. Άλλα σημαντικά μνημεία του χωριού είναι η Βυζαντινή εκκλησία του Σωτήρος Χριστού του 14ου αιώνα με σπουδαία αρχιτεκτονική και τοιχογραφίες. Το χωριό ως Temegnia αναφέρεται στην επαρχία Σελίνου το 1577 από το Φραντσέσκο Μπαρότσι και στην απογραφή του Καστροφύλακα το 1583 είχε μαζί με τα Παπαδιανά 225 κατοίκους. Σύμφωνα με την αιγυπτιακή απογραφή του 1834 είχε 14 χριστιανικές και 8 τουρκικές οικογένειες. Το 1881 είχε 124 χριστιανούς κατοίκους και 10 μουσουλμάνους. Από το 1930 μέχρι το 1997 ήταν έδρα της ομώνυμης κοινότητας. Με το πρόγραμμα Καποδίστριας εντάχθηκε στο δήμο Ανατολικού Σελίνου.

Πορεία πληθυσμού σύμφωνα με τις απογραφές:

Απογραφή	1900	1920	1928	1940	1951	1961	1971	1981	1991	2001	2011
Πληθυσμός	154	156	197	201	155	161	128	103		77	49

Στο χωριό υπάρχουν ιαματικές πηγές και ένα, πρόσφατα ανακαινισμένο, υδροθεραπευτήριο. Σημαντικό ρόλο στην ιστορία του χωριού έχει διαδραματίσει η βιομηχανία αναψυκτικών με την επωνυμία ΤΕΜΕΝΙΑ, η οποία λειτουργεί στο χωριό από το 1954.